BAM Hukuk Mahkemeleri İstanbul Anadolu 13. Asliye Ticaret Mahkemesi 2021/100 Esas 2021/961 Karar Sayılı İlamı

T.C. İstanbul Anadolu 13. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO : 2021/100 Esas
KARAR NO : 2021/961


DAVA : İtirazın İptali (Hizmet Sözleşmesinden Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ : 16/02/2021
KARAR TARİHİ : 16/12/2021

Mahkememizde görülmekte olan İtirazın İptali (Hizmet Sözleşmesinden Kaynaklanan) davasının yapılan açık yargılaması sonunda dosya incelendi.
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ /
DAVA/TALEP ;
Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; Davalı/Borçlunun, sahibi olduğu ----- plakalı araç ile Müvekkili Şirket tarafından ------arasında geçiş ücretlerini ödemeden (ihlalli) geçiş yaptığını; ihlalli geçiş tarihinden itibaren on beş (15) günlük süre içerisinde de geçiş ücretlerini ödemediğinden bu geçiş ücreti tutarlarına dört katı oranında ceza işletildiğini, davalının, geçiş ücreti ile ceza tutarını bugüne kadar ödemediğini, davalı aleyhine ------ ile icra takibi başlatıldığını, davalının ödeme emrinin kendisine tebliği üzerine ve süresi içerisinde icra takibine itiraz ettiğini ve takibin durdurduğunu, Müvekkil Şirketin, takibe konu alacağının tahsili amacıyla ve işbu davayı ikame etmeden önce, Arabulucuya başvurduğunu ancak Arabuluculuk görüşmelerinden hiçbir sonuç alınamadığını, Müvekkil Şirketin, kanunen hiçbir yükümlülüğü olmamasına rağmen, iyi niyetli araç sahiplerinin hesaplarını ---- geçişlerini müteakip on beş (15) gün boyunca sorguladığını, ----- alması durumunda da geçiş ücretini, bu ücrete herhangi bir ceza uygulanmaksızın tahsil ettiğini, dava konusu borcun, 6001 sayılı Karayolları Genel Müdürlüğünün Hizmetleri Hakkında Kanun'un ("6001 sayılı Kanun") emredici nitelikteki 30/5. maddesi hükmünden kaynaklanan kanuni bir borç olduğunu, Müvekkil Şirketin, 6001 sayılı Kanun uyarınca, Geçiş Ücreti ile geçiş ücretinin dört katı oranında tahakkuk eden Ceza Tutarını genel hükümlere göre tahsil etme hak ve yetkisini haiz olduğunu, davalının emredici nitelikteki bu kanun hükümleri uyarınca, takibe konu geçiş ücreti ile bu ücretin dört katı oranındaki ceza tutarını ödemekle yükümlü olduğunu, davalının, serbest geçiş sisteminin uygulandığı---- ----, geçiş akabinde aracın plakasının bağlı bulunduğu hesaptan provizyon istediğini ancak provizyon isteminin, reddedildiğini ve bu sebeple geçiş ücretinin tahsil edilemediğini, geçiş ücretine uygulanan cezanın idari para cezası niteliğinde olmadığını ve alacağın miktarının yasal mevzuat ile belirlenmesi sebebiyle likit ve bilinebilir olduğuna dair ---- olduğunu, davalı/borçlunun itirazının haksız olduğunu ve davalı aleyhine İİK. madde 67/2 kapsamında icra inkar tazminatına hükmedilmesi gerektiğini ileri sürerek davanın kabulü ile davalı/Borçlu tarafından----- sayılı dosyasına yapılan itirazın iptaline, haksız ve kötü niyetli itiraz nedeniyle davalı aleyhine asıl alacağın %20sinden az olmamak kaydı ile icra inkar tazminatına hükmedilmesine, yargılama gideri ve vekalet ücretinin davalı üzerinde bırakılmasına karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
CEVAP /TALEP : 6100 Sayılı HMK'nın 126-131 maddeleri kapsamında cevap dilekçesi verilmemiştir. Davalı şirket temsilcisi ön inceleme duruşmasında; aracının ---- yapamadığını, aracın --------- bulunduğunu, yeterli bakiyesinin olduğunu, davacıya borcununu olmadığını beyan ederek davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir.
DELİLLER : --------- Kayıtları, Bilirkişi Raporu, dosyadaki sair bilgi ve belgeler.
DEĞERLENDİRME VE SONUÇ :
Dava ,İtirazın iptali ve tazminat (Hizmet Sözleşmesinden Kaynaklanan) istemine ilişkindir.
