BAM Hukuk Mahkemeleri Antalya 1. Asliye Ticaret Mahkemesi 2021/749 Esas 2021/848 Karar Sayılı İlamı

T.C.
ANTALYA
1. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
ESAS NO : 2021/749 Esas
KARAR NO : 2021/848
DAVA : Kıymetli Evrak İptali (Çek İptali (Hasımsız))
KARAR TARİHİ : 10/12/2021

Mahkememizde görülmekte olan Kıymetli Evrak İptali (Çek İptali (Hasımsız)) davasının yapılan açık yargılaması sonunda;
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
Davacı vekili Mahkememize sunduğu dava dilekçesinde özetle; .../... Şubesine ait keşidecisi ... Müh. Ltd.Şti. olan ... çek numaralı, 30/12/2020 keşide tarihli, 45.000,00 TL bedelli çekin müvekkil banka nezdinde kaybolduğunu beyanla, çekin 3. Kişiler tarafından kullanılmasının engellenmesi hususunda ihtiyati tedbir kararı verilmesini, çeklerin zayi nedeniyle iptaline karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
Mahkememizin .../... esas .../... karar dosyada yapılan yargılama sonunda; " Davaya konu istem, çek iptaline ilişkin olup 6102 sayılı Türk Ticaret Kanunu'nun iptali düzenleyen "Önleyici önlemler" başlıklı 757. maddesinde;
'' İradesi dışında poliçe elinden çıkan kişi, ödeme veya hamilin yerleşim yerindeki asliye ticaret mahkemesinden, muhatabın poliçeyi ödemekten menedilmesini isteyebilir. Mahkeme, ödemeyi meneden kararında muhataba, vadenin gelmesi üzerine poliçe bedelini tevdi etmeye izin verir ve tevdi yerini gösterir." İade davası başlıklı 763. maddesinde ise;''Elden çıkan poliçe mahkemeye sunulursa, mahkeme, iade davası açması için dilekçe sahibine uygun bir süre verir. Dilekçe sahibi bu süre içinde dava açmazsa, mahkeme, poliçeyi, sunmuş olana geri verir ve muhatap hakkındaki ödeme yasağını kaldırır." düzenlemesine yer verilmiştir.
Kanunun "İptal kararı" başlıklı 764. maddesi uyarınca; '' Elden çıkan poliçe, verilen süre içinde mahkemeye sunulmazsa, iptaline karar verilir. Poliçenin iptaline karar verilmiş olmasına rağmen, dilekçe sahibi kabul edene karşı poliçeden doğan istem hakkını ileri sürebilir. '' hükümleri yer almaktadır.
Anılan maddeler uyarınca, çekin iptaline ilişkin dava açma hakkı çeki kaybeden hamile aittir. Çekin hamili çekin iptal davasını olumlu şekilde sonuçlandırdıktan sonra çek bedelini çekin keşidecisinden talep edebilir. Somut olay değerlendirildiğinde; davanın banka tarafından açıldığı, dilekçenin incelenmesinde davacının hamil değil dava konusu çekin muhatabı olduğu ve bu çeki kendisine ibraz ve teslim edildikten sonra kaybettiği anlaşılmaktadır.
Çek iptali davası açma hakkı çeki kaybeden hamile ait olup, çek hamili çek iptal davasını olumlu şekilde sonuçlandırdıktan sonra çek bedelini çekin keşidecisinden talep edebileceğinden, somut olayda davacı banka, çekin muhatabı olduğundan çeki iptal ettirmesi halinde çek bedelini çekin keşideciden talep etme imkanı bulunmamaktadır. Davacı muhatap banka müşterisi tarafından keşide edilen ve karşılıksız çıkan bu çek için ödemiş olduğu yasal yükümlülük tutarını bu ödemeyi yasal delillerle ispatlayarak müşterisinden talep edebilir. Bu talepte bulunabilmesi için çeki iptal ettirmesine gerek bulunmamaktadır ve muhatap banka, keşideci yararına ödeme yapar. Bu itibarla davacının işbu davayı açmakta hukuki yararı da yoktur. " gerekçesi ile davanın usulden reddine karar verilmiştir.
Antalya Bölge Adliye Mahkemesi ... Hukuk Dairesinin .../... Esas, .../... Karar sayılı ilamı ile ; "Mahkemece yazılı gerekçeyle, davanın hukuki yarar yokluğu nedeniyle usulden reddine karar verilmiştir. Dairemizce istinaf incelemesi, 6100 sayılı HMK'nın 355. madde hükmü uyarınca istinaf dilekçesinde belirtilen sebeplerle sınırlı olarak ve kamu düzenine aykırı hususların olup olmadığı gözetilerek yapılmıştır.Dava konusu çekin incelenmesinde, muhatap bankanın ... A.Ş olduğu, davacı Akbank'a ise çekin tahsil amacıyla verildiği anlaşılmaktadır. Yargıtay ... Hukuk Dairesinin .../... Esas .../... Karar sayılı ... tarihli ilamında da açıklandığı üzere, tahsil için teslim edilen çeklerin bankada zayi olması sebebiyle vekil hamil konumunda olan davacı banka çek iptali davası açabileceğinden davacı vekilinin istinaf sebepleri yerinde görülmüştür. Sonuç olarak, davacı vekilinin istinaf başvurusunun esastan kabulü ilk derece mahkemesi kararının 6100 Sayılı HMK'nın 353/1-a-6. maddesi gereğince kaldırılmasına, dosyanın İlk Derece Mahkemesine geri gönderilmesine"" karar verilmiş ve Mahkememizin .../... Esas sırasına kaydı yapılmıştır.
Tüm dosya kapsamı birlikte değerlendirildiğinde dava Kıymetli Evrak İptali istemine ilişkindir
Türkiye Ticaret Sicil Gazetesi Müdürlüğüne yazı yazılarak dava konusu çeki elinde bulunduranların ilk ilan tarihinden itibaren 3 ay içinde mahkememize başvurmaları, aksi takdirde çekin iptaline karar verileceği ilan ettirilmiş olup, ilk ilanın 29/09/2020 tarihinde yapıldığı, ilan üzerinden kanunda öngörülen 3 aylık sürenin dolduğu, çekin ortaya çıkmadığı anlaşıldığından, dava konusu çekin iptaline karar vermek gerekmiş, aşağıdaki hüküm kurulmuştur.
HÜKÜM: Yukarıda açıklanan nedenlerle;
1- Dava konusu edilen .../... Şubesine ait keşidecisi ... MÜH. LTD.ŞTİ. olan ... çek numaralı, 30/12/2020 keşide tarihli, 45.000,00 TL bedelli çekin ZAYİ NEDENİYLE İPTALİNE,
2-Alınması gerekli 59,30 TL harçtan peşin olarak alınan 54,40 TL harcın tahsili ile bakiye 4,90 TL harcın davacıdan tahsili ile hazineye irad kaydına,
3-Davacı tarafından yapılan yargılama giderlerinin kendi üzerinde bırakılmasına,
4-Sarf edilmeyen gider avansının HMK.'nun 333. maddesi uyarınca davacıya iadesine,
Dair, tarafların yokluğunda, gerekçeli kararın tebliğinden itibaren 2 hafta içinde İstinaf yasa yolu açık olmak üzere verilen karar verildi. 10/12/2021


Katip ...
¸e-imzalıdır


Hakim ...
¸e-imzalıdır