BAM Hukuk Mahkemeleri İstanbul Anadolu 8. Asliye Ticaret Mahkemesi 2021/47 Esas 2022/302 Karar Sayılı İlamı

T.C. İstanbul Anadolu 8. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO : 2021/47 Esas
KARAR NO : 2022/302

DAVA : Alacak (Kambiyo Senetlerinden Kaynaklanan Sebepsiz İktisab Nedeniyle)
DAVA TARİHİ : 25/01/2021
KARAR TARİHİ : 14/04/2022


Mahkememizde görülmekte olan Alacak (Kambiyo Senetlerinden Kaynaklanan Sebepsiz İktisab Nedeniyle) davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
İDDİA:
Davacı dava dilekçesinde özetle: Davacı -----yılından beri resmi dairelerde ve özel sektörde ---- Müteahhitliği yaptığını, ------- daha önceden tanıdığını ve arkadaşı olduğunu, -----adlı kişilerin ---- bedelli ----- vade tarihli hatır çeki istediklerini, çekin vade günü geldiğinde çeki ödeyeceklerini, ödeyemedikleri takdirde çekin bedeli kadar --- vereceklerini taahhüt ettiklerini,---- geldiğinde ----- arayarak “çeki ödeyeceksin ve sana 1 TL bile vermeyeceğiz her hangi bir alacağında yok. eğer çeki ödemezsen sana bunu ödettiriz.” dediklerini ve çeki ödeme zorunda kaldığını beyan ederek yukarıdaki nedenler ile Davacı------ olarak, davanın kabulü ile Davalı --- bedelin alacağının olduğunun tespitinin yapılıp yasal faizleri ile birlikte tarafına ödenmesi, dava masraflarının davalıdan alınmasını talep etmiştir.
SAVUNMA:
Davalı tarafından dosyaya cevap dilekçesi sunmadığı anlaşılmıştır.
İNCELEME ve GEREKÇE:
Dava, davalı şirkete hatır çeki olarak verildiği ileri sürülen ---- nolu çekin ödenmesi sebebiyle çek bedeli kadar alacaklı olduğunun tespiti ve yasal faizleriyle ile birlikte tahsili talebine ilişkindir.
Davaya konu çek incelendiğinde;-----bedelli, ----- düzenlendiği ve ciro edildiği,son cirantanın ---- anlaşılmıştır,
---- yazılan yazı ile davaya konu --- bedelli, ---Şirketi olan çekin kime ödendiği hakkında bilgi verilmesi istenmiş olup verilen cevabi yazıda çekin ---sistemi aracılığı ile ibraz edildiği ve çek bedelinin son ciranta --- olduğu belirtilmiştir.
Tarafların --- ilişkin ticari defter ve dayanak kayıtlarının incelenerek davaya konu çekin ticari defterlerinde kayıtlı olup olmadığı taraflar arasında ticari ilişki olup olmadığı ve davacıların davalıdan dava konusu çek sebebiyle alacaklı olup olmadığı hususlarında rapor hazırlamak üzere dosyanın mali müşavire ve hesap uzmanına tevdi ile hazırlanan --- raporda özetle; Davacı---- ticari defterlerinin ; 6102 sayılı TTK ve 213 sayılı VUK.'nun --- ilişkin madde hükümlerine uygun tutuldukları açılış ve kapanış tasdiklerinin kanuni sürelerinde yapılmış, onaylı oldukları ve ticari defterlerinin sahipleri lehine delil niteliklerinde oldukları, davacının incelenen -- defterleri kayıtlarında, davacının hatır çeki otarak verdiğini iddia-- dışında, davalı --- yapılmış herhangi bir ticari kayda rastlanılmamış olup, aralarında ticari bir ilişki bulunmadığı, Nihai karar Sayın Mahkemeye ait olmak üzere, --- çekin davalıya verildiği ve davacı tarafından banka yoluyla ödendiğine ilişkin ticari defter kayıtları dışında, davacı ve davalı arasında ticari bir ilişki kaydına rastlanmadığı bu nedenle aralarında ticari bir ilişki olmadığı belirtilmiştir.
Davalı tarafın --- yıllarına ilişkin ticari defter ve dayanak kayıtlarının incelenerek rapor hazırlanması için --- Nöbetçi ATM ye talimat yazılmış olup talimat dosyası incelendiğinde davalı tarafın iki haftalık kesin süre içerisinde ticari defter ve kayıtlarını ibraz etmemesi sebebiyle talimat dosyasının iade edildiği anlaşılmıştır.
Davacı tarafın dava dilekçesinde yemin deliline dayanıldığı görülmekle davaya konu çek nedeniyle davalı tarafa borçlu olunup olunmadığına dair yemin teklif etme hakkını kullanıp kullanmayacağının sorulması üzerine davacı vekilince yemin teklif hakkının kullanılmak istendiğinin bildirilmesi üzerine davalı şirket yetkilisine ihtaratlı şekilde yemin davetiyesi düzenlenerek tebliğ edilmiş olup davalı şirket yetkilisi yeminin edası veyi iadesi için tebliğ edilen duruşmaya katılmamıştır.
