BAM Hukuk Mahkemeleri İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi 14. Hukuk Dairesi 2019/20 Esas 2019/1711 Karar Sayılı İlamı

T.C.
İSTANBUL
BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ
14. HUKUK DAİRESİ
DOSYA NO: 2019/20
KARAR NO : 2019/1711
T Ü R K M İ L L E T İ A D I N A
İ S T İ N A F K A R A R I
İNCELENEN DOSYANIN
MAHKEMESİ: İstanbul Anadolu 9. Asliye Ticaret Mahkemesi
NUMARASI : 2017/1331 Esas - 2018/711 Karar
TARİHİ: 06/06/2018
DAVA: Menfi Tespit
Taraflar arasındaki menfi tespit davasının yapılan yargılaması sonunda ilamda yazılı nedenlerle mahkemenin yetkisizliğine yönelik verilen karara karşı davacı vekili tarafından istinaf kanun yoluna başvurulması üzerine, dosya içerisindeki tüm belgeler okunup incelendi, gereği konuşulup düşünüldü.
TARAFLARIN İDDİA VE SAVUNMALARININ ÖZETİ Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; ortakları İran vatandaşı olan davacı şirket ile davalı şirket arasında 2014-2016 yılları arasında kereste ve muhtelif kaplama malzemeleri ticareti yapıldığını, taraflar arasında yapılan şifahi anlaşmalar doğrultusunda davacı tarafın davalının fabrika veya deposundaki numuneler üzerinden mal seçimi yapılarak, davalının belirlediği fiyatlardan, uzun vadeli bağlantıları karşılayacak tutardaki çeklerin davalı tarafa teslim edildiğini ve bilahare malların da kararlaştırılan termine göre davalı tarafından doğrudan İran'a gönderilmekte olduğunu, ancak davacının seçip belirlediği malların yerine davalının daha düşük kalitedeki malları gönderdiğinin anlaşılması üzerine, davalı tarafın defalarca ikaz edildiğini, buna rağmen ikazların sonuçsuz kaldığını, bunun üzerine düşük kalitede mal gönderilmeye devam edilmesi üzerine davacı tarafından mal alımının durdurulduğunu, mal bağlantısı için evvelce verilen çekler gibi dava konusu çeklerin de davalı tarafın elinde bedelsiz kaldığını, davacı tarafından davalıya verilen dava konusu iki adet çekin mal alınmamasına rağmen davalı tarafından Küçükçekmece ... İcra müdürlüğünün ... esas sayılı dosyasından davacı aleyhine icra takibine girişildiğini, dava konusu çeklere karşılık davalı tarafından davacıya herhangi bir mal satılmadığını ve teslim edilmediğini belirterek, fazlaya ilişkin talep ve dava hakları saklı kalmak kaydıyla, davalının elinde bedelsiz olarak kalan ... Acıbadem şubesine ait ... seri nolu 30/11/2016 tarihli 251.980.00 TL'lik ve ... seri nolu 30/12/2016 keşide tarihli 251.980.00 TL tutarındaki çeklerden dolayı davacının davalıya borçlu olmadığının tespitine karar verilmesini talep ve dava etmiştir. Davalı vekili cevap dilekçesinde; öncelikle yetki itirazında bulunarak, İİK'nın 72. maddesi uyarınca menfi tespit ve istirdat davalarının, takibi yapan icra dairesinin bulunduğu yer mahkemesinde veya davalının ikametgah mahkemesinde açılması gerektiğini, müvekkili şirketin adresinin İnegöl/Bursa olduğunu, takibin de Küçükçekmece .... İcra müdürlüğünde yapıldığını belirterek, yetkili mahkemenin Küçükçekmece Mahkemeleri olduğunu, bu nedenle yetkisizlik kararı verilmesi gerektiğini savunmuş, esasa ilişkin beyanlarında ise davacının beyanlarının tümünün gerçeğe aykırı olduğunu, takibe konu çekleri ödememek için haksız ve hukuka aykırı iddialar ileri sürdüğünü, davacı tarafından müvekkili şirkette görülerek incelenen ve sipariş edilen malların müvekkili şirket tarafından irsaliyeli faturalar düzenlenerek davacıya teslim edildiğini, açılan menfi tespit davasında, davacının iddialarını ispatlamaya yeterli hiçbir somut delil sunulmadığını belirterek, davanın reddine karar verilmesini istemiştir.
