BAM Hukuk Mahkemeleri İstanbul Anadolu 12. Asliye Ticaret Mahkemesi 2019/647 Esas 2021/848 Karar Sayılı İlamı

T.C. İstanbul Anadolu 12. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
ESAS NO : 2019/647 Esas
KARAR NO: 2021/848
DAVA : Kıymetli Evrak İptali (Çek İptali (Hasımsız))
DAVA TARİHİ: 10/11/2019
KARAR TARİHİ: 03/11/2021
Mahkememizde görülmekte olan Kıymetli Evrak İptali (Çek İptali (Hasımsız)) davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; müvekkilinin -----etmekte olduğunu, davacı şirketin --- şirket yetkilisi ------ ----- olduğunu, müvekkili olan şirketi zarar uğrattığını ve daire satışları için alınan bir çok çek ve senedin kayıp olduğunu, ----- senet ve çekler hakkında bilgisi olmadığını ve sorumlu olmadığını ileri sürererek, davacı müvekkilini dolandırdığını inkar edilmekte olduğunu, gerek --- gerekse de diğer işbirlikçileri --- hakkında, davacı şirket tarafından ----- haklarında şikayetçi olunmuş ve soruşturma hali hazırda devam etmekte olduğunu, ---- tarafından davacı müvekkili olan şirkete daire satım bedellerine mukabil olarak verilen her biri ----çek, davacı şirket kasasında olmasına rağmen, davacı şirket tarafından yapılan tüm aramalara rağmen, söz konusu çeklere ulaşılamadığını, söz konusu çeklerin akıbetinin ne olduğu ----- sorulmuş ise de, çeklerin akıbeti hakkında bilgisi bulunmadığını belirttiğini, çeklerin suretleri de şirket muhasebesinden alındığı için hali hazırda çeklerin keşide tarih bilgilerine davacı müvekkilinin ulaşamadığını, ancak, cebine koyduğu çekleri düşürdüğü veya çalındığını işyerine geldiğinde fark ettiğini, müvekkilinin yapmış olduğu her türlü aramaya rağmen dava konusu çekleri bulamadığını, çalınma ve kaybolma sebebiyle çekler zayi olduğunu tüm bu nedenlerle ------ bedelli çeklerin kayıp nedeniyle iptaline karar verilmesi amacıyla iş bu davayı açma zorunluluğu doğmuştur.
Mahkememizce; ----- iptali istenilen çeke ilişkin ilan evrakı gönderilmiş ve ilanlar yapılmış, dava konusu çeklerle ilgili muhatap bankalara ayrı ayrı yazı yazılarak çeklerin, çek koçanlarının ve çek hesaplarının kimlere ait olduğunun, çeklerin bankaya ibraz edilip edilmediğinin, şayet ibraz edilmiş ise veya ibraz edilirse ibraz tarihi ile ibraz edenin isim ve adresinin, çekleri ibraz edenlerin çek aslı ile birlikte mahkememize müracatlarının teminin sağlanması hususları sorulmuş ve gelen yazı cevapları incelenmiştir.
Dava, zayi nedeniyle çek iptali istemine ilişkindir.
Davanın dayanağı, 6102 sayılı T.T.K.nun 818. maddesi delaletiyle aynı Kanunun 757, 762, 763, 764. maddeleridir.
Bu davalar, özelliği itibari ile hasımsız açılan davalardandır.
Ön inceleme duruşmasında, uyuşmazlığın; dava konusu çeklerin zayi nedeniyle iptali istemine ilişkin olduğu tespit olunmuştur.
Zayi nedeniyle kıymetli evrakın iptalini isteyebilmek için gerekli olan şartlardan birisi de, senette mündemiç olan hakkın varlığını sürdürmesidir.
Somut olayda, davacı tarafından, dava konusu çeklerin fabrikada çıkan yangın sebebiyle zayi olduğu ileri sürülmüş ve yangına ilişkin delillerle birlikte anılan çeklerin tarih ve numaraları sunulmuştur.
Esasen hasımsız olarak açılan ve kesin hüküm niteliği de taşımayacak olan bu türden davalarda, davacının mahkemeye olumlu bir kanaat verecek kadar delil sunmasını yeterli saymak gereklidir. Aksinin kabulü ile davacının daha fazlasını ispata zorlanması, çeklere de uygulanacak olan TTK'nin 757 ve devamı maddelerindeki zayi nedeniyle kıymetli evrak iptali hükümlerinin uygulanmasını imkânsız hale getirecektir. Kaldı ki, dava sırasında yapılacak olan ilanlar sonucunda, hak sahipleri varsa ortaya çıkabilecek ve kendilerine karşı istirdat davası açılabilecek ya da hak sahipleri tarafından hasımlı olarak açılacak bir dava ile, çek iptali kararının iptali talep edilebilecektir. Dolayısıyla mahkemeyi tereddüte sevk eden hususlar, esasen anılan davalarda tartışılacaktır.
Davacı tarafından zayi edildiği bildirilen çeklerle ilgili olarak ---- madde hükümleri gereğince çeki bulanların veya herhangi bir nedenle ellerinde bulunduranların ilk ilan tarihinden itibaren 3 aylık süre içinde mahkememize ibraz etmeleri veya bir bildirimde bulunmaları, aksi takdirde çekin iptaline karar verileceği konusunda ------ tarihlerinde olmak üzere birer hafta ara ile üç kez ilan yapılmış, ancak zayi olduğu iddia olunan çekler bulunamamış, --- ibraz edilmemiştir.
Tüm bu nedenlerle, davanın kabulü ile 6102 sayılı TTK’nin 818/1-s maddesi yollamasıyla 764/1. maddesi uyarınca davaya konu çeklerin zayi nedeniyle ayrı ayrı iptaline dair aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur.
HÜKÜM (Yukarıda Açıklanan Nedenlerle):
1-Talebin KABULÜ ile, talep konusu olan;
a-Keşidecisi ---- ---bedelli çek,
b-Keşidecisi ---- ------- bedelli çek,
ç-Keşidecisi ----- ----------- bedelli çek,
f-Keşidecisi ---- bedelli çek,
g-Keşidecisi ---- bedelli çek,
h-Keşidecisi --- bedelli çek,
i-Keşidecisi ---- bedelli çek,
j-Keşidecisi ---- bedelli çek,
k-Keşidecisi --- ------ bedelli çek,
l-Keşidecisi --------- keşide yeri ---- bedelli çekin ayrı ayrı ZAYİ NEDENİYLE İPTALİNE,
2-Harçlar kanunu uyarınca alınması gereken 59,30 TL harçtan peşin yatırılan toplam 44,40 TL hacın mahsubu ile bakiye 14,90 TL harcın davacıdan alınarak hazineye gelir kaydına,
3-Davacı tarafından yapılan masrafların kendi üzerinde bırakılmasına,
4-Karar kesinleştiğinde bakiye gider avansının davacı tarafa iadesine,
Dair; davacı vekilinin yokluğunda,, gerekçeli kararın taraflara tebliğinden itibaren iki hafta içinde --------Adliye Mahkemesinde istinaf yasa yolu açık olmak üzere oybirliğiyle verilen karar açıkça okunup usulen anlatıldı. 03/11/2021