BAM Hukuk Mahkemeleri Ankara 8. Asliye Ticaret Mahkemesi 2022/128 Esas 2022/350 Karar Sayılı İlamı

T.C. ANKARA 8. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ Esas-Karar No: 2022/128 Esas - 2022/350
TÜRK MİLLETİ ADINA YARGILAMA YAPMAYA VE HÜKÜM VERMEYE YETKİLİ
T.C
ANKARA
ASLİYE SEKİZİNCİ TİCARET MAHKEMESİ
K A R A R

ESAS NO : 2022/128
KARAR NO : 2022/350

HAKİM :...
KATİP :....

DAVACI : ...
DAVALILAR :...

DAVA : Tazminat (Rücuen Tazminat)
DAVA TARİHİ : 21/02/2022
KARAR TARİHİ : 23/06/2022
GEREKÇELİ KARARIN
YAZILDIĞI TARİH : 19/07/2022
Mahkememizde görülmekte olan Tazminat (Rücuen Tazminat) davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
DAVA:
Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; 233 sayılı KHK ve 2480 sayılı Kanunlar uyarınca bor minerallerinin çıkarılması ve işlenmesi faaliyeti yürüten müvekkili idarenin söz konusu faaliyetine ilişkin bir kısım yardımcı hizmetleri 4734 ve 4735 sayılı Kanunlar uyarınca satın alarak temin ettiğini, imzalanan ihale sözleşmeleri ile hizmet alımı gerçekleştiren müvekkili idarenin kendisine yüklediği sorumluluklar nedeniyle işçilik alacaklarının tamamından müteselsilen sorumlu tutulmakta olduğunu, dava dışı işçi ...'ün müvekkili idare ile davalı yüklenici şirketler nezdinde imzalanan ihale sözleşmeleri kapsamında; 01.04.2011-14.07.2015 tarihleri arasında... Sosyal iliz. Bilg. Dan. İnş. Teks. San Ve Tic. Ltd. Şti.'de, 15.07.2015-14.07.2018 tarihleri arasnda ... Sultan Gıda Üretim A.Ş. & ... Bilgi İşlem A.Ş. İş Ortaklığı'nda 15.07.2018-31.12.2020 tarihleri arasında ... Group Hizm. Taah. Tem. İnş. Turz.Taş. Otom. Gıda ve Day. Tük. Mad. Ltd. Şti.'de çalıştığını, dava dışı işçinin hak etmiş olduğu kıdem tazminatına istinaden 24.03.2021 tarihinde teşekküllerinde toplam 55.393,16 TL ödeme yapıldığını, alt işveren işçisine ait kıdem tazminatını ödeyen asıl işverenin, işçiyi daha önce çalıştırmış bulunan alt işverenlere sorumlulukları oranında rücu etme hakkı olduğunu, davalı şirketlerle müvekkili arasında akdedilmiş olan Hizmet Alım Sözleşmelerinin ayrılmaz eki niteliğindeki Teknik Şartnamenin 5/24. Maddesinde "Yüklenici, çalışanların hak etmiş olduğu ücret, yıllık ücretli izin, fazla çalışma, hafta tatili, ulusal bayram ve genel tatil çalışması ücreti ve her türlü alacaklarını ödemekle yükümlü olup işin bitiminde çalışanların yükleniciden hiçbir alacağı bulunmayacaktır." Hükmüyle yüklenicilerin çalıştırdıkları işçilerin kıdem tazminatlarından sorumlu olduğunu, İş Hukuku Mevzuatımızda yer alan asıl işveren-alt işveren arasında müşterek müteselsil sorumluluk, sadece işçinin alacaklarına ulaşması için bir güvence oluşturmakta ancak asıl işveren-alt işveren arasındaki rücu İlişkisini ortadan kaldırmamakta olduğunu, dava dışı işçi ...'ün çalışmış olduğu yüklenici şirketlerden, işçinin çalışma dönemleri dikkate alınarak şirketlere düşen kıdem tazminatı miktarlarının hesaplandığını, toplam 55.393,16 TL bedelin bir kısmının yüklenici şirketlerden tahsil edildiği, ancak tahsil edilemeyen kısmı için davalı şirketler ve iş ortaklıklarına 31.03.2021 tarihinde kendi sorumlulukları dahilindeki borçların ödenmesi talebiyle ayrı ayrı yazı yazıldığı, işbu iadeli taahhütlü yazılara davalı şirketler tarafından herhangi bir geri dönüş yapılmadığı, 25.10.2021 tarihinde Ankara Arabuluculuk Bürosuna başvuruda bulunulduğu, 26.11.2021 tarihinde Arabulucu ... nezdinde yapılan görüşmeye tarafların katılmadığı ve görüşmenin olumsuz sonuçlandığını, Netice itibariyle dava dışı işçi ...'e 31.03.2021 tarihinde, kıdem tazminatı olarak 55.393,16 TL ödendiği, 14.114,78 TL'si dava dışı işçinin çalışmış olduğu dava dışı firma ... Group Hiz. Taah. Tem. İnş. Tur. Taş. Oto.Gıda A.Ş.'nin blokeli alacağından kesildiği, tahsil edilemeyen toplam 41.702,03-TL'nin ise davalılardan Sayın Mahkemece tespit edilecek sorumlulukları oranında müştereken tahsilini talep ve dava etmiştir.
DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE GEREKÇE:
Dava, işçi alacağından kaynaklanan rücuen tazminat istemine ilişkindir.
Mahkememizce aldırılan 11/05/2022 tarihli bilirkişi raporunda; dava dışı işçi ...'e davacı tarafından 24.03.2021 tarihinde ödenen 55.393,16 TL kıdem tazminatı ve 423,65 TL kıdem tazminatı damga vergisi tutarı ile ilgili, Yargıtay kararlarında, hizmet alımı tip sözleşmelerinde işverenin, yüklenici tarafından çalıştırılan işçinin ücretinin ödenmesi, sosyal haklarının takibi gibi denetim dışında işçiye karşı bir sorumluluğu olmadığını, işçilik alacakları işveren tarafından ödenen işçinin; yüklenici işçisi olması, sözleşme ücretine işçinin ücret ve Ssosyal haklarının dahil olması, işverenin işçilik alacaklarından sorumlu olacağına dair sözleşmede bir hüküm bulunmaması hususları nazara alındığında davacı işverenin işçiyi çalıştıran yüklenicilerden ödediği bedeli ve fer'ilerinin tamamını talep etme hakkı bulunduğunun kabulü gerektiği, kapsamında ve detayları raporun inceleme ve hesaplamalar kısmında verildiği üzere, dava dışı işçiye ödenen işçilik alacaklarından, davacı ile sözleşme imzalayan davalı firmaların sorumlu olduğu, kıdem tazminatı ödemelerinden, dava dışı işçinin davalılarda çalıştıkları süreler ile sınırlı olmak üzere tüm davalıların sorumlu olduğu, rücu dağılımının... Sos. Hiz. Bilg. Dan. İnş. Tels. Tic. Ltd. Şti. 24.532,45 TL, ... Sultan Gıda Üretim A.Ş 16.997,90 TL, ... Bilgi İşlem A.Ş 171,69 TL olmak üzere toplam 41.702,04 TL olduğu, davacının faiz isteminin ve konunun hukuksal değerlendirmesinin mahkeme uhdesinde olduğu belirtilmiştir.
Uygulamada son işverenden tahsil edilen işçilik alacakları, çoğunlukla işçinin birden fazla alt işverenler nezdindeki çalışmalarını kapsamaktadır. İşçinin çalışmış olduğu her bir alt işverenin dönemine isabet eden işçilik alacaklarından, ilgili olan alt işveren sorumlu olacağından alt işverenin sorumluluğu da sadece kendi dönemi ile sınırlı olmalıdır. Davacın “son işveren“ olması da bu sonucu değiştirmez. Bununla birlikte feshe bağlı bir hak olan ihbar tazminatı,yıllık izin ve fazla çalışma ücretinden ise, diğer işverenler sorumlu olmayıp, sadece son işveren sorumludur. Başka bir ifade ile davacı üst işveren, dava dışı işçiye ödemiş olduğu ihbar tazminatını ancak son işverenden talep edebilir. Bunun dışındaki işçilik alacaklarından ise, işçinin çalışmış olduğu alt işverenler, üst işverene karşı, kendi dönemleriyle sınırlı olmak üzere sorumludurlar. Yine, son işveren, yargılama gideri (dava ve icra), avukatlık ücreti, harç, faiz gibi fer'i borçlardan, her bir davalı alt işverenin toplam ana para tutarı içinde sorumlu olduğu tutarına oranı kadarını ilgili alt işverenlere rücu edebilir. Uyuşmazlığın İş Hukuku değil, Borçlar Hukuku hükümlerine göre çözümlenmesi gerektiğinden, “iş hukukunda geçerli olan mevzuat ve içtihatlara göre yapılan değerlendirmeler" rücu davalarında hükme esas alınamaz.
Değinilmesi gereken bir başka nokta ise alt işverenlerin sorumlu oldukları dönemlere ilişkin hesaplama yapılırken hangi tarihteki ücretlerin esas alınması gerektiğidir. Son işveren, iş mahkemesi ilamı gereğince işçilik alacaklarını iş akdinin sona erdiği tarihteki ücret üzerinden ödemekte olup,iş mahkemesi ilamındaki usul ve hesaplamalar doğrultusunda alt işverenlerden rücu isteminde bulunabilir. ( Bkz. Yargıtay 13. Hukuk Dairesi 03.12.2015 tarih, 2014/38758 E., 2015/35433 K.)
