Esas No: 2021/359
Karar No: 2022/588
Karar Tarihi: 16.06.2022
BAM Hukuk Mahkemeleri İstanbul Anadolu 2. Asliye Ticaret Mahkemesi 2021/359 Esas 2022/588 Karar Sayılı İlamı
T.C. İstanbul Anadolu 2. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
ESAS NO : 2021/359 Esas
KARAR NO: 2022/588
DAVA: Alacak (Hizmet Sözleşmesinden Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ : 26/05/2021
KARAR TARİHİ:16/06/2022
Mahkememizde görülmekte olan Alacak (Hizmet Sözleşmesinden Kaynaklanan) davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
DAVA:
Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; Davalı -----aracın kullanıcısı davalı ---- geçerek müvekkili ---- sevk ve idaresindeki ------- plakalı araca çarpması sonucu maddi hasarlı trafik kazasının meydana gelmesine sebebiyet verdiğini, araç değer kaybına ilişkin işbu davanın; hem aracın sürücüsüne ve aracın sahibine hem de sigorta şirketine karşı açıldığından yani sigorta şirketi sigorta poliçesi nedeniyle sorumlu tutulduğundan mutlak ticari nitelikte dava statüsüne girdiğini, işbu kazanın meydana gelmesinde davalı ---- tam kusurlu olup müvekkiline kusur izafe edilecek bir durum söz konusu olmadığını, meydana gelen kazada, ---- plakalı araç kullanıcısı davalı ----, kural ihlali yaparak kırmızı ışıkta geçtiğini ve önce ---- plakalı araca, daha sonra müvekkilinin sevk ve idaresinde bulunan---- plakalı araca çarptığını, kazanın tamamen ------ plakalı aracın sürücüsünün kusurundan kaynaklanmakta olup seyir halindeki müvekkiline herhangi bir kusur atfedilemediğini, bu hususun, kaza tarihi olan ----- düzenlenen ----- sabit olduğunu, kazaya sebep olan sürücü davalı -----Şeker hastasıyım, gözüm karardı. Kırmızı ışığı fark edemedim. önce ---- plakalı araca vurdum. duramadım,----- plakalı araca vurdum. Maddi hasar oluştu. can kaybı ve yaralı yok." şeklinde beyanda bulunduğunu, söz konusu kazanın oluşumunda --- plakalı aracın sürücüsü olan müvekkilinin kusurunun bulunmadığı,---- plakalı aracın sürücüsü olan davalı --- ---- gereğince ----- 100 kusurlu olduğu aşikar olduğunu, bu nedenle kaza tespit tutanağından da anlaşılacağı üzere -----plakalı araç sürücüsü tam ve tek kusurlu olduğunu, kazanın meydana gelmesinde kusuru bulunan aracın sigorta şirketi de kusurlu taraf ile birlikte müvekkilinin zararlarını karşılamakla yükümlü olduğunu, ---- plakalı aracın sürücüsü davalı --- kusuru sebebi ile meydana gelen trafik kazası neticesinde, müvekkiline ait ---- plakalı araçta Maddi hasar oluştuğunu, yapılan eksper incelemesinde --- hasarının olduğu tespit edilmiş ve araç tamir masrafları davalı -----tarafından karşılandığını, kaza sebebiyle müvekkiline ait aracın uğramış olduğu değer kaybının tam ve kesin olarak belirlenebilmesi mümkün olmadığından, huzurdaki davayı belirsiz alacak davası mahiyetinde açma zarureti hasıl olduğunu beyan ile haklı davanın kabulünü, müvekkilinin telafisi imkansız zararlar ile karşılaşmaması amacı ile ---- plakalı aracın kaydına, başkasına tescili ve devrinin önlenmesi bakımından ihtiyati tedbir konulmasını, yargılama esnasında ehil bilirkişi marifetiyle tespit edilecek değer bakımından fazlaya İlişkin haklar saklı kalmak kaydıyla; müvekkiline ait araçta meydana gelen değer kaybı için şimdilik ---- müvekkilin araç kiralama işi yaptığı göz önüne alınarak aracın tamir sürecinde kullanılamaması nedeni ile mahrum kalınan kar kaybı karşılığı olarak şimdilik ---- davalı sigorta şirketine yapılan yazılı başvuru tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte davalılardan tahsilini, yargılama giderleri ve vekalet ücretinin davalı taraflar üzerine bırakılmasına karar verilmesini vekaleten arz ve talep etmiştir.
