MAHKEMESİ:Asliye Hukuk Mahkemesi

Taraflar arasındaki tazminat davasının yapılan yargılaması sonunda kararda yazılı nedenlerden dolayı davanın kabulüne dair verilen hükmün süresi içinde davalılar ... Sigorta A.Ş., ... ve ... vekillerince temyiz edilmesi üzerine dosya incelendi, gereği düşünüldü:
-K A R A R-
Davacı vekili, 16.08.2012 tarihinde, davalı ..."ın şoförlüğünü yaptığı, davalı ..."un sahibi ve işletmecisi olduğu ... plakalı minibüse yolcu olarak binen ..."ın kucağındaki bebeği ...ile birlikte açık bırakılan kapıdan düşmesi sonucu 14.11.2012 tarihinde vefat ettiğini, murisin ... Barosu Başkanlığı bünyesinde sekreter olarak çalıştığını, eşi ve kızı olan davacıların onun maddi desteğinden yoksun kaldıklarını, aracın davalı... Sigorta AŞ nezdinde zorunlu mali sorumluluk sigortası ile davalı ... AŞ nezdinde ise ihtiyati mali mesuliyet sigortası ile güvence altına alındığını belirterek müvekkilleri için ayrı ayrı 10.000,00"er TL maddi, 40.000,00"er TL de manevi tazminatın tahsiline karar verilmesini talep etmiş; yargılama sırasında maddi tazminat talebini eş Veli için 95.265,00 TL, çocuk ... için 26.106,00 TL"ye yükseltmiştir.
Davalılar vekilleri, davanın reddini savunmuştur.Mahkemece, davanın kabulü ile, davacılar ... için 95.265,00 TL ve ... için 26.106,00 TL destekten yoksun kalma tazminatının, davalılar ... ve ... bakımından ölüm tarihi olan 14.11.2012 tarihinden itibaren, davalılar ... Sigorta ve ... Sigorta Şirketi bakımından dava tarihi olan 07.12.2012 tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte, davalılar ..., ..., ... ve ... sigortadan (sigorta şirketlerinin sigorta limiti ile sınırlı olmak kaydı ile) müştereken ve müteselsilen tahsili ile davacılara ödenmesine, davacı ... için 40.000,00 TL manevi tazminatın, davacı ... için 40.000,00 TL manevi tazminatın dava tarihi olan 07.12.2012 tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte davalılar Bayram ve Mahmut"dan müştereken ve müteselsilen tahsili ile davacılara ödenmesine, karar verilmiş; hüküm, davalılar ... Sigorta A.Ş., ... ve ... vekillerince temyiz edilmiştir.
1-Mahkemece toplanıp değerlendirilen delillere, özellikle, oluşa ve dosya içeriğine uygun olarak düzenlenen uzman bilirkişi raporunda belirtilen kusur oranının ve tazminata ilişkin hesaplamanın hükme esas alınmasında bir usulsüzlük bulunmamasına göre, davalılar ...,... ve davalı ... AŞ vekillerinin (Işık Sigorta AŞ yönünden manevi tazminat yönünden vekalet ücretine yönelik bulunan) sair temyiz itirazlarının reddine karar vermek gerekmiştir.
2- Dava, trafik kazası sonucunda ölümden kaynaklanan maddi(destekten yoksunluk) ve manevi tazminat istemine ilişkindir.
2918 sayılı Karayolları Trafik Kanunu’nun 91/1. maddesinde, “İşletenlerin, bu kanunun 85/1. maddesine göre olan sorumluluklarının karşılanmasını sağlamak üzere mali sorumluluk sigortası yaptırmaları zorunludur.”; 85/1 maddesinde, “Bir motorlu aracın işletilmesi bir kimsenin ölümüne veya yaralanmasına yahut bir şeyin zarara uğramasına sebep olursa, motorlu aracın bir teşebbüsün ünvanı veya işletme adı altında veya bu teşebbüs tarafından kesilen biletle işletilmesi halinde, motorlu aracın işleteni ve bağlı olduğu teşebbüsün sahibi, doğan zarardan müştereken ve müteselsilen sorumlu olurlar.”; 85/son maddesinde ise, “İşleten ve araç işleticisi teşebbüsün sahibi, aracın sürücüsünün veya aracın kullanılmasına katılan yardımcı kişilerin kusurundan kendi kusuru gibi sorumludur.” hükümlerine yer verilmiş, Karayolları Zorunlu Mali Sorumluluk Sigortası Genel Şartlarının A-1. maddesinde de, “Sigortacı bu poliçede tanımlanan motorlu aracın işletilmesi sırasında bir kimsenin ölümüne veya yaralanmasına veya bir şeyin zarara uğramasına sebebiyet vermesinden dolayı 2918 sayılı Karayolları Trafik Kanunu’na göre işletene düşen hukuki sorumluluğu, zorunlu sigorta limitlerine kadar temin eder.” şeklinde ifade edilmiştir. Motorlu Kara Taşıt Araçları İhtiyari Mali Sorumluluk Sigortası Genel Şartlarının 1. maddesine göre ise, sigortacı, zorunlu mali sorumluluk sigortası poliçe limitinin dışında (üstünde) kalan miktardan başlayıp, ihtiyari mali sorumluluk sigortası teminat limitine kadar sorumludur.Bahse konu düzenlemelerden de anlaşılacağı üzere, yasa koyucu trafik sigortacısı ve ihtiyari mali sorumluluk sigortacısı bakımından müştereken ve müteselsilen bir sorumluluk öngörmemiş, sıralı bir sorumluluk düzenlemiştir.
