BAM Hukuk Mahkemeleri İstanbul 15. Asliye Ticaret Mahkemesi 2022/42 Esas 2022/334 Karar Sayılı İlamı

T.C.
İSTANBUL
15. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO : 2022/42
KARAR NO: 2022/334

DAVA : Zayi Belgesi Verilmesi
DAVA TARİHİ : 14/01/2022
KARAR TARİHİ : 19/04/2022

Mahkememizde görülmekte olan Zayi Belgesi Verilmesi davasının yapılan açık yargılaması sonunda;

DAVA:
Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; ...'in müvekkil şirketin tek ortağı ve yetkilisi olduğunu, müvekkili şirket adına şirket yetkilisi ...'e 04.01.2022 tarihinde tebliğ edilen yazı ile vergi denetim müfettişi tarafından müvekkili şirkete ait hesap ve işlemlerin inceleneceği, müvekkili şirkete ait ticari defter ve belgelerin... Daire Başkanlığı'na teslim edilmesi talep edildiğini, müvekkili şirketin, vergi denetim müdürlüğünden gelen yazıya istinaden ticari defterlerin akıbetini araştırdığını, ancak müvekkili şirketin 2017-2018-2019 yıllarına ait defterlerin çalınmış olduğunun tespit edildiğini, müvekkili şirketin merkezinin, 12.11.2018 tarihinde, Mardin ilinden İstanbul iline taşındığını ve nakledildiğini, tüm bu merkez nakli ve taşınma işleri müvekkili şirketin eski ortağı tarafından yürütüldüğünü, müvekkili şirkete ait ticari defterlerin bu taşınma esnasında çalındığını, ticari defterlerin ve içerisindeki mübrez bilgi ve belgelerin başkaları tarafından sahte imzalarla kullanılma ihtimalinin olduğunu, bu sebeple... Cumhuriyet Başsavcılığı'nın... Sor. Numaralı dosyasında suç duyurusunda bulunduklarını, soruşturmanın devam ettiğini, ...'in müvekkili şirketi 10.01.2020 tarihinde devraldığını, ... tarafından, şirketin devralınmasından sonraki ticari defterlerin mübrez olduğunu, ancak, 04.01.2020 tarihli yazının tebliğ alınmasıyla yapılan araştırmada devirden önceki 2017-2018-2019 yıllarına ait ticari defterlerin bulunamadığını beyanla davanın kabulü ile;
Müvekkil şirketin;
2017 yılına ait Kızıltepe ... Noterliği'nde 13.12.2016 tarihinde ... tasdik numarası ile tasdik edilen envanter ve yevmiye defterinin,
2018 yılına ait Kızıltepe ... Noterliği'nde 16.01.2018 tarihinde ... tasdiknumarası ile tasdik edilen envanter ve yevmiye defterinin,
2019 yılına ait İstanbul ... Noterliği'nde 10.12.2018 tarihinde ... tasdik numarası ile tasdik edilen envanter ve yevmiye defterinin zayi olduğuna karar verilmesini talep etmiştir.
GEREKÇE:Dava TTK. 82. maddesindeki zayi belgesi verilmesine ilişkindir.
Davacı tarafça ,...'in şirketin tek ortağı ve yetkilisi olduğunu, vergi denetim müdürlüğünden 04.01.2022 tarihinde tebliğ edilen yazı ile vergi denetim müfettişi tarafından şirkete ait hesap ve işlemlerin incelenmesi için şirkete ait ticari defter ve belgelerin ...Daire Başkanlığı'na teslim edilmesi talep edildiği, davacı şirketin 12.11.2018 tarihinde, Mardin ilinden İstanbul iline taşındığını ve nakledildiğini, tüm bu merkez nakli ve taşınma işleri esnasında şirketin şirketin 2017-2018-2019 yıllarına ait defterlerin çalınmış olduğunun tespit edildiğini beyanla 2017-2018-2019 yıllarına ait defterlerin zayii olduğunu zayi olduğuna dair belge verilmesini talep etmiştir.
6102 sayılı TTK'nın Belgelerin saklanması, saklama süresi başlıklı 82. maddesi
