MAHKEMESİ : ... Bölge Adliye Mahkemesi 9. Hukuk Dairesi


Taraflar arasındaki tazminat davasının yapılan yargılaması sonunda; kararda yazılı nedenlerden dolayı istinaf başvurusunun esastan reddine dair verilen hükmün süresi içinde davalı ... vekili ile davalı ... vekili tarafından temyiz edilmesi üzerine dosya incelendi, gereği düşünüldü:
-K A R A R-
Davacı vekili, 09/11/2009 tarihinde davalı ... ..."a ait ve davalı ..."nun sevk ve idaresindeki 34 DS 1734 plakalı aracın, müvekkili ..."ın kullandığı ... plakalı motosiklete çarparak trafik kazası meydana getirdiğini, müvekkili ..."ın ağır şekilde yaralandığını belirterek, fazlaya ilişkin haklarının saklı tutulması koşuluyla, davacı ... için 500,00 TL tedavi gideri, 1.500,00 TL araç hasar bedeli, 4.000,00 TL maluliyet tazminatı, 100.000,00 TL manevi tazminat, davacı baba ... için 2.000,00 TL destekten yoksun kalma tazminatı ve 20.000,00 TL manevi tazminat, davacı anne ... için 2.000,00 TL destekten yoksun kalma tazminatı ve 20.000,00 TL manevi tazminat, davacı kardeş ... için 10.000,00 TL manevi tazminat olmak üzere toplamda 10.000,00 TL maddi ve 150.000,00 TL manevi tazminatın olay tarihi olan 09/11/2009 tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte davalılardan müştereken ve müteselsilen tahsiline, (sigorta şirketi için sorumlu olduğu limitle sınırlı kalmak kaydıyla) karar verilmesini talep etmiş, ıslah dilekçesi ile maddi tazminat talebini 116.830,99 TL yükseltmiştir.
Davalılar, davanın reddine karar verilmesini savunmuştur.
... ... 1.Asliye Hukuk Mahkemesi’nin 30/06/2017 tarihli, 2010/727 esas, 2017/229 karar sayılı ilamında toplanan deliller ve tüm dosya kapsamına göre; Davacılar ... ve ... tarafından açılan destekten yoksun kalma tazminatına ilişkin davanın reddine, Davalı ... Sigorta AŞ aleyhine açılan davanın feragat nedeniyle reddine, Davalı ... Turizm İnşaat ve Gıda San. Tic. Ltd. Şirketi aleyhine açılan davanın kanıtlanmamış olması nedeniyle reddine, Davacı tarafın araç hasarı ile ilgili olarak açmış olduğu davanın vazgeçme nedeniyle reddine, Davacı ... için açılan maddi tazminat davasının ıslah edilmiş şekli ile kısmen kabulüne ve 79.405,45 TL maddi zarar bedelinin olay tarihi 09.11.2009 tarihinden itibaren yasal faiziyle birlikte davalılar ... ve ..."dan müştereken ve müteselsilen tahsili ile davacıya verilmesine, fazlaya ilişkin istemin reddine, Davanın manevi tazminat açısından kısmen kabulü ile davacı ..."ın kusur durumu ve maluliyet oranı göz önünde bulundurulmak suretiyle davacı ... için 7.500,00 TL, davacı ... için 2.000,00 TL, davacı ... için 2.000,00 TL ve davacı ... için 1.000,00 TL olmak üzere toplam 12.500,00 TL manevi tazminat bedelinin olay tarihi 09.11.2009 tarihinden itibaren yasal faiziyle birlikte davalılar ... ve ..."dan müştereken ve müteselsilen tahsili ile davacıya verilmesine, fazlaya ilişkin istemin reddine, karar verilmiş; karara karşı davalı ... vekili ile davalı ... vekili tarafından istinaf yoluna başvurulmuş,... Bölge Adliye Mahkemesi’nce davalı ... vekili ile davalı ... vekilinin istinaf başvurusunun esastan reddine karar verilmiş;Bölge Adliye Mahkemesi kararı davalı ... vekili ile davalı ... vekili tarafından temyiz edilmiştir.
