MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi

Taraflar arasındaki tasarrufun iptali davasının yapılan yargılaması sonunda; kararda yazılı nedenlerden dolayı davanın reddine dair verilen hükmün süresi içinde davacı vekili tarafından temyiz edilmesi üzerine dosya incelendi, gereği düşünüldü:
-K A R A R-
Davacı vekili, müvekkilinin HSBC Bank-... Şubesine ait keşidecisi ... İnşaat San.Tic.Ltd.Şti. olan ve davalılardan Doğu İnşaat San.Tic.Ltd.Şti."nin aval verdiği, 14/03/2014 keşide tarihli 9.000.000,00 TL meblağlı çek ve HSBC Bank-... şubesine ait, keşidecisi ... İnş.San.Tic. Ltd.Şti."nin aval verdiği, 17/03/2014 keşide tarihli 8.000.000,00 TL meblağlı çek karşılığında alacaklı olduğunu, alacağına istinaden Bakırköy 8. İcra Müdürlüğünün 2014/4044 sayılı dosyasıyla icra takibi yapıldığını, davalıların kötü niyetli olarak ve alacaklılardan mal kaçırmak gayesi ile hareket ettiklerini, borçluların aciz içinde oldukları ve alacağın tahsilinin imkansız olduğunun tespit edildiğini, davalı borçlunun icra takibinden kısa bir süre önce adına kayıtlı taşınmazları muvazaalı olarak diğer davalıya devrettiğini beyanla 12/2/2014 tarih ve 8617 yevmiye numaralı ile 04/02/2014 tarih ve 2251 yevmiye numaralı satış işlemine konu taşınmazların, cebri icra yolu ile satılarak alacaklarının davalılardan tahsiline karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
Davalı ... Turizm Ticaret A.Ş. vekili, gerçek borçlu dava dışı ... Ltd.Şti"yle ilgili olarak Bakırköy 11. Asliye Ticaret Mahkemesinin 2014/26 E.sayılı dosyası ile 7/3/2014 tarihinde iflasın ertelenmesi kararı alındığını, 1 yıllık iflasın ertelenmesi süresinin sonuna kadar davanın bu dava yönünden bekletici mesele kabul edilmesi gerektiğini,
muvazaalı bir işlemin söz konusu olmadığını, müvekkilinin bedelini ödemek suretiyle taşınmazları satın aldığını, beyan ederek davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir.
Mahkemece toplanan deliller ve tüm dosya kapsamına ve alınan bilirkişi raporuna göre icra takibine dayanak olan çeklerin keşide tarihlerinin, dolayısıyla borcun doğumunun tasarruf tarihi olan 04/02/2014 tarihinden sonra olduğu, esasen tasarruf tarihi itibariyle davacı şirketin keşideci-dava dışı borçlu olan ... Ltd.Şti.ne borçlu olduğu ve dava ön koşulunun gerçekleşmediği anlaşılmakla davanın reddine karar verilmiş; hüküm, davacı vekili tarafından temyiz edilmiştir.
Dava, İİK 277 ve devamı maddelerine dayanılarak açılmış tasarrufun iptali istemine ilişkindir. İİK"nun 277 ve izleyen maddelerinde düzenlenen tasarrufun iptali davalarında amaç, borçlunun haciz ya da iflasından önce yaptığı ve aslında geçerli olan bazı tasarrufların geçersiz ya da "iyiniyet kurallarına aykırılık" nedeniyle alacaklıya karşı sonuçsuz kalmasını ve dolayısıyla o mal üzerinden cebri icraya devamla alacağın tahsilini sağlamaktır. Davacı, iptal davası sabit olduğu takdirde, tasarruf konusu mal üzerinde cebri icra yolu ile hakkını almak yetkisini elde eder ve tasarruf konusu taşınmaz mal ise, davalı üçüncü şahıs üzerindeki kaydın düzeltilmesine gerek olmadan o taşınmazın haciz ve satışını isteyebilir (İİK.md.283/1). Bu yasal nedenle iptal davası, alacaklıya alacağını tahsil olanağını sağlayan, nispi nitelikte, yasadan doğan bir dava olup; tasarrufa konu malların aynı ile ilgili değildir.
