MAHKEMESİ :Sulh Hukuk Mahkemesi

Davacı vekili tarafından, davalı aleyhine 02.04.2014 gününde verilen dilekçe ile mirasçılık belgesi talebi üzerine Dairemizin bozma ilamına uyularak yapılan duruşma sonunda; davanın husumet yönünden reddine dair verilen 15.03.2016 günlü hükmün Yargıtayca incelenmesi davacı vekili tarafından istenilmekle süresinde olduğu anlaşılan temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten sonra dosya ve içerisindeki bütün kağıtlar incelenerek gereği düşünüldü:
_ K A R A R _
Davacı vekili, muris... (...) ..."in "..." olan ismini ... 9. Asliye Hukuk Mahkemesi"nin 13.04.1950 tarih, 1950/391-611 E. K. sayılı kararıyla "..."olarak değiştirildiğini, murisin ..."ya ile olan evliliğinden kendisi ve kardeşi ..."nın doğduğunu, kardeşi ..."nın bekar ve çocuksuz öldüğünü, murisin ilk eşi ..."dan ayrıldıktan sonra ... ile evlendiğini, bu evliliğinden çocuğunun bulunmadığını, murisin eşi ..."in 06.07.1966"da, murisin 08.11.1982"de öldüğünü, murisin tek mirasçısı olduğunu, davalı ..."nün... 9. Asliye Hukuk Mahkemesi"nin 2012/201 Esas sayılı dosyasında tapu iptali ve tescil davası açtığını, davaya müdahil olabilmek için hasımlı mirasçılık belgesine ihtiyaç duyduklarını belirterek murise ait mirasçılık belgesi verilmesini talep etmiştir. Mahkemece ilk olarak davanın kabulüyle muris...in mirasının 1 pay kabul edilerek, 1 payın ..."ya veirlmesine dair karar verilmiş, davalı vekilinin temyiz talebi üzerine, Dairemizin 09.06.2015 tarih, 2015/2053-6361 E. K. sayılı ilamında " ... Hasımsız açılması gereken çekişmesiz yargıya tabi bir davanın hasımlı açılması veya sonradan dahili dava yoluyla taraflı hale getirilmesi, ıslah yoluyla dahi mümkün değildir. Mahkemece... 1. Bölge Müdürlüğünü aleyhine açılan davanın husumet yönünden reddine karar verilmesi gerekirken davanın kabulüne karar verilmesi doğru görülmemiş..." denilerek hükmün bozulmasına karar verilmiştir.Mahkemece bozma ilamına uyularak davalı...1. Bölge Müdürlüğü aleyhine açılan davanın husumet yönünden reddine karar verilmiştir.Hükmü, davacı vekili temyiz etmiştir.
4721 sayılı Türk Medeni Kanununun 598. maddesine göre, başvurusu üzerine yasal mirasçı oldukları belirlenenlere, sulh mahkemesince veya noterlikçe mirasçılık sıfatlarını gösteren bir belge verilir.
Mirasçılık belgesi verilmesine ilişkin davada irs ilişkisi kural olarak nüfus kayıtları ile ispat olunur. Nüfus kayıtları belgeledikleri olguların doğruluğuna kanıt oluşturur. Bunların içeriğinin doğru olmadığının ispatı kanunlarda başka bir hüküm bulunmadıkça herhangi bir şekle tabi değildir (TMK m. 7). Hakim çekismesiz yargıda re"sen araştırma ilkesi uyarınca, davanın ispatı için gerekli bütün delillere başvurabilir.
Hukukumuzda çekişmeli yargıya tabi davalarda taraflarca hazırlama ilkesi geçerli olup, hakim tarafların talepleri ile bağlıdır. Hakim, talepte bulunan tarafların iddia ettiği olaylar ve ileri sürdüğü delillerle yetinerek karar vermek zorundadır. Çekişmesiz yargıya tabi davalarda ise re"sen araştırma prensibi egemendir. Hasımsız açılan ve çekişmesiz yargıya tabi olan davalarda verilen kararlar kesin hüküm teşkil etmediği gibi bu kararlar açılacak bir iptal davası sonucunda değiştirilebilir veya ortadan kaldırılabilir. Hukukumuzda mirasçılık belgesi verilmesi istemine ilişkin davaların kural olarak hasımsız olarak açılması ve çekişmesiz yargı yolu ile görülüp sonuçlandırılması gerekmekte ise de, hukuki yarar bulunması koşulu ile bu tür davaların uyuşmazlık çıkaran kişiler hasım gösterilmek suretiyle hasımlı olarak açılması ve çekişmeli yargı yolu ile görülüp sonuçlandırılması da mümkün bulunmaktadır.
