BAM Hukuk Mahkemeleri İstanbul 2. Asliye Ticaret Mahkemesi 2022/305 Esas 2022/365 Karar Sayılı İlamı

T.C.
İSTANBUL
2. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO : 2022/275 Esas
KARAR NO : 2022/355

DAVA : İtirazın İptali (Ticari Nitelikteki Hizmet Sözleşmesinden Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ : 12/04/2022
KARAR TARİHİ : 29/04/2022

Mahkememizde görülmekte olan İtirazın İptali (Ticari Nitelikteki Hizmet Sözleşmesinden Kaynaklanan) davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
Dava: Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; Müvekkili Şirket tarafından işletilen köprü ve otoyoldan, davalıya ait, dava dilekçesi ve delil listesi ekinde sunulan listede belirtilen ... plakalı araç ile gerçekleştirilen ihlalli geçiş nedeniyle doğan ve yasal süresi içerisinde ödenmeyen geçiş tutarı ve yasadan kaynaklı para cezasının tahsili amacıyla ... 29. İcra Müdürlüğü ... Esas Sayılı dosyasından başlatılan icra takibinden gönderilen ödeme emri, davalıya tebliğ edildiğini, borçlu, "Alacaklı tarafa herhangi bir borcumuz bulunmamaktadır. Borcun tamamına, faize, talep edilen faiz oranına, avukatlık ücretine ve tüm fer’ilerine açıkça itiraz ediyoruz." gerekçesi ile müvekkili şirkete borcu olmadığını öne sürmek suretiyle borcun tamamına itiraz ettiğini, itiraz konusu alacak hakkında takibin devamı amacıyla işbu dava ikame edildiğini, yapılan itiraz haksız ve yersiz olup itirazın iptali gerektiğini, davalı takipte, müvekkili şirkete herhangi bir borcu bulunmadığı iddiası ile asıl alacağa ve ferileri bakımından takibe itiraz ettiğini beyan ettiğini ve takibi durduğunu, bu doğrultuda ihlalli geçiş vakıasına itiraz etmediğini, Müvekkili Şirketin, 3996 sayılı "Bazı Yatırım ve Hizmetlerin Yap-İşlet-Devret Modeli Çerçevesinde Yaptırılması Hakkında Kanun" ve 2011/1807 (eski 94/5907) sayılı "3996 Sayılı Bazı Yatırım ve Hizmetlerin Yap-İşlet-Devret Modeli Çerçevesinde Yaptırılması Hakkında Kanunun Uygulama Usul ve Esaslarına İlişkin" Bakanlar Kurulu Kararı çerçevesinde özel yetkili bir anonim şirket olarak kurulmuş olup, ülkemizdeki en büyük alt yapı projelerinden biri olan "..." nin yap-işlet-devret modeli ile yapımı ve işletilmesini, Karayolları Genel Müdürlüğü ile imzalamış olduğu 27 Eylül 2010 tarihli Uygulama Sözleşmesi çerçevesinde üstlenmiş bulunduğunu, bu doğrultuda, yapımı tamamlanan ... ile Kesim sonu (Km:43+296) arası ve ... kesimi başlangıcı (Km:43+296) ile ...(Km:58+1529) arası 16 Nisan 2016 tarihli ve 29686 sayılı Resmi Gazetede ilan edilmek suretiyle 21.04.2016 tarihinde işletmeye açıldığını, ayrıca, ...de içinde bulunduğu ..., ... ile ...Kavşağı (Km: 12+664) arası yapım işlerinin tamamlanması ile 24 Haziran 2016 tarihli ve 29752 sayılı Resmi Gazetede ilan edilmek suretiyle 01.07.2016 tarihinde işletmeye açıldığını, ... Kavşağı (Km: 58+152) ile 2. Kesim sonu (Km: 83+441) arası 08.03.2017 tarihli ve 30001 sayılı Resmi Gazetede ilan edilmek suretiyle ile 12.03.2017 tarihinde işletmeye açıldığını, ...ayrımı - ...Kavşağı ile ... Kavşağı (Km: 339+603,31- 389+647,17) ve ... Kavşağı - ... Kavşağı (Km: 389+647,17 - 408+654,59) arası 28.11.2018 tarihli ve 30609 sayılı Resmi Gazetede ilan edilmek suretiyle 01.12.2018 tarihinde işletmeye açıldığını, ... (...) ayrımı dahilinde ... (Km: 201+380-230+465) arası ve (...) ayrımı İzmir kesimi daihilnde ... Kavşağı- ... Kavşağı (Km:315+114-339+603) arası 15.03.2019 tarihli ve 30715 sayılı Resmi Gazetede ilan edilmek suretiyle işletmeye açıldığını, ...ayrım kesimi dahilinde ... Çevreyolu Batı Kavşağı ile ... Kavşağı (Km:104+535-201+380) arası, ...kesimi dahilinde ... Kavşağı ile ...isar Kavşağı (Km:232+000:İ-315+114) arası kesimler 02.08.2019 tarihli ve 30850 sayılı Resmi Gazetede ilan edilmek suretiyle 04.08.2019 tarihinde işletmeye açıldığını, öncelikle, şikayete konu borcun sebebini teşkil eden ihlalli geçiş fiilinin tanımlanması gerektiğini, Müvekkili Şirket tarafından işletilen otoyolda yer alan tüm gişelerden nakit, kredi kartı/banka kartı tahsilatı yapılabilmesi mümkün olup ücret toplama sisteminin süresi içerisinde OGS için OGS bankasından/HGS için PTTden provizyon alamaması ve bu nedenle OGS veya HGSden geçiş ücreti tahsilatı yapılamaması halinde geçiş esnasında gişede yer alan bariyerler açılmamakta ve gişe memuru tarafından geçiş ücretinin gişede nakit, kredi kartı/banka kartı ile ödenmesi talep edildiğini, nakit, kredi kartı/banka kartı ile de ödeme gerçekleşmez ise oluşan ihlalli geçiş kaydına ilişkin, geçiş ücretinin hangi surette nereye ödeneceğini, yasal ödeme süresinin ne kadar olduğunu, yasal sürenin bitiminde geçiş ücreti ile birlikte 4 (dört) katı cezanın ödenmek zorunda kalınacağını, ödemenin geciktirilmesi halinde tutara eklenecek diğer masrafların neler olduğunu belirtir ihlalli geçiş bildirimi ("İGB"), her ne kadar Müvekkili Şirket için yasal bir yükümlülük olmasa da sadece bilgilendirme amaçlı olarak düzenlenerek ihlalli geçiş anında, araç sürücüsüne teslim edildiğini, dava konusu geçişin gerçekleştirildiği tarihte söz konusu İGB'de: "Sayın Sürücü, Otoyoldan Geçiş Ücretini ödemeden çıkış yapmış bulunmaktasınız. 6001 Sayılı Kanun uyarınca geçiş tarihini izleyen 15 (on beş) gün içinde Geçiş Ücretini cezasız ödeyebilirsiniz. İşbu bildirim ekinde teslim alınan Ödeme Kaydedici Cihaz/Yazarkasa fişi üzerinde belirtilen tutardaki ödemeyi ... Bankası veya ... A.Ş. şubeleri ile bu bankaların internet bankacılığı sistemlerinden, ... internet adresinden ya da ... A.Ş. Mobil Uygulaması vasıtasıyla yapabilirsiniz. Tahsilata yönelik bakiye yüklemesini mesai saatleri içerisinde olmasına özen göstererek etiket hesaplarına da yapabilirsiniz. Ancak, sorun yaşamamak için son gün olan 15. gün yapılacak ödemelerin sadece belirtilen bankalar, igs.otoyolas.com.tr internet adresi ya da ... A.Ş. Mobil Uygulaması aracılığıyla yapılması gerekmektedir. Bakiye sorunu yaşamamak için; tüm HGS veya OGS etiket hesaplarının, ayrı bir mevduat hesabına veya kredili mevduat hesabına ya da limiti yeterli bir kredi kartına bağlanacak şekilde otomatik ödeme talimatı bulunması gerekmektedir. Gerekiyorsa mevcut talimatınızı yenileyiniz. Geçiş anında aracınızın plakasına tanımlı mevcut olan veya daha önce yoksa ihlalli (ödemesiz) geçişi takiben yeni açacağınız OGS/HGS hesabınızda geçiş ücretlerini karşılayacak tutarda para bulundurmanız durumunda size yardımcı olmak için geçiş tarihini izleyen 15 (on beş) gün içinde bu hesaplarınızdan otomatik tahsilat yapılmaya çalışılacaktır. Ancak, etiket hesaplarından tahsilat yapılamaması ya da geçiş tarihini izleyen 15 Gün içinde otomatik ödemenin alınamaması durumunda bunun takibi ve bu durumda ödemenin zamanında ... A.Ş hesabına yapılması yükümlülüğünün ... A.