BAM Hukuk Mahkemeleri Bursa 3. Asliye Ticaret Mahkemesi 2021/651 Esas 2022/518 Karar Sayılı İlamı

T.C. BURSA 3. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ Esas-Karar No: 2021/651 Esas - 2022/518
T.C.
BURSA
3. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ GEREKÇELİ KARAR
ESAS NO : 2021/651
KARAR NO : 2022/518
HAKİM : ...
KATİP ...
DAVACI :... GIDA-TEMİZLİK MADDELERİ SANAYİ VE TİCARET LİMİTED ŞİRKETİ - ....
VEKİLİ : Av. .. UETS
DAVALI : ... BURSA HAYVANCILIK TARIM SANAYİ VE TİCARET ANONİM ŞİRKETİ - ....UETS
VEKİLİ : Av. ...UETS
DAVA : İstirdat (Ticari Satımdan Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ : 10/09/2021
KARAR TARİHİ : 19/04/2022
GEREKÇELİ KARARIN
YAZILDIĞI TARİH : 20/04/2022
Mahkememizde görülmekte olan İstirdat (Ticari Satımdan Kaynaklanan) davasının yapılan açık yargılaması sonunda dosya incelendi.
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
Davacı Vekili Dilekçesinde Özetle; Davalı tarafça Bursa 1. İcra Dairesi'nin 2021 / ... esas sayılı dosyası ile müvekkilinin hakkında icra takibi başlatıldığını; müvekkiline hukuk dışı borç yüklendiğini, davalı tarafça icra takibi ile müvekkilinden rüsum alacağı talep edildiğini; itiraz süresi geçtiği için icra tehlikesi ile karşı karşıya kalmamak adına borçlu olmamasına rağmen müvekkili tarafından ödeme yapıldığını, davalının takibe konu yapmış olduğu rüsum alacağı sebze meyve halinde dükkanı bulunan kişi / kurumlardan tahsil edilmesi gereken bir alacak kalemi olduğunu, müvekkilinin ise Bursa halinde dükkanı bulunmadığını, müvekkili şirket parakende market sektöründe faaliyet göstermekte olduğu ve ürünlerini haldeki firmalardan satın aldığını, halden yapmış olduğu alışverişlerinde rüsum bedeli satıcı tarafından müvekkiline fatura edildiğini ve müvekkili tarafından ödendiğini, davalarının kabulü ile müvekkilinin borçlu olmadığı halde cebri icra takibi neticesinde ödemek zorunda kaldığı 1.875,00 TL'nin dava tarihinden itibaren işletilecek ticari temerrüt faizi ile birlikte istirdadını; yargılama giderleri ve vekalet ücretinin karşı tarafa yükletilmesine miktar itibariyle kesin olarak karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
CEVAP; Davalı Vekili Dilekçesinde Özetle; Davalı firma Ticaret Bakanlığı Hal Kayıt Sisteminde 'market” sıfatı ile kayıtlı olduğunu, esnaflardan tüccar sıfatı ite bulunan kişilere, üreticiden ürün alımı yaptığı esnada ürün fiyatı var olduğundan rüsum tahakkuk etmesi sebebiyle aynı ürün için mükerrer rüsum alınamayacağından tüccar sıfatı olan kişiterden yapılan alışverişlerde rüsum oluşmadığını, komisyoncu olan kişilere komisyonda satılmak üzere üreticiden gelen ürünlerde ürün fiyatı henüz belli olmadığından rüsum bedeli oluşmamakta fakat komisyoncu olan kişilerden nihai tüketimde kullanmak üzere alım yapanlar(şahıs) ile nihai tüketiciye satmak üzere ahım yapan market, pazarcı vb. kişilere, yapılan alışverişte ürün fiyatı oluştuğundan rüsum tahakkuk ettiğini, bu işlemlerde yönetmelikte belirtildiği üzere mükerrer rüsum oluşamayacağından rüsum alımı gerçekleştiren kişi/firma ya tahakkuk ettiğini, sistemin amacı ürün sahipliği gerçekleştiğinde rüsum oluşması olduğunu, bu neticede davalı şirketin vergi numarası üzerinden yapılan sorgulamaya ait Ticaret Bakanlığı Hal kayıt sistemi verilerinin 01.01.2014-31.12.2018 dönemlerini kapsayan ürün alım kayıtlar incelendiğinde alım yaptığı ürünlerin büyük çoğunluğunun Hikmet Şahin kent hali esnafından yapıldığını, tüccar olan kişilerden yapılan ürün alımlarında rüsum oluşmadığını, ancak komisyoncu olan kişilerden yapılan alımlarda rüsum oluştuğu tespit edildiğini, müvekkili tarafından bu sebeplerle karşı taraf aleyhine icra takibi yapıldığını, haksız ve hukuki dayanaktan yoksun davanın usul ve esastan reddi ile yargılama gideri ve vekalet ücretinin karşı tarafa yükletilmesine karar verilmesini talep etmiştir.