Basit yargılama usulüne tabi işbu davada mahkememizce dilekçeler aşaması tamamlanmış ve usulüne uygun olarak yapılan davet sonucunda duruşma açılarak ön inceleme duruşması icra edilmiştir. Ön inceleme duruşmasında davacı vekilinin ve davalı şirket temsilcisinin beyanına göre tarafların sulh yoluyla çözüme gitmek istememeleri üzerine davaya konu uyuşmazlık belirlenmek suretiyle tahkikata geçilmiş ve tüm deliller toplanmış, incelenmiş ve değerlendirilmiştir. Duruşmada hazır bulunan davacı vekilinin son sözleri dinlenerek aşağıdaki hüküm sonucuna ulaşılmıştır.
Bilindiği üzere 2004 Sayılı İİK.'nın 67.maddesinde;"(Değişik fıkra: 17/07/2003-4949 S.K./15. md.) Takip talebine itiraz edilen alacaklı, itirazın tebliği tarihinden itibaren bir sene içinde mahkemeye başvurarak, genel hükümler dairesinde alacağının varlığını ispat suretiyle itirazın iptalini dava edebilir. (Değişik fıkra: 09/11/1988-3494/1 md.) Bu davada borçlunun itirazının haksızlığına karar verilirse borçlu; takibinde haksız ve kötü niyetli görülürse alacaklı; diğer tarafın talebi üzerine iki tarafın durumuna, davanın ve hükmolunan şeyin tahammülüne göre, red veya hükmolunan meblağın (Değişik ibare:02/07/2012-6352 S.K./11.md.) yüzde yirmisinden aşağı olmamak üzere, uygun bir tazminatla mahkum edilir. İtiraz eden veli, vasi veya mirasçı ise, borçlu hakkında tazminat hükmolunması kötü niyetin sübutuna bağlıdır. (Mülga fıkra:17/07/2003-4949 S.K./103.md.)Birinci fıkrada yazılı itirazın iptali süresini geçiren alacaklının umumi hükümler dairesinde alacağını dava etmek hakkı saklıdır. (Ek fıkra:02/07/2012-6352 S.K./11.md.) Bu Kanunda öngörülen icra inkar tazminatı, kötü niyet tazminatı ve benzeri tazminatların tespitinde, takip talebi veya davadaki talep esas alınır." düzenlemesi bulunmaktadır.
6001 sayılı Karayolları Genel Müdürlüğü Teşkilat Ve Görevleri hakkındaki kanunun 30/5 maddesinde "4046,3465 ve 3996 kanunlar çerçevesinde --- veya erişme kontrolünün uygulandığı --- geçiş ücretlerini ödemeden geçiş yapan araç sahiplerinden işletici şirket tarafından geçiş ücreti ödemeden giriş çıkış yaptığı mesafeye ait geçiş ücreti ile birlikte bu ücretin dört katı tutarında ceza genel hükümlere göre tahsil edilir." hükmü ile aynı kanunun 30/7.maddesinde 'Geçiş ücretlerini ödemeden geçiş yapanlardan ,ödemesiz geçiş tarihini izleyen on beş gün içinde yükümlü olduğu geçiş ücretini usulüne uygun olarak ödeyenlere bu maddenin birinci fıkrası ile beşinci fıkrasında belirtilen cezalar uygulanmaz' hükmü bulunmaktadır.
Yapılan yargılama, yukarıda alıntılanan yasal düzenlemeler ve toplanan delillere göre somut olayda öncelikle davanın dayanağı ---- Esas sayılı dosyası getirtilerek, incelenmiştir. Yapılan incelemede icra dosyasının davanın tarafları ve konusu ile uyumlu olduğu görülmüştür. Dosyaya mübrez Arabuluculuk tutanağına göre de zorunlu arabuluculuk dava şartının yerine getirildiği ve anlaşmazlık üzerine işbu davanın açıldığı anlaşılmıştır. Davaya konu ihlalli geçişleri yaptığı iddia edilen ---aracın ---- getirtilerek dosya arasına alınmış ve incelenmiştir. Yapılan incelemede aracın ihlalli geçiş tarihlerinde davalı şirket adına kayıtlı olduğu görülmüştür. --------yazılarak ihlalli geçişin yapıldığı tarih aralığında davalı şirkete ait aracın --------bulunup bulunmadığı sorulmuş verilen yanıtta ihlalli geçişin yapıldığı tarih