BAM Hukuk Mahkemeleri İstanbul Anadolu 5. Asliye Ticaret Mahkemesi 2017/385 Esas 2021/1055 Karar Sayılı İlamı

T.C. İstanbul Anadolu 5. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO : 2017/385 Esas
KARAR NO : 2021/1055

DAVA : Alacak (Cari Hesap Veya Ticari Kredi Sözleşmesi Kaynaklı)
DAVA TARİHİ : 03/04/2017
KARAR TARİHİ : 11/11/2021


Mahkememizde görülmekte olan Alacak (Cari Hesap Veya Ticari Kredi Sözleşmesi Kaynaklı) davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ
DAVA:
Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; Müvekkili ile davalı ---alışverişi hususunda anlaştıklarını, bu anlaşma neticesinde davacının sipariş ettiği 57,236,61 TL tutarındaki ürün karşılığında davalı tarafından ---- ürün karşılığında davacı tarafından---- tutarlı 2 adet çek verildiği kalan bakiyenin nakit ödendiği, bu alışverişten sonra taraflar arasında daha kapsamlı bir alışveriş tasarlandığını, buna karşılık davalı tarafın teminat amaçlı bir başka kişinin daha cirosunu istediğini, davacının aynı sektörde faaliyet gösteren-----için ciranta olması hususunda ticacı olduğumu, davacının sipariş ettiği mallar için davalı şirket ortaklarından----- hesabına --- olmak üzere 3 ayrı ödeme yaptığını, yapılan bu ödemeye ek olarak dava dilekçesinde belirtilen ve ciranta olarak ----- bağlantı çeki verildiği, nakit gönderilen para ile toplam 135,700,00 TL ödeme yapıldığı, gönderilen çeklerden 3 adette toplam 30.000,00 TL tutarın karşılıksız kaldığını ve bunun için davalının----- esas sayılı dosyası ile ---- İcra Müdürlüğünde icra takibi başladığını, icra takibine konu bu çekler için--- esas sayılı dosyası ile menfi tespit davası görüldüğünü, 30.000,00 TL haricinde kalan 87.500,00 TL tutarındaki diğer çeklerin tahsil edildiğini, ancak ödenen paraya karşılık mal gönderilmediğini, ----nakit ile toplam 105.700,00 TL tutar ile davalı şitketin, davacı müvekkil aleyhine zenginleştiğini, yapılan bu ödeme karşılığında davalı şirketin davacı müvekkile göndermesi gereken malları göndermediğini, bu nedenle alacak davası açmak zorunda kaldıklarını belirterek davacı müvekkili aleyhine 105.700,00 TL zenginleşmiş bulunan davalı şirketten bu bedelin ayrı ayrı ödendikleri tarihlerden itibaren işleyecek yasal faizleri ile birlikte tahsiline, yargılama giderleri ile vekalet ücretinin davalı tarafa tahmiline karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
SAVUNMA :
Davalıya usulüne uygun dava dilekçesinin tebliğine rağmen davaya cevap vermediği görülmüştür.
DELİLLERİN DEĞERLERLENDİRİLMESİ VE GEREKÇE
Dava, davacı tarafından davalıda----sebebiyle ödenen nakit ve çek bedellerinin tahsili talebine ilişkindir.
Davacı, davalı ile -------- alış verişi için anlaşma sağlandığını, bu kapsamda davalıya fatura kesildiğini, nakit ve çek il ödemelerde bulunduğunu, davalının sözleşme gereğince mal tesliminde bulunmadığını, davalının edim yükümlülüğünü yerine getirmemesi sebebiyle sebepsiz olarak zenginleştiğini ve davalıya mal teslimi için ödenen ve iade edilmeyen nakit ve çek alacak bedellerinin ödeme tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte tahsiline karar verilmesini talep etmiştir.
Davalı, usulüne uygun davetiyeye rağmen cevap dilekçesi sunmadığı anlaşılmakla, HMK 128. maddesi gereğince, davacının, dava dilekçesinde ileri sürdüğü vakıaların tamamını inkâr etmiş sayılmaktadır.
Davanın açıldığı tarihte yürürlükte bulunan usul hükümleri doğrultusunda yazılı yargılama usulüne tabi olarak oluşturulan tensibe istinaden yargılamaya başlanmış yöntemine uygun ön inceleme duruşması açılarak öncelikle dava şartları ve ilk itirazlar incelenmiş, hukuki ihtilaf noktaları belirlenmek suretiyle tahkikat aşamasında deliller toplanmış, -----üzerinden celp edilerek dosya içerisine alınıp incelenmiş,---- davacının tacir bilgisi celp edilmiş,, ----- davacının ---- ticari işletme kaydı bilgileri celp edilmiş, ------Asliye Ticaret Mahkemesinden davacının ticari defter ve kayıtları üzerinde inceleme yapılmak suretiyle 10/10/2019 tarihli bilirkişi raporu alınmış, tarafların ticari defter ve kayıtları üzerinde inceleme yapılması için mahkememizce 24/02/2021 tarihli bilirkişi raporu alınmış ve dava sonuçlandırılmıştır.
