Danıştay 10. Daire 2021/7089 Esas 2022/2851 Karar Sayılı İlamı

T.C.
D A N I Ş T A Y
ONUNCU DAİRE
Esas No : 2021/7089
Karar No : 2022/2851

TEMYİZ EDEN (DAVALI) : … Başkanlığı
VEKİLİ : Av. …

KARŞI TARAF (DAVACI) : …
VEKİLİ : Av…

İSTEMİN_KONUSU : … İdare Mahkemesinin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararının temyizen incelenerek bozulması istenilmektedir.

YARGILAMA SÜRECİ :
Dava konusu istem: Elazığ ili, … Mahallesi, … Bulvarı No:… adresinde faaliyet gösteren davacıya ait … sayılı spor toto bayilik ruhsatının, internet üzerinden yasa dışı bahis oynatıldığının tespit edilmesi nedeniyle hakkında kamu davası açıldığından bahisle iptal edilmesine ilişkin … tarih ve … sayılı işlemin iptali istenilmiştir.
İlk Derece Mahkemesi kararının özeti: …. İdare Mahkemesince, davanın süre aşımı yönünden reddi yolunda verilen kararın Danıştay Onuncu Dairesinin 14/05/2019 tarih ve E:2019/3463, K:2019/3868 sayılı kararıyla bozulması üzerine, bozma kararına uyularak davacı ve eşi hakkında yasa dışı bahis oynatmak fiili nedeniyle açılan davada beraat kararı verildiği ve anılan kararın temyiz incelemesi sonucunda kesinleştiği, bu itibarla davacıya ait … numaralı Spor Toto bayilik ruhsatının iptal edilmesine ilişkin dava konusu işlemde hukuka uygunluk bulunmadığı gerekçesiyle dava konusu işlemin iptaline karar verilmiştir.

TEMYİZ_EDENİN_İDDİALARI : Davalı idare tarafından, davanın süre aşımı yönünden reddine karar verilmesi gerektiği, Spor Müsabakalarına Dayalı Sabit İhtimalli ve Müşterek Bahis Oyunları Uygulama Yönetmeliği ile davacıyla imzalanan bayilik sözleşmesinin ilgili hükümleri uyarınca tesis edilen işlemin hukuka uygun olduğu, ceza yargılamasında verilen ifadelerden bayi ortamında yasa dışı bahis oynandığının sabit olduğu, emniyet güçlerince yapılan arama sonucu ele geçirilen materyalleri bayilik mahallinde bulundurarak idarelerinin ve "İddaa" markasının itibarının zedelendiği, dolayısıyla sözleşme hükümlerinin ihlali sonucu tesis edilen işlemde hukuka aykırılık olmadığı ileri sürülmektedir.

KARŞI_TARAFIN_SAVUNMASI : Davacı tarafından, dava konusu işlem hakkında kendisine usule uygun bir tebliğin yapılmadığı, ceza yargılamasında yasa dışı bahis oynatmadığının sübut bulduğu, aleyhindeki suçlamalardan beraat ettiği, davalı idarenin beyanlarının gerçek olduğu varsayımında dahi Anayasanın 40. maddesinin 3. fıkrası uyarınca dava konusu işlemde hangi kanun yollarına ve mercilere başvurulacağı ve süresi belirtilmediğinden işlemin hukuka aykırı olduğu savunulmaktadır.

DANIŞTAY TETKİK HAKİMİ : …
DÜŞÜNCESİ : Temyiz isteminin kabulü gerektiği düşünülmektedir.

TÜRK MİLLETİ ADINA

Karar veren Danıştay Onuncu Dairesince, Tetkik Hâkiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra gereği görüşüldü:

İNCELEME VE GEREKÇE :

