17. Hukuk Dairesi 2019/1417 E. , 2019/11658 K.
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :Ticaret Mahkemesi
Taraflar arasındaki, ölümlü trafik kazası nedeniyle maddi tazminat davası üzerine yapılan yargılama sonunda, kararda yazılı nedenlerle, davanın kabulüne ilişkin verilen hüküm, davalı vekili tarafından süresi içinde temyiz edilmekle, dosya incelendi, gereği düşünüldü:
-K A R A R-
Davacılar vekili, kaza tarihi itibariyle trafik sigortası bulunmayan plakasız ve tescilsiz motorsikleti sevk ve idare eden davacıların eşi/ babası ..."nin yaptığı tek taraflı kazada öldüğünü, davacıların ölenin desteğinden yoksun kaldıklarını, kaza yapan aracın trafik sigortası bulunmadığı ve davacılar zarar gören 3. kişi konumunda olduğundan davalının zarardan sorumlu olduğunu belirterek belirsiz alacak davası olarak açtıkları davada fazlaya ilişkin hakları saklı kalmak kaydıyla 750,00 TL. maddi tazminatın dava tarihinden işleyecek yasal faiziyle birlikte davalıdan tahsilini talep etmiş; 26.01.2015 tarihli artırım dilekçesiyle, toplam taleplerini 225.000,00 TL"ye yükseltmiştir.
Davalı vekili, alacaklı ve borçlu sıfatları davacılar üzerinde birleştiğinden borcun son bulduğunu belirterek davanın reddini savunmuştur.
Mahkemece, iddia, savunma, yapılan yargılama ve toplanan delilere göre; davanın kabulü ile davacı ... için 158.146,26 TL, ... için 40.075,97 TL. ve Baran için 26.777,77 TL. destekten yoksun kalma tazminatının dava tarihinden işleyecek yasal faiziyle birlikte davalıdan tahsiline karar verilmiş; hüküm, davalı vekili tarafından temyiz edilmiştir.
1-Dava, trafik kazası sonucu oluşan ölüm nedeniyle, ölenin yakınlarının destekten yoksun kalma tazminatı istemine ilişkindir.
Davacılar, kaza yapan tescilsiz ve plakasız motorsikletin kaza tarihini kapsar trafik sigortasının bulunmaması nedeniyle davalı ..."na husumet yöneltmiş; mahkemece, davacıların iddiası yerinde görülerek davalı ..."nın zarardan sorumlu olduğuna karar verilmiştir.
..."na başvurulabilecek hallere ilişkin olarak, 5684 sayılı Sigortacılık Kanunu"nun 14/2-b maddesinde "Rizikonun meydana geldiği tarihte geçerli olan teminat tutarları dâhilinde sigortasını yaptırmamış olanların neden olduğu bedensel zararlar" düzenlemesine yer verilmiş; aynı mahiyetteki düzenleme, ... Yönetmeliği"nin 9/1-b maddesinde de yer almıştır. Bu düzenlemelere göre; trafik kazası sonucu bedensel zarara uğrayan kişinin, davalı ..."na husumet yöneltebilmesi için, bedensel zarara yol açan aracın kaza tarihi itibariyle zorunlu sigortasının yapılmamış olması gerekmektedir.
Davacılar desteğinin idaresindeki motorsikletin plakasız ve tescilsiz olduğu mahkeme tarafından kabul edilmiş, bu husus kaza tespit tutanağının anlatım kısmında da yer almış olmakla birlikte; kaza tespit tutanağının araca ilişkin bilgiler kısmında, aracın ... plakalı motorsiklet olduğu ve ... adlı kişiye ait olduğu tespitleri yapılmıştır. Dairemizin geri çevirme kararı üzerine yazılan yazıya, Salihli İlçe Emniyet Müdürlüğü tarafından verilen 20.09.2018 tarihli cevapta ise, sadece ... plakalı motorsikletin kayıtlarında plaka değişikliği olmadığının bildirildiği; araca ilişkin tescil dosyası örneğinin gönderilmediği ve araç motor silindir hacminin tespit edilemediğinin bildirildiği görülmektedir. Bu itibarla; aracın, ZMSS poliçesi yaptırma zorunluluğu olan araç olup olmadığı konusunda mahkemece yapılan araştırma yetersizdir.
