17. Hukuk Dairesi 2019/509 E. , 2019/11934 K.
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :Ticaret Mahkemesi
Taraflar arasındaki tazminat davasının yapılan yargılaması sonunda; kararda yazılı nedenlerden dolayı davanın reddine dair verilen hükmün süresi içinde davacı vekili tarafından temyiz edilmesi üzerine dosya incelendi gereği düşünüldü:
-K A R A R-
Davacı vekili, müvekkilinin içinde yolcu olarak bulunduğu, davalıya zorunlu mali sorumluluk sigortalı aracın karıştığı kazada müvekkilinin yaralandığını ve malul kaldığını, davalının zarardan sorumlu olduğunu açıklayıp fazlaya dair hakları saklı kalmak kaydı ile 1.100,00 TL"nin tahsiline karar verilmesini talep etmiştir.
Davalı vekili, öncelikle, aracın zorunlu karayolu taşımacılık mali sorumluluk sigortacısının zarardan sorumlu olduğunu, kaldi ki müvekkili nezdinde düzenlenen trafik sigorta poliçesinin kaza tarihinden önce satış nedeni ile iptal edildiğini, müvekkilinin zarardan sorumluluğunun bulunmadığını ileri sürerek davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir.
Mahkemece, toplanan deliller ve benimsenen bilirkişi raporuna göre, davacının yolcusu olduğu aracın zorunlu karayolu taşımacılık mali sorumluluk sigorta poliçesinin bulunduğu, davacının hesaplanan zararının zorunlu karayolu taşımacılık mali sorumluluk sigortası teminat limitini aşmadığı, bu nedenle aracın trafik sigortacısı olan davalının zarardan sorumluluğunun bulunmadığı gerekçesi ile davanın reddine karar verilmiş; hüküm, davacı vekilince temyiz edilmiştir.
Dava, cismani zarar nedeniyle maddi tazminat istemine ilişkindir.
Zorunlu Karayolu Taşımacılık Mali Sorumluluk Sigortası, 4925 sayılı Karayolu Taşıma Kanunu’nun “Sorumluluk ve Sigorta” başlıklı bölümünde düzenlenmiş olup; Kanunun 17.maddesinde: “Şehirlerarası ve Uluslararası yolcu taşımacıları, duraklamalar dahil olmak üzere kalkış noktasından, varış noktasına kadar geçecek süre içinde meydana gelecek bir kaza nedeniyle yolcunun ölümü, yaralanması ya da eşyanın zarara uğramasından dolayı sorumludurlar” açıklaması yapıldıktan sonra, 18. maddesinde: “Taşımacılar, yolcuya gelebilecek bedeni zararlar için bu Kanunun 17"nci maddesinden doğan sorumluluklarını sigorta ettirmek zorundadırlar” denilmiştir.
Zorunlu Karayolu Taşımacılık Mali Sorumluluk Sigortası Genel Şartları"nın "Tazminat Ödemesinde Öncelikli Sigorta" başılığını taşıyan B.8. maddesinde ise; "Meydana gelen zarar öncelikle bu sigortadan karşılanır. Sigorta sözleşmesinin hiç yapılmamış olması, yapılmış fakat geçersiz hale gelmiş olması, süresinin bitmiş olması veya meydana gelen zararın bu sigorta teminatlarının üzerinde bulunması halinde teminatların üzerinde kalan kısım için; sırasıyla 13/10/1983 tarih ve 2918 sayılı Karayolları Trafik Kanununa göre yapılması zorunlu olan mali sorumluluk sigortasına ve varsa ihtiyari mali sorumluluk sigortasına başvurulur" denilmektedir. Buna göre taşıma ilişkisinde, taşımacılık mali sorumluluk sigortası, mali sorumluluk sigortası ve ihtiyari mali sorumluluk sigortası arasında sıralı sorumluluk ilişkisi kabul edilmiştir.
Davacı vekili, davalı ...Ş."nin, davacının yolcusu olduğu otobüsün zorunlu mali sorumluluk sigortacısı olduğu iddiası ile eldeki davayı açmış, davalı vekili, zarardan öncelikle taşımacılık mali sorumluluk sigortacısının sorumlu olduğunu savunmuş, mahkemece, kazaya neden olan aracın kaza tarihini kapsayan taşımacılık mali sorumluluk sigorta poliçesi bulunduğundan davalı aleyhine açılan davanın reddine karar verilmiştir.
Uyuşmazlık, davacının yolcusu olduğu, kazaya karışan aracın kaza tarihini kapsayacak şekilde taşımacılık mali sorumluluk sigorta poliçesinin bulunup bulunmadığı noktasında toplanmaktadır.
Somut olayda, taşıma esnasında kazanın meydana geldiği sabit olup, aracın kaza tarihini kapsayan taşımacılık mali sorumluluk sigortasının bulunması halinde zarardan öncelikle taşımacılık mali sorumluluk sigortacısı sorumlu olacaktır.
Kolluk tarafından tutulan kaza tespit tutanağına göre, 18.01.2011 tarihinde davacının içinde yolcusu olduğu otobüs ile dava dışı aracın çarpışması neticesinde kaza meydana gelmiş, davacı yaralanmıştır. Kaza tespit tutanağında davacının yolcusu olduğu aracın plakasının ... olduğu, aracın malikinin ... olup aracın 2008 model Karsan Marka otobüs olduğu, aracın, ... Sigortası nezdinde ... poliçe no, 25.09.2011 tarihli zorunlu mali sorumluluk sigorta poliçesi ile sigortalı olduğu yazılıdır.
