BAM Hukuk Mahkemeleri İstanbul 11. Asliye Ticaret Mahkemesi 2022/276 Esas 2022/419 Karar Sayılı İlamı

T.C.
İSTANBUL
11. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO:2022/276 Esas
KARAR NO : 2022/419

DAVA:Kıymetli Evrak İptali (Çek İptali (Hasımsız))
DAVA TARİHİ:21/04/2022
KARAR TARİHİ:22/04/2022

Mahkememizde görülmekte olan Kıymetli Evrak İptali (Çek İptali (Hasımsız)) davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; müvekkiline ait ... Bankası ... Şubesi, ... seri numaralı boş çek, ... Bankası ... Şubesi, ... seri numaralı boş çek, ... Bankası ... Şubesi, ... seri numaralı boş çek ve ... Bankası ... Şubesi, ... seri numaralı boş çek yapraklarının kaybolduğunu, çek yapraklarının yerinde bulunmadığının 07/04/2022 tarihinde fark edildiğini, aramalara rağmen çek yapraklarının bulunamadığını, müvekkiline ait çek yapraklarının boş bir şekilde kaybolduğunu, zayi olan çeklerin üçüncü şahısların eline geçme ihtimali bulunduğunu, müvekkilinin zarara uğramaması için bu davayı açtıklarını, açıklanan tüm nedenlerle çeklerin 3. Kişilere ödenmemesi yönünde ihtiyati tedbir kararı verilerek ilgili bankaya müzekkere yazılmasını, çeklerin iptaline karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
DELİLLER VE GEREKÇE:
Dava; Türk Ticaret Kanunu’nun 757. ve izleyen maddeleri hükümlerine istinaden açılan ve davacı tarafça kaybolduğu ileri sürülen dava konusu çeklerin zayi nedeniyle iptali istemine ilişkindir.
Davanın yasal dayanağı, TTK.'nun 757, 764. maddeleri ile TTK.'nun 818/1-s. maddesi delaleti ile TTK.'nun 764. maddesi olup, huzurdaki dava çekişmesiz yargı kapsamına giren hasımsız davalardandır. Bu nitelikteki davalarda kural olarak duruşma yapılması zorunlu değildir. Dosyadan dilekçe ve belgelerle iddianın ileri sürülüş biçimine göre mahkememizce duruşma açılmasına dahi gerek görülmeden dosya üzerinde inceleme yapılmıştır.
Zayi nedeniyle çek iptal davası açma hakkı, TTK.’nun 651.maddesi uyarınca, çekin meşru hamiline ait olup, keşideci konumunda olan davacının çek koçanındaki boş çek yaprakları hakkında dava açması mümkün değildir.
Davacı tarafça zayi olduğu iddia edilen dava konusu çek yapraklarının keşideci tarafından doldurulmamış, yani boş çek yaprakları olduğu, keşide tarihi ve miktar kısımlarının boş olduğu, imza ve kaşe ihtiva etmediği anlaşılmaktadır.
Zayi sebebiyle çek iptali davası açılabilmesi için ortada 6102 sayılı TTK.'nun 780 ve 781. maddelerinde belirtilen unsurları taşıyan çekin olması gerekir. Davacının beyanlarına göre mevcut hali ile dava konusu çekler TTK.’ndaki yasal unsurları taşımadıklarından, kambiyo senedi (çek) niteliğinde de sayılamazlar. Zayi nedeniyle iptal davasının konusunu ise sadece kıymetli evrak niteliğindeki çekler oluşturabilir. Dava konusu çekler boş iken zayi edilmiş olup; henüz kıymetli evrak vasfını kazanmamışlardır. Kambiyo senedi vasfını haiz olmayan boş ve imzasız çeklerin kaybı nedeniyle çek iptali davası da açılamaz.
Yargıtay 11. Hukuk Dairesi'nin 20/04/2018 tarihli; 2016/10772 Esas ve 2018/2997 Karara sayılı kararında da açıklandığı üzere; boş çek yaprakları kıymetli evrak niteliğinde olmadıklarından, çek iptali davasına konu olamayacağı gibi, çek iptali davası ancak meşru hamil tarafından açılabilir.
İddia ve tüm dosya kapsamına göre; davaya konu çek yapraklarının boş ve imzasız olması, dava konusu çeklerin kambiyo senedi vasfı bulunmaması, yasal unsurları taşımayan çeklerin iptalinin mümkün olmaması, boş çek yapraklarının tedavüle konmuş sayılamaması, yasada zayi nedeniyle çek iptali davası açma hakkının hamile tanınmış olması, hamile tanınan bu hakkın keşideci, hatta henüz boş çek yaprakları olması nedeniyle keşideci sıfatı bile olmayan hesap sahibine tanınmamış olması nedenleriyle davanın reddine dair dosya üzerinde yapılan incelmeme sonucunda aşağıdaki kararı vermek gerekmiştir.
KARAR: Yukarıda gerekçesi açıklandığı üzere;
1-Dava konusu çeklerin kıymetli evrak vasfında olmamaları nedeniyle davanın REDDİNE,
2-Harç peşin alınmış olduğundan başkaca harç takdirine yer olmadığına,
3-Davacı tarafça yapılan giderlerinin davacı üzerinde bırakılmasına,
4-Davacı tarafından yatırılan gider avansının kullanılmayan kısmının karar kesinleştiğinde davacıya iadesine,
Dair, HMK 345 maddesi uyarınca kararın taraflara tebliğ edildiği tarihten başlayarak iki hafta içinde HMK 342 maddesi gereğince düzenlenmiş dilekçe ile HMK 343 maddesi uyarınca mahkememize veya başka bir mahkemeye yapılacak başvuru ile HMK 341/1 maddesi uyarınca İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi nezdinde istinaf yolu açık olarak dosya üzerinde inceleme ile karar verildi. 22/04/2022

Katip ...
e-imzalıdır


Hakim ...
e-imzalıdır