Bu tür davaların dinlenebilmesi için, davacının borçludaki alacağının gerçek olması, borçlu hakkındaki icra takibinin kesinleşmiş olması, iptali istenen tasarrufun takip konusu borçtan sonra yapılmış olması ve borçlu hakkında alınmış kesin veya geçici aciz belgesinin (İİK.nun 277 md) bulunması gerekir. Bu ön koşulların bulunması halinde ise İİK"nun 278, 279 ve 280. maddelerinde yazılı iptal şartlarının bulunup bulunmadığı araştırılmalıdır.
Tasarrufun iptali davalarının dinlenebilmesi için borcun, iptali istenen tasarruftan önce doğması dava ön koşulu olup mahkemece res"en araştırılmalıdır. Dava koşulu gerçekleşmediği takdirde işin esası hakkında hüküm kurulamaz.
Somut uyuşmazlıkta; davacının alacağına konu olan çekler 14.03.2014 ve 17.03.2014 keşide tarihli olup; iptali istenen tasarruf ise 04.02.2014 tarihinde yapılmıştır. Davacının alacağına dayanak çeklerin keşide tarihine göre iptali istenen tasarruftan sonra düzenlendiği anlaşılmakta ise de bu durumun gerçekten tasarruftan sonra doğmuş bir borç
ilişkisini mi yoksa daha önce yapılmış bir ticari ilişkiden kaynaklanan vadeli çek uygulaması olarak da bilinen bir vakıayı mı gösterdiği hususu yeterince araştırılmamıştır.
Mahkemece; dosyadan dava dışı borçlu ... İnşaat San.Tic.Ltd.Şti"nin iflas dosyasında kayyım görevini ifa eden ...’dan rapor alındığı, hazırlanan raporda; davacı yanın ve dava dışı ... İnş. Ltd. Şti’nin iflas dosyasındaki 2014 yılına ait ticari defterlerinin incelendiği, defterlerin açılış ve kapanış tasdiklerinin usulüne uygun tutulduğu, davacının defterlerine göre dava dışı borçlu ... ile ticari ilişkinin tasarruf tarihinden önce doğduğunun tespit edildiği, dava konusu çeklerin defterde kayıtlı olduğu ve 10.01.2014 tarihinde düzenlendiği, çek teslim tutanaklarında dava dışı borçlu ... firmasının imzasının bulunmadığı, bu sebeple çek tanzim tarihlerinin 10.01.2014 tarihi olarak kabul edilemeyeceği, dava dışı ... firması ticari defterlerininde de söz konusu çeklerin tasarruf tarihinden sonra kaydının bulunduğu ve tasarruf tarihi itibari ile davacının dava dışı asıl borçlu ... Ltd. Şti"ne borçlu olduğunun tespit edildiği gerekçesi ile davanın reddine karar verilmiş ise de eksik inceleme ve araştırma ile hüküm kurulamaz.
O halde; dava dışı asıl borçlu ... İnş Ltd. Şti’nin iflasına karar verildiğinin anlaşılmasına göre davacı alacaklının iflas masasına alacak kaydı yaptırıp yaptırmadığının mahkemece araştırılması ve mali müşavirlerden oluşan üçlü yeni bir heyetten rapor alınarak ve davacı alacaklının dava dışı borçlu ... İnş. Ltd. Şti. ve davalı ...nin 2012- 2013-2014 yıllarını kapsar şekilde ticari defterleri üzerinde inceleme yapılarak davacı alacaklı ile dava dışı borçlu ... İnş. Ltd. Şti arasındaki ticari ilişkinin tasarruf tarihinden önceye dayalı olup olmadığının tespiti yapılması, borcun daha önce doğduğu ispatlandığı takdirde işin esasına girilerek iptal nedenlerinin oluşup oluşmadığı araştırılarak sonucuna göre karar verilmesi gerekirken davalı borçlu ... İnşaat’ın, davacının ve dava dışı borçlu ... Ltd. Şti’nin 2012-2013-2014 defterleri ve iflas dosyası incelenmeksizin yazılı olduğu şekilde hüküm kurulması doğru görülmemiştir.
SONUÇ: Yukarıda açıklanan nedenlerle davacı vekilinin temyiz itirazlarının kabulü ile hükmün BOZULMASINA, peşin alınan harcın istek halinde temyiz eden davacıya geri verilmesine 16/10/2019 gününde oybirliğiyle karar verildi.