MAHKEMESİ:Ticaret Mahkemesi

Taraflar arasındaki tazminat davasının yapılan yargılaması sonunda; kararda yazılı nedenlerden dolayı davanın kısmen kabulüne dair verilen hükmün süresi içinde davacı vekili ve davalı vekili tarafından temyiz edilmesi üzerine dosya incelendi, gereği düşünüldü:
-K A R A R-
Davacı vekili; 14/07/2008 tarihinde sürücü ... idaresindeki ... plakalı aracın, ... istikametinden ... istikametine seyrederken ... Petrol İstasyonu önünde, istasyondan çıkış yapmak isteyen sürücü ..."ın sevk ve idaresindeki ... plakalı traktör ile çarpıştığını, bu kazada ... plakalı araçta yolculuk eden ... ile ..."ın vefat ettiklerini, kazada vefat eden ... ile ..."ın varisleri tarafından müvekkili sigorta şirketine müracaat edilerek destekten yoksun kalma tazminatı talebinde bulunulduğunu, açılan hasar dosyası kapsamında yaptırılan aktüerya hesabı sonunda ..."ın hak sahiplerine 11/11/2008 tarihinde 13.654,00TL ..."ın hak sahiplerine 17/02/2009 tarihinde 9.906,000 TL sigorta tazminatı ödemesi yapıldığını, yapılan bu ödemenin akabinde kazada vefat eden ... ve ..."ın varisleri tarafından müvekkili aleyhine ... 1. Asliye Hukuk Mahkemesi"nin 2009/81 esas sayılı dosyası ile 12/03/2009 tarihinde dava açıldığını, bu dava dolayısıyla yapılan yargılama sonucunda sigorta şirketinin poliçe limiti ile sınırlı olmak kaydıyla davacı ... için 14.098,96 TL, davacı ... için 12.613,69 TL, davacı ... için 11.303,10 TL ve davacı ... için 18.728,99 TL
üzerinden davanın kabulüne karar verilerek, verilen kararının Yargıtay 17.H.D."sinin 19/04/2012 tarih ve 2011/5637 Esas, 2012/4951 karar sayılı ilamı ile düzeltilerek onanmasına karar verildiğini, ... 1. Asliye Hukuk Mahkemesi"nin kararının ... 5.İcra Müdürlüğü"nün 2011/6784 esas sayılı dosyası ile icraya konulması üzerine kararın düzeltilerek onanmasının ardından müvekkili şirket tarafından 27/08/2012 tarihinde 94.995,00 TL ödeme yapıldığını, icra dosyasına yapılan bu ödemenin müvekkili şirket nezdinde bulunan sigorta poliçelerine muhasebeleştirilmesi sırasında kazaya karışan araçlardan ... plakalı aracın Zorunlu Mali Mesuliyet Sigorta Poliçe"sinin trafik kazasından sonra aynı gün saat 14.58"de düzenlettirildiğinin tespit edildiğini, ... plakalı aracın kaza tarihinde müvekkili şirkete sigortalı olmadığının tespit edilmesi nedeniyle ... 1. Asliye Hukuk Mahkemesi"nin 2009/81 esas sayılı dosyasından yapılan yargılama sonucunda icra dosyasına ödenen 94.995,00 TL tazminatın kaza tarihi itibariyle ZMM sigorta poliçesi bulunmayan ... plakalı araç sürücüsünün kazanın oluşumundaki %75 kusuruna karşılık gelen 71.246,25 TL nin davalı ..."nın sorumluluğunda olduğunu beyanla 71.246 TL"nin ... 5. İcra Müdürlüğü"nün 2011/6784 esas sayılı dosyasına ödemenin yapıldığı tarih olan 27/08/2012 tarihinden itibaren yasal faizi ile birlikte davalıdan tahsiline karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
Davalı vekili; davanın ... plakalı aracın sürücüsü ve işleteni konumunda olan ... ve ..."a ihbarını istemiş, ZMM sigortacısının ödediği tazminatı müvekkili kurumdan talep hakkı bulunmadığını, sebepsiz yere ödenmiş bulunan sigorta tazminatlarının sadece ödenen kişiden istirdaten talep edilebileceğini, davacı tarafın dosyayı kusurlu olarak incelemesinin sorumluluğunu müvekkili kuruma yükletilemeyeceğini, kabul anlamına gelmemek kaydıyla, müvekkil kurumun sorumluluğunun, zorunlu mali sorumluluk sigortası teminat limitleri ve kusur oranı ile sınırlı olduğunu, usulüne uygun olarak müvekkili kuruma başvuru olmadığından ancak dava tarihinden itibaren yasal faiz yürütülebileceğini beyanla davanın reddini savunmuştur.Mahkemece, iddia, savunma, toplanan delillere göre; davanın kabulü ile,71.246,00 TL"nin dava tarihi olan 11/07/2013 tarihinden itibaren yasal faizi ile birlikte davalıdan tahsiline,Islah dilekçesi ile talep olunan 16.950,25 TL"ye ilişkin talebin reddine, karar verilmiş; hüküm, davacı vekili ve davalı vekili tarafından temyiz edilmiştir.