İLK DERECE MAHKEMESİ KARARININ ÖZETİ İlk Derece Mahkemesince 06/06/2018 tarihli kararla, HMK'nın 6. ve İİK'nın 72. maddeleri gereğince, mahkemenin yetkisiz olduğu, Küçükçekmece (Bakırköy) Asliye Ticaret Mahkemelerinin yetkili olduğu gerekçesiyle, yetkisizlik kararı verilmiştir. Bu karara karşı davacı vekilince istinaf başvurusunda bulunulmuştur.
İLERİ SÜRÜLEN İSTİNAF SEBEPLERİ Davacı vekili istinaf dilekçesinde özetle; ilk derece mahkemesinin yetki itirazının kabulüne dair bu kararın usule, yasaya ve dosya kapsamına aykırı olduğunu, zira, dava dosyasında mübrez Ticaret Sicil Gazetesi'nin tetkikinden de anlaşılacağı üzere; İstanbul Ticaret Sicil Müdürlüğünün ... numarasında kayıtlı bulunan davalı şirketin ticaret merkezinin, dava dilekçesinde gösterilen “... Mah. .... Cad. ... Sok. No:... Sancaktepe/İstanbul” olduğunu, nitekim dava dilekçesinin dahi davalı şirkete bu adreste tebliğ edildiğini, kaldı ki davalı ile görüşmelerin, mal seçimlerinin yapılıp, siparişlerin verildiği yerin de davalı şirketin bu adreste bulunan ofisi ve deposu olduğunu, davalı şirketin fabrikası ise İnegöl’de bulunduğunu, bu nedenle, ilk derece mahkemesinin yanılgı sonucu verilen kararın usul ve yasaya aykırı olduğunu belirterek, kararın kaldırılmasını ve davalının yetki itirazının reddine karar verilmesini talep etmiştir.
İNCELEME VE GEREKÇE Dava, İİK'nın 72. maddesi uyarınca, icra takibene konu çeklerden dolayı menfi tespit istemine ilişkin olup, mahkemece yazılı gerekçe ile davanın yetkisizlik nedeniyle usulden reddine karar verildiği, karara karşı davacı vekilince istinaf başvurusunda bulunulduğu anlaşılmaktadır. İstinaf incelemesi HMK7nın 355. maddesi uyarınca, istinaf başvuru nedenleriyle ve kamu düzenine aykırılık yönüyle sınırlı olarak yapılmıştır. Mahkemece, davalı adresinin İnegöl/Bursa olduğu ve takibin yapıldığı yerin Küçükçekmece olması nedeniyle yetki itirazının kabul edildiği gerekçesiyle, mahkemenin yetkisizliğine, karar kesinleştiğinde ve talep halinde dosyanın yetkili ve görevli Küçükçekmece ( Bakırköy) nöbetçi Asliye Ticaret Mahkemesine gönderilmesine karar verilmiştir. Yargıtay 19. HD 2015/4200 esas, 2015/7151 karar 13/05/2015 tarihli emsal karar gerekçesinde de açıklandığı üzere; dava dosyasının incelenmesinden, dava konusu edilen çeklerde muhatap bankanın (akdin ifa yerinin) Acıbadem/ İstanbul olduğu, TBK'nın 89 ve HMK'nın 10. maddelerine göre İstanbul Anadolu Asliye Ticrat Mahkemelerinin açılan menfi tespit davasında yetkili olduğu gözetilmeksizin yazılı şekilde yetkisizlik kararı verilmesi doğru görülmemiş, davacı vekilinin istinaf başvurusunun kabulü ile istinafa konu kararın HMK'nın 353/1.a.3 maddesi uyarınca kaldırılmasına dair aşağıdaki karar verilmiştir.
KARAR: Gerekçesi yukarıda açıklandığı üzere; 1-HMK'nın 353/1.a.3 maddesi uyarınca, ilk derece mahkemesinin yetkisizlik kararının KALDIRILMASINA,2-Davanın yeniden görülmesi için dosyanın, kararı veren ilk derece mahkemesine gönderilmesine, 3-Davacı vekili tarafından yatırılan istinaf peşin harcının ilk derece mahkemesi tarafından, talep halinde davalıya iadesine, 4-Davacı vekili tarafından istinaf başvurusu için yapılan yargılama giderlerinin, esas hükümle birlikte, ilk derece mahkemesince yargılama giderleri içinde değerlendirilmesine,5-Gerekçeli kararın ilk derece mahkemesince taraflara tebliğine,6-Dosyanın, derhal kararı veren ilk derece mahkemesine gönderilmesine dair;HMK'nın 353/1.a.3. maddesi uyarınca, dosya üzerinde yapılan inceleme sonucunda, 26/12/2019 tarihinde oybirliğiyle ve kesin olarak karar verildi.