8. Hukuk Dairesi 2009/5932 E. , 2010/3605 K.
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :Aile Mahkemesi
DAVA TÜRÜ : Katılma alacağı
Davacı-karşı davalı ... ile davalı-karşı davacı ... aralarındaki katılma alacağı davasının kısmen kabulüne ve kısmen reddine dair ... Aile Mahkemesinden verilen 21.01.2008 gün ve 331/42 sayılı hükmün Yargıtay’ca incelenmesi davalı-karşı davacı vekili tarafından süresinde istenilmiş olmakla dosya incelendi gereği düşünüldü:
KARAR
Davacı ... ... vekili, 14.04.2006 havale tarihli dilekçesiyle 21.10.2000 tarihinde vekil edeni ile davalı ...’ın evlendiklerini, evlilik birliği sırasında 13.08.2002 tarihinde ve 2001 model Ford Focus otomobil, 18.04.2005 tarihinde de Honda Varedero marka motosikletin satın alındığını, taksinin davalı adına trafikte tescilli bulunduğunu, motosikletin kaydının bulunmadığını, ancak faturanın ... adına kesildiğini, bundan ayrı vekil edeninin aile konutu olarak kullandığı evde ev eşyalarının mevcut olduğunu, ...Aile Mahkemesinin 2005/8 D.İş sayılı tesbit dosyası ile taraflara ait eşyaların tesbit edildiğini açıklayarak malların tasfiye anındaki bedelleri üzerinden vekil edeninin payına düşecek ½ ‘şer bedelin faiziyle birlikte katılma alacağı olarak davalıdan tahsiline ve vekil edenine ödenmesine karar verilmesini istemiştir.
Davalı ... vekili, 03.05.2006 havale tarihli cevap ve karşı dava dilekçelerinde; davacı ... ...’ın açtığı taksi ve motosiklete ait istek ile davacı ...’ın istediği eşyalar arasında yer alan eşyalardan TV koltuğu, zigon sehpa, servis masası, kollu iskemle ve dört adet tabure, eşya piyangosundan çıkan promosyon hediye çeki karşılığı bedelsiz alınan eşyalar olup, bu eşyalar kişisel mal olduğundan tasfiyeye tabi olmayan mallar olduğundan bunlar hakkındaki davanın reddine karar verilmesini istemiş, karşı dava olarak ....Sulh Hukuk Mahkemesinin 2005/244 D.İşler sayılı tesbit dosyası ile tesbitleri yapılan ve dilekçe ekinde sunulan 26.07.2005 tarihli bilirkişi ...’un ek bilirkişi raporunda yer alan eşyaların bedellerinin ½’sinin karşılığı olan fazlaya ilişkin haklar saklı kalmak üzere şimdilik 1.000 YTL’nin davacı ...’tan tahsiline ve vekil edenine verilmesine karar verilmesini istemiştir. Cevap dilekçesinde; ayrıca ev eşyalarının yarısının davacı ...’a ait olduğunun vekil edeni ... tarafından kabul edildiğini açıklamıştır.
Davacı-karşı davalı ... vekili ... vekili tarafından açılan karşı davanın reddine karar verilmesini istemiştir.
Mahkemece, ev eşyasının tasfiyesi sonucu 1117,5 YTL’nin tasfiyenin sona ermesinden itibaren yasal faiziyle birlikte davalıdan alınıp davacıya verilmesine, motosikletin tasfiyesi sonucu 10.089 YTL’nin tasfiyenin sona ermesinden itibaren yasal faiziyle birlikte davalıdan alınıp davacı ...’a verilmesine, davacı ...’ın fazlaya ilişkin isteğinin reddine, ...’ın karşı davasının reddine karar verilmesi üzerine hüküm davalı-karşı davacı ... vekili tarafından motosikletin bedeli ve karşı davasına konu yaptığı eşyalar yönünden temyiz edilmiştir.
