10. Hukuk Dairesi 2018/890 E. , 2019/8977 K.
"İçtihat Metni"Bölge Adliye
Mahkemesi : ... Bölge Adliye Mahkemesi 10. Hukuk Dairesi
Dava, hizmet tespiti istemine ilişkindir.
İlk Derece Mahkemesince, hükümde belirtilen gerekçelerle; “Davanın kabulü ile davacının davalı iş yerinde 11/06/2009 - 27/06/2011 tarihleri arasında 737 gün süre ile asgari ücretle çalıştığının tespitine ” dair verilen karara karşı, feri müdahil Kurum vekili ve davalı vekili tarafından istinaf yoluna başvurulması üzerine, ... Bölge Adliye Mahkemesi 10. Hukuk Dairesince istinaf başvurusunun esastan reddine karar verilmiştir.
... Bölge Adliye Mahkemesi 10. Hukuk Dairesince verilen kararın, fer"i müdahil Kurum ve davalı vekilleri tarafından temyiz edilmesi üzerine, temyiz isteklerinin süresinde olduğu anlaşıldıktan ve Tetkik Hâkimi ... tarafından düzenlenen raporla dosyadaki kağıtlar okunduktan sonra işin gereği düşünüldü ve aşağıdaki karar tespit edildi.
I-İSTEM
Davacı vekili, davacının, davalıya ait olan işyerinde 11.06.2009 - 27.06.2011 tarihleri arasında asgari ücretle çalıştığının tespitine karar verilmesini istemiştir.
II- CEVAP:
Davalı vekili, davacının iş yerinde çalışmadığını, davanın hak düşürücü süre yönünden ve yazılı belge ile ispatlanamaması sebebiyle davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir.
Fer"i müdahil vekili, davacının SGK kayıtlarında tescilinin olmadığını, hak düşürücü sürede açılmayan ve yazılı belge ile ispatlanamayan davanın reddine karar verilmesini istemiştir.
III- MAHKEME KARARI:
A- İLK DERECE MAHKEME KARARI
Mahkeme, "Davanın kabulü ile, davacının davalı iş yerinde 11.06.2009 - 27.06.2011 tarihleri arasında 737 gün süre ile asgari ücretle çalıştığının tespitine " karar vermiştir.
İSTİNAF SEBEPLERİ:
Davalı vekili, davacının fiili çalışmasının olmadığını, davanın yazılı delillerle ispatlanamadığını;
Feri müdahil vekili, davacının davalı iş yerinde dava konusu döneme ilişkin çalıştığına dair herhangi bir belge ve kayda rastlanılmadığını, davanın reddi gerektiğini istinaf sebepleri olarak ileri sürmüşlerdir.
B- BAM KARARI
Davalı ve feri müdahil vekillerinin, ... İş Mahkemesinin 19.01.2017 tarih ve 2015/179 Esas - 2017/12 Karar sayılı kararına yönelik istinaf başvurularının HMK"nin 353/1-b maddesinin (1) numaralı alt bendi uyarınca esastan reddine,
TEMYİZ KANUN YOLUNA BAŞVURU VE NEDENLERİ:
Fer"i müdahil ... vekili, çalışma olgusunun yazılı delil ile ispatlanamadığını ve davanın redinini gerektiğini,
Davalı vekili; Davacı ile davalı arasında iş akdinin bulunmadığını ve çalışmanın yazılı delil ile ispatlanması gerektiği belirtilerek karar temyiz edilmiştir.
IV- İLGİLİ HUKUK KURALLARI VE İNCELEME:
Davacı, davalı şirkete ait işyerinde 11/06/2009 tarihinde çalışmaya başladığının ve bu çalışmasının kesintisiz 27/06/2011 tarihine kadar devam ettiğini, kuruma bildirilmeyen bu çalışmalarının tespitini talep etmiştir.
506 sayılı Yasanın 6. maddesinde ifade edildiği üzere “sigortalı olmak hak ve yükümünden davanın yasal dayanağı, 5510 sayılı Yasanın Geçici 7. maddesi kapsamında uygulama alanı bulan 506 sayılı Yasanın 79/10 maddesidir. 506 sayılı Yasanın 6. maddesinde ifade edildiği üzere sigortalı olmak hak ve yükümünden kaçınılamaz ve feragat edilemez. Anayasal haklar arasında yer alan sosyal güvenliğin yaşama geçirilmesindeki etkisi karşısında, sigortalı konumunda geçen çalışma sürelerinin saptanmasına ilişkin davaların, kamu düzenine ilişkin olduğu, bu nedenle özel bir duyarlılık ve özenle yürütülmesinin zorunlu ve gerekli bulunduğunun gözetilmesi zorunludur. Bu bağlamda, hak kayıplarının ve gerçeğe aykırı sigortalılık süresi edinme durumlarının önlenmesi, temel insan haklarından olan sosyal güvenlik hakkının korunabilmesi için, bu tür davalarda tarafların gösterdiği kanıtlarla yetinilmeyip, gerek görüldüğünde resen araştırma yapılarak kanıt toplanabileceği de göz önünde bulundurulmalıdır.
Yukarıdaki yasal düzenleme ve açıklamalar ışığında incelemeye konu dava değerlendirildiğinde, mahkemece beyanları alınan tanıkların anlatımları arasındaki çelişkiler giderilmeli, diğer bordro tanıkları da dinlenilerek çalışma olgusu hiç bir duraksamaya yer vermeyecek şekilde ortaya konulmalı, toplanan ve toplanacak tüm deliller irdelenerek karar verilmelidir.
Mahkemece yanılgılı değerlendirme sonucu yazılı şekilde karar verilmesi usul ve yasaya aykırı olup bozma nedenidir.
O hâlde, fer"i müdahil Kurum ve davalı vekillerinin bu yönleri amaçlayan temyiz itirazları kabul edilmeli ve ... Bölge Adliye Mahkemesi 10. Hukuk Dairesinin istinaf başvurusunun esastan reddine dair kararının kaldırılarak İlk Derece Mahkemesince verilen hüküm bozulmalıdır.
SONUÇ: ... Bölge Adliye Mahkemesi 10. Hukuk Dairesi kararının HMK’nın 373/1 maddesi gereği kaldırılarak temyiz edilen ilk derece mahkemesi hükmünün yukarıda açıklanan nedenlerle BOZULMASINA, temyiz harcının istek halinde davalıya iadesine, dosyanın kararı veren İlk Derece Mahkemesine, kararın bir örneğinin Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine, 21/11/2019 gününde oybirliğiyle karar verildi.