MAHKEMESİ :AİLE MAHKEMESİ

Taraflar arasındaki ziynet alacağı davasının mahkemece yapılan yargılaması sonucunda, davanın kabulüne yönelik olarak verilen hükmün, süresi içinde davalı vekili tarafından temyiz edilmesi üzerine; temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten sonra, dosya içerisindeki kağıtlar okunup gereği düşünüldü:

Y A R G I T A Y K A R A R I

Davacı, davalı tarafından hakarete ve şiddete maruz kaldığını bu nedenle evden ayrıldığını, 86 gram altın,5.000,00 TL nakit para ile birlikte mehir olarak verilen 9 adet cumhuriyet altınının davalı tarafta kaldığını belirterek altın ve paranın iadesini talep etmiştir.
Davalı, davaya cevap vermemiştir.
Mahkemece; ziynet eşyalarının değerinin belirtilmediği gerekçesi ile davanın açılmamış sayılmasına karar verilmiş, hüküm davacı tarafından temyiz edilmiştir.
Anılan karar Dairemizin 2015/1664 Esas- 2015/2451 Karar sayılı ve 18.02.2015 tarihli kararı ile “ davacı tarafa, dilekçesinde belirttiği altınların değeri (TL karşılığı) açıklattırılmadan ve Hukuk Muhakemeleri Kanunu Yönetmeliği"nin 36 vd. maddesinin emredici hükmü gereğince, davacının yatırması gereken harç miktarı hesaplanarak bu miktarı mahkeme veznesine yatırması için herhangi bir süre verilmeden ve harcın istenmesine rağmen yatırılmadığı belgelenmeden, yazılı şekilde davanın açılmamış sayılmasına karar verilmesi, usul ve yasaya uygun görülmemiş, hükmün bu nedenle bozulması gerekmiştir.” gerekçesi ile bozulmasına karar verilmiştir.
Mahkemece bozma ilamına uyulmasına karar verildikten sonra verilen 16.06.2016 tarihli son kararında; davanın kabulü ile, 9 Cumhuriyet altını ve 22 ayar toplam 86 gram 7 bileziğin aynen iadesine, aynen iade mümkün olmadığı takdirde bedeli olan 12.366,00 TL"nin davalıdan alınarak davacıya verilmesine, davacının nakit para ile ilgili talebinin kabulü ile 5.0000,00 TL"nin davalıdan alınarak davacıya verilmesine karar verilmiş, hüküm davalı tarafından temyiz edilmiştir.
Kural olarak bozma kararına uyulmakla orada belirtilen biçimde işlem yapılması yolunda lehine bozma yapılan taraf yararına kazanılmış hak, aynı doğrultuda işlem yapılması yolunda yerel mahkeme için zorunluluk doğar.
Belirtilmelidir ki; bir mahkemenin Yargıtay Dairesince verilen bozma kararına uyması sonunda, kendisi için o kararda gösterilen şekilde inceleme ve araştırma yaparak, yine o kararda belirtilen hukuki esaslar gereğince hüküm verme yükümlülüğü doğar. “Usuli kazanılmış hak” olarak tanımlanan bu olgu mahkemeye, hükmüne uyduğu Yargıtay bozma kararında belirtilen çerçevede işlem yapma ve hüküm kurma zorunluluğu getirmektedir (09.05.1960 gün ve 21/9 sayılı Y.İ.B.K.).
Yargıtay Hukuk Genel Kurulu"nun 2013/13-597 E, 2014/62 K sayılı ilamında da vurgulandığı üzere; “Bir mahkemenin Yargıtay Dairesince verilen bozma kararına uyması sonunda, kendisi için o kararda gösterilen biçimde inceleme ve araştırma yapmak ve yine o kararda belirtilen hukuksal esaslar gereğince karar vermek yükümlülüğü oluşur. Bu itibarla mahkemenin sonraki hükmünün bozmada gösterilen ilkelere aykırı bulunması, usule uygun olmadığından bir bozma nedenidir. Bozma kararı ile dava, usul ve yasaya uygun bir hale sokulmuş demektir. Bozmaya uyulduktan sonra buna aykırı karar verilmesi usul ve yasaya uygunluktan uzaklaşılması anlamına gelir ki, böyle bir sonuç kamu düzenine açıkça aykırılık oluşturur. Buna göre, Yargıtay’ın bozma kararına uymuş olan mahkeme, bu uyma kararı ile bağlıdır. Bozma kararında gösterilen biçimde inceleme yapmak, yada gösterilen biçimde yeni bir hüküm vermek zorundadır. Aynı ilke, Yargıtay Hukuk Genel Kurulu’nun 05.02.2003 gün ve 2003/ 8-83 E., 2003/72 K.; 17.02.2010 gün ve 2010/9-71 E., 2010/87 K. sayılı ilamlarında da benimsenmiştir.
Bu ilke kamu düzeni ile ilgili olup, Yargıtay"ca kendiliğinden dikkate alınması gerekir. Hakimin değişmesi dahi açıklanan bu hukuki ilkeye etki yapamaz.
Somut olayda, davacı tarafından 05.11.2015 tarihli dilekçesinde, 86 gram altın ve 9 adet cumhuriyet altınının değerinin 12.366,00 TL olduğu belirtildiği, bu değer üzerinden gerekli harçların yatırıldığı ancak davacı tarafından 5.000,00 TL nakit para talebine ilişkin harcın yatırılmadığı, mahkemece bu husus göz ardı edilerek 5.000,00 TL değerindeki nakit paranın da kabulüne karar verildiği anlaşılmıştır.
Yukarıda açıklanan ilke ve esaslar çerçevesinde; mahkemece bozma ilamına uyulmuş olmakla bozma ilam gereği yerine getirilecek şekilde talep edilen tüm kalemler yönünden harçların tamamlanarak yargılamaya devam edilmesi gerekirken yanılgılı değerlendirme ile yazılı şekilde hüküm tesisi bozmayı gerektirmiştir.
SONUÇ: Yukarıda açıklanan nedenlerle, temyiz olunan kararın BOZULMASINA ve peşin alınan temyiz harcının istek halinde temyiz edene iadesine, 6100 sayılı HMK"nun geçici madde 3 atfıyla 1086 sayılı HUMK.nun 440.maddesi gereğince kararın tebliğinden itibaren 15 günlük süre içerisinde karar düzeltme yolu açık olmak üzere, 20.06.2018 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.