Şye atfedilemeyecek şekilde araç sahibine ait olduğunu hatırlatırız. Aracınıza kayıtlı birden fazla etiket olması halinde tahsilat sorunu yaşanması kaçınılmazdır. Bu nedenle, aracınız üzerine kayıtlı, aktif, hesapta yeterli miktarda para bulunan veya otomatik ödeme talimatının olduğu sadece bir etiket bulundurmanız gerektiğini, hem OGS hem de HGS etiketi bulundurmak zorunluluğunuz varsa; mutlaka iki etiket hesabının da hesap bakiyelerinin yeterli olması gerektiğini unutmayınız. Aracınızın üzerine kayıtlı birden fazla etiket bulunuyorsa kullandığınız etiket haricindekileri mutlaka iptal ettiriniz ve aracınızdan sökünüz. İhlalli (ödemesiz) geçiş yaptığınız tarihi izleyen 15 (on beş) gün içerisinde (15. Günün Resmî Tatile denk gelmesi durumunda tatili izleyen ilk iş gününün sonuna kadar) geçiş ücretini usulüne uygun olarak ödemediğiniz takdirde, hukuki sürecin başlatılarak Geçiş Ücreti ve Geçiş Ücretinin 4 (dört) katı tutarındaki Ceza toplamı ile birlikte takip süreci dahilinde oluşacak tebligat, yargılama ve takip masrafları, avukatlık ücreti ve işleyecek yasal faizin de takip ve tahsil edileceğini bildiririz. 6698 sayılı Kişisel Verilerin Korunması Kanunu ve ilgili mevzuat çerçevesinde ... A.Ş. tarafından hazırlanan detaylı bilgilendirme metnine ... adresinden ulaşabilirsiniz. ÖNEMLİ NOT: Bu bildirim ekinde verilen Ödeme Kaydedici Cihaz/Yazarkasa fişi üzerinde belirtilen bilgiler ile Banka/İhlalli geçiş sorgusunda ulaşılan bilgiler arasında farklılık tespit edilmesi durumunda, Banka/İhlalli geçiş sorgusunda ulaşılan bilgiler esas alınır." ifadesi yer aldığını, ihlalli geçiş, Müvekkili Şirket tarafından yapımı ve işletmesi üstlenilen otoyolun geçiş ücreti ödenmeksizin kullanılması anlamına geldiğini, Yasa gereği ihlalli geçiş vakıası ödemesiz geçiş anında tamamlanacağını ve ihlalli geçiş cezası ödemesiz geçiş anında kesinleşeceğini, ancak yasada öngörülen 15 günlük yasal süresi içinde geçiş ücretinin ödenmesi halinde ihlalli geçiş cezası yine yasa hükmü gereği kendiliğinden terkin olacağını, Müvekkili Şirketin zorunlu olmamasına rağmen, 15 (on beş) günlük cezasız sürenin dolmasını müteakip, icra takibi başlatılmadan önce, ihlalli geçiş yapan araçların maliklerinin adreslerine "İhlalli Geçiş İhtarnamesi" göndererek geçiş ücreti ve ceza tutarının ödenmesini talep ettiğini, Zira; Müvekkili Şirket Türk Ticaret Kanunu hükümlerine göre kurulmuş, ortakları yine özel hukuk hükümlerine tabi ticaret şirketleri olan bir özel hukuk tüzel kişisi olduğunu, Müvekkili Şirketin özel hukuk hükümlerine göre kurulmuş bir anonim şirket olması ve ayrıca ilgili mevzuatta böyle bir şartın aranmaması nedeniyle resmi tebligat yapma ve bu tebligat ile karşı tarafı temerrüde düşürme yetkisini haiz olmadığı açık olduğunu, ayrıca Müvekkili Şirket bir kamu kurumu olmadığı için 6001 sayılı Kanun uyarınca tahakkuk ettirilen geçiş ücretinin 4 (dört) katı tutarındaki ceza da idari para cezası olmayıp Borçlar Kanunu tahtında özel alacak statüsünde olduğunu ve genel hükümlere göre araç sahibinden tahsil edileceği açıkça 6001 sayılı Kanunda düzenlendiğini, 6001 sayılı Karayolları Genel Müdürlüğünün Teşkilat ve Görevleri Hakkında Kanunun 30.maddesinin 5. Fıkrasında (25/05/2018 tarihli ve 30431 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan 7144 sayılı Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılması Hakkında Kanunun 18. Maddesinde tadil edildiği haliyle) "4046, 3465 ve 3996 sayılı kanunlar çerçevesinde işletme hakkı verilen veya devredilen otoyollar veya erişme kontrolünün uygulandığı karayollarından geçiş ücretlerini ödemeden geçiş yapan araç sahiplerinden, işletici şirket tarafından geçiş ücreti ödemeden giriş çıkış yaptığı mesafeye ait geçiş ücreti ile birlikte, bu ücretin dört katı tutarında ceza, genel hükümlere göre tahsil edilir" düzenlemesi getirilerek Müvekkili Şirkete işletici şirket sıfatıyla geçiş tutarının 4 katı tutarındaki ceza tutarını genel hükümlere göre tahsil etme hak ve yetkisi verildiğini, otoyoldan ihlalli geçiş yapan aracın sahibinden, geçiş ücreti ile bu ücretin dört katı tutarında ceza, Müvekkili Şirket tarafından genel hükümlere göre yani özel alacak olarak tahsil edildiğini, davalı borçlunun icra dosyasına yapmış olduğu itirazın hukuki dayanaktan yoksun olduğunun açık olduğunu, takip talebi ile talep edilen geçiş ücreti, ceza tutarı ve süresi içinde ödemesini yapmamış olması nedeniyle talep edilen faiz yasalara uygun olduğundan, itirazın iptal edilerek takibe devam edilmesine cevaz verilmesini talep ettiklerini, izahatlar çerçevesinde davalı borçlunun itirazlarının hukuki dayanaktan yoksun, icra takibini sürüncemede bırakmaya yönelik itirazlar olduğu açık olarak görüldüğünden itirazlarının tümden iptali gerektiğini, nitekim bu husus istinaf kararı ile de tespit edilmiş olup İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi 17. HDnin 2019/1408 E. ve 2019/1862 K. sayılı kararına göre:"Dosya kapsamı ve bilirkişi raporundan, davalının geçiş bedelini, ceza bedeli tahakkuk ettirilmeden ve geçişi takiben 15 gün içinde ödeme yapabilme imkanı varken ödemediği anlaşılmakla davalının istinaf başvurusunun HMK'nın 353/1.b.1bendi uyarınca esastan reddine dair aşağıdaki hüküm kurulmuştur." şeklinde karar verildiğini, bilindiği üzere,"6102 Sayılı Türk Ticaret Kanunun 5/A Maddesinin 1. fıkrasında "Bu Kanunun 4üncü maddesinde ve diğer kanunlarda belirtilen ticari davalardan, konusu bir miktar paranın ödenmesi olan alacak ve tazminat talepleri hakkında dava açılmadan önce arabulucuya başvurulmuş olması dava şartıdır." denildiğini, Mahkememizde görülecek itirazın iptali davası öncesinde davacı müvekkilini temsilen tarafları ve davalı/ davalı şirket vekili arasında ... Arabuluculuk Bürosunda ... Başvuru Numarası ve ... Dosya Numarası ile görülen arabuluculuk görüşmeleri neticesinde uzlaşma sağlanamadığını ve fakat işbu itirazın iptali davasında dava şartı gerçekleştirildiğini beyanla davalının ...29. İcra Müdürlüğü ...Esas sayılı dosyasına yaptığı itirazının iptali ile alacağın yasal faizi ve diğer tüm ferileri ile birlikte tahsili için takibin devamına ve borçlu aleyhine yüzde yirmiden az olmamak üzere icra inkâr tazminatına hükmedilmesine ve yargılama giderlerinin Davalı üzerinde bırakılmasına ve lehine vekâlet ücretine hükmedilmesine karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
Delillerin Değerlendirilmesi, Davanın Hukuki Niteliği ve Gerekçe ;
.. 29. İcra Müdürlüğü'nün ...Esas sayılı takip dosyası, davalının ihlalli geçiş gerçekleştiren aracına ait ayrıntılı ihlalli geçiş tablosu, ihlalli geçiş bildirimi sureti, ihlalli geçişin fotoğraf görüntüsü sureti, emsal niteliğindeki mahkeme kararları celp edilmiş incelenmiştir.
