17. Hukuk Dairesi 2016/12599 E. , 2019/6227 K.
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi
Taraflar arasındaki tazminat davasının yapılan yargılaması sonunda; kararda yazılı nedenlerden dolayı davanın kısmen kabulüne dair verilen hükmün süresi içinde davacı vekili, davalı ... vekili ile davalı ... vekili tarafından temyiz edilmesi üzerine dosya incelendi gereği düşünüldü:
-K A R A R-
Davacı vekili, davalıların işleteni ve sürücüsü olduğu, trafik sigortası bulunmayan aracın tek taraflı kazasında araçta yolcu olarak bulunan dava dışı ..."ün yaralanarak malul kaldığını, hak sahibine 125.000,00 TL ödendiğini, ödenenin rücuan tahsili amacı ile başlatılan takibe davalıların itiraz ettiğini açıklayıp, itirazın iptali ile takibin devamına karar verilmesini talep etmiştir.
Davalılar davanın reddini savunmuşlardır.
Mahkemece, toplanan deliller ve benimsenen bilirkişi raporuna göre, davanın kısmen kabulü ile itirazın kısmen iptaline, takibin 116.993,31 TL üzerinden devamına karar verilmiş; hüküm, davacı vekili, davalı ... vekili ile davalı ... vekili tarafından temyiz edilmiştir.
1-Dosya içerisindeki bilgi ve belgelere, mahkeme kararının gerekçesinde dayanılan delillerin tartışılıp, değerlendirilmesinde usul ve yasaya aykırı bir yön bulunmamasına göre, davalı ... Başkanlığının tüm temyiz itirazlarının reddine karar vermek gerekmiştir.
Davacı vekilinin temyiz itirazlarının incelenmesinde;
2-Dava, trafik kazasından kaynaklanan cismani zarara tazminatın rücuan tahsili istemi ile başlatılan takibe vaki itirazın iptali istemine ilişkindir.
Karayolları Trafik Kanunun 85 maddesi ve 88. maddesinde motorlu araçların işletilmesi neticesi üçüncü kişinin zarar görmesi durumunda o aracın işleteni, aracın sürücüsü ve varsa teşebbüs sahibinin müştereken ve müteselsilen sorumlu olduğu ayrıca birden fazla kişinin zararı tazminat ile yükümlü olması durumunda zarar görene karşı müteselsil sorumlu oldukları belirtmiştir. Bu haliyle Karayolları Trafik Kanunu, trafik kazaları neticesi doğacak zarar sorumluluğunda müteselsillik esasını benimsemiştir.
Yine 818 SY BK. 142. ve TBK 61. maddesinde de birden çok kişi aynı zarardan aynı sebeple yada çeşitli sebeplerden dolayı sorumlu olabileceği vurgulanmıştır. Bu durum iki veya daha çok kişinin şahsında sorumluluğun ya da herhangi bir tazminat yükümlülüğün şartlarının gerçekleşmesi halinde söz konusu olur. İşte bu tür durumlarda sorumlular hakkında müteselsil sorumluluk hükümleri uygulanacaktır.
Somut olayda mahkemece aldırılan kusur raporunda kazanın fren boşalması sebebi ile gerçekleştiği, kazanın meydana gelmesinde araç maliki davalı ... Başkanlığının, kamyonun fren arızasının kısa bir süre önce yine meydana geldiği, Trafik Tescil Belgesi bulunmayan, bu nedenle de, trafiğe çıkmasının uygun olduğunun göstergesi olan trafik muayenesinin yapılıp yapılmadığı da belli olmayan söz konusu kamyonun kaza tarihinde 33 yaşında olduğu da dikkate alındığında, rutin bakımlarını, olması gerektiği şekilde yaptırmamaktaki ihmaliyle, kazanın meydana gelmesine zemin hazırlamış olup, bu tedbirsizliği ile %70 oranında kusurlu olduğu, fren boşalması teknik bir arızasının kazanın meydana gelişi üzerinde %20 oranında etkili olduğu, araç sürücüsünün kazanın oluşu ile ilgili sevk ve idare hatası ya da herhangi bir kural ihlali görülmediğinden kusursuz olduğu, dava dışı yolcu ..."ün, kamyonun freni boşaldığında, sürücünün de söylemesi üzerine araçtan atlamaya çalıştığı sırada, aracın kapısını, camı indirerek dışarıdan açmaya çalışırken sağ kolunun, telefon direğini sabitlemeye yarayan çelik gergi teline takılması sonucu yaralanmasıyla neticelenen olayda, yeterli korunma tedbiri almamış olmakla %10 oranında kusurlu olduğu belirtilmiştir.
Bilirkişi tarafından hesaplanan tazminatlardan mahkemece davalı sürücünün meydana gelen kazada % 70 oranında kusurlu olduğu gerekçesi ile tazminattan %30 oranında kusur indirimi yapılarak karar verilmiştir. Anılan indirim şekli hatalıdır. Tazminat miktarı belirlenirken, tazminattan davalının kusuru oranında değil, zarar görenin kusuru oranında indirim yapılması gerekmektedir.
Kaldı ki davacının tazminat ödemesi yaptığı, dava dışı... gerçekleşen kazada yolcu olup kusursuzdur. Dava dışı mağdur yolcunun nizamlara aykırı ve kendi can emniyetini tehlikeye atacak şekilde seyretmesi sürüş ve trafik akışı kusurlarından olmayıp, hakim tarafından tazminattan indirim sebebi olarak kabul edilecek hususlardandır. Dava dışı yolcunun eylemi bilirkişi tarafından kusur oranı belirlenirken dikkate alınamayacak hususlardan ise de tazminat miktarı belirlenirken bulunacak gerçek zarar miktarından indirim yapılırken müteselsil sorumluluk gereğince davalının, fren boşalmasına ilişkin kusur oranından da sorumlu olduğu gözetilerek tazminattan mağdurun zararın meydana gelmesindeki müterafik kusurunun indirilerek karar verilmesi gerekirken yazılı şekilde karar verilmesi doğru değildir.
3-Davalılardan araç sürücüsü ... aleyhine açılan dava, davalının kusuru bulunmadığından red edilmiş olup davalı ... yararına red edilen miktar üzerinden nisbi vekalet ücreti takdiri gerekirken yazılı olduğu üzere karar verilmesi de doğru görülmemiştir.
SONUÇ: Yukarıda 1 nolu bentte açıklanan nedenlerle davalı ... Başkanlığının tüm temyiz itirazlarının reddine 2 nolu bentte açıklanan nedenlerle davacı vekilinin, 3 nolu bentte açıklanan nedenlerle davalı ... vekilinin temyiz itirazının kabulü ile hükmün BOZULMASINA ve aşağıda dökümü yazılı 5.993,86 TL kalan onama harcının temyiz eden davalı ..."ndan alınmasına, peşin alınan harcın istek halinde temyiz eden davacı ve davalı ..."ye geri verilmesine 16/05/2019 gününde oybirliğiyle karar verildi.