8. Hukuk Dairesi 2014/24102 E. , 2015/9427 K.
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi
DAVA TÜRÜ : Elatmanın önlenmesi ve kal
... ve müşterekleri, müdahil davacı ... ile.... aralarındaki elatmanın önlenmesi ve kal davasının kısmen kabulüne ve kısmen reddine dair ... 1. Asliye Hukuk Mahkemesi"nden verilen 10.06.2014 gün ve 755/439 sayılı hükmün Yargıtay"ca incelenmesi davacılar vekili ile bir kısım davalılar vekili taraflarından süresinde istenilmiş olmakla; dosya incelendi, gereği düşünüldü:
... A R A R
Asıl davada davacılar vekili, 281 ada 2 parsel sayılı taşınmaz ile deniz arasında kalan Devletin hüküm ve tasarrufu altında bulunan yerin davalı şirket tarafından işgal edildiğini açıklayarak davalının elatmasının önlenmesine, işgal edilen alandaki yapıların kaline karar verilmesini istemiştir.
Birleşen davada davacı ... vekili, davalıların 281 ada 1 parsel sayılı taşınmazın ön cephesinde bulunan ve kıyı kenar çizgisi içerisinde kalan alanı işgal ettiklerini açıklayarak davalıların elatmasının önlenmesine, işgal edilen alandaki yapıların kaline karar verilmesini istemiş, mahkemece iki davanın birleştirilmesine karar verilmiştir.
Davalılardan ...vekili, davacı dernek ile gerçek kişilerin Devletin hüküm ve tasarrufu altında bulunan yerler hakkında dava açamayacağını, ayrıca kali istenen yapıların sökülüp takılabilen imalattan oluştuğunu belirterek davanın reddini savunmuş; diğer davalıların vekilleri ise, dava konusu taşınmazın davalı.....tarafından kiracı vasfıyla kullanıldığını belirterek, davanın reddini talep etmiştir.
Mahkemece, davacılar ..., ..., ..., ..."ın aktif dava ehliyetinin bulunmadığı gerekçesiyle bu kişiler yönünden davanın husulden reddine, davacı ... yönünden ise; davanın kabulüne, davalıları 281 ada, 2 parsel ile 915 ve 913 parsellerinin deniz cephesi yönünden kalan ve Devletin hüküm ve tasarruf altında bulunan taşınmazlar üzerine ahşap iskele, platform, mermer imalat, kayrak kaplama imalat, restaurant imalatı, kafeterya, bar imalatı, beton dolgu ve beton parke yapmak, kullanmak ve kullandırmak şeklindeki iş bu haksız elatmalarının önlenmesine, yapılan imalatların kal"ine karar verilmiştir.
Hüküm, davacı dernek ve gerçek kişiler ile davalılar tarafından temyiz edilmiştir.
1-Dosya muhtevasına, dava evrakı ile yargılama tutanakları münderecatına ve ilâmda belirlenip dayanılan gerektirici sebeplere göre davalı şirketlerin yerinde olmayan temyiz itirazlarının REDDİNE,
2-Davacı dernek ile davacı gerçek kişilerin temyiz itirazlarına gelince; kıyılar 1982 Anayasası"nın 43. maddesi ve 3621 sayılı Kıyı Kanunu uyarınca Devletin hüküm ve tasarrufu altında bulunan, herkesin yararlanma hakkına sahip olduğu yerlerdir. 3621 sayılı Kıyı Kanunu"nun 5. maddesinde, "Kıyılar, Devletin hüküm ve tasarruf altındadır. Kıyılar, herkesin eşit ve serbest olarak yararlanmasına açıktır, kıyı ve sahil şeritlerinden yararlanmada öncelikle kamu yararı gözetilir" hükmü bulunmakta, aynı yasanın 6. maddesinde ise "Kıyı, herkesin eşitlik ve serbestlikle yararlanmasına açık olup, buralarda hiçbir yapı yapılamaz, duvar, çit, parmaklık, tel örgü, hendek, kazık ve benzeri engeller oluşturulamaz." denilmektedir.
Yargıtayın yerleşmiş uygulamasında da; dava konusu sey üzerinde kim veya kimler hak sahibi ise, davayı da bu kişi veya kişilerin açabileceği kabul edilmekedir.Yani dava açabilmek için; dava konusu şey üzerinde hak sahibi olmak ya da menfaatinin ihlal edilmiş olması gerekir. Kıyının davalılarca işgal edilmiş olması karşısında, kıyıdan yararlanma hakkına sahip olan herkesin dava açma hakkı vardır. Bu nedenle, davacı dernek ile gerçek kişilerin taraf sıfatının bulunmadığı gerekçesiyle davanın usulden reddine karar verilmesi doğru olmamıştır.
SONUÇ: Davacı dernek ile davacı gerçek kişilerin temyiz itirazları yukarıda 2. bentte gösterilen sebeplerle yerinde olduğundan kabulü ile hükmün 6100 sayılı HMK"nun Geçici 3. maddesi yollamasıyla 1086 sayılı HUMK"un 428. maddesi uyarınca BOZULMASINA, HUMK"nun 388/4. (HMK m.297/ç) ve HUMK"un 440/1 maddeleri gereğince Yargıtay Daire ilamının tebliğinden itibaren ilama karşı 15 gün içinde karar düzeltme isteğinde bulunulabileceğine ve 25,20 TL peşin harcın istek halinde temyiz eden davacılara iadesine ve 2.787,60 TL peşin harcın da istek halinde temyiz eten bir kasım davalılar... müştereklerine iadesine, 27.04.2015 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.