BAM Hukuk Mahkemeleri Bakırköy 5. Asliye Ticaret Mahkemesi 2019/575 Esas 2021/1039 Karar Sayılı İlamı

T.C. BAKIRKÖY 5. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ


ESAS NO : 2019/575 Esas
KARAR NO : 2021/1039


DAVA : Menfi Tespit (Ticari Niteliktekinde Haksız Fiilden Kaynaklanan (2918 S.K.Hariç))
DAVA TARİHİ : 31/07/2019
KARAR TARİHİ : 28/12/2021
KARAR YAZIM TARİHİ : 10/01/2022
Mahkememizde görülmekte olan Menfi Tespit (Ticari Niteliktekinde Haksız Fiilden Kaynaklanan (2918 S.K.Hariç)) davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
Davacı vekili dava dilekçesinde özetle;İlk cirosu sahte kaşe ile müvekkil şirket ....... A.Ş görünen ancak müvekkil şirket yetkilisi tarafından imza edilmemiş 143.86608TL tutarlı çalıntı çekten dolayı müvekkilin borçlu olmadığının tespitine, Bursa ....... Asliye Ticaret Mahkemesi'nin ....... D.İş sayılı 05/07/2019 tarihli tedbir kararının ve bu kararına ek 12/07/2019 tarihli icra veznesine giren paranın alacaklıya ödenmemesi ve icra veznesine yatırılacak teminat mektubunun da paraya çevrilmemesi yönünde uygulanmasına” dair tedbir kararının dava sonuçlanıncaya karar devamına, müvekkilimizin haksız yere uğramış olduğu mağduriyet ve zararlardan dolayı kötü niyetli davalılar hakkında %20'den aşağı olmamak üzere tazminata hükmedilmesine, yargılama masrafı ve vekalet ücretinin karşı tarafa yüklenmesini talep ve dava etmiştir.
Davalı ..... Ticaret vekili cevap dilekçesinde özetle; müvekkilinin iyiniyetli hamil olduğunu, davacının dava konusu asıl alacağın % 20’sinden aşağı olmamak üzere tazminat ve dava konusu alacağın % 10’ u oranında para cezasına mahkum edilmesine, dava masraf ve vekalet ücretinin karşı tarafa tahmiline karar verilmesini ve davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir.
DELİLLER VE GEREKÇE:
Dava, davacının meşru hamili olduğunu ileri sürülen çekin rızası dışında davacının elinden çıktığı iddiasına dayalı menfi tespit istemine ilişkindir.
Dava konusu çekin incelenmesinde, ...... Bank ...... şubesine ait keşidecisi ..... Yaylı Yatak Sanayi ve Ticaret A.Ş olan 28/06/2019 keşide tarihli ......... seri numaralı 143.866,08TL bedelli çek olduğu görüldü.
Somut olayda; davalının iktisabında ağır kusurlu veya kötüniyetli olup olmadığının değerlendirilmesi gerekmektedir.
Muhatabın çeki ibraz eden kişiye geçerli bir ödeme yapabilmesi için bu kişinin çek bedelini tahsil konusunda talep hakkına sahip olması zorunludur. Emre yazılı çeklerde düzgün bir ciro zinciri ile hak sahibi olduğu anlaşılan kişi (yetkili hamil) olması gerekir.
Tüm dosya kapsamı birlikte değerlendirildiğine dava; davacının elinden rızası dışında çıkan çek nedeniyle menfi tespit istemine ilişkindir. TTK.'nın 792. Maddesi gereğince çekin herhangi bir surette hamilin elinden çıkması halinde, ister hamile yazılı, ister ciro yolu ile devredilen bir çek söz konusu olup da hamil hakkının 790. Maddeye göre ispat etsin, çek eline geçmiş bulunan yeni hamil ancak çeki kötü niyetle iktisap etmiş olduğu veya iktisapta ağır bir kusuru bulunduğu takdirde o çeki geri vermekle yükümlüdür. Anılan kanunun 790. Maddesi gereğince cirosu kabil bir çeki elinde bulunduran kişi, son ciro beyaz ciro olsa bile, kendi hakkı müteselsil ve birbirine bağlı cirolardan anlaşıldığı takdirde yetkili hamil sayılır düzenlemesi bulunmaktadır.