Davalılara usulüne uygun tebligat yapılmasına rağmen mahkememiz dosyasına cevap dilekçesi sunulmamıştır.
İNCELEME VE GEREKÇE :
Dava, trafik kazasından kaynaklanan değer kaybı ve ikame araç bedelinin tahsili istemine ilişkindir.
Dilekçeler aşaması tamamlanmakla ön inceleme duruşmasında dava şartları ve ilk itirazlar incelenmiş dava şartlarının mevcut olduğu anlaşılmış, tarafların sulh olma imkanının bulunmadığının tespitiyle uyuşmazlık noktaları belirlenerek tahkikat aşamasına geçilmiş, tarafların bildirdiği deliller toplanmıştır.
Kaza tespit tutanağı incelendiğinde, sürücüler tarafından düzenlendiği görülmüştür.
Davalı tarafa sigortalı ---plaka sayılı araç için tanzim edilen ve kaza tarihi olan --- gününde geçerli, ---- nolu, poliçe başlangıç ve bitiş tarihi -----bulunmaktadır.
Tarafların iddia ve savunmaları ile getirtilen hasar dosyası kapsamı birarada değerlendirilerek davacı tarafın talep edebileceği bir tazminat olup olmadığı ve varsa miktarının tespitiyle olaydaki kusur durumunun belirlenmesi bakımından bilirkişiden rapor alınmıştır. Bilirkişi raporunda; ---- tarihinde, saat ----sıralarında, davalı sürücü ---yönetimindeki ---- marka/tip ---seyir halinde iken olay yeri ışık kontrollü
kavşak mahalline geldiğinde kendisine hitaben yanan kırmızı trafik lambasını dikkate almadan kavşağa girerek dava konusu araç sürücüsü davacı ---- yönetimindeki------çarpışması sonucu, maddi hasar ile neticelenen olayın meydana geldiği, dosya kapsamından ve sürücü beyanlarından anlaşıldığı, davalı sürücünün
yapılan araştırmalar sonucunda emsal özelliklere sahip aracın dava konusu kazadan önceki ---- ortalama fiyatının serbest piyasa koşullarında ---- civarında olabileceği, dava konusu --plaka sayılı aracın hasarı ile ilgili hasarlı parça ve malzeme listesi incelendiğinde; meydana gelen hasar sonucu değer kaybına etkisi olan parça malzeme ve işçilik kalemlerinin
---gün hasar-onarım süresi---- olabileceğİ mütalaa edilmiştir.
ISLAH DİLEKÇESİ:Davacı vekili - tarihli dilekçesi ile kazanç kaybı için ---------talep etmiştir.
----maddelerinde--- düzenlenmiştir.---- motorlu bir aracın işletilmesi sırasında bir kimsenin ölümüne veya yaralanmasına veya bir şeyin zarara uğramasına neden olması halinde o aracı işletenin zarara uğrayan 3.kişilere karşı olan sorumluluğunu belli limitlerle sigortalamaktadır. Hasar veren aracın trafik sigortacısı, işletenin ----hükmünde yazılı hukuki sorumluluğunu ---- maddesi uyarınca üstlenmiş olup, gerek -----hükmü, gerekse ------ poliçesi genel şartları gereğince, ölüm veya cismani zararlar yanında bir şeyin zarara uğraması halinin teminat kapsamında olduğunu öngörmüş bulunmaktadır. Dolayısıyla, aracın uğradığı hasar, değer kaybı ve çekici ücreti gibi giderler gerçek ve doğrudan zararlar olup teminat kapsamındadır.
