BAM Hukuk Mahkemeleri İstanbul 11. Asliye Ticaret Mahkemesi 2020/591 Esas 2021/1059 Karar Sayılı İlamı

T.C.
İSTANBUL
11. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO:2020/591 Esas
KARAR NO:2021/1059

DAVA:Kıymetli Evrak İptali (Çek İptali -Hasımsız)
DAVA TARİHİ:04/11/2020
KARAR TARİHİ: 22/12/2021

Mahkememizde görülmekte olan Zayi Nedeniyle Hasımsız Kıymetli Evrak (Çek) İptali davasının yapılan açık yargılaması sonunda;
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; müvekkili şirketin emrine düzenlenen, keşidecisi ... A.Ş. ... Şubesi’ne ait, ... ve ... çek seri numaralı, her biri 35.000,00-TL. meblağlı 2 (iki) adet çek ile yine müvekkili şirket emrine düzenlenen, keşidecisi ... olan, ... Bankası A.Ş. ... Şubesi’ne ait, ... çek seri numaralı, 10.000,00-TL. meblağlı 1 (bir) adet çekin (toplamda 3 adet çekin) çalınmak suretiyle zayi olduğunu, buna ilişkin olarak ayrıca suç duyurusunda bulunacaklarını, müvekkilinin çalınmak suretiyle zayi olan dava konusu çeklerle ilgili olarak mağdur olması ihtimali bulunduğunu, keza çeklerin keşidecisi olan ...'nın da aynı şekilde zayi olan çekler sebebiyle mağdur olmalarının muhtemel olduğunu, yapılan tüm araştırmalara rağmen dava konusu çeklerin bulunamadığını belirterek, öncelikle dava konusu çek bedellerinin muhatap bankalara ibraz edebilecek üçüncü kişilere ödenmemesi için mahkemece ihtiyati tedbir kararı mahiyetinde ödeme yasağı kararı verilmesini, yapılacak yargılama sonucunda ise dava konusu çeklerin zayi nedeniyle iptallerine karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
DELİLLER ve GEREKÇE:
Dava; hasımsız olarak açılmış zayi nedeniyle kıymetli evrak (çek) iptali davasıdır.
Davacı taraf delil olarak; çek kayıtları, tanık beyanları ve her türlü yasal delile dayanmıştır.
Mahkememizce 23/06/2021 tarihli duruşmada; dava konusu yapılan çeklerden 31/05/2021 keşide tarihli, 35.000,00-TL. meblağlı ve 31/08/2021 keşide tarihli 35.000,00-TL. meblağlı 2 (iki) adet çek yönünden tefrik kararı verilmiştir. Bu 2 (iki) çek yönünden açılan dava, yine mahkememizin ... Esas numarasına kaydedilmiştir. Dava konusu yapılan ve keşidecisi ... olan, ... Bankası A.Ş. ... Şubesi’ne ait, 28/02/2020 keşide tarihli, ... çek seri numaralı, 10.000,00-TL. bedelli çek yönünden ise yargılamaya işbu dosya üzerinden devam edilmesine karar verilmiştir.
Mahkememizce davacı vekilinin talebi üzerine ... ... Bankası A.Ş.’ye müzekkere yazılarak; dava konusu 28/02/2020 keşide tarihli, ... çek seri numaralı, 10.000,00-TL. bedelli çekin bankalarına kim tarafından ibraz edildiği hususunun bildirilmesi istenmiştir. İlgili banka tarafından mahkememizce yazılan müzekkereye verilen cevapta özetle; dava konusu ... çek seri numaralı ... Bankası A.Ş.'ye ait çekin, bankalarının ... Şubesi nezdinde ... A.Ş. tarafından 28/02/2020 tarihinde ibraz edildiği bildirilmiştir.