Bu açıklamalar ışığından somut olayda rücu ilişkisine konu alacağa sebep olan işçinin davalılar nezdinde çalıştığı SGK kayıtlarından anlaşılmaktadır. Taraflar arasında iş yeri devri söz konusu olmaksızın ihale alıcısının değişmesi suretiyle eski işçilerin ihale alan şirket nezdinde çalıştırılması söz konusudur. Bu kapsamdan dava dışı işçi ...'ün davalılar bünyesinden bilirkişi raporunda belirtilen dönemlerde raporda belirtilen gün kadar çalıştığı anlaşılmaktadır. Her bir davalı davacı ile arasındaki sözleşmede açıkça işçi alacaklarından davalının sorumlu oldukları düzenlenmesine ve Hizmet İşleri Genel Şartnamesinin 6. Bölüm 38. Maddesi göre ancak işçiyi çalıştırdığı dönem için sorumludur. Bu itibarla usul ve yasaya uygun denetime ve hüküm kurmaya elverişli görülen bilirkişi raporunda davalıların dava dışı işçiyi çalıştırdıkları dönemlere ilişkin raporda belirtilen miktarda sorumlu olduklarında davanın kabulü ile,24.532,45 TL'nin... Sos. Hiz. Bilg. Dan. İnş. Tels. Tic. Ltd. Şti. 'den, 16.997,69 TL'nin Tasfiye Halinde ... Sultan Gıda Üretim A.Ş.'den, 171,69 TL'nin Tasfiye Halinde ... Bilgi İşlem A.Ş'den 31.03.2021 tarihinden itibaren işleyecek avans faizi ile birlikte alınarak davacıya verilmesine, karar verilerek aşağıdaki şekilde hüküm tesis edilmiştir.
HÜKÜM: Nedenleri yukarıda açıklandığı üzere;
Davanın kabulü ile, 24.532,45 TL'nin... Sos. Hiz. Bilg. Dan. İnş. Tels. Tic. Ltd. Şti. 'den, 16.997,69 TL'nin Tasfiye Halinde ... Sultan Gıda Üretim A.Ş.'den, 171,69 TL'nin Tasfiye Halinde ... Bilgi İşlem A.Ş'den 31.03.2021 tarihinden itibaren işleyecek avans faizi ile birlikte alınarak davacıya verilmesine,
İş bu dava nedeniyle alınması gerekli 2.848,65 TL harçtan peşin 712,17 TL'nin mahsubu ile kalan 2.136,48 TL harcın (davalı... Sos. Hiz. Bilg. Dan. İnş. Tels Tic. Ltd Şti 1.675,81 TL, Tasfiye Halinde ... Sultan Gıda Üretim A.Ş. 1.161,11 TL, Tasfiye Halinde ... Bilgi İşlem A.Ş 11,73 TL'den sorumlu olmak üzere) davalılardan sorumlulukları oranında alınarak hazineye gelir kaydına,
Arabuluculuk Kanununun 18/A(13). maddesi uyarınca karar tarihinde yürürlükte bulunan Arabuluculuk Ücret Tarifesi uyarınca Adalet Bakanlığı bütçesinden karşılanan 1.320,00 TL arabuluculuk giderinin (davalı... Sos. Hiz. Bilg. Dan. İnş. Tels Tic. Ltd Şti 776,53 TL, Tasfiye Halinde ... Sultan Gıda Üretim A.Ş. 538,03 TL, Tasfiye Halinde ... Bilgi İşlem A.Ş 05,43 TL'den sorumlu olmak üzere) davalılardan sorumlulukları oranında alınarak hazineye gelir kaydına,
Davacı tarafından yapılan 295,50 TL posta ve tebligat gideri, 800,00 TL bilirkişi ücreti, dava açılırken ödenen 792,87 TL yargılama harcı olmak üzere toplam 1.888,37 TL yargılama giderinin davalılardan sorumlulukları oranında alınarak davacıya ödenmesine,
Kendisini vekille temsil ettiren davacı yararına hüküm tarihinde yürürlükte olan AAÜT gereğince takdir ve tespit edilen 6.221,24 TL vekalet ücretinin davalıdan sorumlulukları oranında alınarak davacıya verilmesine,
Taraflarca yatırılan gider avansından kullanılmayan kısmın karar kesinleştiğinde ilgilisine iadesine,
Dair davacı vekilinin yüzüne karşı gerekçeli kararın tebliğinden itibaren iki haftalık süre içerisinde Ankara BAM'da İstinaf yolu açık olmak üzere verilen karar açıkça okunup usulen anlatıldı. 23/06/2022


Katip ... Hakim ...
¸e-imzalıdır. ¸e-imzalıdır.
¸e-imzalıdır. ¸e-imzalıdır.