Mahkemesi : Dörtyol 1. Asliye Hukuk Mahkemesi
Tarihi : 19/01/2012
Numarası : 2007/10-2012/51

Taraflar arasında görülen dava sonucunda verilen hükmün Yargıtay"ca incelenmesi davalılardan Y.. T.. tarafından istenilmiş olup, temyiz isteminin süresinde olduğu anlaşılmakla; dosya incelendi, dosyadaki belgeler okundu. Gereği görüşüldü:
Dava taşınmaz üzerinde bulunan muhdesatların bağımsız bölümlerinin aidiyetinin tespiti ile tapu kaydına şerh verilmesi istemine ilişkindir.
Mahkemece davanın kabulüne karar verilmiş ise de, yapılan araştırma ve soruşturma, toplanan deliller hüküm vermeye yeterli değildir.
Öğretide ve uygulamada kararlılık kazanan görüşlere göre davada yöntemine uygun biçimde taraf koşulunun oluşturulmamış olması başlı başına bozma nedenidir. Muhtesat aidiyetinin tespiti davalarında ortaklığın giderilmesi davasının yargılaması sırasında muhtesatın davacı tarafça meydana getirildiği açıkça kabul edenler dışında kalan ve muhtesatın üzerinde bulunduğu taşınmazda paydaş olan tüm tapu maliklerinin davada taraf olmaları zorunludur. Hemen belirtmek gerekir ki görülen davanın açılmasına esas derdest bir ortaklığın giderilmesi davası (ya da kamulaştırma işlemi) bulunmadığı taktirde ya da ortaklığın giderilmesi davasına konu edilen taşınmazda paydaş olmayan üçüncü kişilerin açacakları muhdesat aidiyetinin tespit istemli davada hukuki yararın bulunmadığı kuşkusuzdur.
Dosya içeriğinden tescil davaları sonunda verilen hükümlerin tapuya işlenmediği görülmüş bu nedenle dava konusu taşınmazın son tedavül durumunu gösteren tapu kaydı mevcut olmadığından davacıların aktif davacı sıfatının nereden kaynaklandığı belirlenememiştir.
Hal böyle olunca davacıların dava açmakta hukuki yararının bulunup bulunmadığı ve davada taraf koşulunun oluşup oluşmadığı belli değildir. Hukuki yarar ve taraf koşulu kamu düzenine ilişkin olup mahkemece kendiliğinden araştırılması gerekir. Hukuki yararın varlığı ve taraf koşulunun oluşup oluşmadığı belirlenmeden eksik araştırma ve soruşturma ile hüküm verilemez.
O halde, öncelikle dava konusu muhdesatın üzerinde bulunduğu taşınmaza ait güncel tapu kaydı ile varsa taraflar arasında görülen ortaklığın giderilmesine ilişkin dava dosyası getirtilmeli, davacıların anılan davada taraf olup olmadığı taraflar dışındaki tapu paydaşlarının ortaklığın giderilmesi davasının yargılaması sırasında dava konusu muhtesatların davacı tarafa ait olduğunu açık bir biçimde kabul edip etmedikleri duraksamasız belirlenmeli, davacı tarafın tapu paydaşı (maliki) olmadığının ya da derdest bir ortaklığın giderilmesi davasının bulnmadığının belirlenmesi halinde davanın hukuki yarar yokluğundan reddine karar verilmesi, aksi taktirde ortaklığın giderilmesi davası sırasında muhtesatların davacı tarafa ait olduğunu kabul etmeyen başka paydaşlar bulunuyorsa bunların, ölmüş iseler mirasçılarının davada taraf olmalarının zorunlu olduğu düşünülerek davada taraf olarak yer almaları sağlanmalı, yargılamaya geldiklerinde davaya karşı diyecekleri, delilleri sorulup saptanmalı, gösterecekleri deliller toplanmalı, toplanan ve toplanacak tüm deliller birlikte değerlendirilerek sonucuna göre bir hüküm verilmelidir.
Mahkemece hukuki yararın varlığı ve taraf koşulunun gerçekleşip gerçekleşmediği araştırılmaksızın eksik araştırma ve soruşturma ile yazılı şekilde hüküm kurulması isabetsiz, davalı tarafın temyiz itirazları bu nedenlerle yerinde görüldüğünden kabulü ile hükmün BOZULMASINA, bozma nedenine göre de davalı tarafın sair temyiz itirazlarının incelenmesine şimdilik yer olmadığına, peşin alınan harcın istek halinde davalılardan Y.. T.."a iadesine, 17.04.2014 gününde oybirliği ile karar verildi.