17. Hukuk Dairesi 2017/5478 E. , 2019/12095 K.
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi
Taraflar arasındaki tazminat davasının yapılan yargılaması sonunda; kararda yazılı nedenlerden dolayı asıl ve birleşen davanın kısmen kabulüne dair verilen hükmün süresi içinde davacı vekili ile davalılar ... ve Petrol Ofisi A.Ş. vekili tarafından temyiz edilmesi üzerine dosya incelendi, gereği düşünüldü:
-K A R A R-
Davacı vekili; asıl ve birleşen davada; davalıların işleteni, sürücüsü ve zorunlu mali sorumluluk sigortacısı oldukları aracın sürücüsünün alkollü ve aşırı süratli olarak kullandığı araçla müvekkilinin anne ve babasına çarpması sonucu 19.07.2007 tarihinde meydana gelen trafik kazasında her ikisinin de hayatlarını kaybettiklerini belirterek, fazlaya ilişkin hakları saklı kalmak kaydıyla; 1.000,00 TL maddi, 200.000,00 TL manevi tazminatın kaza tarihinden itibaren işleyecek yasal faiziyle birlikte davalılardan müştereken ve müteselsilen tahsiline karar verilmesini talep etmiş, 19.04.2013 tarihli dilekçesi ile maddi tazminat talebini 14.843,92 TL"ye yükseltmiştir.
Davalı ... şirketi vekili, davanın reddini savunmuştur.
Davalı ... vekili; müvekkiline izafe edilen kusuru kabul etmediklerini, manevi tazminat isteminin fahiş olduğunu öne sürerek, davanın reddini istemiştir.
Davalı ...Ş. vekili; müvekkilinin aracın uzun süreli kiracısı olduğunu, kusuru kabul etmediklerini ileri sürerek, davanın reddine karar verilmesini istemiştir.
Davalı .... vekili; müvekkilinin kazaya karışan aracı uzun süreli kira sözleşmesi ile Petrol Ofisi AŞ."ye kiraladığından işleten sıfatının bulunmadığını, davanın pasif husumet yönünden reddi gerektiğini beyan etmiştir.
Yapılan yargılama sonucu, mahkemece, asıl ve birleşen davanın kısmen kabulüne dair verilen hüküm, davacı vekili ile davalılar ... ve .... vekili tarafından temyiz edilmiştir. Temyizi üzerine, Dairemizin 20.10.2015 gün ve 2013/21435-2015/10940 sayılı ilamı ile bozulmuştur. Mahkemece, uyulmasına karar verilen bozma ilamı, toplanan delillere göre; asıl ve birleşen davanın kısmen kabul ve kısmen reddi ile davalı .... yönünden açılan davanın reddine, 14.843,92 TL maddi tazminatın davalı ...nin poliçe limitleri ile sınırlı olmak şartıyla dava tarihinden itibaren işleyecek faizi ile, diğer davalılar ... ve Petrol Ofisi A.Ş yönünden olay tarihi olan 19/07/2007 tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte davalılardan müştereken ve müteselsilen alınarak davacıya verilmesine, 50.000,00 TL manevi tazminatın olay tarihi olan 19/07/2007 tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte davalı ... ve Petrol Ofisi A.Ş den müştereken ve müteselsilen alınarak davacıya verilmesine, davacının fazlaya dair talebinin reddine karar verilmiş; hüküm, davacı vekili ile davalılar ... ve Petrol Ofisi A.Ş. vekili tarafından temyiz edilmiştir.
1-Dosyadaki yazılara, mahkemece uyulan bozma kararı doğrultusunda inceleme yapılıp hüküm verilmiş olmasına, delillerin takdirinde bir isabetsizlik bulunmamasına, bozmanın kapsamı dışında kesinleşmiş olan yönlere ilişkin temyiz itirazları incelenemeyeceğine göre, davacı vekilinin yerinde görülmeyen tüm, davalı ... vekilinin ise bozmanın kapsamı dışında kesinleşmiş olan yönlere ilişkin ve (2) nolu bendin kapsamı dışında kalan ve yerinde olmayan sair temyiz itirazlarının reddine karar vermek gerekmiştir.
