BAM Hukuk Mahkemeleri Ankara 7. Asliye Ticaret Mahkemesi 2021/212 Esas 2021/696 Karar Sayılı İlamı

T.C. ANKARA 7. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
TÜRK MİLLETİ ADINA YARGILAMA YAPMAYA VE HÜKÜM VERMEYE YETKİLİ
T.C.
ANKARA GEREKÇELİ KARAR
7. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO : 2021/212 Esas
KARAR NO : 2021/696

DAVA : Zayi Belgesi Verilmesi
DAVA TARİHİ : 02/04/2021
KARAR TARİHİ : 25/10/2021
KARAR Y.TARİHİ : 27/10/2021
Mahkememizde görülmekte olan Zayi Belgesi Verilmesi davanın yapılan açık yargılaması sonunda,
İDDİA :
Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; müvekkilinin oto kaporta, oto tamir-bakım ve inşaat işleri yaptığını, müvekkilinin muhasebeci olarak 2014 yılına kadar kendi muhasebecisi ile çalıştığını, 2014 yılında inşaat işlerine ağırlık vermek isteyen müvekkilinin yeni bir muhasebeci arayışına girmiş ve yeniden defter açılışı yaptığını, bu tarihi itibariyle muhasebeci ...'in müvekkiline ait defterleri tuttuğunu, müvekkilinin sigorta, vergi, tüm beyannamelerinin yine muhasebeci ... tarafından yapıldığını, müvekkilinin defterlerinin 23.10.2015 tarihine kadar muhasebeci ... tarafından tutulduğunu, 23.10.2015 tarihinden itibaren müvekkilin muhasebe işlerinin, muhasebeci ... tarafından kendisinin ortağı olduğunu söylediği ...'ya devir edildiğini, müvekkilinin defterlerinin incelenmesi gereken bir durumun ortaya çıkması sonucu 2015 ve 2016 yıllarının ait defterlerin istendiğini, ... ve ...'dan söz konusu defterlerin istenmesi üzerine, muhasebe işlerini bıraktıklarını, ofislerini kapattıklarını ve defterleri kaybettiklerini bildirdiklerini, 2015 ve 2016 yıllarına ait defterlerinin kaybolması nedeniyle müvekkilinin ticari faaliyetlerine devam edemediğini belirterek zayii belgesi verilmesini talep ve dava etmiştir.
SAVUNMA :
Dava hasımsız olarak açılmıştır.
YARGILAMA VE GEREKÇE :
Dava, ticari defter ve kayıtların zayi olduğunun tespiti ve zayi belgesi verilmesi istemine ilişkindir (TTK m. 82/5,7).
Ticari defter ve kayıtların zayi edilmesi halinde, zayi belgesi verilmesine ilişkin düzenleme 6102 s. TTK m. 82/7'de yapılmıştır. Ticari defter ve kayıtların zayi nedeniyle iptaline yönelik açılacak davalarda asliye ticaret mahkemesi görevli ve yetkilidir (6102 s. TTK m. 4, 5).
6102 s. TTK 82 maddede yapılan düzenlemede; her tacir, kanunen tutulması zorunlu olan ticari defter ve kayıtlarını 10 yıl süre ile saklamak zorundadır. Bir tacirin saklamakla yükümlü olduğu defterler ve belgeler; yangın, su baskını veya yer sarsıntısı gibi bir afet veya hırsızlık sebebiyle ve kanuni saklama süresi içinde zıyaa uğrarsa tacir zayii öğrendiği tarihten itibaren onbeş gün içinde ticari işletmesinin bulunduğu yer ticaret mahkemesinden kendisine bir belge verilmesini isteyebilir. Bu dava hasımsız açılır. Mahkeme gerekli gördüğü her türlü delilin toplanmasına karar verebilir (TTK.m.82/7).
Yapılan yasal düzenlemeden açıkça anlaşıldığı üzere, tutulması zorunlu ticari defter ve kayıtların saklama süresi içinde ziyaya uğraması halinde tacirin bu durumu öğrendiği tarihten itibaren 15 gün içinde ticari işletmenin bulunduğu yerdeki ticaret mahkemesinden kendisine zayi belgesi verilmesini talep edebilir. Ticari işletmenin bulunduğu yerdeki ticaret mahkemesinin yetkisi, kamu düzenine ilişkin kesin yetkidir. Dava şartı niteliğinde olan bu yetkinin mahkeme tarafından resen nazara alınması zorunludur (HMK m. 114/1-ç, 115).
Somut olayda; davacı, ticari işletmesine ait 2015 ve 2016 yılı ticari defterlerinin, şirket muhasebecisinin uhdesinde iken kaybolduğunu ileri sürülerek zayi belgesi verilmesini talep etmiştir. 6102 sayılı TTK'nın 82/7. maddesinde sayılan sebeplerin zayi belgesi verilmesi için gerçekleşmesi gerekli mücbir sebepler olduğu ve kanun metni ile zayi belgesi verilebilmesi sebeplerinin sınırlandığı, bu sebeplerin genişletilemeyeceğinin uygulamada kabul gördüğü, dava konusu olayda olduğu gibi muhasebeci uhdesinde iken defterlerin kaybolması halinin mücbir sebep olarak kabul edilemeyeceği gibi, şirket muhasebecisinin bu yöndeki beyanınnz da zayi belgesi verilmesi için yeterli olmadığı, kaldı ki; tacir olan davacının basiretli davranarak defterlerin muhafazası için gerekli tedbirleri alması gerekirken, almadığı, defterlerin şirket merkezi dışında muhasebecinin uhdesinde iken kaybolmasında kusurlu olduğu anlaşıldığından davanın reddine karar verilerek aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur.
Anlatılan nedenlerle,
HÜKÜM :
1-Davanın reddine,
2-Masrafların davacı üzerinde bırakılmasına,
3-Arta kalan gider avansının karar kesinleştiğinde yatırana iadesine,
4-Alınması gerekli 59,30 TL harç peşin alındığından başkaca harç alınmasına yer olmadığına,
Dair davacı vekilinin yüzüne karşı, kararın tebliğinden itibaren 2 haftalık sürede verilecek dilekçe ile Ankara Bölge Adliye Mahkemesi'nde istinaf kanun yolu açık olmak üzere verilen karar açıkça okunup, usulen anlatıldı.25/10/2021

Katip ...
e-imzalıdır



Hakim ...
e-imzalıdır