17. Hukuk Dairesi 2015/8835 E. , 2018/3528 K.
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ:Asliye Hukuk Mahkemesi
Taraflar arasındaki tazminat davasının yapılan yargılaması sonunda; kararda yazılı nedenlerden dolayı davanın kısmen kabulüne dair verilen hükmün süresi içinde davacılar vekili ile davalı ...vekili tarafından süresi içinde temyiz edilmesi üzerine dosya incelendi, gereği düşünüldü:
-K A R A R-
Davacı vekili; 19/09/2012 günü davalı ..."ın babasına ait olan ancak kendi sevk ve idaresinde bulunan aracı ile seyir halinde iken, şoför mahallinin yanındaki koltukta..., arka koltukta ise maktül ... otururken, direksiyon hakimiyetini kaybederek ... Nehrine uçması sonucu gerçekleşen kazada müvekkillerinin kızları ve kardeşi olan..."in hayatını kaybettiğini, ailenin yaşamış olduğu ızdırap, hayat boyu ..."in yokluğunu hissedecek olmaları, kazaya karışan ..."ın tam kusurlu olduğu da gözönünde bulundurularak davacı anne için 25.000,00 TL, baba için 25.000,00 TL, ... için 15.000,00 TL, ... için 15.000,00 TL, ... için 20.000,00 TL olmak üzere toplam 100.000,00 TL manevi tazminatın, kaza tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte davalılar ... ve ..."dan tahsiline, ayrıca davacılar ...ve ... için fazlaya ilişkin hakları saklı kalmak kaydı ile ... için 2.500,00 TL, ... için 2.500,00 TL olmak üzere toplam 5.000,00 TL maddi tazminatın kaza tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte davalı ... şirketi açısından poliçe teminat limitleri dahilinde müştereken ve müteselsilen tahsiline karar verilmesini talep etmiştir.Davalı ... vekili; zamanaşımı süresinin dolduğunu, davanın haksız ve mesnetsiz olduğunu, davanın reddini talep etmiştir.
Davalılar ... ve ...; istenen tazminat taleplerinin çok yüksek olduğunu beyanla davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir.Mahkemece iddia, savunma, toplanan deliller ve benimsenen bilirkişi raporuna göre, davanın kısmen kabulü ile; davacı ... için maddi tazminat olarak 34.633,09 TL"nin kaza tarihi olan 19/09/2012 tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte davalılardan (davalı ... şirketi yönünden poliçe sınırı ve temerrüt tarihi olan 23/05/2013 tarihinden itibaren) müştereken ve müteselsilen tahsili ile davacı ..."e verilmesine, davacı ... için maddi tazminat olarak 34.232,59 TL"nin kaza tarihi olan 19/09/2012 tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte davalılardan (davalı ... şirketi yönünden poliçe sınırı ve temerrüt tarihi olan 23/05/2013 tarihinden itibaren) müştereken ve müteselsilen tahsili ile davacı ..."e verilmesine, davacıların manevi tazminat istemlerinin kısmen kabulü ile; ... için 5.000,00 TL, ... için 5.000,00 TL, ... için 2.500,00 TL, ... için 2.500,00 TL, ... için 2.500,00 TL manevi tazminatın 19/09/2012 tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte davalılar ... ve ..."dan müştereken ve müteselsilen tahsili ile davacılara verilmesine, davacıların fazlaya ilişkin manevi tazminat istemlerinin reddine, dair karar verilmiş, hüküm davacılar vekili ile davalı ... vekili tarafından temyiz edilmiştir.
1-Davacılar vekilinin temyiz itirazlarının incelenmesinde;Dava davacılar murisinin ölümü nedeni ile Borçlar Kanunu"nun 45. maddesi (6098 sayılı TBK m. 53) gereğince destekten yoksun kalma tazminatı ve 47. maddesi gereğince manevi tazminat istemine ilişkindir.
