(Kapatılan) 7. Hukuk Dairesi 2014/115 E. , 2014/5655 K.
"İçtihat Metni"
Mahkemesi :İş Mahkemesi
Dava Türü : İşe iade
YARGITAY İLAMI
Taraflar arasında görülen dava sonucunda verilen hükmün, Yargıtayca incelenmesi davacı vekili tarafından istenilmekle, temyiz isteğinin süresinde olduğu anlaşıldı. Dosya incelendi, gereği görüşüldü:
İş sözleşmesinin davalı işveren tarafından geçerli neden olmadan feshedildiğini belirten davacı işçi, feshin geçersizliğine ve işe iadesine karar verilmesini talep etmiştir.
Davalı işveren vekili, şirketin zarar etmesi gerçeği karşısında alınan önlemlerden birincisinin fazla mesailerin iptal edilmesi olduğunu, ayrıca işyerinde 29.09.2012 tarihinde meydana gelen kazada da şirketin ekonomik olarak kayba uğradığını, bu sıkıntıların devam etmesi ve şirketçe zikredilen uygulamalardan sonuç alınmaması üzerine 06.....2012 tarihli ve 204 sayılı Yönetim Kurulu kararı ile ... Ekim 2012 tarihinden ... Kasım 2012 tarihine kadar olan süre içerisinde sıcak hat ve ona bağlı birimlerdeki üretimin durdurulmasına karar verildiğini, ancak bu tedbirlerin yetersiz kalması sonucunda yine ....11.2012 tarih ve 205 nolu yönetim kurulu kararı ile ek tedbirlerin alındığını, durdurma kararının 1 Aralık 2012 tarihinden ... Ocak 2013 tarihine kadar uzatıldığını, bu tedbirlerden de olumlu sonuç alınamaması üzerine 28 Aralık 2012 tarihli karar ile ... Ocak 2014 tarihine kadar uzatıldığını, bu kararların icrası açısından şirketin sıcak hat ve ona bağlı birimlerdeki üretimin geçici olarak durdurulması döneminde ilgili birimlerin personellerinin ... Kasım 2012 tarihine kadar yıllık ve ücretsiz izine gönderilmesi yönünde çalışma yapıldığını, yapılan bu çalışmalarda ise sıcak hatta çalışan işçiler açısından şirketçe alınan bu kararlar doğrultusundaki tedbirlerin uygulanması,yıllık izin ve ücretsiz izin uygulamasının tatbiki amacıyla sıcak hatta çalışan işçilerin şirketin diğer bölümlerinde istihdam edilip edilemeyeceği konusunda ciddi çalışmalar yapıldığını, iş deneyimleri, ihtisas-uzmanlıkları ve kıdem esasına göre yapılan bu çalışmalar soınucunda mevcut işçilerden bu şartlara uyanlar açısından gerekli istihdamın sağlandığını ve sağlanmaya devam edildiğini, davacının, bir başka işçiye ait örnek ücretsiz izne dair belgeyi tebliğ alıp 07.01.2013 tarihinde bu teklifi kabul etmediğini, yasal haklarının ödenerek iş sözleşmesinin sonlandırılmasını istediğini, alacaklarını aldığına dair aynı tarihli ibraname imzaladığını, ibranamedeki ihtirazi kayıt nedeniyle iş aktini davacının feshettiğinin açık bir şekilde ortada olduğunu,davacıya yapılan ücretsiz izin teklifini kabul etmemesi ve yasal haklarının ödenmesi beyanına göre iş akdini neden göstererek ibraz edilen yazılı bildirim ile de feshedildiğini,davacının yazılı talebi doğrultusunda ve yine davacının yasal haklarını aldığı yönünde imzaladığı ibranameyle ve davacıya tebliğ edilen yazılı bildirimin de düşünülecek olursa davacının yasal olarak ve yazılı olarak fesihten haberdar olduğunu şirketin aldığı tedbirleri de davacının bilmiş olduğundan feshinin hem yazılı olarak hem de şifahi olarak açık bir şekilde bildiğini, her iki ihtimalde de davacının açtığı davanın usul ve yasaya aykırı olduğunu savunarak davanın reddini istemiştir.
Mahkemece, sonuç olarak istihdam fazlalığı nedeniyle işverenin almış olduğu işletmesel kararı tutarlı bir şekilde uyguladığını, fesihte keyfi davranmadığının saptandığını ve işletmesel karar sonucu feshin kaçınılmaz olduğunun açıklığa kavuşturulduğunu, davacının iş sözleşmesinin feshinin objektif nedenlere ve feshin son çare olma ilkesine uygun olması gözetilerek feshedildiğinden bahisle davanın reddine karar verilmiştir.