Tüm dosya kapsamından;Dava; davacının, davalıya ------ keşide târihli hatır çeki verdiğini ve çek bedelinin vadesinde davalı tarafından ödenmediği davacı tarafından ödendiği ileri sürülerek, davacının çek tutarı kadar alacaklı olduğunun tespiti ve yasal faiziyle tahsili talebine ilişkindir.
Çek ve senet ile borç altına giren kimse, borçlu olmadığını iddia ediyor ise bu hususu ispat etmek yükümlülüğü altına girmektedir. Çek veya senedin bedelsiz olduğunun iddia edilmesi sureti ile açılan menfi tespit davasında ispat külfeti davacı borçluya düşmektedir. ----------
Hukukumuzdaki ispat kuralları gereği çekin veya senetten ötürü borçlu bulunmadığının iddiasının kabul edilebilir olması için, öncelikle bu konudaki ispat yükümlülüğünün yerine getirilmesi gerekmektedir. Diğer bir deyişle, çek veya senetten ötürü borçlu olmadığını iddia eden kişi, açacağı menfi tespit davasında bu iddiasını yazılı delil ile ispat ile mükelleftir.
Hatır ilişkisi kambiyo senedi düzenlenmesine ilişkin bir temel ilişki olarak kabul edilir ve taraflar arasında ileri sürülmesinin mümkün olduğu kabul edilmektedir. Hatır ilişkisinin varlığını iddia eden tarafın, bunu ispat etmesi gerekmektedir. Somut olay bakımından ispat yükünün davacıda olduğu anlaşılmaktadır.
Hatır ilişkisine bağlı olarak borçlu bulunulmadığı hususu, İİK md. 72 anlamında bir menfi tespit talebidir. Eğer ödeme gerçekleşmişse, borç olmayan hususun ödendiği iddiasını oluşturan istirdat talebi haline gelir. Somut olayda dava tarihi itibariyle söz konusu çekin ödendiği anlaşılmaktadır.
Çek ---- aracı olup, kural olarak mevcut bir borcun ödemesi amacıyla verilir. Dolayısıyla taraflar arasında mevcut bir borcun bulunması gerektiği kabul edilir---- Taraflar arasında bir temel ilişki bulunmadığının veya bu temel ilişkinin hatır ilişkisi olduğu hususunun davacı tarafından yazılı delille ispatı gerekmektedir.Dosya kapsamında davacı tarafça hatır ilişkisinin varlığı yazılı delille ispatlanamadığı için davacı vekiline yemin teklif hakkı hatırlatılmış olup, davacı vekilince yemin teklif hakkının kullanılması üzerine ihtaratlı şekilde düzenlenen yemin davetiyesi davalı tarafa tebliğ olunmuş olup, davalı şirket yetkilisinin mazeret bildirmeksizin duruşmaya katılmaması sebebiyle davaya konu çekin ----olduğu mahkememizce kabul edilerek davanın kabulüne,----şletilecek yasal faizi ile davalıdan tahsili ile davacıya verilmesine karar verilerek aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur.
H Ü K Ü M: Gerekçesi yukarıda açıklandığı üzere;
Davanın KABULÜNE,
1---- tarihinden itibaren işletilecek yasal faizi ile davalıdan tahsili ile davacıya verilmesine,
2-Karar harcı 3.073,95 TL 'den davacı tarafça peşin olarak yatırılan 926,40 TL harcın mahsubu ile eksik 2.147,55 TL harcın davalı taraftan tahsili ile hazine adına irad kaydına,
3-Davacı tarafından peşin olarak yatırılan 59,30 TL başvurma harcı ve 926,40 TL peşin harç olmak üzere toplam 985,70‬TL harcın davalı taraftan tahsili ile davacı tarafa ödenmesine,
4-Davacı tarafından yapılan 272,35 TL tebligat gideri ve müzekkere gideri, 1.600,00 TL bilirkişi ücreti olmak üzere toplam 1.872,35 TL yargılama giderinin davalı taraftan tahsili ile davacı tarafa ödenmesine,
5-Davalı tarafından yapılan bir yargılama gideri olmadığından bu konuda karar verilmesine yer olmadığına,
6-Davacı taraf kendisini vekille temsil ettirdiğinden karar tarihinde geçerli --- belirlenen 6.650,00 TL vekalet ücretinin davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
7-Dosyaya yatırılan ve sarf edilmeyen gider avansının karar kesinleştiğinde yatıran tarafa iadesine,
HMK 345. Maddesi hükmü uyarınca gerekçeli kararın tebliğinden itibaren 2 haftalık süre içinde istinaf yolu açık olmak üzere davacı vekilinin yüzüne karşı, davalı şirketin yokluğunda verilen karar açıkça okunup usulen anlatıldı.