10/10/2019 tarihli talimat bilirkişi raporunda özetle, "...Davacı ....---- defterine tabi olduğu, ---defter tutulduğu,---işletme defterlerinin açılış tasdikinin yapıldığı, 6102 sayılı Türk Ticaret Kanunu “na göre işletme defterlerinin kapanış tasdiki zorunluluğu bulunmadığı, 2017 yılı için şirket defterlerinin kapanış tasdikinin bulunduğu, defterlerin Türk Ticaret Kanunu ve Vergi usul Kanunu açısından üsülüne uygun tutulduğu, Davada sunulan 57.236,61 TL. tutarlı faturanın ticari defterlerinde kayıtlı olduğu, davalı şirketin tahsilat makbuzuna istinaden ödemenin yapıldığı, bu işlem ilc taraflar arasında ticari ilişki olduğu, Davacı ... tarafından davalı ------. tutarındaki kısmının karşılıksız kaldığı, takastan karşılıksız olarak dönen 3 adet çek için davalı şirket ortağı ----- yaprağı banka yükümlülüğü olan---- tutarın tahsil edildiği, karşılıksız kalan çek tutarı ----takip başlatıldığı, Davalı şirketin ortağı-----. adına -----. olmak üzere 3 adette toplam 11.176,00 TL. para yatırıldığı, Davacı ... tarafından davalı şirkete yeni mal alımı için verildiği bildirilen 13.200,00 TL. nakit ve 117.509,00 TL. tutarındaki müşteri çeki ile birlikte toplam 135.700,00 TL. tutarında alacak kaydının davacının 2017 yılı muhasebe ve defter kayıtlarında yer aldığı, ancak davalı tarafından bu ticaret için fatura ibraz edilmediği, Dava tarihi itibariyle davalı şirket tarafından mal satışı ve teslimi ile ilgili fatura veya benzeri resmi evrak dosyaya sunulmadığından, davacının muhasebe kayıtlarından tespit edildiği üzere davacı ....--- davalı ------ tutarında alacaklı olmasına rağmen yasal defterinde tek düzen ---- tutarında kayıt yapıldığı, borç bakiyesi verdiği (alacaklı olduğu)..." yönünde görüşlerini bildirmişlerdir.
24/02/2021 tarihli bilirkişi raporunda özetle, "...Defterlerin Usulüne Uygun Tutulup Tutulmadığı Yönünden: Davacının --------- kapsamında ---- tanzim edilen 10.10.2019 tarihli bilirkişi raporunda incelendiği “defterlerin Türk Ticaret Kanunu ve Vergi Usul Kanunu açısından usulüne uygun tutulduğu” şeklinde kanaate varıldığı, Davalı taraf, yukarıda da açıklandığı gibi,----- ibraz etmediğinden defterlerinin incelemesinin yapılamadığı, Taraflar Arasında Ticari İlişki Bulunup Bulunmadığı Yönünden; Davalı şirket tarafından davacı ---- düzenlendiği, yine davalı ---- tahsilat makbuzu ile ---- tahsilat yapıldığı, işbu ödeme ve faturanın davacı defterlerinde kayıtlı olduğunun tespit edildiği hususları topluca değerlendirildiğinde, davacı ile davalı arasındaki içari İlişki bulunduğunun söylenebileceği, Davacı Alacağı Yönünden: Davacı tarafından davalıya teslim edilen 21 adet çekin vadesinde davacı hesaplarından ödenip ödenmediğinin denetlenemediği, işbu kapsamda bu aşamada araştırma yapılıp yapılmayacağının takdirinin sayın mahkemeye ait olmakla birlikte, davacı tarafından davalıya teslim edilen Müşteri çeklerinin tamamını vadesinde ilgili bankalara ibrazında davalıya ödendiği kabulüne göre davacı ... tarafından davalı şirkete yeni mal alımı için verildiği bildirilen 117.500,00 TL. tutarındaki müşteri çeki kaydının davacının 2017 yılı muhasebe ve defter kayıtlarında yer aldığı, ayrıca davacı tarafından ---- ortağı olduğu anlaşılan ---- gönderildiği, davacı tarafından ----- olarak başka bir davaya konu edildiği dikkate alınarak, toplam çek tutarından İşbu tutarının düşümünün yapılarak, işbu çekler ve nakit ödemeler karşılığı mal ve hizmet alındığına ilişkin usulüne uygun tebligata rağmen davalı tarafından dosya muhteviyatında herhangi ödeme belgesi sunulmadığı hususları topluca değerlendirildiğinde, davacının (117.500-30.000) 87.500TL çeklerden ve 11.176 TL nakit ödemeden kaynaklanan toplam 98.676,00 TL alacağını talep edebileceği kanaatlerine varılmıştır...." yönünde görüşlerini bildirmişlerdir.