aralığında araçların ilgili aracın ---- ürününün bulunduğu bildirilmiş ve yazı ekinde uyuşmazlığı kapsayan döneme ait hesap hareketleri gönderilmiştir. Somut olayda davacı ---- işletilmesini üstlendiği , davacı şirket tarafından,---- işlettiği ---davalı adına kayıtlı araçların --- yapması nedeniyle tahakkuk eden geçiş ücretleri ve 6001 sayılı kanun uyarınca tahakkuk ettirilen geçiş ücretlerinin dört katı tutarındaki cezaya ilişkin olarak icra takibi başlatıldığı, takibe yapılan itiraz üzerine icra takibinin durdurulduğu ve bir senelik hak düşürücü süre içinde işbu davanın açıldığı anlaşılmıştır. Mahkememizce taraflarca gösterilen deliller toplanmış, ilgili kayıt ve belgeler celbedilmiş ve dosya bilirkişi raporu verilmesi için--------bir bilirkişiye verilmiştir. Bilirkişi----hazırlanan rapor davacı vekiline ve davalı şirkete tebliğ edilmiştir. Davanın taraflarınca bilirkişi raporuna karşı herhangi bir itirazda bulunulmamıştır. Bilirkişi tarafından dosya kapsamında yapılan inceleme sonucunda hazırlanan işbu raporda özetle;---- davalının araçlarına ait ---- bakiyenin yetersiz olduğu, davacının icra takibine konu edildiği üzere davalıdan 747,00 TL alacaklı olduğu yönünde tespit , hesap ve görüş bildirildiği görülmüştür. Öte yandan yeri gelmişken davaya konu olayda özel işletmeye--- hizmetinin niteliği gereği --- alanlar tarafından şartları ve sonuçları önceden bilindiğinden ve/veya ---- olarak bilindiği kabul edildiğinden---- tarafından yapılan ücretsiz geçiş yapıldığına dair uyarı ve ödemenin yapılmasına ilişkin bildirim dışında yasal olarak ihlalli geçiş tutanağı veya --- karar tutanağı düzenlenerek muhataba ihbar ve tebliğine dair yasal bir düzenleme de bulunmadığı da ifade edilmelidir. Sürücünün eylemlerinden sorumlu ---- sıfatındaki davalı şirketin basiretli tacir gibi davranma ve bu kapsamda ----hesabında yeterli para (bakiye) bulundurma ve/veya ihlali geçişten itibaren---imkanlarına göre --- ortamında yapılacak basit bir sorguya göre borç tespit edilerek on beş gün içinde ödeme hakkı ve yükümlülüğü de caridir. (KTK,85-TTK,18/2) Filhakika olayda davalı şirketin geçiş tarihlerinde hesabında yeterli bakiye bulundurmadığı gibi ihlalli geçişlerden itibaren on beş gün içinde herhangi bir şekilde ödeme yapmadığı da gözetildiğinde davacının geçiş ücretleri ile birlikte dört katı tutarında ceza miktarı talebinde bulunmasında ve davasında haklı olduğu ve davacı tarafın davasını açıklanan delillerle usulüne uygun olarak ispat ettiği sonuç ve kanaati hasıl olmuştur. Her ne kadar davalı şirket temsilcisi bakiyesinin yeterli olduğunu beyan ederek buna ilişkin 200,00 TL yükleme yaptığını gösteren --- ---işbu makbuzun tarihinin 08/08/2017 tarihi olması, ihlalli geçişlerin ise bir kaç ay önceki tarihlerde gerçekleşmesi nedeniyle değerlendirmeye alınmamıştır. Binaenaleyh dosyaya mübrez bilirkişi raporunun da gerekçeli, denetime açık, hüküm kurmaya elverişli ve yerinde olduğu kabul ve takdir edilerek taleple bağlılık ilkesi, tarafların tacir sıfatına göre faizin niteliği ve takip tarihindeki oranı da denetlenip gözetilerek davacının davasının kabulü ile, davalı-borçlunun---- yapmış olduğu itirazın iptali ile icra takibinin asıl alacağa (747,00 TL) takip tarihinden itibaren yıllık %10,00 ve değişen oranlarda avans faizi uygulanmak suretiyle aynen aynen devamına karar verilmiştir.