Davalı ... vekilinin adli yardım talebinin incelenmesinde; dosya içerisinde bulunan belgelerin incelenmesine göre 6100 sayılı H.M.K."nın 336. maddesi uyarınca davacıların adli yardım talebinin kabulü ile hükmün temyiz incelemesine geçilmiştir.
1-Dosya içerisindeki bilgi ve belgelere, mahkeme kararının gerekçesinde dayanılan delillerin tartışılıp değerlendirilmesinde usul ve yasaya aykırı bir yön bulunmamasına göre davalı ... vekili ile davalı ... vekilinin sair temyiz itirazlarının reddine karar vermek gerekmiştir.
2-Dava, trafik kazasından kaynaklanan cismani zarar nedeniyle maddi tazminat istemine ilişkindir.
Dosya içerisinde davacının maluliyet zararının belirlenmesi için alınan iki aktüer bilirkişi raporu bulunmaktadır. 07/09/2015 tarihli aktüer bilirkişi raporuna göre davacının maluliyet zararı, SGK’nın geçici iş göremezlik ödemesi ve davalı ... şirketinin yapmış olduğu ödeme düşülmeden 116.830,99 TL olarak hesap edilmiş, taraflarca rapora itiraz edilmemiştir. Davacı tarafından da bu rapor doğrultusunda maddi tazminat istemi ıslah edilmiştir. Yargılamanın devamı sırasında davalı ... tarafından yapılan 10/09/2012 tarihli ödeme ile SGK’nın kaza nedeniyle davacıya yaptığı geçici iş göremezlik ödemeleri düşülerek maluliyet zararının belirlenmesi için ek rapor alınmıştır. 30/01/2017 tarihli ek raporda yeni verilere göre hesaplama yapılarak 153.779,40 TL maluliyet zararı belirlenmiş, ödemelerin düşülmesi ile nihai zarar 79.405,45 TL olarak hesaplanmıştır. Mahkemece 30/01/2017 tarihli ek rapor hükme esas alınarak davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir.
Mahkemece, 07/09/2015 tarihli ilk rapora tarafların itirazı olmadığı dikkate alınarak, kazanılmış hak gereği davacı ...’a yapılan ödemelerin, ilk raporda tespit edilen miktar(116.830,99 TL) üzerinden düşülmesi gerekirken yeni verilere göre daha yüksek hesap edilen raporun hükme esas alınması doğru görülmemiştir.
3-Müteselsil sorumluluğa ilişkin hukuki sonuçlar BK"nun 61, 62, 106, 155, 162, 163, 166, 168. maddelerinde düzenlenmiştir. Borçlar Kanunu hükümleri uyarınca müteselsil sorumluluğun hukuki sonuçları vardır.
Müteselsil borçlulardan her biri, alacaklıya karşı borcun tamamından sorumludur.(BK 162/1). Borç tamamen ifa edilinceye kadar alacaklıya karşı bütün borçluların sorumluluğu devam eder.(BK 163/2).
Alacaklı, borçluların birinden, bir kısmından veya hepsinden alacağını talep etme ve dava açma hakkına sahiptir.(BK163/1).
Borçlulardan birinin yaptığı ödeme kadar, müteselsil sorumluların alacaklıya karşı sorumlu oldukları toplam miktar eksilmiş olur (BK 166/1). Borcun tamamı borçlulardan biri tarafından ödenirse, diğer borçlular da alacaklıya karşı borçtan kurtulur.
Alacaklının borçlulardan biriyle yaptığı ibra anlaşması, diğer borçluları da ibra edilen borçlunun borca katılma payı oranında borçtan kurtarır.(BK 166/3). Müteselsil borçlu, alacaklıyı tatmin ettiği oranda diğer müteselsil borçlulara karşı alacaklının halefi olur.(BK 168/1) ve alacaklının hakları ona geçer. Borçlu yalnızca kendi payına düşen kısmı ödemişse, diğer müteselsil borçluya rücu edemez.
