MAHKEMESİ :FİKRİ VE SINAÎ HAKLAR HUKUK MAHKEMESİ


Taraflar arasında görülen davada ... 2. Fikri ve Sınaî Haklar Hukuk Mahkemesi’nce verilen 01/07/2015 tarih ve 2014/79-2015/65 sayılı kararın Yargıtayca incelenmesi davalı vekili tarafından istenmiş ve temyiz dilekçesinin süresi içinde verildiği anlaşılmış olmakla, dava dosyası için Tetkik Hakimi ... tarafından düzenlenen rapor dinlendikten ve yine dosya içerisindeki dilekçe, layihalar, duruşma tutanakları ve tüm belgeler okunup, incelendikten sonra işin gereği görüşülüp, düşünüldü:
Davacı vekili, davalıya ait Mado adlı işletmede müvekkilerinin hak sahibi olduğu, müziksel tespitleri içeren fonogramların 01.01.2013 ile 31.12.2013 tarihleri arasındaki dönemde müvekkillerinden izin almaksızın ve bedeli ödenmeksizin umuma iletilmesinin 5846 s. FSEK’den doğan haklarına tecavüz oluşturduğunun tespitini, tecavüzün ref"ini, meslek birliğinin 2013 yılına ait tarifesi gereğince 24.10.2014 tarihli ıslah dilekçesi ile belirtilen Müyap yönünden 3.392,52 TL Müyobir yönünden 2.398,91 TL bedelin davalıdan tahsilini, karar tarihinden itibaren geçerli olmak üzere davalının müvekkilerinin tüm repertuvarına tecavüzün men"ine, kararın gazetede yayımlanmasına karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
Davalı vekili, davacıların dava açma sıfatlarının olmadığını, müvekkilinin Digitürk ticari paket üyesi olduğunu, eserlerin Powetürk adlı kanalda yayıncı kuruluş tarafından yayımlandığını, umuma açık işletmelerde bu yayına engel olunamayacağını, fonogram yapımcısı ve icracı sanatçı yönünden mali hak ihlali söz konusu olmadığını, müvekkili hakkında açılan ceza davasının da beraatle sonuçlandığını savunarak davanın reddini talep etmiştir.
Mahkemece, iddia, savunma, bilirkişi raporu ve dosya kapsamına göre, FSEK m. 24 gereğince bir eserden temsil suretiyle faydalanma hakkının münhasıran eser sahibine ait olduğu, temsilin umuma arz edilmek üzere vuku bulduğu mahalden başka bir yerde naklinin de eser sahibine ait bir hak olduğu, temsil hakkının eser sahibinin veya meslek birliğine üye olması halinde yetki belgesinde belirtiği yetkiler çerçevesinde meslek birliğinin yazılı izni olmadan diğer gerçek ve tüzel kişilerce kullanılamayacağı, yetki belgesinde Müyobir’in dava tarihi itibariyle yetkili olduğu, Müyap ile icracı sanatçılar arasında üyelik sözleşmesi ve yetki belgesinin geçerli olduğu, davalının iş yerinde izinsiz olarak "aşk lazım" ve "uçurum" adlı parçaların fonogram icralarının tespit edildiği, eserlerin televizyondaki sunumunun davacılardan izin almaksızın umuma iletildiği gerekçesiyle tecavüzün tespitine, tecavüz eylemi bitmiş olduğundan önlenmesine ilişkin talebin reddine, tecavüz eyleminden dolayı FSEK m. 68 gereğince davacılardan Müyap yönünden 3.392,00 TL bedelin, Müyobir yönünden 2.017,00 TL bedelin davalıdan tahsiline, davalının muhtemel tecavüzünün bulunduğuna dair delil olmadığından FSEK m. 69’a ilişkin talebin reddine karar verilmiştir.
Kararı, davalı vekili temyiz etmiştir.