1-Dava, davacı ... şirketi tarafından ödenen trafik kazası nedeniyle destekten yoksun kalma tazminatının davalı ... Hesabından rücuen tazmini istemine ilişkindir.1086 Sayılı HUMK"nun 388 ve 389. maddeleri ile 6100 Sayılı HMK"nun karşılık 297/1-2 maddeleri uyarınca, mahkeme kararında; hüküm sonucunun, taraflara yükletilen hak ve sorumlulukların şüphe ve tereddüt uyandırmayacak şekilde ayrı ayrı ve açıkça gösterilmesi gerektiği gibi, HUMK"nun 388/3. maddesi gereğince (HMK 297/c) hükmün gerekçesinde tarafların iddia ve savunmalarının özeti, anlaştıkları ve anlaşamadıkları hususlar, çekişmeli konular hakkında toplanan deliller, delillerin tartışılması ve değerlendirilmesi, sabit görülen vakıalarla bunlardan çıkarılan sonuç ve hukuki sebeplerin gösterilmesi gerekir.
Mahkemelerin her türlü kararlarının gerekçeli olarak yazılması gerektiği T.C. Anayasasının 141/3. maddesinde de açıkça belirtilmiştir.Bu hükümler yargıda açıklık ve netlik prensibinin gereği ve kamu düzeni ile ilgili olup, yasanın aradığı anlamda oluşturulacak kısa ve gerekçeli kararların hüküm fıkralarının açık, anlaşılır, çelişkisiz, uygulanabilir olmasının gerekliliği kadar, kararın gerekçesinin de, sonucu ile tam bir uyum içinde, ifadeleri özenle seçilmiş ve kuşkuya yer vermeyecek açıklıkta olması zorunludur.
Zira, tarafların o dava yönünden, hukuk düzenince hangi nedenle haklı veya haksız görüldüklerini anlayıp değerlendirebilmeleri, davaya konu maddi olguların mahkemece nasıl nitelendirildiğini bilmeleri gerekir.Yargıtay"ın hukuka uygunluk denetimini yapabilmesi için de ortada usulüne uygun şekilde oluşturulmuş bir hükmün bulunması gerektiği açıktır.Somut olayda mahkemece, kısa kararda “Davanın kabulü ile, 71.246,00 TL nin dava tarihinden itibaren yasal faizi ile birlikte davalıdan tahsiline” şeklinde hüküm kurulmuş olup ıslah edilen kısımla ilgili hüküm kurulmamışken gerekçeli kararda “Davanın kabulü ile,71.246,00 TL nin dava tarihi olan 11/07/2013 tarihinden itibaren yasal faizi ile birlikte davalıdan tahsiline, Islah dilekçesi ile talep olunan 16.950,25 TL ye ilişkin talebin reddine” şeklinde hüküm kurularak bu şekilde kısa karar ile gerekçeli karar arasında çelişki yaratılmıştır. Bu hususlar, yukarıda açıklanan ilkelere aykırılık oluşturduğundan, hükmün bozulması gerekmiştir.
2-Kabule göre de; ... 1.Asliye Hukuk Mahkemesi 2009/81 esas sayılı dosyasında; 14/07/2008 tarihinde meydana gelen kazada %75 kusurlu olan ... plakalı aracın ve vefat edenlerin yolcu olarak bulundukları %25 kusurlu ... plakalı aracın ZMMS sigortacısı olarak eldeki davada davacı ...Ş.(... Sigorta A.Ş.) aleyhine; söz konusu kaza sonucunda vefat eden ... ve ...’ın mirasçıları tarafından destekten yoksun kalma tazminatı ve cenaze ve defin masrafları talebiyle dava açılmıştır. Mahkemece toplamda 56.742 TL ye hükmedilmiş ve verilen karar Dairemiz 19/04/2012 tarih ve 2011/5637-2012/4951 kararıyla düzelterek onama yapılarak 17/09/2012 tarihinde kesinleşmiş ve davacı ... şirketi tarafından kesinleşmiş mahkeme ilamına istinaden ... 5.İcra Müdürlüğü’nün 2011/6784 sayılı takip dosyasına 27/08/2012 tarihinde 94.995 TL ödeme yapılmıştır.
