17. Hukuk Dairesi 2015/15046 E. , 2018/5197 K.
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi
Taraflar arasındaki tazminat davasının yapılan yargılaması sonunda; kararda yazılı nedenlerden dolayı davanın kısmen kabulüne dair verilen hükmün süresi içinde davalı ... AŞ vekili ile davalılar ... ve ... Makinalar İtr. İhr. San. Tic. AŞ vekili tarafından temyiz edilmesi üzerine dosya incelendi gereği düşünüldü:
-K A R A R-
Davacılar vekili, davalıların işleteni, sürücüsü ve trafik sigortacısı olduğu aracın sebep olduğu kazada davacı ..."un hayati tehlike geçirecek şekilde yaralandığını açıklayıp 4.400,00 TL maddi tazminat ile davacı ... için 50.000,00 TL, davacının anne babası için 20.000,00"er TL, davacının kardeşi için 10.000,00 TL manevi tazminatın tahsiline karar verilmesini talep etmiştir.
Davalılar kusura ve tazminat miktarına itiraz ederek reddine karar verilmesini talep etmişlerdir.
Mahkemece, iddia, savunma, toplanan kanıtlara ve benimsenen bilirkişi raporuna göre; davanın kısmen kabulü ile 7.087,09 TL tedavi yol ve bakım gideri ile davacı ... için 30.000,00 TL, davacı anne ... için 10.000,00 TL, davacı baba ... için 10.000,00 TL ve diğer davacı kardeş ... için 5.000,00 TL manevi tazminatın davalılardan müştereken ve müteselsilen alınarak davacılara verilmesine karar verilmiş; hüküm, davalı ...Ş. vekili ile davalılar ... ve ...Makinalar İtr. İhr. San. Tic. A.Ş. vekili tarafından temyiz edilmiştir.
1-Dosya içerisindeki bilgi ve belgelere, mahkeme kararının gerekçesinde dayanılan delillerin tartışılıp, değerlendirilmesinde usul ve yasaya aykırı bir yön bulunmamasına göre, davalı ...Ş. vekili ile davalılar ... ve İtal Endüstriyel Makinalar İtr. İhr. San. Tic. A.Ş. vekilinin aşağıdaki bendin kapsamı dışında kalan sair temyiz itirazlarının reddine karar vermek gerekmiştir.
Davalı ...Ş. vekilinin diğer temyiz itirazları yönünden yapılan incelemede;
2-Dava; trafik kazası nedeni ile cismani zarara dayalı maddi-manevi tazminat istemine ilişkindir.
Karayolları Trafik Kanunu’nun 92. maddesinin (f) bendi ile Zorunlu Trafik Genel Şartları’nın 3. maddesinin (e) bendi uyarınca manevi zararlar trafik sigortası teminatının dışındadır. Somut olayda mahkemece manevi tazminatın zorunlu mali sorumluluk sigortası teminat kapsamı dışında olmasına karşın davalı ...Ş."yi manevi tazminattan sorumlu tutarak yazılı olduğu şekilde karar verilmesi doğru görülmemiştir.
Kabule göre de; manevi tazminattan sorumlu olmayan, aracın trafik sigortacısı davalı ...Ş."nin manevi tazminata yönelik yargılama gideri, harç ve vekalet ücretinden sorumluluğuna karar verilmesi de doğru görülmemiştir.
Davalılar ... ve ...Makinalar İtr. İhr. San. Tic. A.Ş. vekilinin diğer temyiz itirazları yönünden yapılan incelemede;
Borçlar Kanunu"nun 47. maddesi hükmüne göre hakimin özel halleri göz önünde tutarak manevi zarar adı ile hak sahibine verilmesine karar vereceği bir para tutarı adalete uygun olmalıdır. Hükmedilecek bu para, zarara uğrayanda manevi huzuru doğurmayı gerçekleştirecek tazminata benzer bir fonksiyonu olan özgün bir nitelik taşır. Bir ceza olmadığı gibi, mamelek hukukuna ilişkin zararın karşılanmasını da amaç edinmemiştir. O halde, bu tazminatın sınırı onun amacıca göre belirlenmelidir. Takdir edilecek miktar, mevcut halde elde edilmek istenilen tatmin duygusunun etkisine ulaşmak için gerekli olan kadar olmalıdır. 22.06.1966 günlü ve 7/7 sayılı
... İçtihadı Birleştirme Kararı"nın gerekçesinde takdir olunacak manevi tazminatın tutarını etkileyecek özel hal ve şartlar da açıkça gösterilmiştir. Bunlar her olaya göre değişebileceğinden hakim bu konuda takdir hakkını kullanırken ona etkili olan nedenleri de karar yerinde objektif ölçülere göre isabetli bir biçimde göstermelidir.
Hakimin bu takdir hakkını kullanırken, ülkenin ekonomik koşulları, tarafların sosyal ve ekonomik durumları, paranın satın alma gücü, tarafların kusur durumu, olayın ağırlığı, olay tarihi gibi özellikleri göz önünde tutması ve buna göre manevi tazminat takdir edilmesi gerektiği açıkça ortadadır. (HGK 23/06/2004, 13/291-370)
Yukarıda açıklanan ilkeler ışığında,
Manevi tazminat zenginleşme aracı olmamakla beraber, bu yöndeki talep hakkındaki hüküm kurulurken olay sebebiyle duyulan acı ve elemin kısmen de olsa giderilmesi amaçlanmalı ve bu sebeple tarafların sosyal ve ekonomik durumları ile birlikte olayın meydana geliş şekli de gözönünde tutularak, hak ve nesafet kuralları çerçevesinde bir sonuca varılmalıdır. Zira, M.K"nun 4.maddesinde, kanunun takdir hakkı verdiği hallerde hakimin hak ve nasafete göre hükmedeceği öngörülmüştür.
Somut olayda, davalının idaresindeki çekici (tır) ile kırmızı ışıkta hızla geçişi sırasında davacıların desteğine çarparak ölümüne neden olduğu anlaşılmaktadır.
Yukarıda belirtilen hususlar dikkate alındığında, takdir olunan manevi tazminatların fazla olduğu görülmüş ve hakkaniyete uygun manevi tazminata hükmedilmek üzere kararın bozulması gerekmiştir.
SONUÇ: Yukarıda 1 nolu bentte açıklanan nedenlerle davalı ...Ş. vekili ile davalılar ... ve ...Makinalar İtr. İhr. San. Tic. A.Ş. vekilinin sair temyiz itirazlarının reddine, 2 nolu bentlerde açıklanan nedenlerle davalı ...Ş. vekilinin, 3 nolu bentte açıklanan nedenlerle davalılar ... ve İtal Endüstri A.Ş. vekilinin temyiz itirazlarının kabulü ile hükmün BOZULMASINA, peşin alınan harcın istek halinde temyiz eden davalı ... AŞ ve davalılar ... ve İtal Endüstriyel Makinalar İtr. İhr. San. Tic. AŞ"ye geri verilmesine 17/05/2018 gününde oybirliğiyle karar verildi.