Somut olayda, davalı ...Ş., kazaya neden olan aracın ihtiyari mali mesuliyet (İMSS) sigortacısı olup, olay tarihi itibariyle bu davalının, ZMSS limitini aşan kısımdan (ve temin ettiği İMSS poliçe limiti dahilinde sınırlı olarak) sorumlu olacağı açıktır.Bu durumda,davacılar için hükmedilen toplam tazminat miktarının ZMSS poliçesinin kaza tarihindeki teminat limiti olan 225.000,00 TL"yi geçmediği gözetilerek, davalı ... AŞ yönünden davanın reddine karar verilmesi gerekirken yazılı biçimde hüküm kurulması doğru görülmemiş, yerel mahkeme kararının bozulması gerekmiştir.
3-TBK 56.md. (Borçlar Kanunu"nun 47.md.) hükmüne göre, hakimin özel halleri göz önünde tutarak manevi zarar adı ile hak sahibine verilmesine karar vereceği bir para tutarı adalete uygun olmalıdır. Hükmedilecek bu para, zarara uğrayanda manevi huzuru doğurmayı gerçekleştirecek tazminata benzer bir fonksiyonu olan özgün bir nitelik taşır. Bir ceza olmadığı gibi, mamelek hukukuna ilişkin zararın karşılanmasını da amaç edinmemiştir. O halde, bu tazminatın sınırı onun amacına göre belirlenmelidir. Takdir edilecek miktar, mevcut halde elde edilmek istenilen tatmin duygusunun etkisine ulaşmak için gerekli olan kadar olmalıdır. 22.06.1966 günlü ve 7/7 sayılı Yargıtay İçtihadı Birleştirme Kararı"nın gerekçesinde takdir olunacak manevi tazminatın tutarını etkileyecek özel hal ve şartlar da açıkça gösterilmiştir. Bunlar her olaya göre değişebileceğinden hakim bu konuda takdir hakkını kullanırken ona etkili olan nedenleri de karar yerinde objektif ölçülere göre isabetli bir biçimde göstermelidir.
Hakimin bu takdir hakkını kullanırken, ülkenin ekonomik koşulları, tarafların sosyal ve ekonomik durumları, paranın satın alma gücü, tarafların kusur durumu, olay tarihi gibi özellikleri göz önünde tutması ve buna göre manevi tazminat takdir edilmesi gerektiği açıkça ortadadır. (HGK 23/06/2004, 13/291-370) Yukarıda belirtilen hususlar dikkate alındığında, takdir olunan manevi tazminatların fazla olduğu görülmüş ve hakkaniyete uygun şekilde manevi tazminatlara hükmedilmek üzere kararın bozulması gerekmiştir.
4-Bozma sebep ve şekline göre, davalı ... AŞ vekilinin maddi tazminata ilişkin vekalet ücreti yönünden yapmış olduğu temyiz itirazının incelenmesine bu aşamada gerek görülmemiştir.
SONUÇ: Yukarıda (1) nolu bentte açıklanan nedenlerle davalılar ..., ... ve davalı ... AŞ vekilinin sair temyiz itirazlarının reddine, (2) nolu bentte açıklanan nedenlerle davalı ... AŞ vekilinin, (3) numaralı bentte açıklanan nedenlerle davalılar ... ve ... vekillerinin temyiz itirazlarının kabulü ile hükmün BOZULMASINA, (4) numaralı bentte açıklanan nedenlerle davalı ... AŞ vekilinin(maddi tazminata ilişkin vekalet ücreti yönünden yapmış olduğu) temyiz itirazının şimdilik incelenmesine yer olmadığına, peşin alınan harcın istek halinde temyiz eden davalılar ... Sigorta A.Ş., ..., ..."na geri verilmesine 20/02/2018 tarihinde oybirliği ile karar verildi.