Mirasçılık belgesi verilmesi istemine ilişkin davalarda davacı, mirasçılık belgesi verilmesini isteyebilmek için murisin öldüğünü ve ölüm tarihini, muris ile kendisi arasındaki irs bağını kanıtlamak zorundadır. Bu tür davaların reddine karar verilebilmesi için murisin hiçbir şekilde yaşamadığının, böyle bir kişinin mevcut olmadığının belirlenmesi veya davacının murisin mirasçısı olmadığının tespiti gerekir.
Yabancıların taşınmaz edinimi ve mirasçılığı Türk Hukukunda sıklıkla mevzuat değişikliklerine konu olmuş olup Cumhuriyet"ten önceki dönemde 1868 tarihine kadar Devletinde bir kısım istisnalar hariç yabancı gerçek kişilerin taşınmaz mal edinmelerine ilişkin bir hak tanınmamıştır. 08.06.1868 tarihinde kabul edilen "Tebaa-i Ecnebiyenin Emlâke Mutasarrıf Olmaları Hakkında Kanun" (Safer Kanunu) ile buna dayalı imzalanan 09.06.1868 tarihli Protokol uyarınca ... toprağı hariç ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ,... ... ... ... ... ... ve ... vatandaşlarının... tebasıyla eşit durumda bulundukları kabul edilmiş ve bu durum kapitülasyonların kaldırılması hakkındaki kanunun yürürlüğe girdiği 1914 yılına kadar devam etmiştir. 24.07.1923 tarihinde imzalanan... Antlaşması ile yabancıların taşınmaz edinmelerinde karşılıklılık aranacağı hükme bağlanmıştır. 22.12.1934 tarihli ve 2644 sayılı Tapu Kanununun 35. maddesinde sınırlamaya ilişkin diğer kanuni hükümler saklı kalmak üzere ve karşılıklı olmak şartıyla yabancı gerçek kişilere Türkiye"de taşınmaz edinme ve miras hakkı tanınmıştır. 6302 sayılı yasa ile Tapu Kanununun 35. maddesinde değişiklik yapılarak yabancı uyruklu gerçek kişilerin edindikleri taşınmazlar ile bağımsız ve sürekli nitelikteki sınırlı ayni hakların toplam alanının özel mülkiyete konu ilçe yüzölçümünün yüzde onunu ve kişi başına ülke genelinde otuz hektarı geçemeyeceği belirtilmiştir.
Somut olaya gelince; hasımlı olarak açılan mirasçılık belgesi verilmesi davasında davacı tarafın hukuki yararının bulunduğu gözetilerek yerel mahkeme kararının incelenmesi gerekirken, Dairemizce sehven davanın hasımsız olarak görülmesi gerekir gerekçesiyle bozulmasına karar verildiği anlaşılmıştır.
Mahkemece, mirasçılık belgesi verilmesi davasında...Genel Müdürlüğüne husumet yöneltilmesi gerektiği gözetilerek; murisin ... olan isminin ... olarak değiştirilmesine karar verilen ... 9. Asliye Hukuk Mahkemesi"nin 13.04.1950 tarih, 1950/391-611 E. K. sayılı kararının ilgili mahkemeden, mahkemede bulunmadığı takdirde ilgili nüfus müdürlüğünden temin edilmesi, nüfus kayıtlarında 19.06.1937 doğumlu ...nın anne adının ...olarak geçmesine rağmen 29.01.1941 doğumlu davacının anne adının neden ... olarak geçtiği araştırılması, murisin ölümünden önce davacının 403 sayılı Türk Vatandaşlığı Kanunu"nun 25/ç maddesi uyarınca Bakanlar Kurulu"nun 16.02.1979 tarih ve 717172 sayılı kararınca Türk vatandaşlığını kaybettirildiği göz önünde bulundurularak, Türk vatandaşlığının kaybettirilmesinden sonra hangi ülke vatandaşlığına geçtiğinin tespitiyle, murisin ölüm tarihinde (mirasın intikal tarihinde) Türkiye ile davacının vatandaşı olduğu ülke arasında taşınmazların miras yoluyla intikaline ilişkin olarak karşılıklılık mevcut olup olmadığı konusunda Adalet Bakanlığı Uluslararası Hukuk ve Dış İlişkiler Genel Müdürlüğü aracılığıyla Dışişleri Bakanlığı"nda sorularak gelecek yazı cevabına göre dosyadaki diğer delillerle birlikte değerlendirilerek sonucuna göre karar verilmesi gerekirken, bu konuda olumlu veya olumlu olumsuz hüküm kurulmaması doğru görülmemiş, bu sebeple kararın bozulması gerekmiştir.
SONUÇ: Yukarıda açıklanan nedenlerle temyiz olunan hükmün BOZULMASINA, peşin yatırılan harcın istek halinde yatırana iadesine, kararın tebliğinden itibaren 15 gün içinde karar düzeltme yolu açık olmak üzere, 27.09.2016 tarihinde oybirliği ile karar verildi.