Borçlar Kanunu"nun 47. maddesi hükmüne göre (6098 sayılı TBK m. 56), hakimin özel halleri göz önünde tutarak manevi zarar adı ile hak sahibine verilmesine karar vereceği bir para tutarı adalete uygun olmalıdır. Manevi tazminat, zarara uğrayanda, manevi huzuru gerçekleştirecek ve tazminata benzer bir fonksiyonu da olan özgün bir nitelik taşır. Manevi tazminat bir ceza olmadığı gibi, mamelek hukukuna ilişkin zararın karşılanmasını da amaç edinmemiştir. Zarar görenin zenginleşmemesi, zarar sorumlusunun da fakirleşmemesi gerekmektedir. Takdir edilecek miktarın, mevcut halde elde edilmek istenen tatmin duygusunun etkisine ulaşmak için gerekli olan kadar olmalıdır. 22.6.1976 günlü ve 7/7 sayılı İçtihadı Birleştirme Kararı’nın gerekçesinde de takdir edilecek manevi tazminatın tutarını etkileyecek özel hal ve şartlar da açıkça gösterilmiştir. Bunlar her olaya göre değişebileceğinden, hakim bu konuda takdir hakkını kullanır iken ona etkili olan nedenleri de karar yerinde objektif ölçülere göre isabetli bir biçimde göstermelidir. O halde mahkemece, meydana gelen trafik kazası sonucu davacıların kızı ve kardeşi olan Dilek’in ölümü nedeniyle duyulan acı ve elemin kısmen de olsa giderilmesi amacıyla tarafların sosyal ve ekonomik durumları, olayın meydana geliş şekli, davalıların sorumluluğunun niteliği, kusur oranları da gözönünde tutularak, olay tarihindeki paranın alım gücüne uygun düşen, davacılar için hak ve nesafet kuralları çerçevesinde daha yüksek manevi tazminata hükmedilmesi gerekirken, somut olay ile bağdaşmayan miktarda manevi tazminata hükmedilmesi uygun görülmemiştir.
2-Davalı ...vekilinin temyiz itirazlarının incelenmesinde;
Dava, trafik kazasından kaynaklanan maddi ve manevi tazminat istemine ilişkin olup, davalı ... şirketi, zarara neden olan aracın ihtiyari mali sorumluluk sigortacısıdır.
Motorlu Kara Taşıt Araçları İhtiyari Mali Sorumluluk Sigortası Genel Şartlarının 1. maddesine göre, sigortacı, zorunlu mali sorumluluk sigortası poliçe limitinin dışında (üstünde) kalan miktardan başlayıp, ihtiyari mali sorumluluk sigortası teminat limitine kadar sorumludur. Dosya içerisinde davacıya ait aracın zorunlu mali sorumluluk sigortasına ilişkin poliçe mevcut olmayıp, davalı ... şirketinin düzenlediği kasko ve ihtiyari mali sorumluluk poliçesi bulunmaktadır. Bu durumda mahkemece öncelikle aracın kaza tarihi itibariyle zorunlu mali sorumluluk sigortası poliçesinin mevcut olup olmadığı araştırılmalı, varsa örneği getirtilmeli, teminat limiti belirlenmelidir. Şayet araç için zorunlu mali sorumluluk sigorta poliçesi hiç yapılmamış ise, Güvence Hesabının sorumlu olabileceği de değerlendirilerek, aracın modeli ve yaşına göre Hazine Müsteşarlığı"nca kaza tarihindeki tespit edilen limiti esas alınmalıdır.Hal böyle olunca; tespit edilen gerçek zararın öncelikle zorunlu mali sorumluluk sigortası poliçesi limiti içinde kalıp kalmadığının belirlenmesi, kalıyorsa davanın reddine; gerçek zarar, ZMSS limitini aşıyorsa, o zaman ihtiyari mali sorumluluk sigortası poliçesi limitiyle sınırlı olarak davalının sorumluluğuna karar verilmesi gerekirken eksik inceleme ile yazılı olduğu şekilde hüküm kurulması doğru görülmemiştir.
SONUÇ:Yukarıda (1) nolu bentte açıklanan nedenlerle, davacılar vekilinin temyiz itirazlarının, (2) nolu bentte açıklanan nedenlerle davalı ...Ş vekilinin temyiz itirazlarının kabulü ile hükmün BOZULMASINA, peşin alınan harcın istek halinde temyiz eden davacılara ve davalı ... AŞ"ye geri verilmesine 28.03.2018 tarihinde oybirliği ile karar verildi.