17. Hukuk Dairesi 2017/527 E. , 2019/9405 K.
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi
Taraflar arasındaki rücuen tazminat davasının yapılan yargılaması sonunda; kararda yazılı nedenlerden dolayı davaların kısmen kabulüne-kısmen reddine dair verilen hükmün süresi içinde davacılar vekili, davalı ... Mad. Pet. Ür. İnş. Gıda. Tur.Paz. San. ve Tic. Ltd. Şti. vekili ile davalı ... vasisi ... tarafından temyiz edilmesi üzerine dosya incelendi, gereği düşünüldü:
-K A R A R-
Davacılar vekili; davalı ... Madencilik Petrol Ürünleri İnşaat Gıda Turizm Pazarlama Sanayi ve Ticaret Limited şirketine ait olan, davalı ... sevk ve idaresindeki aracın davacılar murisi ..."in kullandığı araçla karıştığı trafik kazasında ..."in vefat ettiğini, davacıların kazada sonucunda eş, babaları, çocukları ve kardeşlerini yitirdiklerini beyanla, fazlaya ilişkin haklar saklı kalmak üzere; davacı eş ... ile oğul ... ve kızları ... için 1.000,00"er TL maddi, 100.000,00"er TL manevi, anne ve baba ... ve ... için 1.000,00"er TL maddi, 70.000,00"er TL manevi ve kardeşler ..., ... ve ... için 30.000,00 TL manevi olmak üzere, toplam 5.000,00 TL maddi ve toplam
530.000,00 TL manevi tazminatın kaza tarihininden itibaren işleyecek yasal faiziyle birlikte davalılardan müştereken ve müteselsilen tahsili ile davacılara verilmesini talep ve dava etmiştir.
Davalı ... Mad. Pet. Ür. İnş. Gıda. Tur. Paz. San. ve Tic. Ltd. Şti. vekili davanın reddini dilemiş, diğer davalılar cevap vermemiştir.
Mahkemece toplanan deliller ve tüm dosya kapsamına göre, davacı ..."ın maddi tazminat davasının kısmen kabulü ile 130.195,51 TL maddi tazminatın kaza tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte davalılardan müştereken ve müteselsilen tahsili ile bu davacıya verilmesine, davacı ... açısından açılan maddi tazminat davasının reddine, davacılar ... için 43.683,31 TL, ... için 16.232,18 TL ... için 38.079,60 TL maddi tazminatın kaza tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte davalılardan müştereken ve müteselsilen tahsili ile bu davacıya verilmesine, davacıların manevi tazminat davalarının kısmen kabulü ile,davacı ... için 25.000,00 TL ... ve ... için 15.000,00"er TL, ... ve ... için 7.500,00"er TL, ..., ... ve ... için 4.000,00"er TL manevi tazminatın kaza tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte davalılardan müştereken ve müteselsilen tahsili ile bu davacılara verilmesine karar verilmiş; hüküm, davacılar vekili, davalı ... Mad. Pet. Ür. İnş. Gıda. Tur. Paz. San. ve Tic. Ltd. Şti. vekili ile davalı ... vasisi ... tarafından temyiz edilmiştir.
1-Dava, ölümlü trafik kazası nedeniyle ölenin yakınlarının maddi ve manevi tazminat istemine ilişkindir.
6100 sayılı HMK"nun 27. maddesi uyarınca davanın tarafları, kendi hakları ile bağlantılı olarak hukuki dinlenilme hakkına sahip olup, bu hak yargılama ile ilgili bilgi sahibi olunmasınıda içerir. Bu kapsamda kural olarak, duruşma yapılması zorunlu olan çekişmeli yargıda hakim, kanunun gösterdiği istisnalar dışında tarafları dinlemeden veya iddia ve savunmalarını bildirmeleri için kanuna uygun biçimde davet etmeden hükmünü veremez.Bu çerçevede, öncelikle tarafların gerek yargı organlarınca gerekse karşı tarafça yapılan işlemler konusunda bilgilendirilmeleri zorunludur kişinin kendisinden habersiz yargılama yapılarak karar verilmesi, kural olarak mümkün değildir.