Somut olayda davacı, davalı işyerinde çelikhane biriminde işçi olarak yaklaşık 1,... yıl süreyle çalışmıştır.
Dosyaya sunulmuş yazılı bir fesih bildirimi yoktur. İşten ayrılma bildirgesinde ise "04" çıkış kod gösterilmiştr. Ayrıca davacıya kıdem ve ihbar tazminatı da ödenmiştir.
Taraflar arasında ücretsiz izne ilişkin belgenin tebliği çekişme konusu değildir. Ücretsiz izne ilişkin bildirim üzerine davacı işçi, "kabul etmiyorum yasal haklarımın ödenerek çıkış işlemlerinin yapılmasını rica ederim" şeklinde şerh düşmüştür. Hemen akabinde sunulmuş bulunan ibranamede ise "tüm yasal haklarımız saklıdır" şeklinde itirazi kayıt dercetmiştir.
Dinlenen davacı tanıkları davacının ücretsiz izin teklifini kabul etmemesi üzerine işine işveren tarafından son verildiğini beyan etmişken, davalı tanıkları da ücretsiz izni kabul etmeyen işçilere tazminatları ödenerek işten çıkarıldıklarını beyan etmişlerdir.
Görüleceği üzere taraflar arasında iş sözleşmesinin davalı işveren tarafından sonlandırıldığı mevcut delil durumundan anlaşılmıştır. Her ne kadar davacı işçi, ücretsiz izin talebine yönelik olarak yasal haklarının ödenerek çıkışının verilmesini istemiş ise de, feshin davalı işveren tarafından yapıldığı görülmekle işçiye ek menfaat temin edilmediği gibi ikale sözleşmesinin yazılı olarak da yapılmaması, ibranamede feshe ilişkin bir açıklamanın olmaması, işçiye kıdem ve ihbar tazminatının ödenmiş bulunmasının somut olayda tek başına menfaat temini olarak değerlendirilemeyeceği görülmekle, ikale sözleşmesinin varlığından söz edilemeyeceği, iş sözleşmesinin sözlü olarak davalı işveren tarafından feshedildiği, dosyaya yazılı bir fesih bildiriminin sunulmadığı, bu hali ile 4857 sayılı Yasanın .../1 fıkrası uyarınca yazılı yapılmaması karşısında yapılan fesih işleminin geçersiz olduğu sonucuna varılmıştır.
Belirtilen sebeplerle, 4857 sayılı Kanun"un .... maddesinin .... fıkrası uyarınca, hükmün bozulmak suretiyle ortadan kaldırılması ve aşağıdaki gibi karar verilmesi gerekmiştir.
HÜKÜM : Yukarıda belirtilen sebeplerle;
1-Mahkemenin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararının BOZULARAK ORTADAN KALDIRILMASINA,
2-İşverence yapılan FESHİN GEÇERSİZLİĞİNE,
...Davacının kanuni sürede işe başvurmasına rağmen, işverenin süresi içinde işe başlatmaması halinde ödenmesi gereken tazminat miktarının işçinin dört aylık ücreti olarak belirlenmesine,
4-Davacının işe iade için işverene süresi içinde başvurması halinde hak kazanılacak olan ve kararın kesinleşmesine kadar doğmuş bulunan en çok dört aylık ücret ve diğer haklarının davacıya ödenmesi gerektiğinin belirlenmesine,
...-Karar tarihi itibariyle alınması gerekli 25,... TL karar ve ilam harcından, peşin alınan ...,... TL harcın mahsubuyla bakiye 4,05 TL karar ve ilam harcının davalıdan alınarak Hazine"ye gelir kaydına,
...-Davacı vekille temsil edildiğinden, karar tarihinde yürürlükte olan A.A.Ü.T.’ye göre 1.500,00 TL avukatlık ücretinin davalıdan alınıp davacıya verilmesine,
...-Davacı tarafından yapılan 181,60 TL yargılama giderinin davalıdan alınıp davacıya verilmesine, davalının yaptığı yargılama giderinin üzerinde bırakılmasına,
...-Taraflarca yatırılan gider ve delil avanslarından artan miktarın ilgili tarafa iadesine,
...-Peşin alınan temyiz harcının istek halinde davacıya iadesine, 11.03.2014 tarihinde oybirliğiyle KESİN olarak karar verildi.