Dava, ticari hizmet sözleşmesinden kaynaklanan köprü ve otoyol ücretlerinin tahsili amacıyla başlatılan icra takibine vaki itirazın iptali istemine ilişkindir.
Davacı vekili 29/04/2022 tarihli beyan dilekçesi ile, davalı borçlunun ... 29. İcra Müdürlüğünün ...E. sayılı takip dosyasına yönelik tüm dosya borcunu ödediğini, bu sebeple davanın konusuz kaldığından karar verilmesine yer olmadığına karar verilmesini, ayrıca davalı taraftan vekalet ücreti ve yargılama gideri talebi bulunmadığını, ancak arabuluculuk masrafının dava açılmasına sebebiyet vermedikleri için davalı taraf üzerinde bırakılmasını talep etmiştir.
... 29. İcra Müdürlüğünün ...Esas sayılı takip dosyası celp edilip incelendiğinde; gerçekten de davalı borçlunun eldeki dava açıldıktan sonra önce borca itirazından vazgeçtiği, bu yönde icra müdürlüğüne dilekçe sunduğu akabinde 27/04/2022 tarihinde tüm dosya borcunu kapak hesabı yaptırarak icra müdürlüğüne ödediği tespit edilmiştir.
Davacı vekilinin beyanı ve icra dosyasındaki ödeme kayıtları birlikte değerlendirildiğinde; eldeki dava açıldıktan sonra davalı borçlunun, borcun tamamını icra dosyasına ödediği ve davanın konusuz kaldığı noktasında duraksama yoktur.
Yapılan açıklamalar karşısında, davanın konusuz kaldığı anlaşıldığından esas hakkında karar verilmesine yer olmadığına dair karar vermek gerekmiştir.
Bilindiği üzere, davanın konusuz kalması sebebiyle davanın esası hakkında bir karar verilmesine gerek bulunmayan hâllerde, hâkim, davanın açıldığı tarihteki tarafların haklılık durumuna göre yargılama giderlerini takdir ve hükmeder. (HMK 331/1).
Davalı borçlunun icra takibine itiraz ettikten sonra, bu sefer itirazından vazgeçerek takibe konu borcun tümünü ödemek suretiyle işbu davanın açılmasına sebebiyet verdiiği ve davanın açıldığı tarih itibariyle davacının haklı olduğuna kanaat getirildiğinden arabuluculuk masrafının davacı vekilinin 29/04/2022 tarihli talep dilekçesi uyarınca davalıya yükletilmesine, ancak davacı vekilinin arabuluculuk masrafı dışında 29/04/2022 tarihli dilekçesinde davalıdan yargılama gideri ve vekalet ücreti talebi bulunmadığından her bir tarafın yaptığı masrafın kendi üzerinde bırakılmasına, aleyhlerine yargılama gideri ve vekalet ücreti takdirine yer olmadığına, karar verilerek aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur.
HÜKÜM: (Gerekçesi ve Ayrıntısı Yukarıda Açıklandığı Üzere);
1-Davanın konusuz kaldığı anlaşıldığından esas hakkında KARAR VERİLMESİNE YER OLMADIĞINA,
2-Alınması gereken 80,70 TL maktu karar ve ilam harcı davanın başında peşin alındığından başkaca harç alınmasına YER OLMADIĞINA,
3-Tarafların birbirlerinden yargılama gideri ve vekalet ücreti talebi bulunmadığından taraflarca yapılan masrafların kendileri üzerilerinde BIRAKILMASINA, lehlerine ya da aleyhlerine vekalet ücreti takdirine YER OLMADIĞINA,
4-Adalet Bakanlığı bütçesinden ödenen 1.320,00 TL arabuluculuk sarf ücretinin davalıdan tahsil edilerek HAZİNEYE GELİR KAYDINA,
5-HMK 333. maddesi uyarınca taraflarca yatırılan ancak kullanılmayarak artan bakiye gider avansının karar kesinleştiğinde re'sen ilgili tarafa veya vekillerine İADESİNE,
Dair, tarafların yokluğunda, HMK 341/2 maddesi gereğince miktar itibariyle KESİN olmak üzere verilen karar açıkça okunup anlatıldı.29/04/2022


Katip
e-imza *


Hakim
e-imza *