BAM Hukuk Mahkemeleri İstanbul 3. Asliye Ticaret Mahkemesi 2021/473 Esas 2021/793 Karar Sayılı İlamı

T.C.
İSTANBUL
3. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO:2021/473 Esas
KARAR NO:2021/793

DAVA :Alacak (Ticari Nitelikteki Hizmet Sözleşmesinden Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ:12/11/2012
KARAR TARİHİ:14/12/2021

Mahkememiz 2012/309E. 2015/164K. sayılı kararının Yargıtay 11. Hukuk Dairesi'nin 2020/2531E. 2020/5524 K. sayılı kararı ile bozularak mahkememize gönderilmiş ve mahkememizde görülmekte olan Alacak (Ticari Nitelikteki Hizmet Sözleşmesinden Kaynaklanan) davasının yapılan açık yargılamaları sonunda :
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ :
Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; müvekkili ...San.Tic.A.Ş.'nin, 5015 sayılı kanun ve ilgili mevzuat kapsamında Enerji Piyasası Düzenleme Kurumu’nun tanzim ettiği “Dağıtıcı lisansı” kapsamında akaryakıt sektöründe faaliyet göstermekte olduğunu, bu faaliyeti çerçevesinde bizzat belirlediği noktalarda, kendi marka ve logosu altında, ... standartlarında kurulacak/kurulu akaryakıt istasyonlarında akaryakıt, LPG ve madeni yağ satış faaliyeti gerçekleştirmekte olduğunu, müvekkili şirketin faaliyetleri kapsamında, davalı yan ile 13.06.2011 tarihli “Akaryakıt Bayilik Sözleşmesi” imzalamak suretiyle, davalıya 5 yıl süreli bayilik hakkı tesis ettiğini, bayilik sözleşmesi ile birlikte ek olarak imzalanmış olan 13.05.2011 tarihli “Satış Taahhütnamesi” uyarınca, yıl esasına göre akaryakıt bayilik sözleşmesinin devamı müddetince geçerli olmak üzere, sözleşmenin devamı müddetince her yıl için 1.750 m3 müvekkil şirkette dağıtımı yapılan beyaz ürün (benzin,mazot), 1 ton madeni yağ satmayı davalı yan kabul ve taahhüt ettiğini, ancak davalının taahhütlerini yerine getirmediğini, müvekkilini bu sebeple zarara uğrattığını, davalı şirket ile imza altına alınan “TAAHHÜTNAME” ile yukarıda belirtilen, yıl esasına dayalı satış miktarlarına ilişkin, bayilik sözleşmesi sürecinde satışı yapılamayan eksik beher m3 beyaz (Benzin, Mazot) ürün için, her yıl eksik alman ürün bedelinin son cari hesap üzerinden hesaplanacak tutarın %5’i oranında, müvekkili şirketin satılamayan üründen dolayı mahrum kaldığı karı ödemeye kabul ve taahhüt ettiğini, davalı ticari defterlerden anlaşılacağı üzere, satmayı vaat ettiği ürünleri satamamış, ilk bayilik ilişkisinin başlangıç tarihinden iş bu tarihine kadar olan zaman diliminde satış taahhüdüne göre alması gereken ürün miktarı üzerinden, 1.893.448,00.-litre beyaz ürün, 1 ton madeni yağı almamak suretiyle, sözleşme hükümlerine aykırı davranarak müvekkili şirketi elde edeceği kardan mahrum bıraktığını, fazlaya ilişkin tüm talep ve dava hakları saklı kalmak kaydıyla, hesaplanacak kar mahrumiyetinden ve cezai şarttan doğan alacaklarının şimdilik bayilik sözleşmesinin başlangıç tarihi olan 13.06.2011 tarihinden, 13.06.2012 tarihine kadar ki dönem için 20.000,00 TL kar mahrumiyetinden kaynaklı cezai şart alacağının tahsiline karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
Davalıya usulüne uygun T.K. 35 maddesine göre tebligat yapılmış ancak davaya herhangi bir cevap sunmamıştır.
DELİLLERİN DEĞERLERDİRİLMESİ VE GEREKÇE:
Mahkememizce yapılan yargılama neticesinde; "Davanın kısmen kabulüne, davalının mahvına sebebiyet verilmemesi de nazara alınarak taktiren 50.000 TL nin dava tarihinden itibaren işleyecek avans faizi ile birlikte davalıdan tahsili ile davacıya ödenmesine, fazlaya ilişkin talebin reddine," karar verilmiş olup, iş bu karar Yargıtay 11. Hukuk Dairesi'nin 2020/2531E. 2020/5524 K. sayılı bozma ilamı ile "Davalı yargılamanın herhangi bir aşamasında sözleşmede kararlaştırılan ceza-i şart tutarının ekonomik mahvına sebep olacağını savunmadığı gibi buna dair ticari defter ve kayıtlarını bilirkişi incelemesine de sunmamıştır. Buna rağmen mahkemece takdiri indirim yapılması usul ve yasaya aykırı olup bozmayı gerektirmiştir.'' şeklinde karar verilmiştir. Mahkememizce Yargıtay ilamına uyulmasına karar verilmiştir.