Bilirkişi 20/03/2022 Tarihli Raporunda Özetle; T.C. Ticaret Bakanlığı İç Ticaret Genel Müdürlüğünden; davacı şirkete ait; Hal Kayıt sisteminde hal rüsum borcu olarak tahakkuk eden künyelerin ayrıntılı dökümünün gönderildiğini, 2014-2015-2016-2017-2018-2019 yıllarında davacı şirkete mal satan firmalarca hal rüsum bildirimlerinin yapılmış olduğunu, davacı şirkete hal rüsumlarının
tahakkuk etmiş olduğunu, davacı şirket tarafından icra takibine konu olan ödenmemiş olan hal
rüsumları ile ilgili ödediğine dair herhangi bir belge sunmamış olduğunu,
2014 yılı 12,71 TL borç,
2015 yılı 535,25 TL borç , 2016 yılı 369,94 TL borç,
2017 yılı 454,63 TL borç,
2018 yılı 514,51 TL borç,
2019 yılı 695,72 TL borcunun bulunduğunun tespiti
yönünde görüş ve kanaat bildirmiştir.
DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE GEREKÇE;
Mahkememizce Bursa 1. İcra Müdürlüğü'nün 2021/...Esas sayılı icra takip dosyasının celp ve incelenmesinde; davacı vekili tarafından 26/05/2021 tarihinde, hal rüsum alacağının tahsili amacıyla, davalı aleyhine 968,55-TL asıl alacak, 29,61-TL işlemiş faiz olmak üzere toplam, 998,16-TL miktar üzerinden üzerinden takip başlatıldığı, davalı vekilinin 17/06/2021 tarihli itiraz dilekçesi sunduğu anlaşılmıştır. Tüm Dosya Kapsamı Değerlendirildiğinde; Davalı tarafından davacı aleyhine rüsum alacağı sebebiyle Bursa 1.İcra Dairesi’nin 2021/... esas sayılı dosyasında yapılan takip sebebiyle davacı tarafından ödenen bedelin istirdatının mümkün olup olmadığı noktasında toplandığı, davacı şirkete mal satan firmalarca hal rüsum bildirimlerinin yapıldığı ve hal rüsumlarının tahakkuk edildiği, davacının sebze ve meyve halinde dükkanının bulunmaması sebebiyle hal rüsum alacağının doğmaması gerekmesine rağmen davalı firma tarafından hal rüsum alacağı fatura edildiği iddiası ile ödemiş olduğu bedelin istirdatını talep ettiği görülmüştür.28346 sayılı 7/7/2012 tarihli Sebze ve Meyve Ticareti Ve Toptancı Halleri Hakkında Yönetmelik'in 41 inci maddesinde "İlgili mevzuatı çerçevesinde ithal edilen mallar ile fatura veya müstahsil makbuzu ile üreticilerden satın alınan mallardan; toptancı halinde satılanlardan yüzde bir, toptancı hali dışında satılanlardan yüzde iki oranında hal rüsumu alınır." hükmünün bulunduğu bu hükmün devamında hal rüsum alacağı doğmayacakların istisnai olarak belirtildiği, aynı yönetmeliğin 41 inci maddesinde bildirimcilerin belirtildiği üzere davacının hal rüsumu ödeme yükümlülüğünün bulunduğu anlaşılmakla yukarıda izah edilen sebeplerle davacının sübut bulmayan davasının reddine dair aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur.
HÜKÜM; Gerekçesi ve ayrıntısı yukarıda açıklandığı üzere;
1-Davanın REDDİNE;
2-Harçlar yasası gereği alınması gereken 80,70-TL karar ve ilam harcının, peşin yatırılan 59,30-TL peşin harçtan mahsubu ile arta kalan 21,40-TL harcın davacıdan alınarak hazineye İRAT KAYDINA,
3-Davalı kendisini vekil ile temsil ettirdiğinden, karar tarihinde yürürlükte bulunan AAÜT uyarınca belirlenen 1.875,00-TL vekalet ücretinin davacıdan alınarak davalıya VERİLMESİNE,
4-Davacı tarafça yapılan yargılama giderlerinin davacı üzerinde BIRAKILMASINA,
5-Kesinleşme süreci tamamlanana kadar masraf avanslarının kullanılabileceği nazara alınarak kararın kesinleşmesinden sonra yazı işlerince yapılacak hesaba göre artan avansların yatıran tarafa İADESİNE,

Miktar itibari ile kesin olmak üzere verilen karar davacı ve davalı vekillerinin yüzüne karşı açıkça okunup usulen anlatıldı.
19/04/2022


Katip ... Hakim ....
¸e-imzalıdır ¸e-imzalıdır