Yargıtay 7. Hukuk Dairesi 2021/1902 Esas 2022/2570 Karar Sayılı İlamı

MAHKEMESİ : Adana Bölge Adliye Mahkemesi 1. Hukuk Dairesi
MAHKEMESİ : Kozan 2. Asliye Hukuk Mahkemesi

Davacılar vekili tarafından, davalılar aleyhine 13.04.2018 tarihinde verilen dilekçe ile satış vaadi sözleşmesine dayalı tapu iptali ve tescil talebi üzerine yapılan duruşma sonunda; davanın kabulüne dair verilen 20.11.2019 tarihli hükmün istinaf yoluyla incelenmesi davalılar vekili tarafından talep edilmiştir. Adana Bölge Adliye Mahkemesi 1. Hukuk Dairesince istinaf talebinin esastan reddine dair verilen kararın davalılar vekili tarafından temyiz edilmesi üzerine süresinde olduğu anlaşılan temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten sonra dosya ve içerisindeki tüm kağıtlar incelenerek gereği düşünüldü:

KARAR

Davacılar vekili, müvekkillerinin dava konusu taşınmazlar lehine gayrimenkul satış vaadi sözleşmesi yapılan ...'in mirasçıları olduğunu, davalıların ise gayrimenkul satış vaadi sözleşmesinin taraflarından ...'ın mirasçıları olduğunu, davacı-müvekkillerinin murisi ... ile davalıların muris annesi ...'ın 22.04.1994 tarihli gayrimenkul satış vaadi sözleşmesi ile 171 ada 13 parsel, 155 ada 13 parsel, 155 ada 14 parsel, 417 parsel 514 parsel, 515 parsel, 4 pafta 109 parsel, 126 parsel, 127 parsel, 186 parsel, 276 parsel, 374 parsel sayılı taşınmazlar üzerindeki hisselerini sözleşmede belirlenen bedeller üzerinden müvekkillerin murisi ...'e satmayı kabul, beyan ve taahhüt ettiğini, davacı müvekkillerinin murisi tarafından söz konusu bedellerin ödendiğini ve davalılara ait hisseler de dahil olmak üzere taşınmazların zilyetliğinin davacı müvekkillerinin murisi ...’e verildiğini, ancak davalıların murisi ... ve davalılar tarafından halihazırda sözleşmesel yükümlülük yerine getirilmediğini belirterek dava konusu taşınmazlar üzerindeki davalılara ait hisselerin iptali ile müvekkilleri adına tesciline karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
Davalılar vekili, müvekkillerinin zamanaşımına uğramış bir sözleşmeyi ifa etmek zorunda olmadıklarını, haksız ve yasal dayanaktan yoksun davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir.
İlk derece mahkemesi tarafından yapılan yargılama sonucunda sözleşmenin mirasçılar arasında yapılmış olması nedeni ile ifa kabiliyetinin bulunduğu gerekçesiyle davanın kabulü ile dava konusu taşınmazlardaki muris ... adına olan hisselerin iptali ile davacılar adına hisseleri oranında iştirak halinde tapuya tesciline karar verilmiştir.
İstinaf yoluna davalılar vekili başvurmuştur.
Adana Bölge Adliye Mahkemesi 1. Hukuk Dairesince; ilk derece mahkemesi kararı usul ve esas yönünden hukuka uygun bulunduğundan, davalılar vekilinin istinaf başvurusunun esastan reddine karar verilmiştir.
Satış vaadi sözleşmesinden kaynaklanan davaların kabulüne karar verebilmek için sözleşmenin ifa olanağı bulunmalıdır. Elbirliği mülkiyetine (TMK m.701) konu bir taşınmazda elbirliği (iştirak halinde) ortaklarından birinin, ortaklık dışı bir kişiye satım vaadinde bulunması halinde, sözleşme bir taahhüt muamelesi olarak geçerli olmakla birlikte elbirliği ortaklığı çözülünceye kadar sözleşmenin ifa olanağının varlığından söz edilemez. Ancak elbirliği ortaklarının kendi aralarında yaptıkları satış vaadi sözleşmelerinde ise sözleşmenin ifa olanağı vardır.
Bir davada hakim tarafların talep sonuçlarıyla bağlıdır. Bu talebin azına karar verilebilmesine rağmen daha fazlasına veya talepten başka bir şeye karar verilemez. Nitekim, "Taleple bağlılık ilkesi" başlıklı HMK’nın 26. maddesinde; "Hakim, tarafların talep sonuçlarıyla bağlıdır, ondan fazlasına veya başka bir şeye karar veremez. Duruma göre, talep sonucundan daha azına karar verebilir. Hakimin, tarafların talepleriyle bağlı olmadığına ilişkin kanun hükümleri saklıdır." hükmüne yer verilmiştir.
Somut olaya gelince taraflar elbirliği mülkiyetinin hissedarı olduğundan dava konusu satış vaadi sözleşmesinin ifa olanağı bulunmaktadır. Mahkemece elbirliği maliklerinden vaad borçlusu ...'ın hissesinin iptali ile vaad alacaklıları ve elbirliği malikleri davacıların payına eklenmesi şeklinde hüküm kurulması gerekirken, iştirak halindeki mülkiyetin iptaline dair hüküm kurulması HMK'nın 26. maddesine aykırı olup bu sebeple kararın bozulmasını gerektirmiş ise de, yeniden yargılama yapılmasını gerektirmediğinden hükümde yer alan "iştirak halinde mülkiyetin iptali" kelimelerinin çıkarılarak yerine "hissenin iptali" kelimelerinin yazılmak suretiyle düzeltilerek onanması gerekmiştir.
SONUÇ: Yukarıda açıklanan nedenlerle Adana Bölge Adliye Mahkemesi 1. Hukuk Dairesinin 06.11.2020 tarihli, 2020/424 Esas ve 2020/1121 Karar sayılı ilamının KALDIRILMASINA, HMK'nın 370/2. maddesi gereğince yerel mahkeme hüküm sonucunun (1. bendinin 2., 3., 4., 5., 6., 7., 8., 9., 10., 11., 12., 13.) paragrafında yer alan "iştirak halinde mülkiyetin iptali" ibaresinin çıkartılarak yerine "hissenin iptali" yazılması suretiyle düzeltilmesine, Kozan 2. Asliye Hukuk Mahkemesi hükmünün DÜZELTİLMİŞ ve DEĞİŞTİRİLMİŞ bu şekli ile ONANMASINA, peşin yatırılan harcın yatırana iadesine, dosyanın İLK DERECE MAHKEMESİNE, kararın bir örneğinin ilgili Bölge Adliye Mahkemesine GÖNDERİLMESİNE, 05.04.2022 tarihinde oy birliği ile karar verildi.