Eldeki davada ise; davacı ...Ş. vekili; kesinleşen mahkeme ilamına istinaden ödeme yapılmış olsa da, ödemeden sonra kazaya karışan araçlardan %75 kusurlu bulunan ... plakalı aracın Zorunlu Mali Mesuliyet Sigorta Poliçe"sinin trafik kazasından sonra aynı gün saat 14.58"de düzenlettirildiğinin tespit edildiğini,yani aslında ... plakalı aracın kaza anında ZMSS poliçesi bulunmadığı gerekçesiyle davalıya husumet yöneltmiştir. ... Yönetmeliği"nin 9/1. maddesinde, hesaba başvurulabilecek haller düzenlenmiş olup, anılan maddenin (b)bendinde "Rizikonun meydana geldiği tarihte geçerli olan teminat tutarları dâhilinde sigortasını yaptırmamış olanların neden olduğu bedensel zararlar için" denilmek suretiyle, zarar tarihinde, aracın geçerli ZMSS poliçesinin bulunmaması hali de davalıya husumet yöneltilebilecek haller arasında sayılmıştır.Somut olayda; kaza tespit tutanağına göre; kaza tarihi; 14/07/2008 saat 12:30"dur. Ancak ... plakalı araç için davacı ... şirketi tarafından düzenlenen ZMMS poliçesinin düzenlenme tarihi ise 14/07/2008 saat 14:53"tür. Ayrıca kaza tespit tutanağında ... plakalı aracın sigorta şirketi de tespit edilememiştir. Yani söz konusu araç kaza anında sigortalı değildir. Kesinleşen ... 1.Asliye Hukuk Mahkemesi 2009/81 esas sayılı davasında somut bilgiler bulunmasına rağmen mahkemece husumetin doğru yöneltilip yöneltilmediği tartışılmadan yargılamaya devam edilmiş ve davalı ... Sigorta A.Ş.(eldeki davada davacı yeni adıyla ... Sigorta A.Ş.)aleyhine 56.742,00 TL tazminata
hükmedilmiş ve derecattan geçerek kesinleşmiştir. İlam icraya konarak eldeki davanın davacısı ... Sigorta A.Ş. tarafından 27/08/2012 tarihinde 94.995 TL ödeme yapılmıştır. ... aleyhine eldeki davada ise ... plakalı aracın trafik sigortacısı olarak ilam gereğince 3.kişilere yaptığı ödemeyi esasen kaza tarihi ve saatinin 14/07/2008 12:30 olup, poliçenin ise 14/07/2008 14:53te düzenlendiği kaza saatinde geçerli bir poliçenin olmadığı, ancak geçerli olduğu zannedilerek ödeme yapıldığından, ödediği miktarı davalı ... hesabından istemektedir. Esasen ilk açılan davada resen tartışılacak konu kaza tarihi ve saatinde geçerli bir poliçenin olup olmadığıdır. Mahkemece bu konuda yeterli araştırma yapılmadan ve kararda gerekçeleri tartışılmadan kaza tarihinde geçerli bir poliçenin bulunmadığı, yanılgıya dayalı ödemenin rücu edilebileceği gözetilerek davanın kabulüne karar verilmiştir. Eksik inceleme ile karar verilemez. O halde kaza tespit tutanağı ve söz konusu sigorta poliçesi irdelenip, davacı ... şirketi kayıtları ve acente kayıtları üzerinde de araştırma yapılarak, prim tarihi ve saati, poliçenin tanzim tarihi ve saati, bütün bu belgeler bilirkişi marifetiyle incelenerek davacının iddiası bu şekilde araştırılarak yine kaza tesbit tutanağından ... plaka sayılı aracın ZMMS"nin tesbit edilmediği belirtilmiş davacı ... şirketi gerekli araştırmayı yapmadan zarar görenlerin başvurusu ile kısmen tazminat ödemiş ayrıca kendisi aleyhine açılan davada da bu savunmada bulunmamış ve hükümle tazminat ödemiştir. BK 62.madde (TBK 78 md.) hükmü tartışılarak sonucuna göre karar verilmesi gerekirken eksik incelemeye dayalı karar verilmesi doğru görülmemiştir.
3-Bozma ilamının kapsam ve şekline göre; davalı vekilinin ve davacı vekilinin sair temyiz itirazlarının incelenmesine şimdilik gerek görülmemiştir.SONUÇ: Yukarıda (1) nolu bentte açıklanan nedenlerle, davacı vekilinin temyiz itirazlarının kabulü,(2) nolu bentte açıklanan nedenlerle davalı vekilinin temyiz itirazlarının kabulü ile hükmün BOZULMASINA; (3) nolu bentte açıklanan nedenlerle, davacı vekilinin ve davalı vekilinin sair temyiz itirazlarının incelenmesine şimdilik yer olmadığına; peşin alınan harcın istek halinde temyiz eden davacı ve davalıya geri verilmesine 12/02/2018 gününde oybirliğiyle karar verildi.