Yukarıda tarih ve numarası yazılı mahkeme kararının müddeti içinde temyizen tetkiki borçlu tarafından istenmesi üzerine bu işle ilgili dosya mahallinden daireye gönderilmiş olup, dava dosyası için Tetkik Hakimi tarafından düzenlenen rapor dinlendikten ve dosya içerisindeki tüm belgeler okunup incelendikten sonra işin gereği görüşülüp düşünüldü:
Alacaklı tarafından 28.02.2009 keşide tarihli çeke dayalı olarak 05.07.2011 tarihinde kambiyo senetlerine mahsus haciz yolu ile icra takibine başlandığı, örnek 10 numaralı ödeme emrinin 11.07.2011 tarihinde borçluya tebliği üzerine aynı gün İ.İ.K.’nun 168/5.maddesinde öngörülen yasal süre içinde icra mahkemesine yaptığı başvuruda, çekin zamanaşımına uğradığını ileri sürerek icra takibinin iptalini talep ettiği anlaşılmıştır.
Borçlunun icra mahkemesine başvurusu bu hali ile İİK. nun 169/a maddesine göre takibin kesinleşmesinden önceki dönemde çekin zamanaşımına uğradığı nedenine dayalıdır.
Takip dayanağı çekin ibraz süresinin dolduğu tarih itibariyle uygulanması gereken 6762 Sayılı TTK. nun 726. maddesine göre çeklerde zamanaşımı süresi 6 aydır. Aynı kanunun 730. maddesi göndermesi ile 662 ve 663. maddelerinin uygulanması gerekir. TTK.nun 662. maddesinde zamanaşımını kesen sebepler" dava açılması, takip talebinde bulunulması, davanın ihbar edilmesi veya alacağın iflas masasına bildirilmesi" şeklinde sınırlı olarak sayılmıştır.
Ticari işlemlerin itimat, itibar ve sürat gibi özellikleri nedeniyle Türk Ticaret Kanununda daha kısa süreli zamanaşımı süreleri belirlenmiş olup, Borçlar Kanunundaki zamanaşımı süreleri burada uygulanmaz.
TTK"nun 662. maddesinde dava açılması ile kastedilen, kambiyo senetleri hukukuna ilişkin bir talep dolayısıyla yetkili mahkeme nezdinde, usulüne uygun bir davanın açılmış bulunmasıdır Örneğin senet borçlusunun açtığı senet iptal davası zamanaşımını kesmez. (TTK. 669 vd. md.) Keza ihtiyati haciz, ihtiyati tedbir, önceki davada fazlaya ilişkin hakların saklı tutulması vs. davaları da zamanaşımını kesici nitelikte değildir. Zira açılmış bulunan davanın, HUMK.nun 237. maddesindeki kesin hükme konu teşkil edecek biçimde nizalı kazaya konu edilmesi gerekir(12. H.D. 07/04/1983-1439 K. -2701 E.).
Yargıtay, önceleri borçlunun açtığı menfi tespit davasının zamanaşımını kesmeyeceği görüşünde iken, daha sonra görüş değiştirerek borçlunun açtığı davanın, alacaklı durumundaki davalının iddiasının def"ini ileri sürmesi halinde zamanaşımını keseceğini kabul etmiştir.
İstanbul 10.Asliye Ticaret Mahkemesi"nin 2009/85 esas, 2011/311 karar sayılı kararının incelenmesinde; davanın takipte taraf olmayan üçüncü kişi tarafından açılan menfi tesbit ve çek istirdadı davası olup, alacaklının davalı olmasına rağmen şikayetçi borçlunun davada taraf durumunda bulunmadığı görülmüştür. Buna göre muteriz borçlu tarafından açılmayan menfi tespit davasının zamanaşımını kesmesi mümkün değildir. Zira zamanaşımını kesecek olan icra takibini borçlusu tarafından açılan menfi tespit davasıdır.
Öte yandan muteriz borçlunun taraf olmadığı davada verilen ihtiyati tedbir kararı da onun yönünden sonuç doğurmayacağından alacaklının adı geçen hakkında takip yapmasına engel olmaz. Bu nedenle böyle bir tedbir kararı, zamanaşımının durmasına da yol açmaz.
O halde takip dayanağı çekin ibraz süresinin dolduğu tarihten icra takibini yapıldığı tarihe kadar, çekin ibraz süresinin dolduğu tarih itibariyle uygulanması gereken 6762 Sayılı TTK. nun 726. maddesinde öngörülen 6 zamanaşımı süresinin dolduğu anlaşılmakla, mahkemece şikayetin kabulü ile İİK. nun 169/a maddesi uyarınca takibin durdurulmasına karar verilmesi gerekirken yazılı gerekçe ile istemin reddi yönünde hüküm tesisi isabetsizdir.
SONUÇ :Borçlunun temyiz itirazlarının kabulü ile mahkeme kararının yukarıda yazılı nedenlerle İİK."nun 366. ve HUMK."nun 428. maddeleri uyarınca (BOZULMASINA), ilamın tebliğinden itibaren 10 gün içinde karar düzeltme yolu açık olmak üzere, 06/03/2013 günündeoybirliğiyle karar verildi.