Diğer yandan; davalı ..."na aracın trafik sigortasının bulunmayışı nedeniyle husumet yöneltildiğinden, davacılar desteğinin idaresindeki motorsikletin, trafik sigortası yaptırması zorunlu olan motorlu araçlardan olup olmadığı hususunun da (motor silindir hacmi itibariyle) saptanması gerekmektedir. Zira, ZMSS Genel Şartları"nın A.6-ı maddesi gereğince "Motorlu bisikletlerin kullanılmasından ileri gelen zararlar" teminat dışı hallerden olup, 2918 sayılı Karayolları Trafik Kanunu"nun 3. maddesinde motorsiklet ve motorlu bisikletin tanımı yapılmıştır. Anılan düzenlemeler gereği, desteğin idaresindeki motorsikletin, KTK"nun 3. maddesindeki tanıma uyan 50 cc motor silindir hacmine sahip motorsiklet olup olmadığının saptanması, kanun kapsamında motorlu araç olmadığı sonucuna ulaşıldığı takdirde davalı ..."nın bu aracın neden olduğu zarardan sorumlu olmadığı gözetilip sonuca ulaşılması gerekmektedir. Açıklanan bu hususta da mahkemece araştırma yapılmadığı görülmektedir.
Bu durumda mahkemece; davacılar desteğinin idaresindeki ... plakalı motorsiklete ait trafik tescil dosyasının tamamının ilgili emniyet müdürlüğünden getirtilmesi; anılan dosyadan aracın motor silindir hacmi ile araç bilgilerinin (plaka değişikliği vs. de takip edilerek) tespitinin sağlanması; saptanan bilgilerin detaylı biçimde yer aldığı müzekkereyle, motorsiklet için kaza tarihini kapsar ZMSS poliçesi bulunup bulunmadığının Sigorta Bilgi Gözetim Merkezi Müdürlüğü"nden sorulup tespit edilmesi; verilen bilgiye göre ilgili sigorta şirketinden poliçe örneğinin getirtilmesi; ayrıca, desteğin idaresindeki motorsiklet yönünden, trafik sigortası yaptırması zorunlu 50 cc motor silindir hacmine sahip olup olmadığı araştırmasının yapılması (bu konudaki ispat yükünün davacı yanda olduğu gözetilip, aracın hazır edilmesinin sağlanması ve araç üzerinde makine mühendisi bilirkişi marifetiyle incelemeyle belirleme yapılması); aracın, ZMSS poliçesi yaptırma zorunluluğu olan motorsiklet olmadığı ya da kaza tarihini kapsar ZMSS poliçesi bulunduğunun saptandığı takdirde, davalının zarardan sorumlu tutulamayacağı dikkate alınarak hüküm tesisi gerekirken, eksik incelemeyle, yazılı biçimde hüküm tesisi bozmayı gerektirmiştir.
2-Bozma ilamının kapsam ve şekline göre, davalı vekilinin diğer temyiz itirazlarının incelenmesine şimdilik gerek görülmemiştir.
SONUÇ:Yukarıda (1) nolu bentte açıklanan nedenlerle, davalı vekilinin temyiz itirazlarının kabulü ile hükmün BOZULMASINA; (2) nolu bentte açıklanan nedenlerle, davalı vekilinin diğer temyiz itirazlarının incelenmesine şimdilik yer olmadığına ve peşin alınan harcın istek halinde temyiz eden davalıya geri verilmesine, 09/12/2019 gününde oybirliğiyle karar verildi.