Dava dilekçesi ekinde bulunan aracın ruhsat örneğinde, ... plakalı, 2008 model, Karsan Marka, J9 Premier 2.8 Di tipi, ... şasi nolu otobüsün 25.09.2007 tarihinde ... adına kayıtlı olduğu yazılıdır.
Dosya içerisinde bulunan, davalı ...Ş. nezdinde düzenlenen ... poliçe nolu, 25.09.2010 başlangıç, 25.09.2011 bitiş tarihli poliçede ... plakalı araç için teminat verildiği anlaşılmakta, 16.02.2011 tarihinde düzenlenen zeyilnamede, aracın 15.12.2010 tarihinde satıldığından poliçenin iptal edildiği yazılıdır.
Mahkemenin 20.10.2014 havale tarihi ile dosyaya kazandırılan, dava dışı ... Sigorta A.Ş. nezdinde düzenlenen zorunlu karayolu taşımacılık mali sorumluluk sigorta poliçesinde 2008 model, Karsan Marka, J9 Premier 2.8 Di tipi, ... şasi nolu otobüs için ... plaka numarası ile poliçe düzenlendiği, poliçe başlangıç tarihinin 13.09.2010, bitiş tarihinin 13.09.2011 olduğu, 20.06.2011 tarihinde zeyilname düzenlendiği anlaşılmaktadır.
Sigorta Bilgi ve Gözetim Merkezi, 01.10.2014 tarihli yazı cevabı ile; ... plakalı aracın kaza tarihini kapsayan zorunlu karayolu taşımacılık mali sorumluluk sigorta poliçesinin bulunmadığını bildirmiştir.
Temyiz inceleme aşamasında dosyaya kazandırılan İl Emniyet Müdürlüğünün Eski-Yeni Tescil ve Sahip Bİlgileri Formunda; aracın 25.09.2007 tarihinde ... plaka numarası ile ... adına tescil edildi, aynı tarihte plaka numarasının ... olarak tescil edildiği, 10.03.2011 tarihinde ise ... Turizm Nak. ve Tem. Gıda İnş. San. ve Tic. Ltd. Şti adına ... plaka numarası ile tescil edildiği anlaşılmaktadır.
Mahkemece, davaya konu aracın zorunlu karayolu taşımacılık mali sorumluluk sigorta poliçesinin ... plaka numarası ile dava dışı ... Sigorta A.Ş. nezdinde düzenlendiği, kazaya karışan ... plakalı aracın eski plaka numarasının ... olduğu, davacının zararlarının da taşımacılık mali sorumluluk sigortası teminat limiti içinde kaldığı gerekçesi ile davalı aleyhine açılan davanın reddine karar vermiştir. Gerçekten de aracın kaza tarihini kapsayan zorunlu karayolu taşımacılık mali sorumluluk sigorta poliçesinin bulunması halinde zarardan öncelikle taşımacılık mali sorumluluk sigortacısı sorumlu olacak ise de mahkemece aracın zorunlu karayolu taşımacılık mali sorumluluk sigorta poliçesine ilişkin araştırmalar yetersizdir.
Şöyle ki; kaza tarihi 18.01.2011 olup, karara dayanak yapılan zorunlu karayolu taşımacılık mali sorumluluk sigorta poliçesinde belirtilen ... plaka numarasına esas tescil işlemi; kaza tarihinden ve hatta ... Siorta A.Ş. nezdinde düzenlenen zorunlu karayolu taşımacılık mali sorumluluk sigortası poliçe tarihinden sonra olup 10.03.2011"dir. Dava dışı ... Sigorta A.Ş. nezdinde ... plakalı araç için düzenlenen zorunlu karayolu taşımacılık mali sorumluluk sigorta poliçesinin ise başlangıç tarihi 13.09.2010 olup henüz ... plaka numarası ile bir tescil işlemi olmadığı halde ... plakalı araç için teminat verilmiştir. Zarara neden olan aracın henüz ... plaka olarak tescili yapılmadan bu plaka ve yeni ... Ltd. Şti. tarafından nasıl zorunlu karayolu taşımacılık mali sorumluluk sigorta poliçesi düzenlendiği yine kaza tespit tutanağında da aracın plakası ... olarak yazdığına göre hükme esas yapılan taşımacılık mali sorumluluk poliçesinde aracın plakasının nasıl ... olduğu anlaşılamamıştır.
Bu durumda, mahkemece kaza tarihi, kaza tutanağında yazan plaka numarası, taşımacılık mali sorumluluk sigorta poliçesinde yazan plaka ve tescil tarihleri konusunda yukarıda anlatılan çelişkilerin giderilmesi, kazaya neden olan aracın kaza tarihini kapsayan zorunlu karayolu taşımacılık mali sorumluluk sigorta poliçesinin bulunup bulunmadığının duraksamaya yer vermeyecek şekilde belirlenmesi, ondan sonra davalının zarardan sorumlu olup olmadığının değerlendirilmesi gerekirken eksik inceleme ile hüküm tesisi doğru değildir.
SONUÇ: Yukarıda açıklanan nedenlerle davacı vekilinin temyiz itirazlarının kabulü ile hükmün BOZULMASINA, peşin alınan harcın istek halinde temyiz eden davacıya geri verilmesine 12/12/2019 gününde oybirliğiyle karar verildi.