17. Hukuk Dairesi 2016/12646 E. , 2018/890 K.
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ:Ticaret Mahkemesi
Taraflar arasındaki tazminat davasının yapılan yargılaması sonunda kararda yazılı nedenlerden dolayı davanın kısmen kabulüne dair verilen hükmün süresi içinde davalı ... vekilince temyiz edilmesi üzerine dosya incelendi, gereği düşünüldü:
-K A R A R-
Davacılar vekili, 21/12/2013 tarihinde davalı ... sevk ve idaresindeki diğer davalı ... Tur. Turizm. Taşımacılık ve Otomotiv Tic. Ltd. Şti. adına kayıtlı ve davalı ...Ş. nezdinde ZMMS poliçesi ile sigortalı 01 S 0445 plakalı servisin ... idaresindeki ... plakalı motorsiklete çarpması sonucu müvekkillerinin murisi ..."ın hayatını kaybettiğini belirterek, davacı çocuklar ..., ... ve ... için 2.000,00"er TL maddi 20.000,00"er TL manevi, eş ... için 2.000,00 TL maddi 30.000,00 TL manevi tazminat olmak üzere toplam 8.000,00 TL maddi, 90.000,00 TL manevi tazminatın davalılardan tahsiline karar verilmesini istemiş, yargılama sırasında maddi tazminat taleplerini ... için 15.343,24 TL, Zümrüt için 17.449,02 TL, Veli için 17.449,02 TL, ... için 161.877,60 TL arttırarak toplam 220.118,88 TL tazminatın davalılardan tahsiline karar verilmesini talep etmiştir.Davalılar vekilleri, davanın reddini savunmuştur.Mahkemece, maddi tazminat yönüden davanın kısmen kabulü ile, davacılar ... için 138.999,79 TL, ... için 13.874,59 TL, ... için 15.559,22 TL, ... için 15.559,22 TL, olmak üzere toplam 183.992,82 TL tazminatın davalı ... açısından 25/02/2014 dava tarihinden, diğer davalılar açısından 21/12/2013 olay tarihinden itibaren işleyecek reeskont faizi ile davalılardan müştereken müteselsilen tahsili ile davacılara ödenmesine, manevi tazminat davasının kabulü ile,davacılar ... için 30.000,00 TL,... için 20.000,00 TL, ... için 20.000,00 TL,... için 20.000,00 TL,olmak üzere toplam 90.000,00 TL manevi tazminatın 21/12/2013 olay tarihinden itibaren işleyecek reeskont faizi ile birlikte davalılar ... ve ..."nden müştereken müteselsilen davacılara ödenmesine, karar verilmiş; hüküm, davalı ... vekilince temyiz edilmiştir.
1-Dava, trafik kazasından kaynaklanan ölüm nedeni ile maddi ve manevi tazminat istemine ilişkindir.Zararın meydana gelmesinde veya artmasında mağdurun da kusurunun bulunması halinde söz konusu olan müterafik kusur Borçlar Kanunu"nun 44. maddesinde (6098 sayılı TBK md. 52) düzenlenmiştir. Buna göre zarara uğrayan, zarar doğuran eyleme razı olmuş veya kendisinin sebep olduğu hal ve şartlar zararın meydana gelmesine etki yapmış veya tazminat ödevlisinin durumunu diğer bir surette ağırlaştırmış ise, hakim tazminat miktarını hafifletebilir.Somut olayda; desteğin, motorsiklet sürücüsü olduğu, ölüm nedeninin beyin kanaması ve büyük damar yaralanması olduğu belirlenmiştir. Desteğin yolculuğu esnasında koruyucu mahiyette kask takmadığı açık olup müterafik kusurlu olduğu kabul edilerek, mahkemece, BK"nun 44. maddesi (TBK 52. md) uyarınca maddi tazminattan Daire ilkelerine göre %20 oranında indirim yapılması isabetlidir. Ancak gerek kaza tutanağında gerek ceza yargılamasında desteğin kavşakta hızını azaltmadığı için de (tali)kusuru bulunduğu saptanmıştır. Mahkemece hükme esas alınan 29.12.2014 tarihli kusur bilirkişi raporunda ise; destek Turgut"a, alkollü ve kasksız olduğu ve ayrıca kavşağa yaklaşırken hızını azaltmadığı için %20 oranında kusur izafe edilmiştir.Bu durumda mahkemece, desteğin müterafik kusuru dışında, kazadaki kusur oranının ne olduğu hususunda bilirkişiden ek rapor alınarak kusur durumunun belirlenmesi ve sonucuna göre karar verilmesi gerekirken yazılı olduğu şekilde, sadece müterafik kusur indirimi yapılmak suretiyle karar verilmesi doğru görülmemiştir.
2-Desteğin gelirinin belirlenmesi tazminatın doğru tespitinde önemli bir yer tutmaktadır.Davacı taraf, desteğin sağlığında fayans ustası olduğunu belirtmiştir. Dosya içerisinde desteğin SGK kaydı mevcut olmakla birlikte, desteğin fayans ustası olduğuna dair mesleki eğitim sertifikası da mevcut olup, kolluk marifetiyle yapılan araştırmada da fayans ustası olarak çalıştığı belirtilmiştir.Mahkemece Çevre ve Şehircilik İl Müdürlüğünden emsal ücret araştırması yapılmış ve gelen cevapta, fayans ustası kişi için (kaza tarihi 2013 yılı olmasına rağmen)2014 yılı birim günlük fiyat 56,80 TL olarak belirtilmiş, hükme esas alınan 05.08.2015 tarihli hesap raporunda da, bu gelir durumu esas alınmış, ancak bu gelirin asgari ücretin kaç katına tekabül ettiği belirtilmeksizin ve 2014 yılı için beirtilen gelir durumu esas alınarak hesaplama yapılmıştır.Oysa; böyle bir davada gerçek zararın belirlenmesi için, desteğin "kaza tarihindeki" gelirinin net, ispata yarar ve somut delillerle ortaya konulması ve bu doğrultuda alınacak bilirkişi raporunun ise denetime elverişli olması gerekmektedir. Eksik inceleme ile hüküm kurulamaz. Bu durumda, fayans ustası olan desteğin kaza tarihi olan 2013 yılı itibarı ile bu işten elde edebileceği net gelirin,ilgili kuruluş, oda ve kurumlardan yeniden sorularak belirlenmesi ve başka bir aktüer bilirkişiden denetime elverişli şekilde bilirkişi raporu alınarak sonucuna göre karar verilmesi gerekirken, yazılı olduğu şekilde eksik incelemeye dayalı olarak karar verilmesi doğru görülmemiştir.3-Bozma ilamının kapsam ve şekline göre; davalı ... vekilinin manevi tazminata ve vekalet ücretine yönelik sair temyiz itirazlarının incelenmesine bu aşamada gerek görülmemiştir.SONUÇ: Yukarıda (1) ve (2)nolu bentlerde açıklanan nedenlerle davalı ... vekilinin temyiz itirazının kabulü ile hükmün BOZULMASINA, (3) nolu bentte açıklanan nedenlerle,davalı ... vekilinin sair temyiz itirazlarının incelenmesine şimdilik yer olmadığına, peşin alınan harcın istek halinde temyiz eden davalı ... Tur Turizm Taş. ve Otom. Tic. Ltd. Şti"ye geri verilmesine 13/02/2018 gününde oybirliğiyle karar verildi.