BAM Hukuk Mahkemeleri İstanbul Anadolu 7. Asliye Ticaret Mahkemesi 2021/780 Esas 2021/824 Karar Sayılı İlamı

T.C. İstanbul Anadolu 7. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
ESAS NO: 2021/780 Esas
KARAR NO: 2021/824
DAVA: Kıymetli Evrak İptali (Çek İptali (Hasımsız))
DAVA TARİHİ: 17/11/2021
KARAR TARİHİ: 22/11/2021
Mahkememizde görülmekte bulunan çek iptali davasının yapılan yargılaması sonunda;
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
DAVA : Davacı dava dilekçesinde keşidecisi bulunduğu---- nolu hesabı ile sahibi olduğu çek koçanını kaybettiğini, kaybolan çek koçanında ilk -- yaprağı kullanıldığını, --- adet boş çek yaprağının bulunduğunu, boş çek yapraklarının seri numaraları -----olduğunu, bu çek sayfalarının kötü niyetli 3. Şahısların eline geçmesinden ve doldurularak kullanılmasından dolayı şirketinin mağduriyetine neden olacağını bu nedenle ödeme yasağı konularak iptaline karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
TTK.'nın 757-764. maddelerinde yer alan yasal düzenlemelere göre, çek keşidecisinin zayi nedeniyle iptal davası açma hakkı bulunmamaktadır. Zayi nedeniyle kıymetli evrakın iptalini isteme hakkı TTK.'nın 651/2. maddesi uyarınca senet üzerinde hak sahibi bulunan hamile aittir. Kıymetli evrakta hakkın senede bağlı olması nedeniyle, senedin zayi olması halinde hak sahibi hamile iptal kararı alarak, hakkını senetsiz olarak ileri sürme ya da yeni bir kıymetli evrak tanzimini isteme olanağı tanınmak istenmiştir. (TTK.652. madde)
Keşidecinin, muhatap bankayı ödemeden men yetkisi bulunmamaktadır. Çek ibraz edildiği takdirde, hak talep eden hamile karşı İİK'nın 72. maddesi uyarınca olumsuz tespit davası açma imkanı da mevcuttur. Yine TTK'nın 651/2. maddesi uyarınca iptal davasını açmakta hukuki menfaati olan kişi, senede bağlı alacak hakkı olan hamildir. Somut olayda davacı, çeklerin hamili değil, çeklerin bağlı olduğu hesabın sahibi olduğu gibi çekler henüz keşide dahi edilmemiş, yani kambiyo vasfını haiz olmayan boş çek yaprakları olduğu açıklanmıştır. Bu nedenle çek hesabı sahibi olan davacının işbu davayı açmakta hukuki yararı bulunmamaktadır. Hukuki yararının bulunması ise HMK.114/h maddesi uyarınca dava şartı olup, mahkemece kendiliğinden gözetilmek zorundadır. Diğer yandan zayi nedeniyle iptal davası açma hakkı çek hamiline tanınmış bir hak olup, keşidecinin işbu davayı açma hakkı bulunmadığından, davacının aktif husumet ehliyeti de yoktur------
İptali istenilen boş çek yapraklarının iptali talebinde hukuki yarar ve davacının aktif husumet ehliyeti bulunmadığından, davanın reddine karar verilerek aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur.
H Ü K Ü M :Yukarıda açıklanan nedenlerle;
1-Davanın aktif husumet yokluğundan REDDİNE,
2-Davacı tarafça yapılmış yargılama giderlerinin üzerinde bırakılmasına,
3-Harç peşin alınmış olduğundan başkaca harç alınmasına yer olmadığına,
4-Gider avansının harcanmayan bölümünün karar kesinleştiğinde ve talep halinde davacıya iadesine,
Dair karar, karar gerekçesinin tebliğinden itibaren 2 hafta içinde ------ Mahkemesinde İstinaf yolu açık olmak üzere dosya üzerinde karar verildi.22/11/2021