Danıştay 8. Daire 1988/820 Esas 1990/145 Karar Sayılı İlamı

Daire : SEKİZİNCİ DAİRE
Karar Yılı : 1990
Karar No : 145
Esas Yılı : 1988
Esas No : 820
Karar Tarihi : 05/02/990

HAKARET SUÇU NEDENİYLE VERİLEN DİSİPLİN CEZASI İLE AYNI SUÇTAN HÜKÜM GİYİLMESİ DURUMUNDA VERİLEN DİSİPLİN CEZALARI ARASINDA ADİL BİR DENGE BULUNMADIĞI HK.

Uyuşmazlık; öğretmenine hakaret etmekten dolayı ağır para cezasına hüküm giyen öğrencinin okulla ilişiğinin kesilmesinden doğmuştur.
Milli Eğitim Gençlik ve Spor Bakanlığına Bağlı Ortaokul ile Ortaöğretim Kurumları Disiplin Yönetmeliğinin 5.maddesi (Ç/d) fıkrasında; öğretmenlere hakaret etme eylemi cezasının bir yıl okuldan uzaklaştırma olduğu belirtilmiş; aynı yönetmeliğin 55.maddesi (5 ve 6) fıkralarında ise hüküm giyen öğrencilerin okullarıyla ilişkilerinin kesileceği, bu öğrencilerin isterlerse, sınıf arkadaşları okulu bitirdikten en az iki öğretim yılı sonra okul dışından bitirme sınavlarına girebilecekleri kuralı yer almış bulunmaktadır.
Dosyadaki belgelerden davacı öğrencinin sınıfta öğretmenine hakaret etmekten dolayı yargılandığı, Asliye Ceza Mahkemesi kararı ile Ondört bin lira ağır para cezasına hüküm giydiği, öğretmeninde aynı Mahkemenin 6750 lira ağır para cezasıyla cezalandırıldığı, ancak cezanın ertelendiği; hüküm giydiğinin öğrenilmesi üzerine de davacının, dava konusu kararla, okul idaresince anılan Yönetmeliğin 55.maddesi hükmü uyarınca ilişiğinin kesildiği anlaşılmıştır. Davacıya, işlediği hakaret suçu nedeniyle mahkemece verilmiş olan para cezası; okula devamını herhangi bir şekilde engellemediği halde Yönetmeliğin 55.maddesindeki kural nedeniyle arkadaşlarının okulu bitirmesinden sonra en az iki yıl daha daha okuldan uzak kalmasını gerektirmektedir. Aynı davranış nedeniyle ceza davası açılmaması durumunda ise Okul Disiplin Kurulunca Yönetmeliğin 5.maddesi uyarınca sadece 1 yıl süre ile okuldan uzaklaştırma cezası verilebilmektedir.
Bu durumda Yönetmeliğin 55.maddesine göre en küçük bir cezaya mahkum olan öğrenci çok uzun bir süre öğrenim hakkından yoksun kalmakta hatta öğrencinin yaş sınırıda Gözönünde bulundurulusa okula devam hakkının sürekli olarak önlenmesi gibi çok ağır ve adil olmayan bir sonuç doğmaktadır.
Bu durumda, disiplin suçu olarak hakaret eyleminin cezası bir yıl süre ile okuldan uzaklaştırma olduğu halde, sırf hüküm giydiği gerekçesiyle bu süreyi aşan bir ceza uygulanarak öğrencinin ilişiğinin kesilmesi suçla ceza ve yönetmelikteki iki kural arasında adil bir denge bulunmadığını açıkça göstermektedir. Bu durum gözetilmeden davayı reddeden idare mahkemesi kararında hukuka uyarlık bulunmamaktadır.
Açıklanan nedenlerle temyiz isteminin kabulü ile İdare Mahkemesi kararının bozulmasına, uyuşmazlığın hukuki niteliği ve dava dosyasında yer alan bilgi ve belgelerin işin esası hakkında karar vermeye yeterli görüldüğünden, 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Yasasının 49.maddesinin 2.fıkrası uyarınca, dava konusu işlemin iptaline karar verildi.