MAHKEMESİ :Asliye Hukuk (İş) Mahkemesi


Davacı, davalılardan işverene ait işyerinde 1995-2003 yılları arasında geçen çalışmalarının tespitine karar verilmesini istemiştir.
Mahkeme ilamında belirtildiği şekilde, isteğin kısmen kabulüne karar vermiştir.
Hükmün, davalılardan Kurum ve ... vekillerince temyiz edilmesi üzerine temyiz isteğinin süresinde olduğu anlaşıldıktan ve Tetkik Hakimi ... tarafından düzenlenen raporla dosyadaki kağıtlar okunduktan sonra işin gereği düşünüldü ve aşağıdaki karar tesbit edildi.

K A R A R

Dava, davacının davalı işverenler nezdinde fen işlerinde bekçi olarak 1995 yılı Haziran ayından 2003 yılına kadar geçen çalışmasının tespiti istemine ilişkindir.
Mahkemece, davanın kısmen kabulü ile "davacı ..."un davalı ... ve Belediye Başkanlığının alt işverenleri konumunda bulunan davalı ... Temizlik Ltd. Şti"nde 1995 Haziran ayından ....07.1999 tarihine kadar sigortalı olarak çalıştığının, davalı .... Şti."nde ise 01.08.1999 tarihinden ....02.2002 tarihine kadar sigortalı olarak çalıştığının tespitine" karar verilmiştir.
Davanın yasal dayanağını oluşturan 506 sayılı Yasa"nın .../.... ve 5510 sayılı Yasa"nın 86/9. maddeleri bu tip hizmet tespiti davaları için özel bir ispat yöntemi öngörmemiş ise de, davanın niteliği kamu düzenini ilgilendirdiği ve bu nedenle özel bir duyarlılık ve özenle yürütülmesi gerektiği Yargıtay"ın ve giderek Dairemizin yerleşmiş içtihadı gereğidir.
Bu tür davalarda öncelikle davacının çalışmasına ilişkin belgelerin işveren tarafından verilip verilmediği yöntemince araştırılmalıdır. Bu koşul oluşmuşsa işyerinin gerçekten var olup olmadığı kanun kapsamında veya kapsama alınacak nitelikte bulunup bulunmadığı eksiksiz bir şekilde belirlenmeli daha sonra çalışma olgusunun varlığı özel bir duyarlılıkla araştırılmalıdır. Çalışma olgusu her türlü delille ispat edilebilirse de çalışmanın konusu niteliği başlangıç ve bitiş tarihleri hususlarında tanık sözleri değerlendirilmeli, dinlenen tanıkların davacı ile aynı dönemlerde işyerinde çalışmış ve işverenin resmi kayıtlara geçmiş bordro tanıkları yada komşu işverenlerin aynı nitelikte işi yapan ve bordrolarına resmi kayıtlarına geçmiş çalışanlardan seçilmesine özen gösterilmelidir. Bu tanıkların ifadeleri ile çalışma olgusu hiçbir kuşku ve duraksamaya yer vermeyecek şekilde belirlenmelidir. Yargıtay Hukuk Genel Kurulunun ....9.1999 gün 1999/...-510-527, ....6.1999 gün 1999/...-549-555- .......2004 gün 2004/...- 480-579 sayılı kararları da bu doğrultudadır.