Bilindiği üzere trafik kazalarından kaynaklı tazminat davalarında araç sürücüsü hakkında 6098 sayılı TBK'nın 49 vd maddeleri, araç işleteni hakkında ise aynı Yasa ile 2918 sayılı Karayolları Trafik Kanunu, kişilerin sorumluluk şartlarının ve tazminatın muhtevasını belirlemek amacıyla uygulanmaktadır. Trafik sigortası yönünden ise 2918 sayılı KTK'nın 91 vd maddeleri, 6102 sayılı TTK'nın 1483 vd maddeleri ile------uygulanmaktadır. Genel itibariyle --- tarihinden önceki genel şartlarda tazminatın hesaplanması ve kapsamına ilişkin bir hüküm bulunmamaktaydı. Ancak,---- tarihinde yürürlüğe giren ----uyarınca araç hasarının ve değer kaybının belirlenmesi, maluliyet ve destekten yoksunluk tazminatı hesabı için bir takım düzenlemeler getirilmiş, hatta genel şartların ekinde formüller de yayınlanmıştır. Daha sonra 2918 sayılı KTK'nın 90 ve 92.maddelerinde değişiklik ile genel şartların bağlayıcılığına kanuni dayanak oluşturulmuş, 90.maddesinde tazminat hesaplarının bu kanunun ve bu kanun çerçevesinde hazırlanan genel şartlarda öngörülen usul ve esaslara tabi olacağı biçiminde, yine 92.maddeye (i) fıkrası eklenerek teminat harici olabilecek hususların genel şartlar ile düzenlenebileceği hüküm altına alınmıştır. KTK'nın 6704 sayılı-------maddelerinin kimi yönlerden Anayasanın bir kısım hükümlerine aykırılık oluşturacağından bahisle yapılan itiraz başvuruları sonucunda -------- Karar sayılı ilamı ile 2918 sayılı Yasanın 90.maddesinin 1.cümlesindeki "...ve bu kanun çerçevesinde hazırlanan genel şartlara..." ve ikinci cümlesindeki "...ve genel şartlara..." ile 92.maddesinin (i) fıkrasının Anayasaya aykırı olduğunu ve iptaline oy çokluğuyla karar vermiştir.
TTK’un 1425/1. Maddesinde “Sigorta poliçesi, tarafların haklarını, temerrüde ilişkin hükümler ile genel ve varsa özel şartları içerir, rahat ve kolay okunacak biçimde düzenlenir.” İfadesi, Sigortacılık Kanun’un 11/1. Maddesinde “Sigorta sözleşmelerinin ana muhtevası, Müsteşarlıkça onaylanan ve sigorta şirketlerince aynı şekilde uygulanacak olan genel şartlara uygun olarak düzenlenir.” İfadesi ve Karayolları Trafik Kanun’un 93. Maddesinin ilk cümlesi ----- teminat tutarları ile tarife ve talimatları ---- bağlı bulunduğu -------İfadesi ile genel şartların yasal dayanaklarını oluşturmaktadır. Bir başka anlatımla genel şartlar kanunun idareye verdiği yetki çerçevesinde çıkarılmıştır. Bu nedenle ---- ilgili ibareleri iptal etmiş olmasını, ----- genel şartları iptal etmiş gibi genel şartların hiçbir geçerliliğinin olmadığı anlamı çıkarmamak gerekir.
Karayolları Trafik Kanun’un 93. Maddesinin Birinci Fıkrasında yer alan -------- yapılan ---- aykırılık itirazının -------- koyucunun açıkça kanunla düzenlenmesini öngördüğü konularda, yasama organının temel kuralları saptadıktan sonra uzmanlık ve idare tekniğine ilişkin hususları yürütmeye bırakması, yasama yetkisinin devri olarak yorumlanamaz.” Gerekçesi ile reddi birlikte değerlendirildiğinde genel şartların ----- dayanak maddesi iptal edilmeyerek genel şartların ayakta tutulduğunu görmekteyiz.