Bakırköy ...... İcra Hukuk Mahkemesinin ...... Esas sayılı dosyada alınan bilirkişi raporunda; çek aslında yer alan keşideci ve ciranta imzalarının davacı şirket yetkililerine ait olmadığı tespit edilmiştir.
Uyap entegrasyon ekranında yapılan araştırmada; davalı ...... aleyhine üçüncü kişiler tarafından kargoda çalınan değişik çeklerle ilgili son hamil sıfatı ile bir çok davalar açıldığı, dosya arasına alınan entegrasyon raporuna göre davalı ve önceki cirantalara yönelik aynı mahiyette yalnızca Bakırköy Ticaret Mahkemeleri nezdinde birçok davanın açıldığı, Türkiye'nin muhtelif yerlerinde kargodan çalınan çeklerin son hamili olarak davalı şirkete intikal etmesi ve davalı tarafından icra takiplerine konu edilmesi hayatın olağan akışına uygun olmadığı, bu bağlamda davalı şirketin TTK 792.maddesi gereğince kötü niyetli olarak dava konusu çeki iktisap ettiği mahkememizce değerlendirilmiştir.
Toplanan deliller ve tüm dosya kapsamına göre; davacı şirketin hamili olduğu dava konusu çekin kargo şirketine ait araçta meydana gelen hırsızlık olayı sonucunda dava konusu çekin zayi olduğu, hırsızlık sonucunda zayi olan çekteki cirantaların davalılar olduğu, Türkiye'nin değişik yerlerinde ve değişik kargo şirketlerinden çalınan çeklerin son hamili olarak davalı ......'a intikal etmesi ve aynı mahiyette davalı şirketler aleyhine birçok dava açılması, yalnızca Bakırköy Ticaret Mahkemeleri nezdinde davalı şirket aleyhine açılan davaların Uyap entegrasyon verileri ile sabit olduğu hususu dikkate alındığında davalı şirketin dava konusu çeki kötü niyetli olarak iktisap ettiği ve bu nedenlerle davacı şirketin dava konusu çekten dolayı davalı tarafa borçlu olmadığının tespiti ile çekin kötüniyetli iktisabı kanıtlandığından söz konusu çek nedeniyle davacının menfi tespit talebinin kabulü ile hamil olan ...... yönünden kötüniyet ispatlandığından kötüniyet tazminat talebinin de kabulüne karar verilmiştir.
HÜKÜM:Gerekçesi yukarıda açıklandığı üzere;
1-Davanın KABULÜ ile; ...... Bank ...... şubesine ait keşidecisi ....... Yatak Sanayi ve Ticaret A.Ş olan 28/06/2019 keşide tarihli ...... seri numaralı 143.866,08TL bedelli çek nedeniyle davacının borçlu olmadığının TESPİTİNE,
2-Davacı tarafın kötüniyet tazminat talebinin ...... yönünden kabulü ile çek bedelinin %20'si olmak üzere 28.773,21TL kötüniyet tazminatının davalı ......'dan alınarak davacıya verilmesine, diğer davalılara yönelik kötüniyet tazminatı talebinin reddine,
3-Harçlar Kanunu'na göre belirlenen 9.827,49TL ilam harcından peşin alınan 2.456,88TL harcın mahsubu ile bakiye 7.370,61TL'nin davalılardan alınarak Hazineye gelir kaydedilmesine,
4-Davacı tarafından sarf edilen 549,60TL posta masrafı, 44,40TL başvuru harcı, 2.456,88TL peşin harç olmak üzere toplam 3.050,88TL'nin davalılardan alınarak davacıya verilmesine,
5-Davacı kendisini vekil ile temsil ettirdiğinden karar tarihinde yürürlükte bulunan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesine göre hesaplanan 17.617,27TL vekalet ücretinin davalılardan alınarak kendisini vekille temsil ettiren davacıya verilmesine,
6-HMK’nın 333. maddesi gereğince hükmün kesinleşmesinden sonra artan avansın taraflara iadesine,
Dair davacı vekilinin yüzüne karşı davalı tarafın yokluğunda gerekçeli kararın tebliğinden itibaren 2 hafta içerisinde İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi nezdinde İstinaf yolu açık olmak üzere verilen karar açıkça okunup usulen anlatıldı. 28/12/2021

Katip ...
¸e-imzalıdır


Hakim ...
¸e-imzalıdır