3. Hukuk Dairesi 2017/6968 E. , 2018/5626 K.
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ:SULH HUKUK MAHKEMESİ
Taraflar arasındaki itirazın iptali davasının mahkemece yapılan yargılaması sonucunda, davanın kısmen kabulüne yönelik olarak verilen hükmün, süresi içinde davalı tarafından temyiz edilmesi üzerine; temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten sonra, dosya içerisindeki kağıtlar okunup gereği düşünüldü:
Y A R G I T A Y K A R A R I
Davacı; Davalının kiracı olduğu, ...Tapu Sicil Müdürlüğünde 894 ada, 6 parsel nolu taşınmazın 460/1856 hisse sahibi olduğunu, arsa üzerinde 6 katlı iş hanının bulunduğunu, davalının fiili kullanıma göre kendisinin 460/928 hisse karşılığı %50 hak sahibi olduğu iş yerinde kiracı olduğunu, kira sözleşmesinin diğer kardeşler tarafından yapılmış olduğunu, davalıya ... 2. Noterliğinin 02.11.2012 tarih ve 18248 yevmiye sayılı ihtarı ile, ödemekte olduğu aylık kiranın kendi hissesine düşen 1/2"sinin kendisine ödenmesinin bildirilmesine rağmen, 2013 Yılı Nisan, Mayıs, Haziran, Temmuz, Ağustos, Eylül ve Ekim aylarına ilişkin aylık 4.000 TL kira bedelinin, 1/2 hisseye düşen aylık 2.000 TL"den toplam 16.000 TL"nin tahsili için davalı aleyhine ... 8. İcra Müdürlüğünün 2013/13553 E. sayılı dosyası ile icra takibi başlattığını, davalının borca itiraz ederek takibi durduğunu belirterek itirazın iptaline, karar verilmesini istemiştir.
Davalı; davacı ile kiracılık ilişkisinin bulunmadığını, davacı ile kardeşleri arasında fiili taksim yapıldığını ve dava konusu kiracı olduğu taşınmazın davacının kardeşi ..."a kaldığını, bu nedenle ... ile kira sözleşmesi yapıp kira bedellerini de ..."a ödediğini savunarak davanın reddine karar verilmesini dilemiştir.Mahkemece, davanın kısmen kabulü ile 13.000 TL üzerinden itirazın iptaline karar verilmiş, hüküm davalı vekili tarafından temyiz edilmiştir.Kira sözleşmesi geçerlilik yönünden herhangi bir şekle tabi olmayıp, sözlü yapılan kira sözleşmesi geçerli ise de; inkarı halinde, bu sözleşmenin varolduğunu ileri süren kişinin bu sözleşmeyi, "uygulanması gerekli HUMK"nun 287-288 ve 290 maddeleri" (6100 Sayılı HMK"nun 200. Maddesi) gereğince, senet (kesin delil) ile ispat etmelidir. HMK’nun ispat yükünü düzenleyen 190. maddesine göre ispat yükü; kanunda özel bir düzenleme bulunmadıkça, iddia edilen vakıaya bağlanan hukuki sonuçtan kendi lehine hak çıkaran tarafa aittir. Türk Medeni Kanunu"nun 6. maddesi gereğince de, "Kural olarak, herkes iddiasını ispat etmekle yükümlüdür." düzenlemeleri mevcuttur.
Kural olarak, kira ilişkisinin varlığını ve aylık kira bedelinin ne kadar olduğunu ispat külfeti davacıya, davalı tarafından kabul edilen kira bedelinin ödendiğinin ispat külfeti ise davalıya düşer. Davacının talep ettiği kira miktarına göre ...nun 200. maddesi hükmü uyarınca davacı kira bedelini yazılı belge ile kanıtlamak zorundadır. Aksi halde davalının bildirdiği miktar esas alınmalıdır. Yine davalı kiracı da kira borcunun ödendiğini H.M.K.nun 200. maddesi gereğince yazılı belge ile ispat etmelidir.Somut olayda; davalının, tapu kaydına göre davacının 460/1856 paya sahip olduğu iş hanındaki dükkanda kiracı olduğu konusunda uyuşmazlık bulunmamaktadır. Davalı tarafından sunulan 02.08.2008 başlangıç tarihli, 1 yıl süreli ve aylık 1.000 TL kira bedelli kira sözleşmesinin dava dışı kiraya veren ... ile davalı arasında akdedildiği görülmektedir. Sözleşmenin özel şartlar bölümü 23. maddesinde; kira parasının her yıl % 10 oranında artırılacağı belirtilmiştir. Her ne kadar davacı, aylık kira bedelinin 4.000 TL olduğunu iddia etmiş ve bir kısım hesap tabloları sunmuş ise de, bu sunulan tablolar davalı kiracı ile düzenlenmediği ve davalı kiracının imzasını taşımadığı için davalı lehine delil olarak kabul edilemez. Bu durumda, yıllık kira miktarına göre davacının, aylık kira bedelini yazılı delille ispatlaması gerekir. Kira ilişkisinin varlığını ve bedelini tanık ifadesiyle ispatlayamaz. Davacı kira bedelini yazılı delille ispat edemediğine göre davalı tarafından sunulan 02.08.2008 başlangıç tarihli kira sözleşmesine göre uyuşmazlığın çözülmesi gerekir. Bu nedenle; davalının tacir olup olmadığı üzerinde durularak tacirse yıllık % 10 artış şartına göre kira bedelinin hesaplanması, davalı eğer tacir değil ise, 6098 Sayılı Türk Borçlar Kanun"unun yürürlüge girdiği 01.07.2012 tarihine kadar olan aylara ilişkin sözleşmede kararlaştırılan artış şartına uygun olarak tespit edilmesi bu tarihten sonraki kira bedelinin ise TBK"nun 344. maddesi hükmü esas alınarak üretici fiyat endeksindeki artış oranını geçmemek koşuluyla hesaplanarak ve taşınmazın fiili taksim olup olmadığı ve davacının hisse oranı da dikkate alınarak alacak miktarının belirlenmesi ve sonucuna göre karar verilmesi gerekirken yazılı şekilde karar verilmesi usul ve yasaya aykırı olup, bozmayı gerektirmiştir.SONUÇ: Yukarıda açıklanan esaslar gözönünde tutulmaksızın yazılı şekilde hüküm tesisi isabetsiz, temyiz itirazları bu nedenlerle yerinde olduğundan kabulü ile hükmün HUMK.nun 428.maddesi gereğince davacı yararına BOZULMASINA ve peşin alınan temyiz harcının istek halinde temyiz edene iadesine, 6100 sayılı HMK"nun geçici madde 3 atfıyla 1086 sayılı HUMK"nun 440.maddesi gereğince karar düzeltme yolu kapalı olmak üzere, 22.05.2018 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.