Bunun sonucu olarak, -----zorunlu olarak kanunla düzenlenmesini emretmediği hususlarda kanunun temel kurallarına aykırı olmayan, tazminat hukukunda sorumluluk sınırlarını daraltmayan veya genişletmeyen genel şart hükümleri geçerli ve uygulanmalıdır.
Bu durumda yeni genel şartlar ile ekindeki formüllere göre yapılan değer kaybı hesabının tazminat hukukunun genel ilkelerine aykırı olduğu, sorumluluk sınırlarını daralttığı ---- üzerindeki araçlarda değer kaybının olmayacağı gibi) anlaşılmaktadır.----- kararının gerekçesinde tazminatların kapsamı ve mahiyetlerinin bu biçimde genel şartlar ile düzenlenmesinin hukuki belirlilik ve gerçek zarar ilkesine aykırı olduğuna vurgu yapılmıştır. Bu durumda-------dikkate alınarak araç değer kayıpları için kaza tarihindeki serbest piyasa koşullarına göre vasıtanın kazadan önceki rayici ile onarım sonrası değeri arasındaki farkın araç değer kaybı olarak belirlenmesi gerekmektedir.
Değer kaybı yönünden, --- hasar dosyası, onarım dosyası, bilirkişi incelemesi trafik kaza tutanağı ve tüm dosya kapsamı birlikte değerlendirildiğinde ----- tarihinde meydana gelen trafik kazası neticesinde davacı aracının hasar gördüğü ve bu kaza nedeni ile araçta değer kaybının meydana geldiği, bu değer kaybı zararının dolaylı değil, gerçek zarar niteliğinde olduğu ve yukarıda açıklanan ilkeler kapsamında davalı tarafından düzenlenen sigorta poliçesi kapsamında olması nedeni ile davalı sigorta şirketinin oluşan bu zarardan sorumlu olduğu anlaşılmaktadır. Mahkememizce hükme esas alınan bilirkişi raporuna göre dava konu aracın 2. el piyasa değerinin ---- civarında olabileceği, kazadan sonraki 2. el piyasa değerinin ortalama ---civarında olabileceği buna göre değer kaybının ---olduğu, ------ dikkate alınarak araç değer kayıpları için kaza tarihindeki serbest piyasa koşullarına göre vasıtanın kazadan önceki rayici ile onarım sonrası değeri arasındaki farkı davalıların ödemekle yükümlü olduğu anlaşılmıştır. Buna göre davacı yanın değer kaybı talebinde haklı olduğu, davalıların değer kaybı zararını ödemekle yükümlü olduğu mahkememizce kabul edilmiştir.
ikame araç bedeli yönünden; ----- tarihinde meydana gelen trafik kazası neticesinde davacı aracının hasar gördüğü ve bu kaza nedeni ile onarımda kaldığı, mahkememizce hükme esas alınan bilirkişi raporunda davacının aracından faydalanamamış olması nedeni ile araçtan yoksun kalabileceği, söz konusu araca ait hasar fotoğraflarındaki (-----) hasarın şekli-niteliği, ekspertiz tespitleri de dikkate alındığında, hasar-onarımı için gereken makul sürenin 10 (gün) olabileceği, bu süre zarfında davacının aracından faydalanamayacağı-mahrum kalacağı, serbest piyasa koşullarında dava konusu aracın muadillerinin günlük kiralama bedelinin kaza tarihi itibariyle ortalama --- civarında olabileceği, dosya kapsamındaki tespitler dikkate alındığında aracı kullanamamaktan doğan zararın, ---gün----------- olabileceği hesaplanmıştır. Davacı vekili her ne kadar sigorta şirketinden de kazanç kaybı talep etmiş ise de, kazanç kaybının dolaylı zarar olduğu, ------ olan davalı sigorta şirketinin dolaylı zararlardan sorumlu olmadığı, davalılar araç işleteninin ve sürücünün kazanç kaybı zararını ödemekle yükümlü olduğu değerlendirilerek sigorta şirketi aleyhine açılan ikame araç bedeline ilişkin istemin reddine, diğer davalılar aleyhine açılan ikame araç bedeline ilişkin istemin kabulüne karar verilmiştir.