2918 sayılı Karayolları Trafik Kanunu’nun 91/1. maddesinde, “işletenlerin, bu kanunun 85/1. maddesine göre olan sorumluluklarının karşılanmasını sağlamak üzere mali sorumluluk sigortası yaptırmaları zorunludur”, aynı Yasa"nın 85/1. maddesinde, “bir motorlu aracın işletilmesi bir kimsenin ölümüne veya yararlanmasına yahut bir şeyin zarara uğramasına sebep olursa, araç işletenin bu zarardan sorumlu olacağı”, aynı Yasa"nın 85/son maddesinde ise, “işleten ve araç işleticisi teşebbüsün sahibi, aracın sürücüsünün veya aracın kullanılmasına katılan yardımcı kişilerin kusurundan kendi kusuru gibi sorumludur” hükümlerine yer verilmiş, Karayolları Zorunlu Mali Sorumluluk Sigortası Genel Şartları’nın A-1.maddesinde de, “sigortacı bu poliçede tanımlanan motorlu aracın işletilmesi sırasında bir kimsenin ölümüne veya yaralanmasına veya bir şeyin zarara uğramasına sebebiyet vermesinden dolayı 2918 sayılı Karayolları Trafik Kanunu’na göre işletene düşen hukuki sorumluluğu, zorunlu sigorta limitlerine kadar temin eder” şeklinde ifade edilmiştir.
Yukarıda açıklanan 2918 sayılı KTK madde hükümlerinden, Zorunlu Mali Sorumluluk Sigortası; motorlu bir aracın karayolunda işletilmesi sırasında, bir kimsenin ölümüne veya yaralanmasına veya bir şeyin zarara uğramasına neden olması halinde, o aracı işletenin zarara uğrayan 3. kişilere karşı olan sorumluluğunu belli limitler dahilinde karşılamayı amaçlayan ve yasaca yapılması zorunlu kılınan bir zarar sigortası türü olduğu anlaşılmaktadır.
Bu açıklamalardan da anlaşılacağı üzere davalı işletenin aracının işletilmesi sırasında doğacak 3. kişilere karşı olan sorumluluğunu trafik sigortacısı karşılamak durumunda olduğundan, somut olayda; davacı 10/09/2012 tarihli 52.411,00 TL ödeme karşılığında davalı ... yönünden davadan feragat etmiştir. Şayet bilirkişi raporu ile sigorta şirketinin ibra karşılığı davacıya yaptığı 52.411,00 TL ödemenin zararı tamamen karşılamaması halinde, davalı işleten poliçe limitini aşan miktarda zarar varsa limiti aşan kısımdan sorumlu olacaktır (Aradaki poliçe ilişkisi nedeniyle). Eğer limitin altında bir zarar varsa davalı işleten ibra nedeni ile bu oranda sorumluluktan kurtulmuş olacaktır. Davalı ... şirketinin limiti 150.000,00 TL’dir. Buna göre, mahkemece 1 nolu bozma bendinde belirtilen hususlar dikkate alınarak ve yukarıdaki açıklamalar ışığında değerlendirme yapılması gerekirken yanılgılı değerlendirmeyle karar verilmesi doğru görülmemiştir.
SONUÇ:Yukarıda (1) nolu bentte açıklanan nedenlerle, davalı ... vekili ile davalı ... vekilinin sair temyiz itirazlarının REDDİNE; (2) nolu bentte açıklanan nedenlerle, davalı ... vekili ile davalı ... vekilinin temyiz itirazlarının kabulüne, (3) nolu bentte açıklanan nedenlerle, davalı ... vekilinin temyiz itirazlarının kabulü ile hükmün BOZULMASINA; HMK 373/1. maddesi gereğince istinaf mahkemesinin esastan red kararının kaldırılarak dosyanın kararı veren ilk derece mahkemesine gönderilmesine, karardan bir örneğinin ... Bölge Adliye Mahkemesi 9. Hukuk Dairesine gönderilmesine ve peşin alınan harcın istek halinde temyiz eden davalılar ... ve ..."a geri verilmesine, 28/11/2019 gününde oybirliğiyle karar verildi.