MADDİ OLAY :
Dava dosyasının incelenmesinden; davacı ile davalı idare arasında imzalanan 27/07/2006 tarihli bayilik sözleşmesine istinaden davacıya … numaralı Spor Toto bayilik ruhsatının verildiği, davacının anılan ruhsatla Elazığ ili, … Mahallesi, … Bulvarı, No:… adresinde spor toto ve sayısal loto bayii olarak faaliyet gösterdiği, davalı idarenin başbayisi olan şirket tarafından, davacıya ait bayide "…" isimli internet sitesi üzerinden yasa dışı bahis oynatıldığının 03/12/2009 tarihli yazıyla davalı idareye bildirildiği ve yazı ekinde kupon örneğinin gönderildiği, davalı idarece davacı hakkında gerekli işlemlerin yapılması amacıyla Elazığ İl Emniyet Müdürlüğüne bildirimde bulunulduğu, iş yerinde yapılan arama sonucu üzerinde "…." yazılı 21 sayfadan oluşan maç fikstürü ve bir adet bilgisayar kasasının ele geçirildiği, Elazığ Cumhuriyet Başsavcılığının … tarihli ve … sayılı iddianamesi ile 7258 sayılı Kanun'a muhalefet suçundan davacı ve eşi hakkında ... Asliye Ceza Mahkemesinin E:… sayılı dosyası üzerinden kamu davası açıldığı, bunun üzerine davacıya ait bayide "…" isimli internet sitesi üzerinden yasa dışı bahis oynatıldığının tespit edilmesi nedeniyle hakkında kamu davası açıldığından bahisle bayilik ruhsatının, sözleşmenin 2/r ve 8/b maddeleri ile Spor Müsabakalarına Dayalı Sabit İhtimalli ve Müşterek Bahis Oyunları Uygulama Yönetmeliği’nin 24/ö maddesi uyarınca davalı idarenin 06/01/2010 tarihli ve 85 sayılı işlemiyle iptal edildiği, söz konusu işlemin 07/01/2010 tarih ve 110 sayılı yazı ile davacıya bildirilmesi üzerine bakılan davanın açıldığı, yasa dışı bahis oynatılmasına yönelik ceza yargılaması sonucunda ... Asliye Ceza Mahkemesinin … tarih ve K:… sayılı kararıyla sanıkların üzerlerine atılı suçu işlediklerinin sabit olmadığı gerekçesiyle CMK'nın 223. maddesinin 2. fıkrasının (e) bendi uyarınca ayrı ayrı beraatlerine karar verildiği ve bu kararın 14/02/2013 tarihinde temyiz isteminin reddi üzerine kesinleştiği anlaşılmaktadır.

İLGİLİ MEVZUAT:
28/02/2009 tarih ve 27155 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanarak 01/03/2009 tarihinde yürürlüğe giren Spor Müsabakalarına Dayalı Sabit İhtimalli ve Müşterek Bahis Oyunları Uygulama Yönetmeliği'nin dava konusu işlemin tesis edildiği tarihte yürürlükte bulunan haliyle: "Sabit Bayilik Ruhsatının İptali" başlıklı 24. maddesinin 1. fıkrasının (ğ) bendinde, Teşkilatın itibarını zedeleyecek veya Teşkilata olan güvenin sarsılmasına neden olacak davranış, yayın veya faaliyetlerde bulunulması, Teşkilat tarafından verilen talimat ve kurallara riayet edilmemesi; (ö) bendinde, yasa dışı bahis oynatılması, oynatılmasına aracılık edilmesi, bunlara yer veya imkan sağlanması veya bunların reklam ve tanıtımın yapılması hallerinde bayilik ruhsatının Teşkilat tarafından tek taraflı olarak ve herhangi bir bildirim süresine uyulmaksızın iptal edileceği kuralına yer verilmiştir.
Öte yandan, davacı ile davalı idare arasında imzalanan Bayilik Sözleşmesinin "Genel şartlar" başlıklı 2. maddesinin (a) bendinde, bayinin 7258 sayılı Futbol Müsabakalarında Müşterek Bahisler Tertibi Hakkında Kanun'un, Futbol Müsabakalarında Müşterek Bahisler Tüzüğü'nün, Futbol Müşterek Bahis Oyunları Uygulama Yönetmeliğinin ve bunlara ait tebliğ ve talimatların sözleşmenin vazgeçilmez parçası olduğu ve bayilerin bunların bayilere ait hükümlerine uymakla yükümlü olduğu, bayinin Teşkilatın ve Başbayinin resen vereceği talimatlara, mevcut veya değişebilecek yönetmelik vb. düzenlenmelere uymayı peşinen kabul ettiği hükmüne; (d) bendinde, bayiliğin her türlü adli, idari, cezai ve mali sorumluluğunun bizzat bayiye ait olduğu hükmüne; (ö) bendinde, bayinin yurt dışında kurulmuş bahis siteleri üzerinden müşterek bahis oyunları oynatamayacağı hükmüne; (r) bendinde, bayilik mahallinde yasa dışı yollarla oyun oynandığı veya oynatıldığı Teşkilat, Başbayi veya emniyet güçlerince tespit edildiği takdirde bundan bizzat bayinin sorumlu olacağı ve bayilik ruhsatının iptal edileceği hükmüne; "Cezai Hükümler" başlıklı 8. maddesinin (b) bendinde ise, bayinin iş bu sözleşmenin maddelerine uymaması halinde bayilik ruhsatının Teşkilat tarafından herhangi bir gerekçe gösterilmeksizin iptal edileceği hükmüne yer verilmiştir.

