21. Hukuk Dairesi 2016/1169 E. , 2016/4152 K.
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :Asliye Hukuk (İŞ) Mahkemesi
Davacı, davalılardan işverene ait işyerinde 1992-2007 yılları arasında geçen çalışmalarının tespitine karar verilmesini istemiştir.
Mahkeme ilamında belirtildiği şekilde, isteğin kısmen kabulüne karar vermiştir.
Hükmün taraf vekillerince temyiz edilmesi üzerine temyiz isteğinin süresinde olduğu anlaşıldıktan ve Tetkik Hakimi ... tarafından düzenlenen raporla dosyadaki kağıtlar okunduktan sonra işin gereği düşünüldü ve aşağıdaki karar tesbit edildi.
K A R A R
Dava, davacının 1992-2007 yılları arasında davalı ... Müdürlüğünde geçen ve davalı Kuruma bildirilmeyen 1000 günlük sigortalı çalışmalarının tespiti istemine ilişkindir.
Mahkemece, davanın kısmen kabulü ile hükümde yazılı şekilde karar verilmiş ise de bu sonuca eksik araştırma ve inceleme ile gidilmiştir.
Dosyadaki kayıt ve belgelerden; davacının davalı ... sicil numaralı .... Müdürlüğünden ....06.1992 tarihinden itibaren giriş çıkış yapılarak kısmi olarak otuz günün altında hizmetinin bildirildiği, davalı işverence ibraz edilen bir kısım ücret bordrolarının imzalı olduğu, duyuru başlıklı ........1993; ........1994; 01.....1995; ........1996; ........1997; .......2001, ....4.2001 tarihli evraklarla iş akitlerinin askıya alındığının işçilere bildirildiği, bir kısım hizmet sözleşmelerinin ibraz edildiği, davacının temyiz dilekçesinin ekinde ibraz ettiği 06.03.1997 tarihli inceleme raporunda, davacının ve davalı işyerinde çalıştığını beyan eden bazı işçilerin beyanlarının alındığı, davalı işyerinde sürekli işlerde çalışılmasına rağmen işçilerin vahidi fiyat usulü ile ödemelerinin yapıldığının ve sigortasız çalıştırıldıklarının tespit edildiği anlaşılmaktadır.
Davanın yasal dayanağını oluşturan 506 sayılı Yasa"nın .../.... ve 5510 sayılı Yasa"nın 86/9. maddeleri bu tip hizmet tespiti davaları için özel bir ispat yöntemi öngörmemiş ise de, davanın niteliği kamu düzenini ilgilendirdiği ve bu nedenle özel bir duyarlılık ve özenle yürütülmesi gerektiği Yargıtay"ın ve giderek Dairemizin yerleşmiş içtihadı gereğidir.
Gerçekten, davacının, işyerindeki bir kısım çalışmaları aylık bordrolara dayanılarak Kuruma kısmi olarak bildirilmiş ve bildirime uygun olarak da primleri ödenmiştir. İmzalı bordrolar davacı çalışmalarının işyerinde otuz günün altında geçtiğinin karinesidir. Karinenin tersinin ise, eşdeğerdeki belgelerle kanıtlanması gerektiği söz götürmez. Başka bir anlatımla, yazılı belgelerin varlığı halinde tanık sözlerine itibar edilemez. Dairemizin, giderek Yargıtay"ın oturmuş ve yerleşmiş görüşleri de bu doğrultudadır.
Bunun yanı sıra, davacının çalışmalarının geçtiğini ileri sürdüğü işyeri Orman İşletme Müdürlüğü olup bir kamu kuruluşudur. Bu nedenle, davalı işyerinde resmi kayıtlara dayanılması ve ücretlerin yazılı belge ile ödenmesi esastır. Kuruma bildirilmeyen dönemlerdeki ücret belgeleri ve bu dönemde davacıya ücret ödenip ödenmediği, ödeme yapılmışsa kim tarafından ödendiğinin araştırılması gerekir.
Yapılacak iş; dava konusu yapılan çalışma döneminin tamamında, imzalı ücret bordrosu olan dönemlerde imzalı ücret bordrosu kadar, imzalı ücret bordrosu olmayan veya olup da itiraz edilen imzaların davacıya ait olmadığı anlaşılan dönemlerde ise davalı ... nezdindeki ihtilaflı döneme ait ücret tediye bordrolarının ve puantaj kayıtlarının tamamının aslını veya onaylı ve okunaklı örneklerini getirtmek, işveren kuruluşun davacı ile ilgili yetkili şef, amir, müdür, muhasebe çalışanı gibi yetkili kişilerini dinlemek, davacının bildirim dışında kalan tespitini istediği çalışmalarının ücretini, denetmen raporunda, tanık beyanlarında sözü edildiği gibi vahidi fiyat usulü ile alıp almadığını araştırmak, bu dönemde çalıştığına ve vahidi fiyatla ücret aldığına ilişkin belgeleri getirtmek, davacının ancak ücretini vahidi fiyat usulü ile aldığının tespit edilmesi halinde tanık sözlerine itibar ederek resmi kayıtlara geçmeyen dönemlerde çalıştığının tespitine karar verilebileceğini göz önünde bulundurarak davacının çalışmasını somut ve inandırıcı bilgilere dayalı şekilde ortaya koyduktan sonra sonucuna göre karar vermekten ibarettir.
Mahkemece, bu maddi ve hukuki olgular göz önünde tutulmaksızın eksik inceleme ve araştırma ile yazılı şekilde hüküm kurulması usul ve yasaya aykırı olup bozma nedenidir.
O halde, tarafların bu yönleri amaçlayan temyiz itirazları kabul edilmeli ve hüküm bozulmalıdır.
SONUÇ: Hükmün yukarıda açıklanan nedenlerle BOZULMASINA, temyiz harcının istek halinde temyiz edenlerden davacıya ve davalılardan ..."ne
iadesine
....03.2016 gününde oybirliğiyle karar verildi.