
Esas No: 2016/10954
Karar No: 2016/9163
Karar Tarihi: 12.04.2016
Yargıtay 9. Hukuk Dairesi 2016/10954 Esas 2016/9163 Karar Sayılı İlamı
"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ :İŞ MAHKEMESİ
...
DAVA : Davacı, yetki tespitinin iptaline karar verilmesini istemiştir.
Yerel mahkemece, dava hakkında yetkisizlik kararı verilmiştir.
Hüküm süresi içinde davacı avukatı tarafından temyiz edilmiş olmakla, dava dosyası için Tetkik Hakimi tarafından düzenlenen rapor dinlendikten sonra dosya incelendi, gereği konuşulup düşünüldü:
Y A R G I T A Y K A R A R I
A) Davacı İsteminin Özeti:
Davacı vekili dava dilekçesinde, T.C. ..."nın yetki tespit yazısının davacı şirkete tebliğ edildiğini, yazı içeriğinde 173 personelden 101"inin ..."na üye olması hesabıyle çoğunluğun sağlanmış olduğuna dair tespitinin yer aldığını, davalı sendikanın bünyesinde bulunan fişleri davacıya bildirmediği, kanunun bu emredici hükmünün uygulanmamış olması nedeniyle yetki talebinin usulüne uygun olmadığını, bu bildirimin yapılmaması nedeniyle üye sayılarının belirlenmesinin ve üyeliklerin usulüne uygun olup olmadığı gibi konularda itirazlarının olduğunu, ayrıca ..."nın davacı şirketle aynı iş kolunda bulunmaması sebebiyle istihdam edilen işçileri üye kaydedemeyeceğini ve yetki tespiti talep edemeyeceğini iddia ederek ....yetki tespitine itirazla davalı sendikanın yetkili olmadığının tespitine karar verilmesi talep ve dava etmiştir.
B) Davalılar Cevabının Özeti:
Davalı ... cevap dilekçesinde; T.C. ..."nın yetki tespitine itiraz davasının 6 işgünü içerisinde açılmadığını, itiraz dilekçesinin görevli makama kaydettirilmediğini, bu nedenlerle süre ve usul yönünden davanın reddi gerektiğini savunmuştur.
Davalı ...ı cevap dilekçesinde; T.C. ...nın yetki tespitinin yerinde olduğunu, davanın öncelikle yetki bakımından reddine, aksi halde itiraz dilekçesinin yanlış yere verilmesi sebebiyle gerçekleşmeyen dava şartı sebebi ile usulden reddine, itirazlarının yerinde görülmediği takdirde de yersiz açılmış olan davanın esastan reddine karar verilmesi gerektiğini savunmuştur.
C) Yerel Mahkeme Kararının Özeti:
Mahkemece, yetki tespitinin işyeri düzeyinde yapıldığının anlaşıldığı ve yetki tespitine konu işyerinin ... bağlı bulunduğu gerekçesiyle yetkisizlik kararı verilmiştir.
D) Temyiz:
Kararı davacı vekili temyiz etmiştir.
E) Gerekçe:
Somut uyuşmazlıkta T.C. ... tarafından davacı işverenin ...’de bulunan işyeri düzeyinde yetki tespiti yapılmıştır.
6356 sayılı Kanun’un 34. maddesinin 2. fıkrasında, “Bir gerçek ve tüzel kişiye veya bir kamu kurum ve kuruluşuna ait aynı işkolunda birden çok işyerinin bulunduğu işyerlerinde, toplu iş sözleşmesi ancak işletme düzeyinde yapılabilir.” denilirken 4. fıkrasında ise, “İşletme toplu iş sözleşmesi yapılacak işyerlerinin aranılan niteliğe sahip olup olmadıklarına ilişkin uyuşmazlıklar, işletme merkezinin bulunduğu yerdeki mahkemede onbeş gün içinde karara bağlanır. Kararın temyizi hâlinde ... onbeş gün içinde kesin olarak karar verir.” düzenlemesi getirilmiştir.
Toplu iş hukukunda bir toplu iş sözleşmesi ünitesi olan işletmeden söz edebilmek için kural olarak aynı işverene ait, aynı işkolunda yer alan işyerlerinin bulunması gereklidir. İşverenin işletme kapsamındaki işyerleri için ancak tek bir toplu iş sözleşmesi yapılabilir. Bu toplu iş sözleşmesi ise işletme toplu iş sözleşmesidir. Bu kural kamu düzenine ilişkin olup resen gözetilmelidir.
Davaya konu yetki tespitinden, davacı şirketin (..../ ... adresinde bulunan 1127540.020 ... sicil numaralı işyerinde tespit yapıldığı anlaşılmaktadır. Yine aynı yetki tespitinde davacı şirketin irtibat adresi olarak “... ....” adresi gösterilmiştir.
Bu durumda yukarıda kısaca belirtilen yasal düzenlemeler uyarınca, mahkemece davacı işveren şirketin tüm ... genelinde aynı işkolunda başka işyerleri bulunup bulunmadığı araştırılıp saptanmalı ve başka işyerlerinin bulunduğunun anlaşılması halinde, bu işyerlerine ilişkin ... kayıtları, ticaret sicil kayıtları, ana sözleşme ile işyerlerindeki organizasyonu ve varsa işyerlerinin birbirleriyle ilgilerini gösterir yönetsel belgeler dosya kapsamına dahil edilmeli, burada yapılan işlerin bağımsız nitelikte olup olmadığı, sonucuna göre ortada tek bir işyeri ve ona bağlı yer mi, birden fazla işyeri mi olduğu, birden fazla işyeri mevcut ise bunun toplu iş hukuku anlamında aynı işkolunda yer alan işyerlerinden oluşan bir işletme mi olduğu, eğer işletme söz konusu ise bunun merkezinin neresi olduğu ortaya konulduktan sonra öncelikle yetkili mahkeme olunup olunmadığı belirlenmelidir. Bu noktada gerekirse keşif ve bilirkişi deliline de başvurularak sonuca gidilmelidir.
Mahkemece resen araştırma yükümlülüğüne aykırı olarak eksik araştırma ile ... Mahkemelerine yetkisizlik kararı verilmesi hatalıdır.
F) Sonuç:
Temyiz olunan kararın, yukarıda yazılı sebepten dolayı BOZULMASINA, peşin alınan temyiz harcının istek halinde temyiz edene iadesine, 12.04.2016 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.
...