Dosyadaki kayıt ve belgelerden, davacı adına ... sicil numaralı davalı ... ... San. Tic. Ltd. Şti. işyerinden işe giriş bildirgesi verildiği, davacının 01.08.1999-........1999 tarihleri arasında ...sicil numaralı; ....01.2001-03.01.2002 tarihleri arasında ...sicil numaralı davalı ... ...San. Tic. Ltd. Şti. Işyerinden hizmetinin bildirildiği, davalı Belediyenin 1995-1999 yılları arasında zaman zaman davalı Seydanlıoğlu Ltd. Şti."nden hizmet alımı yapıldığını belirttiği, ihale evraklarını ibraz etmediği, davalı ... ile davalı ... Gıda İnş. San. Tic. Ltd. Şti. arasında 01.08.1999-........1999 ve ....01.2001-....01.2002 tarihleri arasında temizlik işleri hizmetinin görülmesi konusunda ihale yapıldığı, davalı ... Gıda İnş. San. Tic. Ltd. Şti. tarafından davacı adına hizmet bildirilmeyen ....01.2002 tarihinde sağlık belgesi düzenlendiği anlaşılmaktadır.
Davacının çalışmalarının geçtiğini ileri sürdüğü işyeri Belediye olup bir kamu kuruluşudur. Bu nedenle, davalı işyerinde resmi kayıtlara dayanılması ve ücretin yazılı belge ile ödenmesi esastır. Kuruma hizmet bildirilmeyen dönemlerdeki ücret belgeleri ve bu dönemde davacıya ücret ödenip ödenmediği, ödeme yapılmışsa kim tarafından ödendiğinin araştırılması gerekir. 
Somut olayda; mahkemece davacının çalıştığının tespitine karar verildiği tarihin, hükümde gün, ay ve yıl olarak açıkça belirtilmeden, "1995 Haziran ayı" olarak karar verilmiş olması, infazda tereddüt yaratacak olup isabetsizdir. Ayrıca davalı Belediyeden, dahili davalı ...Ltd. Şti. ile hangi tarihlerde ihale/hizmet alımı yapıldığının açıkça belirtilmesi, ilgili evraklarını ibraz etmesi istenmeden, davalı şirketlerin ticaret sicili kayıtları getirtilmeden, davalı Kurumda tescilli işyerlerinin hangi tarihlerde yasa kapsamında olduğu sorulup belirlenmeden, davalı işverenlerden Belediyenin kamu kurumu olduğu göz önünde bulundurulmadan eksik araştırma ve inceleme ile karar verilmiş olması usul ve yasaya aykırı olup bozma sebebidir.
Yapılacak iş; öncelikle davalı Belediyeden davalı şirketler ile ilgili ihale evraklarını göndermesi istenerek davalı şirketlere verilen işlerin ihale tarihlerini netleştirmek, dava konusu bazı dönemlerin ihale tarihleri dışında kalması halinde, bu dönemlerde sayılı işlerin kim tarafından yerine getirildiği araştırılıp ihale dışında kalan dönemlerde davalı Belediyenin işveren olarak kabul edilmesi gerektiğini göz önünde bulundurmak, ihale dönemleri bakımından ise davalı şirketleri işveren olarak kabul etmek, ihale kapsamında ne tür bir işin üstlenildiğini belirlemek, davalı şirketlerin ticaret sicili kayıtlarını getirtmek, davalı Kurumda ihale sebebi ile tescilli işyerlerinin bulunup bulunmadığını araştırmak, varsa hangi tarihlerde kapsamda olduklarını sormak, dönem bordrolarını istemek, davacının hizmetinin bildirildiği ...ve ...sicil numaralı davalı işyerlerinin ihtilaflı döneme ilişkin dönem bordrolarını da davalı Kurumdan istemek, bordrolarda kayıtlı ve tarafsız tanıklar saptanarak beyanlarına başvurmak, davacının ücret ödeme konusunun aydınlığa kavuşturulması için gerek davalı Belediyeden gerek davalı şirketlerden ücret bordroları, maaş ödeme belgeleri ile ilgili evrakları istemek, davacının çalıştığı bölümünde yetkili şef, amir, müdür, muhasebe çalışanı gibi yetkili kişilerinin (çalışmalarına dair belgeler getirtilerek) beyanlarına başvurmak, Belediyenin resmi bir kamu kurumu olması sebebiyle belgelere dayalı ücret ödemesi dışında çalışma olamayacağı da gözetilerek tüm delilleri birlikte değerlendirmek suretiyle sonucuna göre bir karar vermekten ibarettir.
O halde davalıların bu yönleri amaçlayan temyiz itirazları kabul edilmeli ve hüküm bozulmalıdır.
SONUÇ: Hükmün yukarıda açıklanan nedenlerle BOZULMASINA, temyiz harcının istek halinde temyiz eden davalılardan ..."na iadesine, ....03.2016 gününde oybirliğiyle karar verildi.