1-Dava dosyası içerisindeki bilgi ve belgelere, mahkeme kararının gerekçesinde dayanılan delillerin tartışılıp, değerlendirilmesinde usul ve yasaya aykırı bir yön bulunmamasına göre, davalı vekilinin aşağıdaki bendin kapsamı dışında kalan sair temyiz itirazlarının reddine karar vermek gerekmiştir.
2-Ancak, davacı ... birlikleri 5846 Sayılı Fikir ve Sanat Eserleri Kanunu"nun 42. maddesi uyarınca üyesi bulunan eser sahibi, icracı sanatçı ve fonogram yapımcılarının devrettikleri yetki kapsamında mali hakları takip ve kullanma yetkisine sahip olup, üyelerinin mali haklarının ihlali halinde bu Kanun hükümlerine göre kendilerine yetki devrinde bulunan üyelerini temsilen dava açabilirler. Yine Fikir ve Sanat Eseri Sahipleri ile Bağlantılı Hak Sahipleri Meslek Birlikleri ve federasyonları Hakkında Tüzüğün 4. Maddesine göre de, Birlikler, birliğe kayıtlı eser sahibi ve komşu hak sahibinin haklarının takibinde üyelerinin devrettikleri haklar çerçevesinde yetkilidir.
Somut uyuşmazlıkta, mahkemece görüşüne başvurulan bilirkişiler tarafından ihlal süresi ve emsal rayiç bedeli dikkate alınmak suretiyle ve her bir meslek birliği için ayrı ayrı hesaplama yapılması isabetliyse de, bu hesaplama yöntemi, davacı ... birliklerinin anılan dönemlere yönelik tarifeleri bakımından ve doğrudan hak ihlali söz konusu olmadığı hallerde geçerlidir. Oysa, bu davada sadece hakları ihlal edilen sanatçıların uğradığı zararın tespit ve tazmini suretiyle tecavüzün ref"ine karar verilmesi gerekir. Dolayısıyla, davacı ... birliklerinin, mali haklara tecavüz nedeniyle dava açma hak ve yetkisi, ancak üyesi bulunan eser sahibi, yapımcı ve icracı sanatçıların bizzat kendileri tarafından mütecaviz aleyhine doğrudan dava açmaları halinde FSEK 68. maddesi hükmü uyarınca talep edebilecekleri rayiç bedelden oluşacak telif tazminatı miktarı ile sınırlıdır. Bunun dışında davacı ... birliklerinin kullanıcılar ile kendileri arasında sözleşme yapılabilmesi için idaresini sağladıkları tüm üyelerine ait haklara ilişkin olarak 5846 sayılı FSEK 42/A maddesi uyarınca belirledikleri ücret tarifeleri üzerinden aynı Kanun"un 68. maddesi uyarınca telif tazminatına hükmedilmesine ilişkin talep ve dava hakkı bulunmadığı gibi, meslek birliklerinin her yıl belirledikleri tarifelerdeki bedeller de bu davada doğrudan uygulanabilir nitelikte değildir. FSEK"in 76. maddesindeki karine de sadece hakları ihlal olunan ve kendisini temsilen dava açılan meslek birliği üyelerinin yetki devri yaptığı, tüm eser ve icralar ile tecavüzün gerçekleştiği fonogramlarda tespiti yapılmış olan diğer eserlere yönelik olarak uygulanabilir. Bu bakımdan, mahkemece oluşturulacak yeni bir bilirkişi heyetinden yukarıda açıklanan esaslar kapsamında rapor alınarak, FSEK"in 68. ve 76. maddeleri hükmüne uygun bir şekilde telif ücreti takdiri gerekirken yazılı şekilde hüküm tesisi doğru görülmemiş, hükmün bozulması gerekmiştir.
SONUÇ: Yukarıda (1) numaralı bentte açıklanan nedenlerle, davalı vekilinin sair temyiz itirazlarının reddine, (2) numaralı bentte açıklanan nedenlerle, davalı vekilinin temyiz itirazlarının kabulü ile kararın anılan taraf yararına BOZULMASINA, ödediği peşin temyiz harcın isteği halinde temyiz edene iadesine, 06/02/2017 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.