Dava, TMK.nun 218, 219, 231 ve 236.maddeleri gereğince edinilmiş mallara katılma rejiminin geçerli olduğu dönemde 13.08.2002 ve 14.04.2005 tarihlerinde alınan taksi ve motosiklet nedeniyle doğan katılma alacağı ile taraflara ait eşyaların ½ bedelinin tahsili isteğine ilişkindir.
Taraflar 21.10.2000 tarihinde evlenmişler, ....Aile Mahkemesinde 15.09.2005 ve 05.10.2005 tarihlerinde karşılıklı açılan boşanma davalarının kabulüne ilişkin hükmün 06.03.2007 tarihinde kesinleşmesiyle boşanmışlardır. 01.01.2002 tarihine kadar 743 sayılı Türk Kanunu Medenisinin 170.maddesi gereğince taraflar arasında mal ayrılığı, 4721 sayılı TMK’nun yürürlüğe girdiği 01.01.2002 tarihinden itibaren boşanma davalarının açıldığı 15.09.2005-05.10.2005 tarihlerine kadar sözleşme ile başka mal rejimi seçilemediğinden TMK.nun 202 maddesi gereğince yasal edinilmiş mallara katılma rejimi geçerli olup, boşanma davalarının açıldığı tarihlerde edinilmiş mallara katılma rejimi sona ermiştir. (TMK. m. 225/son).
Davacı-karşı davalı ... ... tarafından dava konusu yapılan Honda marka motosiklet dosya arasında bulunan faturaya göre 14.04.2005 tarihinde 20.178,01 YTL’ye edinilmiş mallara katılma rejiminin geçerli olduğu dönemde davalı-karşı davacı ... tarafından satın alındığı belirlenmiştir. Sözü edilen motosiklet 03.05.2005 tarihinde Noterde yapılan satış ve devirle davalı-karşı davacı ...’ın babası Zeki ...’a aynı bedelle intikal etmiştir. TMK.nun 222/son fıkrası uyarınca bir eşin bütün malları, aksi kanıtlanıncaya kadar edinilmiş mal kabul edilir. Davalı-karşı davacı ismi açıklanan motosikleti kişisel malıyla aldığı kanıtlanmadığına göre motosikletin edinilmiş mal olarak kabulü zorunludur. TMK.nun 6 ve 222/1. fıkrası gereğince herkes iddiasını kanıtlamakla yükümlüdür. Ne var ki motosikletin davalı karşı davacı tarafından kişisel malla alındığı kanıtlanamamıştır. Hiçbir geliri olmayan eşin dahi edinilmiş mallardan doğan ½ alacak hakkı olduğu kanun gereğidir.TMK.nun 236/1. fıkrası gereğince edinilmiş mallara katılma rejiminin geçerli olduğu dönemde alınan motosikletin değeri üzerinden davacı-karşı davalı ...’ın ½ oranında katılma alacağı hakkı olduğu açıktır. Hakkaniyet ve fedakarlığın denkleştirilmesi kuralı ile devir tarihi ( TMK.m 235/son fıkra) de gözönünde tutulduğunda; fatura değeri olan 20.178,01 YTL’nin ½ karşılığı olan 10.089 YTL’nin mahkemece hüküm altına alınarak davalı–karşı davacıdan tahsiline karar verilmesinde usul ve yasaya aykırı bir yön bulunmadığından davalı-karşı davacı vekilinin buna yönelik tüm temyiz itirazlarının reddi ile motosikletin bedeline ilişkin hüküm fıkrasının ONANMASINA,