Davacı vekili, 10/11/2021 tarihli duruşmada; dava konusu çekin ibrazı ile ilgili gelen yazı cevabını henüz öğrendiklerini, müvekkili ile görüşüp gerekirse bu şirket aleyhine çek istirdatı davası açmak üzere kendilerine süre verilmesini talep etmiştir. Davacı vekilinin bu talebi üzerine mahkememizce aynı celsede davacı vekiline; dava konusu yaptıkları ... Bankası ...-... Şubesi’ne ait, keşidecisi ... olan, ... çek seri numaralı, 28/02/2020 keşide tarihli ve 10.000,00-TL. meblağlı çek ile ilgili olarak TTK.'nun 816/1-s bendi yollaması ile TTK.'nun 758. maddesi gereğince çeki ibraz eden şirket aleyhine çek iadesi (istirdatı) davası açmak üzere 1 (bir) aylık kesin süre verilmesine karar verilmiştir. Ayrıca verilen kesin süre içerisinde dava açılmadığı takdirde dosyada mevcut ödeme yasağının kaldırılacağı ve huzurdaki davanın ön şart yokluğu nedeniyle reddine karar verileceği hususları da duruşmada hazır bulunan davacı vekiline açıkça ihtar edilmiştir.
Davacı vekili 22/12/2021 tarihli duruşmadaki beyanında özetle; mahkememizce bir önceki celsede verilen ara karar gereğini yerine getirmediklerini, dolayısıyla mahkemece verilen kesin süreye rağmen dava konusu çeki elinde bulunduran şirkete karşı istirdat davası açmadıklarını, bu konudaki takdirin mahkemede olduğunu belirterek, davalarının kabulüne karar verilmesini talep etmiştir.
Yargıtay 11. Hukuk Dairesi'nin yerleşmiş içtihatlarında da belirtildiği üzere; zayi nedeniyle çek iptali davaları özelliği itibari ile hasımsız açılan davalardan olup, yapılan yargılama sırasında çek hamilinin ortaya çıkması durumunda, çek iptali davasını açan davacıya mevcut çek hamiline karşı “çek istirdatı” davası açması konusunda süre verilmeli, istirdat davasının açılması halinde çek iptali davasının konusuz kaldığından bahisle karar verilmesine yer olmadığı, istirdat davasının açılmaması halinde ise çek iptali davasının reddi yönünde hüküm kurulmalıdır. (Yargıtay 11. HD.’nin 23/10/2017 tarihli, 2016/8764 E. ve 2017/5619 K. sayılı ilamı)
Somut olayda; dava konusu çekin kayıp olmadığı, kimin elinde olduğunun artık bilindiği anlaşıldığından, mahkememizce çek iptali davasını açan davacı tarafa mevcut çek hamiline karşı “çek istirdatı davası” açmak üzere kesin süre verilmesine karşın, davacı tarafça verilen kesin sürede çek istirdatı davası açılmadığından aşağıdaki şekilde karar vermek gerekmiştir.
KARAR: Gerekçede açıklandığı üzere;
1-Davanın reddine,
2-Alınması gerekli 59,30-TL. karar ve ilam harcından 54,40-TL. peşin harcın mahsubu ile bakiye 4,90-TL. harcın davacıdan alınarak Maliyeye gelir kaydına,
3-Davacı tarafça yatırılan gider avansından geriye kalan kısmın karar kesinleştikten sonra ilgilisine iadesine,
Dair; HMK.'nun 6723 sayılı Kanunla değişik Geçici 3. ve 341/1 vd. maddeleri uyarınca gerekçeli kararın tebliğinden itibaren iki hafta içerisinde mahkememize ya da mahkememize gönderilmek üzere bir başka yer mahkemesine istinaf dilekçesi sunulmak suretiyle, İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi nezdinde istinaf kanun yolu açık olmak üzere verilen karar davacı vekilinin yüzüne karşı açıkça okunup, usulen anlatıldı. 22/12/2021

Katip ...
e-imzalıdır

Hakim ...
e-imzalıdır