HUKUKİ DEĞERLENDİRME:
... Asliye Ceza Mahkemesinin E:… sayılı dosyasında yapılan ceza yargılamasında sanık olan davacının eşi tarafından, iş yerini fiili olarak kendisinin işlettiği, iş yerindeki bilgisayarda yurt dışında bulunan site aracılığıyla bir defa kendisinin bahis oynadığı ve bahisleri takip ettiği, ancak kimseye bahis oynatmadığı yönünde savunma verildiği, yargılama sonucunda Ceza Mahkemesince … tarihli ve K:… sayılı kararla, her türlü şüpheden uzak delillerle iş yerinde başkalarına internet üzerinden yasa dışı bahis oynatıldığı yönünde herhangi bir tespitin yapılamadığı, kesin ve inandırıcı delil elde edilemediği gerekçesiyle sanıkların ayrı ayrı beraatlerine karar verildiği görülmektedir.
Bakılan davada her ne kadar İdare Mahkemesi tarafından, davacı ve eşi hakkında verilen ceza yargılaması sonucunda beraat kararı verilmiş olması, dava konusu işlemin iptali için dayanak olarak gösterilmişse de; kanun koyucu tarafından suç olarak ele alınan fiilin yasa dışı bahis oynatılmasına yönelik olduğu, davacı ile davalı idare arasında imzalanan Bayilik Sözleşmesinin "Genel şartlar" başlıklı 2. maddesinin (r) bendinde ise, bayilik mahallinde yasa dışı yollarla oyun oynandığı veya oynatıldığı Teşkilat, Başbayi veya emniyet güçlerince tespit edildiği takdirde bundan bizzat bayinin sorumlu olacağının ve bayilik ruhsatının iptal edileceğinin açıkça düzenlendiği, anılan ceza yargılamasında davacının eşi tarafından verilen savunma doğrultusunda bizzat kendisi tarafından bayilik mahallinde yasa dışı bahis oynandığı konusunda bir kuşku bulunmadığı; ayrıca bayilikte yasa dışı bahis oynamanın Spor Müsabakalarına Dayalı Sabit İhtimalli ve Müşterek Bahis Oyunları Uygulama Yönetmeliği'nin "Sabit Bayilik Ruhsatının İptali" başlıklı 24. maddesinin 1. fıkrasının (ğ) bendi uyarınca Teşkilatın itibarını zedeleyecek veya Teşkilata olan güvenin sarsılmasına neden olacak davranış kapsamında da kaldığı dikkate alındığında, bayilik sözleşmesinin ve anılan Yönetmeliğin ihlali nedeniyle tesis edilen dava konusu işlemde hukuka aykırılık bulunmadığı sonucuna varılmaktadır.
Öte yandan; ... Asliye Ceza Mahkemesinin E:…, K:… sayılı kararıyla yasa dışı bahis "oynatma" suçunun sanıklar tarafından işlendiğinin sabit olmadığı gerekçesiyle sanıkların beraati yolunda verilen kararın kesin (suçun işlenmediğine yönelik) değil, delil yetersizliğine yönelik bir beraat kararı olduğu ve bu haliyle ceza hukuku ile idare hukukunun ilke ve kuralları ile bunun sonucu olarak yapılan hukuki değerlendirmeler birbirinden farklılık arz ettiğinden idari yargı yerlerini bağlamayacağı konusunda da tereddüt bulunmamaktadır.
Bu durumda, gerek davacının eşinin kovuşturma kapsamındaki ifadesine, gerekse 03/12/2009 tarihli başbayilik yazısının ekinde yer alan davacının iş yeri adresinin yer aldığı kupon örneğine göre, internet üzerinden yasa dışı bahis oynandığının sabit olduğu dikkate alındığında, Yönetmelik ve sözleşme hükümleri gereğince davacıya ait spor toto bayilik ruhsatının iptal edilmesine ilişkin dava konusu işlemde hukuka aykırılık, işlemin iptali yolundaki Mahkeme kararında ise hukuki isabet görülmemiştir.


KARAR SONUCU :
Açıklanan nedenlerle;
1. Davalı idarenin temyiz isteminin KABULÜNE,
2. Dava konusu işlemin iptaline ilişkin temyize konu …. İdare Mahkemesinin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararının BOZULMASINA,
3. Yeniden bir karar verilmek üzere dosyanın anılan Mahkemeye gönderilmesine,
4. 2577 sayılı Kanun'un (Geçici 8. maddesi uyarınca uygulanmasına devam edilen) 54. maddesinin 1. fıkrası uyarınca bu kararın tebliğ tarihini izleyen günden itibaren 15 (on beş) gün içinde karar düzeltme yolu açık olmak üzere, 30/05/2022 tarihinde oy çokluğuyla karar verildi.


(X) KARŞI OY
İdare ve vergi mahkemelerinin nihai kararlarının temyizen bozulması, 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun 49. maddesinde yer alan sebeplerden birinin varlığı hâlinde mümkündür.
Temyizen incelenen karar usul ve hukuka uygun olup, dilekçede ileri sürülen temyiz nedenleri kararın bozulmasını gerektirecek nitelikte görülmediğinden, İdare Mahkemesi kararının onanması gerektiği oyuyla aksi yöndeki Daire kararına katılmıyorum.