" Her tacir; a) Ticari defterlerini, envanterleri, açılış bilançolarını, ara bilançolarını, finansal tablolarını, yıllık faaliyet raporlarını, topluluk finansal tablolarını ve yıllık faaliyet raporlarını ve bu belgelerin anlaşılabilirliğini kolaylaştıracak çalışma talimatları ile diğer organizasyon belgelerini, b) Alınan ticari mektupları, c) Gönderilen ticari mektupların suretlerini, d) 64 üncü maddenin birinci fıkrasına göre yapılan kayıtların dayandığı belgeleri, sınıflandırılmış bir şekilde saklamakla yükümlüdür. Ticari mektuplar, bir ticari işe ilişkin tüm yazışmalardır. Açılış ve ara bilançoları, finansal tablolar ve topluluk finansal tabloları hariç olmak üzere, birinci fıkrada sayılan belgeler, Türkiye Muhasebe Standartlarına da uygun olmak kaydıyla, görüntü veya veri taşıyıcılarda saklanabilirler; şu şartla ki; Okunur hâle getirildiklerinde, alınmış bulunan ticari mektuplar ve defter dayanaklarıyla görsel ve diğer belgelerle içerik olarak örtüşsünler; Saklama süresi boyunca kayıtlara her an ulaşılabilsin ve uygun bir süre içinde kayıtlar okunabilir hâle getirilebiliyor olsun. Kayıtlar 65 inci maddenin dördüncü fıkrasının ikinci cümlesi uyarınca elektronik ortama alınıyor ise, bilgiler; bilgisayar yerine basılı olarak da saklanabilir. Bu tür yazdırılmış bilgiler birinci cümleye göre de saklanabilir. Birinci fıkranın (a) ilâ (d) bentlerinde öngörülen belgeler on yıl saklanır. Saklama süresi, ticari defterlere son kaydın yapıldığı, envanterin çıkarıldığı, ara bilançonun düzenlendiği, yıl sonu finansal tablolarının hazırlandığı ve konsolide finansal tabloların hazırlandığı, ticari yazışmaların yapıldığı veya muhasebe belgelerinin oluştuğu takvim yılının bitişiyle başlar. Bir tacirin saklamakla yükümlü olduğu defterler ve belgeler; yangın, su baskını veya yer sarsıntısı gibi bir afet veya hırsızlık sebebiyle ve kanuni saklama süresi içinde zıyaa uğrarsa tacir zıyaı öğrendiği tarihten itibaren onbeş gün içinde ticari işletmesinin bulunduğu yer yetkili mahkemesinden kendisine bir belge verilmesini isteyebilir. Bu dava hasımsız açılır. Mahkeme gerekli gördüğü delillerin toplanmasını da emredebilir. Gerçek kişi olan tacirin ölümü hâlinde mirasçıları ve ticareti terk etmesi hâlinde kendisi defter ve kâğıtları birinci fıkra gereğince saklamakla yükümlüdür. Mirasın resmî tasfiyesi hâlinde veya tüzel kişi sona ermişse defter ve kâğıtlar birinci fıkra gereğince on yıl süreyle sulh mahkemesi tarafından saklanır." şeklindedir.
Somut olayda, davacı şirketin Mardin 'den İstanbul'a taşınma esnasında ticari defterlerinin çalındığı ileri sürülmekte olup, Bu husus kanunun aradığı şartlar kapsamında zayi belgesi verilmesi için gerekli olduğu durumlar içinde kalmamaktadır. 6102 sayılı TTK'nın 82/7 maddesine göre zayi belgesi verilebilmesi için bu maddede belirtilenler gibi olağanüstü hallerden birinin olayda mevcut olmasının gerektiği, tacirin saklamakla mükellef olduğu ticari defter ve kayıtlarını özenle muhafaza etmesinin zorunlu olduğu, somut olayda davacının, gerekli dikkat ve özeni göstermediği, olayın nasıl meydana geldiğine ilişkin bir delilin de mevcut olmadığı anlaşılmış. bu nedenlerle davacının davasının reddine karar verilerek aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur.

HÜKÜM: Yukarıda açıklanan nedenlerle;
1-Davanın REDDİNE,
2-Karar tarihinde alınması gereken karar harcı peşin alınmış olduğundan bu konuda karar verilmesine yer olmadığına,
3-Davacı tarafından yapılan yargılama giderlerinin davacı üzerinde bırakılmasına,
4-HMK 333. md. uyarınca davacı tarafından yatırılan ve bakiye kalan gider avansının kararın kesinleşmesi sonrası talebi halinde davacıya iadesine,
Dair, davacı vekilinin yüzüne karşı, kararın taraflara tebliğinden itibaren 2 haftalık süre içerisinde İstanbul Bölge Adliye Mahkemesine istinaf nezdinde temyizi kabil olmak üzere verilen karar açıkça okunup usulen anlatıldı.19/04/2022

Katip ...
¸e-imzalıdır


Hakim ...
¸e-imzalıdır