BAM Hukuk Mahkemeleri İstanbul Anadolu 4. Asliye Ticaret Mahkemesi 2020/181 Esas 2021/819 Karar Sayılı İlamı

T.C. İstanbul Anadolu 4. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
ESAS NO : 2020/181 Esas
KARAR NO: 2021/819
DAVA: Zayi Belgesi Verilmesi
DAVA TARİHİ : 29/05/2020
KARAR TARİHİ: 09/12/2021
Mahkememizde görülmekte olan Zayi Belgesi Verilmesi davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
İDDİA
Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; müvekkili --- yaşandığını, --- çağrılarak olaya müdahale edilmesinin istendiğini, ancak yaşanan su baskını nedeniyle müvekkiline ait işletmenin defter ve faturalarının bulunduğu arşivin de dahil olduğu muhasebe bölümünün sular altında kaldığını, söz konusu su baskını nedeniyle -----
sular altında kalmış olduğundan niteliklerini kaybettiğini, belirterek müvekkili şirkete ait ------ numaralı makbuzlara -------- ilişkin olarak belgelerin zayi olduğuna dair taraflarına zayi belgesi verilmesini talep ve dava etmiştir.
DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMİSİ VE GEREKÇE;
Dava, saklanılması zorunlu bulunan belgelerin zayi olması nedeni ile TTK 82/7 gereğince zayi belgesi verilmesi talebine ilişkindir.
Davacı vekili tarafından davanın hak düşürücü süre içersinde mahkememize açıldığı görülmüştür.
TTK'nin 82/7. maddesi "Bir tacirin saklamakla yükümlü olduğu defterler ve belgeler; yangın, su baskını veya yer sarsıntısı gibi bir afet veya hırsızlık sebebiyle ve kanuni saklama süresi içinde zıyaa uğrarsa tacir zıyaı öğrendiği tarihten itibaren onbeş gün içinde ticari işletmesinin bulunduğu yer yetkili mahkemesinden kendisine bir belge verilmesini isteyebilir. Bu dava hasımsız açılır. Mahkeme gerekli gördüğü delillerin toplanmasını da emredebilir." hükmünü haizdir.
VUK'un 13. Maddesinde; Mücbir sebepler: Vergi ödevlilerinden her hangi birinin yerine getirilmesine engel olacak derecede ağır kaza, ağır hastalık ve tutukluluk;Vergi ödevlerinin yerine getirilmesine engel olacak yangın, yer sarsıntısı ve su basması gib afetler; Kişinin iradesi dışında vukua gelen mecburi gaybubetler; Sahibinin iradesi dışındaki sebepler dolayısıyla defter ve vesikalarının elinden çıkmış bulunması, gibi hallerdir.
-----Gerçek veya tüzel kişi olup olmadığına bakılmaksızın her tacir yevmiye defteri, envanter defteri,defter-i kebir tutmakla yükümlüdür. Şahıs şirketleri birinci fikrada sayılan defterlere ek olarak genel kurul toplantı ve müzakere defterini de tutarlar.
-----;Her tacir; tutmakla yükümlü olduğu ticari defterleri ve bu defterlere yapılan kayıtların dayandığı belgeleri sınıflandırılmış bir şekilde on yıl saklamakla yükümlüdür.
Davacı vekili dilekçesinde ---- tarihinde, su baskını yaşandığını, ---- çağrılarak olaya müdahale edilmesinin istendiğini, ancak yaşanan su baskını nedeniyle müvekkiline ait işletmenin defter ve faturalarının bulunduğu arşivin de dahil olduğu muhasebe bölümünün sular altında kaldığını, söz konusu su baskını nedeniyle müvekkili şirkete ait ----- numaralı makbuzlara ---- belgelerin zayi olduğuna dair taraflarına zayi belgesi verilmesini talep ettiği görülmüştür.
------- yazısında yangın sisteminden akan suyun işyerine zarar verdiğinin tespit edildiğianlaşılmış
Dava konusu ile alakalı ------- yazılmıştır.
Dosya bilirkişiye tevdii edilerek, davada zayi belgesi verilmesi şartlarının oluşup oluşmadığının değerlendirilmesi istenilmiş ,
Bilirkişi kök ve ek raporunda sonuç olarak;
--- yılına ait defterlerinin açılış tasdiklerine rastlanmadığı,---- bilirkişi raporu denetlenebilir ve dosya içeriğine uygun olduğundan hükme esasa alınarak davanın kısmen kabulüne dair aşağıdaki hüküm kurulmuştur.
H Ü K Ü M : Yukarıda Açıklanan Nedenlerle;
Davanın KISMEN KABÜLÜNE
1-Davacının -- sevk irsaliyelerinin,
2----- numaralar arası kullanılan ----tahsilat makbuzlarının,
3----- yılına ait masraf faturaları masraf fişlerinin,
4----- yevmiye defteri, envanter defteri ve defter-i Kebir'in ZAYİ OLDUĞUNUN TESPİTİNE,
5-Davacının iptal istemine konu ettiği diğer belgeler için zayi belgesi verilmesi isteminin Reddine,
6-Harçlar Kanunu uyarınca alınması gerekli 59,30 TL harçtan, davacı tarafça dava açılırken peşin olarak yatırılan 54,40 TL harcın mahsubu ile arta kalan 4,90 TL'nin terkin sınırının altında kalması sebebiyle alınmasına yer olmadığına,
7-Davacı tarafından yapılan yargılama giderlerinin üzerinde bırakılmasına,
8-Arta kalan gider avansının karar kesinleştiğinde ilgilisine iadesine,
Dair, davacı vekilinin yüzüne karşı , HMK 345/1.maddesi uyarıca tebliğ tarihinden itibaren 2 haftalık yasal süre içerisinde --------- Adliye Mahkemesi nezdinde istinaf yolu açık olmak üzere verilen karar açıkça okunup usulen anlatıldı. 09/12/2021