BAM Hukuk Mahkemeleri Bakırköy 7. Asliye Ticaret Mahkemesi 2022/263 Esas 2022/450 Karar Sayılı İlamı

T.C. BAKIRKÖY 7. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO : 2022/263 Esas
KARAR NO : 2022/450


DAVA : Ticari Şirket (Bilgi Alma Ve İnceleme Hakkı İhlali)
DAVA TARİHİ : 18/03/2022
KARAR TARİHİ : 25/04/2022
KARARIN YAZILDIĞI TARİH : 25/04/2022
Yukarıda isim ve adresleri yazılı taraflar arasında mahkememizde görülen davanın açık yargılaması ve dosyanın tetkiki sonunda;
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
TALEP: davacı vekili özetle; müvekkilinin eşi olan dava dışı ......'nun 27.01.2022 tarihinde vefat ettiğini, Beyoğlu ..... Noter .... yevmiye nolu, 07.02.2022 tarihli mirasçılık belgesi uyarınca müvekkilinin terekede 1/4 pay sahibi olduğunu, davalı şirkette müteveffaya ait hisselere ilişkin de 1/4 pay sahibi olduğunu, müvekkilinin yasal hakkı bulunmasına rağmen davalı şirketçe, şirket ile ilgili bilgi edinme ve inceleme hakkının haksız ve hukuka aykırı olarak engellendiğini, bu hususta davalı şirkete Beyoğlu ..... Noter ..... yevmiye nolu, 01.03.2022 tarihli ihtarname ile talepte bulunmasına rağmen, davalı şirketin ihtarnameye cevaben keşide ettiği Bakırköy ..... Noter ..... yevmiye nolu, 02.03.2022 tarihli ihtarname ile bu taleplerinin yerine getirilemeyeceği, bilgi alma ve inceleme hakkı olmadığının iddia edilerek haksız sebeple müvekkilinin bilgi alma ve inceleme hakkının engellendiğini beyan ederek ......'nun hissedar olduğu davalı şirket hakkında bilgi alma ve inceleme hakkı ihlal edilen mirasçı müvekkili adına, şirkete yönetim kayyumu atanmasını, kabul görülmediği takdirde Denetim Kayyumu veya Denetçi atanarak mali müşavir vasıtasıyla inceleme yapılarak bu hususlarda bilirkişi raporu alınmasını talep ve dava etmiştir.
Davalı şirkete dava dilekçesi 06/04/2022 tarihinde tebliğ edilmesine rağmen davaya cevap dilekçesi ibraz etmemiştir.
DELİLLER: Beyoğlu .... Noter ...... yevmiye nolu, 07.02.2022 tarihli mirasçılık belgesi, Beyoğlu .... . Noter ..... yevmiye nolu, 01.03.2022 tarihli ihtarname ve tebliğ şerhi ile Bakırköy ...... Noter ...... yevmiye nolu, 02.03.2022 tarihli ihtarname örneği, ticaret sicil kayıtları ve tüm dosya kapsamı.
DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE GEREKÇE:
Dava, Limited şirket ortağının bilgi alma ve inceleme hakkının kullanılması, yönetim kayyımı atanması, kabul görülmediği takdirde denetim kayyumu veya denetçi atanarak mali müşavir vasıtasıyla rapor düzenlenilmesi istemlerinden ibarettir.
Limited şirket ortaklık payının miras yoluyla mirasçılara intikal etmesi durumunda TTK'nun 520'nci maddesinde yer alan pay devrine ilişkin şartlar aranmadan pay devri gerçekleşmektedir. Diğer ortakların muvafakati aranmaksızın lehine ortaklık payı tesis edilen şahıs (miras yoluyla intikal) ortak sıfatına haiz olur.
Diğer taraftan, şirket ana sözleşmesinde mirasçıların ortaklığa alınmasına ilişkin bazı şartlar konulmuş ya da ortakların muvafakatı aranmış olabilir.
Limited şirketlerde intikal eden servetin “ticari sermaye” olarak değerlenmesi gerekir (Bu servetin bir ortaklık hakkı yani hisse senedi olarak değerlenmesi gerektiğini ileri sürenler de vardır.). Bu nedenle ölüm tarihi itibariyle kıst dönem bilançosu çıkarılarak nihai tarhiyatta değerlemeye esas alınması gerekir. Veraset ve İntikal Vergisi Kanunu’nun 10’uncu maddesi uyarınca mirasçılar isterlerse ölüm tarihinden önce gelen dönem bilançosuna göre bulunacak özsermayeyi ya da ölüm tarihi itibariyle düzenlenecek bilançoyu esas alarak bulunacak özsermayeyi beyanlarında esas alabilirler.
Mirasın reddi durumunda ise ortaklık payı kendi başına diğer ortaklara geçemez. Bu durumda mahkemeye başvurularak terekenin çıkarılması gerekir. Mahkeme tereke borçlarını ödedikten sonra kalan bakiye varsa red eden mirasçının varsa diğer mirasçılarına ve vefat edenin kalan mirasçılarına ödeme yapar.
Limited şirketlerde ortağın bilgi alma ve inceleme hakkı TTK'nun 614.maddesinde düzenlenmiş olup,
"1)Her ortak müdürlerden, şirketin bütün işleri ve hesapları hakkında bilgi vermelerini isteyebilir ve belirli konularda inceleme yapabilir.
