BAM Hukuk Mahkemeleri İstanbul 2. Asliye Ticaret Mahkemesi 2022/143 Esas 2022/430 Karar Sayılı İlamı

T.C.
İSTANBUL
2. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO : 2022/143 Esas
KARAR NO : 2022/430

DAVA : Zayi Belgesi Verilmesi
DAVA TARİHİ : 23/02/2022
KARAR TARİHİ : 01/06/2022

Mahkememizde görülmekte olan Zayi Belgesi Verilmesi davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
Dava: Davacı dava dilekçesinde özetle; tarafına ait ... adresindeki ... Tic. Ltd. Şti isimli, ...ticaret sicil no. lu ticari işletmesi ile aynı adreste bulunan ... Ltd. Şti (Ticaret sicil no:...) 8.2.2022 tarihinde yaşanan yangın/su baskını nedeniyle işletmesinin tamamen yandığını, söz konusu felaket nedeniyle ticari işletmesinde bulunan tüm ticari defterleri, faturaları, vergiye esas belgeleri ve sair her türlü belge ve evraklarının zayi olduğundan TKK madde 82, (7) numaralı fıkra uyarınca Mahkememizden, 2019 yılı ve geçmiş yıllara ait tüm defter, fatura ve sair belgelerimin zayi olduğuna dair tarafına zayi belgesi verilmesini talep etme zaruretinin hasıl olduğunu beyanla 2019 yılı ve geçmiş yıllara ait tüm defter, fatura ve sair belgelerinin zayi olduğuna dair tarafına zayi belgesi verilmesini talep ve dava etmiştir.
Delillerin Değerlendirilmesi, Davanın Hukuki Niteliği ve Gerekçe ;
İmza sirküleri, 17/02/2022 ve 11/02/2022 tarihli ...Başkanlığı İtfaiye Daire Başkanlığı... Şube Müdürlüğü İtfaiye Olay Raporları celp edilmiş incelenmiştir.
Dava, TTK 82/7.md. uyarınca hasımsız olarak açılan zayi belgesi verilmesi istemine ilişkindir.
6102 sayılı TTK'nın 82/7. maddesinde, bir tacirin saklamakla yükümlü olduğu defterler ve belgelerin yangın, su baskını veya yer sarsıntısı gibi bir afet veya hırsızlık sebebiyle ve kanuni saklama süresi içinde zıyaa uğraması halinde, tacirin zıyaı öğrendiği tarihten itibaren onbeş gün içinde ticari işletmesinin bulunduğu yer yetkili mahkemesinden kendisine bir belge verilmesini isteyebileceği düzenlenmiştir.
Davacının dava dilekçesindeki anlatımlarından münferiden temsile yetkili olduğu ... Şirketi ile ... Limited Şirketinin iş yeri adresinde çıkan yangın sebebiyle ticari defter ve belgelerinin zayi olduğu iddiasına dayanılarak eldeki dava açılmıştır. Ancak, dava dilekçesi içeriği, talep sonucu ve dilekçe başlığı incelendiğinde davacıların "... Limited Şirketi ile ...Ticaret Limited Şirketi" olması gerektiği halde, şirket temsilcisi kendisi adına ve yine kendisini davacı göstererek eldeki davayı açmıştır. ... Ticaret Limited Şirketi ile ... Limited Şirketinin ticari defter ve belgeleri yangın sebebiyle zayi olduğuna göre bu şirketlerin dava dilekçesinde davacı olarak gösterilmesi zorunludur. Davacının bu şirketleri davacı olarak göstermeden şirketlerin yetkilisi olarak şahsen ve doğrudan kendisi adına dava açması mümkün olmadığından, davacının aktif husumet ehliyetinin bulunmadığı anlaşılmıştır.
Konuya ilişkin benzer şekilde açılan davalarda;
... Bölge Adliye Mahkemesi 3. Hukuk Dairesi 2022/90 E., 2022/78 K. sayılı ilamında:
"...Dava, TTK'nın 82/7 maddesi uyarına ticari belgelerin zayi nedeniyle iptali istemine ilişkindir.
Somut olayda, davacı şirket ortağı tarafından ... A.Ş'nin genel kurul müzakere karar defteri, yönetim kurulu karar defteri ve ortaklar pay defterlerinin kaybolduğu ileri sürülerek zayi belgesi verilmesi için dava açılmış olup, açılan işbu davada davacının davada taraf sıfatı bulunmamaktadır. 6102 sayılı TTK'nın 82/7 madde ve fıkrası uyarınca sadece tacirler zayi belgesi isteminde bulunabilirler. Başka bir deyişle eldeki davayı ancak ticari defterler ile belgelerini zayi olduğunu iddia edecek olan dava dışı şirket olan ... A.Ş. açabilecekken işbu davanın şirket ortağı tarafından açılması nedeniyle yerel mahkemece davacının açılan davada taraf sıfatı bulunmadığından davanın aktif husumet yokluğu nedeni ile reddine karar verilmesinde usul ve yasaya aykırılık görülmediğinden..."
İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi 14. Hukuk Dairesi 2018/1466 E., 2019/1486 K. sayılı ilamında:
"...Talep, TTK'nın 82/7. maddesi uyarınca zayi belgesi verilmesi isteğine ilişkindir.
Davanın zayi belgesi verilmesi talebini içerdiği, davanın, davacının yetkilisi olduğu şirket tüzel kişiliği adına açılması gerekirken doğrudan şirket yetkilisi tarafından açılmış olduğu, her ne kadar dava dilekçesi ekinde sunulan vekaletnamenin şirket adına yetkilisi tarafından verildiği anlaşılmış olsa da şirket tüzel kişiliği adına açılan bir davanın bulunmadığı, ...'nın usulüne uygun şekilde kendi adına verdiği vekaletname ile temsilcisi olduğu şirketin ticari defter ve belgelere ilişkin zayi davası açmakla somut olay açısından aktif dava ehliyeti olmadığı anlaşıldığından, davanın esasına yönelik bir değerlendirme yapılmaksızın, davanın aktif dava ehliyeti yokluğundan reddi gerekir."
Davanın zayi belgesi verilmesi talebini içerdiği, davanın, davacının yetkilisi olduğu şirketlerin tüzel kişiliği adına açılması gerekirken doğrudan şirket yetkilisi tarafından açılmış olduğu, şirket tüzel kişilikleri adına açılan bir davanın bulunmadığı, davacının bu şirketleri davacı olarak göstermeden doğrudan ve şahsen kendisi adına dava açması mümkün olmadığından davacının somut olayda aktif dava ehliyeti olmadığı, emsal ilamlar gözetilerek davanın aktif husumet yokluğundan reddine karar verilmiştir.
HÜKÜM: (Ayrıntısı ve Gerekçesi Yukarıda Açıklandığı Üzere );
1-Davacının davasının aktif husumet yokluğundan USULDEN REDDİNE,
2-Harç peşin alındığından başkaca harç alınmasına YER OLMADIĞINA,
3-Davacı tarafından yapılan masrafların kendi üzerinde BIRAKILMASINA,
4-HMK 333. maddesi uyarınca taraflarca yatırılan ancak kullanılmayarak artan bakiye gider avansının karar kesinleştiğinde re'sen ilgili tarafa veya vekillerine İADESİNE,
Dair, davacının yokluğunda, gerekçeli kararın tebliğinden itibaren iki (2) haftalık yasal süresi içerisinde İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi'ne istinaf yasa yolu açık olmak üzere verilen karar açıkça okunup anlatıldı.01/06/2022


Katip ...



Hakim ...