Davalı-karşı davacı vekilinin eşyalara yönelik temyiz itirazlarına gelince; davalı-karşı davacı vekili, karşı dava dilekçesinde ....Sulh Hukuk Mahkemesinin 2005/244 D.İşler sayılı tesbit dosyasına konu bilirkişi ...’un 26.07.2005 günlü ek bilirkişi raporunda belirtilen ve davacı-karşı davalı ...’ta alan eşyaları dava konusu yaptığı görülmüştür. Cevap dilekçesinde ise davacı-karşı davalı ...’ın tesbit dosyasına konu yaptığı eşyaların yarısının kabul edildiğini bildirmiştir. Ek bilirkişi raporunda açıklanan kelebek yatak odası takımı olarak 6 kapaklı ( 2’si aynalı) büyük boy gardrop, 1 adet komidin, çift kişilik üzerinde yatak yorgan bulunan bir adet karyola, 1 adet deco marka üç metrelik yolluk, yatak odasındaki yüklük içerisinde 4 adet yorgan ve çarşaflar, disney markalı küçük halı, 1 adet florans, arçelik marka 440 numaralı çamaşır makinesinin fazlaya ilişkin hakları saklı kalmak üzere şimdilik yarı bedelleri olan 1.000 TL’nin davacı-karşı davalıdan tahsilini istemiştir. 4721 sayılı Türk Medeni Kanununun 226/1. fıkrası uyarınca “her eş, diğer eşte bulunan mallarını geri alır”
Az önce de açıklandığı gibi, 4721 sayılı TMK.nun 6 ve 222.maddeleri gereğince herkes iddiasını kanıtlamakla yükümlüdür. Yukarıda açıklanan ve karşı dava dilekçesinde belirtilen eşyaların tarafların hangisine ait olduğu tam olarak belirlenememiş ve bu konuda duraksama hasıl olmuştur. Davacı-karşı davalı ... ... söz konusu eşyaların davalı-karşı davacı ..."a ait olduğunu kabul etmemiştir. Bu durum karşısında iddianın; eşyalara ait fatura, makbuz ve buna benzer belgeler ile tanık beyanlarıyla kanıtlanıp açıklığa kavuşturulması gerekir. Dosya arasında bulunan fatura ve benzer belgelerinde mahkemece değerlendirilmediği görülmüştür. Bunun dışında hükmün gerekçe kısmında promosyon sonucu alınan eşyaların bedellerinin bilirkişi ... tarafından sunulan rapordaki değerden düşürülüp düşürülmediği anlaşılamadığı gibi kararın gerekçe kısmından da anlaşılamamaktadır. Sözü edilen bilirkişi raporunun hangi yönüyle hatalı olduğu denetime açık olmadığı ve mahkemece ne biçimde düzeltildiği de açıklanamamıştır. Örneğin tahsiline karar verilen 1117,5 YTL’nin ne şekilde hesaplanıp bulunduğu, hangi hesap sonucu ortaya çıktığı da saptanamamıştır. HUMK.nun 388. maddesinde; hüküm fıkrasında bulunması gereken haklar ve borçlar tek tek bentler halinde gösterilmiştir. Anılan maddenin son fıkrasında; “… istek sonuçlarından her biri hakkında verilen hükümle taraflara yüklenen borç ve tanınan hakların, mümkünse sıra numarası altında birer birer, açık, şüphe ve tereddüt (kuşku ve duraksama) uyandırmayacak şekilde gösterilmesi gereklidir” denilmektedir. Eşyalarla ilgili hüküm fıkralarının açık olmadığı, duraksamaya yol açtığı saptanmıştır. Dava konusu yapılmayan promosyon bedellerinin değerlendirmede gözönünde tutulması HUMK.nun 74.maddesine aykırılık oluşturur. Gerek görüldüğü takdirde bu konuda taraf vekilleri HUMK.nun 213 ve 230 maddeleri gereğince isticvaba davet edilerek eşyalar konusunun açıklığa kavuşturulması gerekirken reddine karar verilmesi yerinde bulunmamıştır.
Davalı-karşı davacı ... vekilinin temyiz itirazları karşı davada belirtilen eşyalar yönünden yerinde bulunduğundan kabulüyle yerel mahkeme hükmünün HUMK.nun 428.maddesi gereğince bu konuyla sınırlı olarak BOZULMASINA ve aşağıda dökümü yazılı 153,00 TL peşin harcın onama harcına mahsubu ile kalan 446,28 TL’ nin temyiz eden davalı-karşı davacıdan alınmasına 01.07.2010 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.