MAHKEMESİ :İŞ MAHKEMESİ


Y A R G I T A Y K A R A R I

A) Davacı İsteminin Özeti:
Davacı vekili; müvekkilinin iş akdinin geçerli bir nedene dayanmaksızın feshedildiğini, asıl fesih nedeninin davacının sendikal faaliyetlerde bulunması olduğunu ileri sürerek; davacının işe iadesine ve davalı aleyhine sendikal tazminata hükmedilmesini talep ve dava etmiştir.
B) Davalı Cevabının Özeti:
Davalı vekili; davacının iş akdinin performans düşüklüğü gerekçesi ile geçerli nedene dayalı olarak feshedildiğini savunmuştur.
C) Yargılama Süreci ve Yerel Mahkeme Kararının Özeti:
Mahkemece; davalı işverenin, işçinin iş sözleşmesini verimi sebebi ile geçerli nedene dayalı olarak feshettiğini savunmasına rağmen davacının savunmasını almadığı, işçinin savunmasının alınmamasının başlı başına feshin geçersizliği sonucunu doğurduğu, davacının ise sendikal sebeple iş sözleşmesinin feshedildiği yönündeki iddiasını ispatlayamadığı gerekçeleri ile davanın kabulüne karar verilmiştir.
Söz konusu karar taraflarca temyiz edilmiş ve Dairemizin 13.04.2015 tarih ve 2015/6400-14028 Esas ve Karar Sayılı ilamı ile bozulmuştur. Bozma ilamında özetle, mahkemenin feshin geçerli nedene dayanmadığı yönündeki gerekçesinin yerinde olmasına karşın feshin sendikal nedene dayanıp dayanmadığı noktasında yeterli araştırma yapılmadığı belirtilmiştir.
Mahkemece bozma ilamına uyularak yapılan yargılama sonucunda, davacının sendika üyesi olmadığı ve feshin sendikal faaliyetlerle ilgili bulunmadığı gerekçeleri ile davanın kabulüne karar verilmiştir.
D) Temyiz:
Karar süresinde taraf vekillerince temyiz edilmiştir.

E) Gerekçe:
4857 sayılı İş Kanunu"nun 20/2 maddesi uyarınca “feshin geçerli bir sebebe dayandığını ispat yükümlülüğü işverene aittir”. İşveren ispat yükünü yerine getirirken, öncelikle feshin biçimsel koşullarına uyduğunu, daha sonra, içerik yönünden fesih nedenlerinin geçerli (veya haklı) olduğunu kanıtlayacaktır. Dairemizin kararlılık kazanan uygulaması bu yöndedir. (04.04.2008 gün ve 2007/29752 Esas, 2008/7448 Karar sayılı ilamımız).
İşçi fesihte sebep gösterilmediği veya gös­terilen sebebin geçerli olmadığı iddiasında bulunacaktır. İspat yükü ise işverendedir. İşçi, feshin başka bir sebebe dayandığını iddia etmesi durumunda, bu iddiasını ispatla yükümlüdür (m. 20/f.2). 6356 sayılı Sendikalar ve Toplu İş Sözleşmesi Kanunu’nun 25/6 maddesi uyarınca da “İş sözleşmesinin sendikal nedenle feshedildiği iddiası ile açılacak davada, feshin nedenini ispat yükümlülüğü işverene aittir. Feshin işverenin ileri sürdüğü nedene dayanmadığını iddia eden işçi, feshin sendikal nedene dayandığını ispatla yükümlüdür”.
İşçinin feshin başka bir sebebe dayandığını iddia etmesi ve bunu ispatlaması, işverenin geçerli fesihle ispat yükünü ortadan kaldırmaz. (Dairemizin 01.12.2008 gün ve 2008/6294 Esas, 2008/32601 Karar sayılı ilamı).
Somut uyuşmazlıkta, davalı işveren geçerli nedeni kanıtlayamadığından, davacının iş sözleşmesinin feshinin geçerli nedene dayanmadığı yönündeki karar isabetlidir. Ancak davacı, iş sözleşmesinin sendikal nedenle feshedildiğini iddia etmiştir.
Bireysel sendika özgürlüğü, kolektif sendika özgürlüğünün temelidir ve bu ikisi bir bütünü oluşturur. Çalışanların örgütlenmesi önündeki tüm engeller, toplu sözleşme düzeninin varlığını tehdit eder. Sendikal nedenle yapılan fesih, bu engellerden biridir. İşçinin sendikaya üye olması üzerine veya sendikal faaliyetleri nedeni ile çıkarılması iş sözleşmesinin sendikal nedenle feshedildiğini gösterir.
Dosya içeriğine ve özellikle tanık beyanları ve... sendikası cevabı uyarınca; 2013 Nisan ayında işyerinde sendikanın örgütlenme faaliyetlerinin başladığı, davacının örgütlenme çalışmalarının başlatılması için oluşturulan ekibin içinde yer aldığı ve örgütlenme faaliyetlerine katıldığı, işyerinde toplu üyelik için harekete geçileceği sırada davacının iş akdinin feshedildiği dikkate alındığında, davacının iş sözleşmesinin sendikal faaliyette bulunması üzerine feshedildiği, feshin sendikal nedene dayandığının kabulü gerekir. Hatalı değerlendirmeyle fesihte sendikal neden kabul edilmemesi bozma nedenidir.
4857 sayılı İş Yasasının 20/3 maddesi uyarınca Dairemizce aşağıdaki şekilde karar verilmiştir.
HÜKÜM:
Yukarda açıklanan gerekçe ile;
1. Mahkemenin kararının BOZULARAK ORTADAN KALDIRILMASINA,
2. Feshin GEÇERSİZLİĞİNE ve davacının İŞE İADESİNE,
3. Davacının başvurusu, işverenin işe başlatması veya başlatmaması şartına bağlı olmaksızın tazminat miktarının sendikal fesih nedeni dikkate alınarak takdiren davacının 1 yıllık brüt ücreti tutarında BELİRLENMESİNE,
4. Davacı işçinin işe iadesi için işverene süresi içinde müracaatı halinde hak kazanılacak olan ve kararın kesinleşmesine kadar en çok 4 aya kadar ücret ve diğer haklarının davalıdan tahsilinin GEREKTİĞİNE,
5. Harç peşin alındığından yeniden alınmasına yer olmadığına,
6.Davacının yaptığı 571.35 TL yargılama giderinin davalıdan tahsili ile davacıya verilmesine, davalının yaptığı yargılama giderinin üzerinde bırakılmasına,



7. Karar tarihinde yürürlükte bulunan tarifeye göre belirlenen 1.800 TL ücreti vekaletin davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
8. Peşin alınan temyiz harcının isteği halinde ilgilisine iadesine,
Kesin olarak 24.03.2016 tarihinde oybirliği ile karar verildi.