Temerrüt tarihi yönünden; dosyaya sunulan hasar dosyasında davacının ----- tarihinde başvurulduğunun bildirildiği, KTK 99. madde gereği --- iş günü sonra----- tarihinde davalı sigorta şirketi yönünden temerrüdün oluştuğu, diğer davalı yönünden kaza tarihi olan-------tarihinden itibaren temerrüt oluştuğu mahkememizce kabul edilmiştir.
HÜKÜM:Yukarıda açıklanan nedenlerle;
1-Davacının değer kaybına ilişkin davasının kabulü ile, ---- yönünden ----tarihinden, diğer davalılar yönünden---- tarihinden itibaren işleyecek yasal faiz ile birlikte davalılardan müştereken ve müteselsilen tahsili ile davacıya ödenmesine,
2-------aleyhine açılan kazanç kaybına ilişkin davanın REDDİNE,
3------aleyhine açılan kazanç kaybına ilişkin davanın KABULÜ ile, ---- adı geçen davalılardan----- tarihinden itibaren işleyecek yasal faiz ile birlikte müştereken ve müteselsilen tahsili ile davacıya ödenmesine,
HARÇLAR
4-Alınması gerekli 1.142,14 TL harcın davacı tarafından dava açılışı sırasında yatırılan 59,30 TL peşin harç ve yargılama aşamasında ıslah harcı olarak yatırılan 270,00 TL olmak üzere toplam 329,30 TL harçtan mahsubu ile, eksik bakiye 812,84 TL'nin ------- davalıdan tahsili ile hazineye irad kaydına,
VEKALET ÜCRETİ
5-Avukatlık asgari ücret tarifesine göre davacı vekili için takdir olunan 5.100,00 TL nispi vekalet ücretinin davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
6-Avukatlık asgari ücret tarifesine göre davalı ----- için taktir olunan 1.720,00 TL vekalet ücretinin davacıdan alınarak davalı -----verilmesine,
ARABULUCULUK ÜCRETİ
7-6325 Sayılı Kanunun 18/A maddesi gereği Arabuluculuk sürecinde düzenlenmiş sarf kararında yer alan 1.360,00 TL'nin ------ davalılardan tahsili ile hazineye irat kaydına,
YARGILAMA GİDERLERİ
8-Davacı tarafından harç olarak yatırılan 127,10 TL'nin davalılardan alınarak davacıya verilmesine,
9-Davacı tarafından sarf edilen 1.250,00 TL bilirkişi ücreti ve 284,60 TL posta ücreti olmak üzere toplam yargılama gideri olan 1.534,60 TL'nin------- davalılardan alınarak davacıya verilmesine,
10-Davalılar tarafından yargılama gideri sarf edilmediğinden bu hususta bir karar verilmesine yer olmadığına,
11-Bakiye gider avansının karar kesinleştiğinde yatırana iadesine,
Dair, davacı vekilinin yüzüne karşı, davalıların yokluğunda gerekçeli kararın taraflara tebliğinden itibaren 2(iki) hafta içinde Mahkememize veya Mahkememize gönderilmek üzere bulunulan yer ya da başka bir yer Asliye Ticaret Mahkemesine verilecek bir dilekçe ile başvurmak ve istinaf harç ve masraflarını karşılamak koşulu ile -------------- Adliye Mahkemesi'ne istinaf yasa yolu açık olmak üzere karar verildi. 16/06/2022
Sayın kullanıcılarımız, siteden kaldırılmasını istediğiniz karar için veya isim düzeltmeleri için bilgi@abakusyazilim.com.tr adresine mail göndererek bildirimde bulunabilirsiniz.