2) Ortağın elde ettiği bilgileri şirketin zararına olacak şekilde kullanması tehlikesi varsa, müdürler bilgi alınmasını ve incelemeyi gerekli ölçüde engelleyebilir; bu konuda ortağın başvurusu üzerine genel kurul karar verir.
3) Genel kurul, bilgi alınmasını ve incelemeyi haksız yere engellerse ortağın istemi üzerine mahkeme bu hususta karar verir. Mahkeme kararı kesindir" şeklindedir.
Düzenlemede ortağın, bilgi alma talebiyle öncelikle müdürlere başvuracağı, müdürlerin elde edilen bilgilerin şirketin zararına olacak şekilde kullanma tehlikesi varsa bilgi alma ve incelemeyi gerekli ölçüde engelleyebileceği hükme bağlanmıştır.
Ortağın bilgi talebi şirkette bulunması gereken bilgilere ilişkin olmalıdır. Bütün işlem ve hesaplar hakkında genel bir bilgi talebinde bulunulamaz.
Bir şirkete kayyım atanması için kural olarak şirketin yasal organlarının mevcut olmaması gerekmektedir. Bu kural 4721 sayılı TMK'nın 427/1-4. maddesinde ifade edilmiştir. Bu maddeye göre: Bir tüzel kişi gerekli organlardan yoksun kalmış ve yönetimi başka yoldan sağlanamamışsa, yönetim kayyımı atanmak zorundadır.
Yönetim kayyımı atanabilmesi için şirketin yönetim kurulunun bir şekilde oluşturulmasının mümkün olmaması ve bu boşluğun başkaca hukuki yollarla giderilmemiş olması şarttır. Şirketin seçilmiş yönetim kurulu bulunduğu takdirde organ yokluğundan sözetmek mümkün olmadığı gibi, mevcut yönetim kurulunun, çalışamaz halde olması da TTK' nin sistematiği içinde giderilmesi her zaman mümkün bir durumdur. (Yarg. 11. H.D 08/03/2018 2016/7714 E-2018/1804 K)
6100 sayılı HMK' nın 389. maddesine göre mevcut durumda meydana gelecek bir değişme nedeniyle gecikme sebebiyle bir sakıncanın yahut ciddi bir zararın doğacağından endişe edilmesi hallerinde, uyuşmazlık konusu hakkında tedbir kararı verilebilir.
6100 sayılı HMK'nın 390. maddesine göre de; tedbir talep eden taraf, dilekçesinde dayandığı ihtiyati tedbir sebebini ve türünü açıkça belirtmek ve davanın esası yönünden kendisinin haklılığını yaklaşık olarak ispat etmek zorundadır.
Dosyaya sunulan mirasçılık belgesi incelendiğinde, vefat eden ortağın yaşı küçük mirasçıları bakımından Sulh Hukuk Mahkemesince kayyım atanması gerekir. Bu nedenle davacı ile küçük çocukların menfaatinin dengelenmesi gerekir.
Bu açıklamalar ışığında somut olaya gelince, davacı her ne kadar limited şirketten bilgi alma ve inceleme hakkı kullanmayı ve davalı şirkete tedbiren yönetim kayyımı, kabul görülmediği takdirde denetim kayyumu veya denetçi atanmasına ilişkin ihtiyati tedbir kararı verilmesini talep etmiş ise de; şirketin yönetim kurulunun oluşumu, işleyişi, görevden alınması öncelikle şirketin kendi iç yapısı içinde genel kurulda halledilmesi gereken konular olduğu, şirketin organsız kalıp kalmadığı belirlenmeden şirkete yönetim kayyımı atanması mümkün olmadığından kayyım atanmasını gerektir koşulların bulunmadığı anlaşılmış olup davacının yönetim kayyımı ve denetçi atanması talebinin reddine karar vermek gerekmiştir. Davacı taraf bir diğer talebinde, Limited şirketten bilgi alma ve inceleme hakkı kullanmayı talep etmiş ise de, genel kurula başvuru yapıldığı ve genel kurul tarafından bilgi alma ve incelemenin haksız yere engellendiği hususlarını ispata yarar yazılı delil ve belge ibraz edilmediği, bilgi alma ve inceleme hakkının mahkeme kararı ile kullanılması koşullarının oluşmadığı anlaşılmakla açılan davanın reddine karar verilerek aşağıda yazılı olduğu şekilde hüküm kurulmuştur.
HÜKÜM: Gerekçesi yukarıda açıklandığı üzere:
1-Davanın reddine,
2-Harç peşin alındığından yeniden alınmasına yer olmadığına,
3-Yapılan yargılama giderlerinin davacı üzerinde bırakılmasına,
4-Bakiye gider avansının karar kesinleştiğinde iadesine,
Dair, tarafların yokluğunda, HMK.320/1, TTK.614/3 ve TTK.440/2 maddeleri dikkate alınarak dosya üzerinde yapılan inceleme sonucunda KESİN olmak üzere oybirliğiyle karar verildi. 25/04/2022

Başkan ...
¸(e-imzalıdır)
Üye ...
¸(e-imzalıdır)
Üye ...
¸(e-imzalıdır)
Katip ...
¸(e-imzalıdır)