2-Dava; ölümlü trafik kazasından kaynaklanan maddi ve manevi tazminat istemine ilişkindir.
Borçlar Kanunu’nun 47. maddesi hükmüne göre (6098 sayılı TBK. md. 56), hakimin özel halleri göz önünde tutarak manevi zarar adı ile hak sahibine verilmesine karar vereceği bir para tutarı adalete uygun olmalıdır. Manevi tazminat, zarara uğrayan da, manevi huzuru gerçekleştirecek ve tazminata benzer bir fonksiyonu da olan özgün bir nitelik taşır. Manevi tazminat bir ceza olmadığı gibi, mamelek hukukuna ilişkin zararın karşılanmasını da amaç edinmemiştir.Zarar görenin zenginleşmemesi, zarar sorumlusunun da fakirleşmemesi gerekmektedir. Takdir edilecek miktarın, mevcut halde elde edilmek istenen tatmin duygusunun etkisine ulaşmak için gerekli olan kadar olmalıdır. 22.06.1976 günlü ve 7/7 sayılı İçtihadı Birleştirme Kararı’nın gerekçesinde de takdir edilecek manevi tazminatın tutarını etkileyecek özel hal ve şartlar da açıkça gösterilmiştir. Bunlar her olaya göre değişebileceğinden, hakim bu konuda takdir hakkını kullanır iken ona etkili olan nedenleri de karar yerinde objektif ölçülere göre isabetli bir biçimde göstermelidir.
Manevi tazminat zenginleşme aracı olmamakla beraber, bu yöndeki talep hakkındaki hüküm kurulurken olay sebebiyle duyulan acı ve elemin kısmen de olsa giderilmesi amaçlanmalı ve bu sebeple tarafların sosyal ve ekonomik durumları ile birlikte kazanın meydana geliş şekli, de gözönünde tutularak, hak ve nesafet kuralları çerçevesinde bir sonuca varılmalıdır.
Zira, Türk Medeni Kanununun 4. maddesinde, kanunun takdir hakkı verdiği hallerde hakimin hukuka ve hakkaniyete göre hükmedeceği öngörülmüştür.
Yukarıda belirtilen hususlar dikkate alındığında, meydana gelen trafik kazası sonucu davacının anne ve babasının ölümü nedeniyle duyduğu acı ve elemin kısmen de olsa giderilmesi amacıyla;tarafların sosyal ve ekonomik durumları ve kazanın meydana geldiği tarih ve olay tarihindeki paranın alım gücü, kazanın meydana geliş şekli ve kusur durumu (%50) da göz önünde bulundurularak davacı için hak ve nasafet kuralları çerçevesinde daha düşük manevi tazminata hükmedilmesi gerekirken, yüksek miktarda manevi tazminata hükmedilmesi isabetli olmamıştır.
3-Bozma kapsam ve şekline göre davalı ... vekilinin, bozmanın kapsamı dışında kesinleşmiş olan yönlere ilişkin ve 2 nolu bendin kapsamı dışında kalan sair temyiz itirazlarının incelenmesine yer olmadığına karar vermek gerekmiştir.
SONUÇ: Yukarıda (1) nolu bentte açıklanan nedenlerle davacı vekilinin tüm, davalı ... vekilinin (2) nolu bendin kapsamı dışında kalan ve bozmanın kapsamı dışında kesinleşmiş olan yönlere ilişkin sair temyiz itirazlarının REDDİNE, (2) nolu bentte açıklanan nedenlerle davalı ... vekili ile davalı ...Ş. vekilinin temyiz itirazlarının kabulü ile hükmün BOZULMASINA, (3) nolu bentte açıklanan nedenlerle, davalı ... vekilinin bozmanın kapsamı dışında kesinleşmiş olan yönlere ilişkin ve 2 nolu bendin kapsamı dışında kalan sair temyiz itirazlarının ise incelenmesine yer olmadığına, aşağıda dökümü yazılı 13,00 TL kalan onama harcının temyiz eden davacıdan alınmasına, peşin alınan harcın istek halinde temyiz eden davalılar ... ve Petrol Ofisi A.Ş"ye geri verilmesine 17/12/2019 gününde oybirliğiyle karar verildi.