Savunma hakkını güvence altına alan T.C Anayasası"nın 36. maddesinde de buna paralel düzenleme bulunmaktadır.
Eldeki dosyada; davacılar vekilinin 09/02/2016 tarihli ıslah dilekçesinin davalılara tebliğ edilmediği,10.04.2016 havale tarihli ek hesap raporu ise davalılara tebliğ edilmekle birlikte, raporun tebliğ tarihleri göz önüne alındığında, yasal beyan sürelerinin dolması beklenilmeksizin dosyanın karara çıktığı görülmüştür.
Bu durumda mahkemece ıslah dilekçesinin davalı taraflara tebliği ile,davalıların ıslah dilekçesi ve ek hesap raporuna karşı beyan ve itirazlarını bildirmesi hususunda süre verilmesi gerekirken, yazılı olduğu biçimde savunma hakkının kısıtlanması doğru değildir.Bu husus yerine getirilmeden hüküm kurulması, savunma hakkının kısıtlanmasına yönelik esaslı usul hatası olduğundan hükmün bozulması gerekmiştir.
2-Davalılardan ..."in Geyve Sulh Hukuk Mahkemesi"nin 11.06.2015 tarih, 2015/197 Esas, 2015/325 Karar sayılı kararı ile vesayet altına alınmasına karar verildiği, kendisine vasi olarak ..."in tayin edilmiş olduğu ve gerekçeli kararın vasi ..."e tebliğ edildiği, ne var ki vasiye verilmiş husumete izin kararının evrak arasında bulunmadığı görülmekle; vesayet makamı tarafından verilmiş husumete izin kararın temin edilerek yargılamaya devam edilmesi gerekirken yazılı şekilde bu husus gözetilmeksizin karar verilmesi de doğru görülmemiştir.
3-Kabule göre de; mahkemece, davacıların tümü için kabul edilen maddi ve manevi tazminatlar için davacılar yararına tek vekalet ücretine hükmedilmiştir. İhtiyari dava arkadaşı olan davacıların her birinin murislerinin ölümü nedeniyle ayrı ayrı maddi ve manevi tazminat talebinde bulunmuş olması, her birinin davasının diğerinden bağımsız olması ve aralarında ihtiyari dava arkadaşlığı bulunanların usul ekonomisi ilkesi dikkate alınarak birlikte dava açtıkları durumda da esasen birden fazla dava olduğu dikkate alınarak; her bir davacı yönünden lehine hükmedilen maddi ve manevi tazminat miktarına göre ayrı ayrı vekalet ücreti verilmesi gerekirken yazılı şekilde tek vekalet ücretine hükmedilmesi doğru değil bozmayı gerektirmektedir.
4-Bozma nedenlerine göre, davalı ... Mad. Pet. Ür. İnş. Gıda. Tur.Paz. San. ve Tic. Ltd. Şti vekilinin sair, davalı ... vasisi ..."in temyiz itirazlarının ise incelenmesine şimdilik gerek görülmemiştir.
SONUÇ: Yukarıda (1) nolu bentte açıklanan nedenlerle davalı ... Mad. Pet. Ür. İnş. Gıda. Tur.Paz. San. ve Tic. Ltd. Şti vekilinin temyiz itirazlarının kabulüyle, (2) nolu bentte açıklanan ve resen görülen nedenlerle,
(3) nolu bentte açıklanan nedenlerle davacılar vekilinin temyiz itirazlarının kabulü ile hükmün BOZULMASINA, (4) nolu bentte açıklanan nedenlerle davalı ... Mad. Pet. Ür. İnş. Gıda. Tur.Paz. San. ve Tic. Ltd. Şti vekilinin sair, davalı ... vasisi ..."in temyiz itirazlarının incelenmesine yer olmadığına, peşin alınan harcın istek halinde temyiz eden davacılar ve davalılar ... Mad. Pet. Ür. İnş. Gıda. Tur.Paz. San. ve Tic. Ltd. Şti. ile ... vasisi ..."e geri verilmesine 15/10/2019 gününde oybirliğiyle karar verildi.