Davacının İcra İnkar Tazminatı İsteğine ilişkin yapılan değerlendirmede ise Yargıtay'ın kararlılık kazanmış uygulamasına göre itirazın iptali davalarında İİK’nın 67/2. maddesi çerçevesinde alacaklı yararına icra inkar tazminatına hükmedilebilmesi için usulüne uygun şekilde yapılmış bir icra takibinin bulunması, borçlunun süresi içerisinde ödeme emrine itiraz etmesi, alacaklının bir yıl içinde itirazın iptali davasını açması ve davasında haklı çıkarak inkar tazminatı talep etmiş olması gereklidir. Burada borçlunun itirazının kötü niyetle yapılmış olması ve alacağın bir belgeye bağlanmış bulunması koşulları aranmamaktadır. Bu yasal koşullar yanında takibe konu alacağın likit olması da zorunludur. Her uyuşmazlığın kendine özgü somut özelliklerine göre değişmekle birlikte, bir uyuşmazlıkta alacağın likit olup olmadığı belirlenirken, alacak ve onun borçlusu birlikte değerlendirilmelidir. Buna göre likit bir alacaktan söz edilebilmesi için ya alacağın gerçek miktarının belli ve sabit olması ya da borçlusu tarafından belirlenebilmesi için bütün unsurların bilinmesi veya borçlunun borç tutarını tahkik ve tayin etmesinin mümkün bulunması, başka bir ifadeyle borçlunun yalnız başına ne kadar borçlu olduğunu tespit edebilir durumda olması gerekir. Gerek borç gerekse borçlu bakımından bu koşullar mevcut ise ortada likit bir alacak bulunduğu kabul edilmelidir. Somut olayda tazminatın takip hukuku acısından amacı ışığında; davalının itirazının haksızlığına karar verilmesi ve davalının borcunun varlığı ve gerçek miktarını tahkik ve tespit edebilir durumda olması nedeniyle dava konusu alacağın muayyen/likid olduğu anlaşılmakla İcra ve İflas Kanunu'nun 67/2.maddesi gereğince şartları oluştuğundan asıl alacağın %20'si olan 149,40 TL icra inkar tazminatının da davalıdan alınarak davacıya verilmesine karar verilmesi gerekmiştir.
6100 Sayılı HMK'nın 332/1 maddesine göre, 323. Maddesinde sayılan yargılama giderlerinden, 326/1. Maddesi gereğince tamamen davalı taraf sorumlu tutulmuştur. Ayrıca bu kapsamda Hukuk Uyuşmazlıklarında Arabuluculuk Kanununun 18/A maddesi ile Hukuk Uyuşmazlıklarında Arabuluculuk Yönetmeliğinin 26/2. Maddeleri gözetilerek dava öncesi ------ ücretinin davalıdan alınarak hazineye gelir kaydına da karar verilmek suretiyle 6100 Sayılı HMK'nın 26, 297/2 maddeleri gereğince aşağıdaki şekilde hüküm ihdas edilmiştir.
HÜKÜM :Gerekçesi yukarıda açıklandığı üzere;
1-)Davanın KABULÜNE,
2-)2004 sayılı İİK'nın 67/I maddesi gereğince davalı-borçlunun ----- Esas sayılı takip dosyasına yapmış olduğu itirazın İPTALİ ile icra takibinin asıl alacağa (747,00 TL) takip tarihinden itibaren yıllık %10,00 ve değişen oranlarda avans faizi uygulanmak suretiyle aynen DEVAMINA,
3-)Davacının, 2004 sayılı İİK'nın 67/II maddesi gereğince icra inkar tazminatı talebinin kabulüyle, asıl alacağın (747,00 TL) %20'si olan 149,40 TL icra inkar tazminatının davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
4-)Harçlar Kanunu gereğince alınması gereken 59,30 TL karar ve ilam harcı peşin olarak alındığından başka harç alınmasına yer olmadığına,
5-)Arabuluculuk Kanununun 18/A-(13).maddesi ve Hukuk Uyuşmazlıklarında Arabuluculuk Yönetmeliği’nin 26/2. Maddeleri ile ---- arabuluculuk ücretinin davalıdan alınarak hazineye irad kaydına,
6-)Davacı tarafından yapılan 59,30 TL başvurma harcı 59,30 TL peşin harç, 8,50 TL vekalet harcı ve 57,20 TL posta masrafı, ve 550,00 TL bilirkişi ücreti olmak üzere toplam 734,30 TL yargılama giderinın davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
7-)Davacı kendisini bir vekille temsil ettirdiğinden karar tarihinde yürürlükte bulunan ---. 13/1, 13/2 maddeleri uyarınca hesaplanan 747,00 TL nispi vekalet ücretinın davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
8-)6100 sayılı HMK'nın 333. maddesi gereğince hükmün kesinleşmesinden sonra kullanılmayan gider avansının yatırana iadesine, (Bölge Adliye ve Adli Yargı İlk Derece Mahkemeleri İle Cumhuriyet Başsavcılıkları İdari ve Yazı İşleri Hizmetlerinın Yürütülmesine Dair Yönetmeliğin 207/1 maddesi gereğince Yazı İşleri Müdürü tarafından resen işlem yapılmasına)
Dair, davacı vekilinin yüzüne karşı davalı şirket temsilcisinin yokluğunda; 6100 sayılı HMK.'nın 341/2. maddesi gereğince kararın, karar tarihi itibariyle miktar yönünden (747,00 TL < 5.880,00 TL) İstinaf kanun yoluna başvuru sınırının altında kaldığı anlaşılmakla KESİN olmak üzere verilen karar açıkça okunup usulen anlatıldı.