Tüm dosya kapsamı ve Yargıtay boma ilamı birlikte değerlendirildiğnde; akaryakıt bayilik sözleşmesi, ön protokol, taahhütname, dosyaya celp olunan belge ve bilgiler, usul ve yasaya, dosyadaki belge ve bilgilere uygun, haklı gerekçelere dayanan, karar vermeye yeterli olduğu kabul ve taktir olunan, mali müşavir bilirkişi Tarkan Kandır tarafından düzenlenerek dosyaya sunulan 23/07/2013 havale tarihli bilirkişi raporu, toplanan deliller , tüm dosya kapsamına göre; taraflar arasında akaryakıt bayilik sözleşmesi ve taahhütname düzenlendiği, akaryakıt bayilik sözleşmesinin birinci maddesinde, tarafların; mahkememiz dosyasında ki, davacı ve davalı olarak yer aldığı, 54. Maddesinde sözleşmenin imzalandığı 13/06/2011 tarihinden itibaren yürürlüğe gireceğinin, 55. Maddesinde " iş bu sözleşme 55 maddeden ibaret olup, tarafların serbest iradesi ile okunup kabul edildikten sonra imza edilmiştir." ibaresinin yer aldığı, taahhütnamenin 1. Maddesinde, bayiinin protokolde taahhüt ettiği 1 yıl için 1.750 m3 beyaz ürün, 1 ton madeni yağı şirketten alıp satmayı taahhüt ettiği, bu taahhüdün sözleşme süresince aynen geçerli olup süre sonuna kadar bayii yıllık taahhütlerini ifa etmeye mecburdur. 2. Maddesinde şartı-ceza miktarı; bayiinin sözleşme süresi olan 5 yıl için şirketten almaya taahhüt ettiği akaryakıt miktarından elde edecek şirketin %5 kar oranı uygulaması ile hesaplanmış yoksun kalınmış kar miktarıdır. 9. Maddesinde ; bayii işletici bu sözleşme tarihinden itibaren yılda 1.750 m3 beyaz ürün ve 1 ton madeni yağ satmayı taahhüt eder ve taahhüdün yerine getirilmemesi durumunda her bir yılda eksik alınan ürün bedelinin son cari fiyat üzerinden hesaplanacak tutarın %5 i şirkete şartı- ceza olarak ödenir. Hükümlerinin yer aldığı anlaşılmıştır.
Taraflar arasında düzenlenen akaryakıt bayilik sözleşmesinin 13/06/2011 tarihinde yürürlüğe girdiği, ilk ürünün 25/08/2011 tarihinde satın alındığı, taahhütnamenin 1. Maddesinde" bayii , protokolde taahhüt ettiği 1 yıl için 1.750 m3 beyaz ürün , 1 ton madeni yağ şirketten alıp satmayı kabul ve taahhüt eder." hükmünün yer aldığı, taahhütnamenin taraflar tarafından imzalandığı, ancak taahhütnamedeki 1 yıl için alınması taahhüt edilen 1.750 m3 beyaz ürün, 1 ton madeni yağın davalı bayii tarafından alınıp satılmadığı, bu nedenle davacı şirketin sözleşme ve taahhütname hükümlerinin davalı tarafından yerine getirilmemesi sonucu kar kaybına uğradığı, taahhütnamenin 2. Maddesinde ceza-i şart miktarının belirlendiği, sözleşme ve taahhütname şartlarını yerine getirmeyen ve üzerine düşen edimini gerçekleştirmeyen davalının sözleşme ve taahhütnamede kararlaştırılan ceza-i şartı ödemekle yükümlüğü olduğu, bilirkişi tarafından, davalı firmanın davacı firmaya taahhüdünü yerine getirmemesi nedeniyle ödenmesi gereken ceza-i şart bedeli; beyaz ürün yönünden 183.563,33 TL, madeni yağ yönünden 55.50 TL olmak üzere toplam 183.618,83-TL olarak hesaplanmış olup, rapor karar vermeye elverişli kabul edilmiş, davalı tarafından da indirim talep edilmediğinden aşağıdaki şekilde asıl ve ıslahla açılan davanın kabulü yönünde hüküm kurulmuştur.
HÜKÜM : Ayrıntısı ve gerekçesi yukarıda açıklandığı üzere :
1-Davanın KABULÜNE,
183.618,83-TL'nin dava tarihinden itibaren işleyecek avans faizi ile birlikte davalıdan tahsili ile davacıya ödenmesine,
2-Karar tarihi itibariyle yürürlükte bulunan harçlar tarifesi gereği alınması gereken 12.543,00-TL harçtan peşin alınan 297,00-TL harcın mahsubu ile bakiye 12.840,00-TL karar ve ilam harcının davalıdan alınıp hazineye gelir kaydına,
3-Davacı kendisini vekil ile temsil ettirdiğinden karar tarihi itibariyle yürürlükte bulunan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi Gereği takdir ve tayin olunan 21.303,32-TL nisbi vekalet ücretinin davalıdan alınıp davacıya verilmesine,
4-Davacı yargılama gideri 297,00-TL peşin harç, 2.795,00-TL ıslah harcı ve 256,50-TL (posta/tebligat) olmak üzere toplam 3.348,50-TL yargılama giderinin davalıdan alınıp davacıya verilmesine,
5-Taraflarca yatırılan gider ve delil avansından arta kalan kısmın karar kesinleştiğinde ve talep halinde yatıran tarafa iadesine,
Dair; davacı vekilinin yüzüne karşı davalının yokluğunda gerekçeli kararın tebliğinden itibaren 15 gün içerisinde YARGITAY yasa yolu açık olmak üzere karar verildi.14/12/2021


Katip ...
E-imza


Hakim ...
E-imza