Dosya kapsamında alınan 10/10/2019 tarihli bilirkişi raporu ve 22/02/2021 tarihli bilirkişi raporu ile dosya kapsamındaki bilgi ve belgeler dikkate alındığında; davacı ticari kayıtları esas alınarak davacının davalıya dava konusu çekleri teslim ettiği ve ayrıca bir miktar nakit ödemede bulunduğu anlaşılmaktadır. Davalıya verilen kesin süreye rağmen defter ibrazından kaçındığı anlaşılmaktadır. HMK 222/2 maddesi gereğince davalının dava konusu çekleri ve nakit ödemeleri aldığının kabulü gerekir. Ancak davacının uyuşmazlık yılları itibariyle işletme hesabına göre defter tutması sebebiyle mal alım satımı ile ilgili karşılık olarak verilen nakit, çek, senet, banka havalesi gibi ödeme tahsilat hareketlerinin izlenmesinin mümkün olmadığı anlaşılmıştır. Her ne kadar davacı tarafından yapılan nakit ödemeler banka hareketleri ile sabit ise de, dava konusu çeklerin hukuki vasfı gereği davacı tarafından ödenip ödenmediği mevcut dosya kapsamında anlaşılamamıştır. Bu kapsamda mahkememizin 10/06/2021 tarihli celsesi ile davacı vekili dava konusu çekleri ödeyip-ödemediği, ödenmiş ise ödeme tarihlerini bildirmek üzere kesin süre verilmiş, verilen kesin süre içerisinde davacı vekili tarafından herhangi bir beyanda bulunulmadığı anlaşılmıştır. Buna göre davacı vekilinin dava konusu çeklerin kendisi tarafından ödendiğini ispatlanmasına ilişkin hakkından HMK 94/3 maddesi gereğince vazgeçtiğinin ve bu hakkının ortadan kalktığının kabulü gerekir. Anılan gerekçelerle davacının nakit ödeme talepleri yönünden davanın kabulüne, dava konusu çeklerin davacı tarafından ödendiğinin yöntemince ispatlanamaması sebebiyle çeklere yönelik taleplerinin reddine karar verilmiş, aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur.
HÜKÜM: Gerekçesi yukarıda açıklandığı üzere;
Davanın KISMEN KABULÜNE,
1------ ödeme tarihinden,------- tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
-Davacının fazlaya ilişkin talebinin REDDİNE,
2-Karar harcı 763,43-TL 'den davacı tarafça peşin olarak yatırılan 1.805,10-TL harçtan mahsubu ile fazla yatırılan 1.041,67-TL harcın karar kesinleştiğinde talep halinde davacıya iadesine,
3-Davacı tarafça yatırılan 1.805,10-TL peşin harcın davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
4-Davacı tarafından tarafından yapılan 31,40-TL başvuru harcı, 4,60-TL vekalet harcı, 411,20-TL tebligat ve müzekkere gideri, 1.650,00-TL bilirkişi ücreti olmak üzere toplam 2.097,20-TL yargılama giderinin haklılık oranına göre 221,74-TL sinin davalı taraftan tahsili ile davacı tarafa ödenmesine, kalan tutarın davacı üzerinde bırakılmasına,
5-Davalı tarafından yapılan yargılama gideri bulunmadığından bu hususta karar verilmesine yer olmadığına,
6-Davacı taraf kendisini vekille temsil ettirdiğinden ---- gazetede yayımlanan ve yürürlüğe giren/ karar tarihinde geçerli ---- nispi vekalet ücretinin davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
7-Taraflarca dosyaya yatırılan ve sarf edilmeyen gider avansının karar kesinleştiğinde Hukuk Muhakemeleri Kanununun 333.maddesi uyarınca ilgili tarafa iadesine,
Dair, davacı vekilinin yüzüne karşı kararın tebliğinden itibaren 2 haftalık yasal süre içerisinde İstanbul Bölge Adliye Mahkemesine istinaf yolu açık olmak üzere verilen karar açıkça okunup, usulen anlatıldı