Danıştay 3. Daire 2019/3150 Esas 2022/2522 Karar Sayılı İlamı

T.C.
D A N I Ş T A Y
ÜÇÜNCÜ DAİRE
Esas No : 2019/3150
Karar No : 2022/2522

TEMYİZ EDEN (DAVACI) : ...
VEKİLİ : Av. ...

KARŞI TARAF (DAVALI) : ...Vergi Dairesi Başkanlığı/...
(...Vergi Dairesi Müdürlüğü)
VEKİLİ : Av. ...

İSTEMİN KONUSU: .... Vergi Mahkemesinin ...tarih ve E:..., K:...sayılı kararına yöneltilen istinaf başvurusuna ilişkin ...Bölge İdare Mahkemesi .... Vergi Dava Dairesinin ...tarih ve E:..., K:...sayılı kararının temyizen incelenerek bozulması istenilmektedir.
YARGILAMA SÜRECİ :
Dava konusu istem: ...Demir Çelik Kömür Nakliyat Sanayi ve Ticaret Limited Şirketi hakkında sahte belge düzenleme faaliyeti nedeniyle alınan ihtiyati haciz kararından bahisle, bu şirkete yeminli mali müşavirlik hizmeti sunan davacı adına, aynı eyleme iştirak ettiği yönündeki tespitlere dayanılarak kesilen bir kat vergi ziyaı cezasıyla ilgili olarak 6183 sayılı Amme Alacaklarının Tahsil Usulü Hakkında Kanunun 17. maddesi uyarınca tesis edilen ihtiyati tahakkuk işleminin iptali istemine ilişkindir.
İlk Derece Mahkemesi kararının özeti: 30/07/1995 tarih ve 22359 sayılı Resmi Gazetede yayımlanarak yürürlüğe giren 18 Seri Nolu Serbest Muhasebecilik, Serbest Muhasebeci Mali Müşavirlik ve Yeminli Mali Müşavirlik Kanunu Genel Tebliği'nin müşterek ve müteselsil sorumluluğun tespitine ilişkin bölümünde, sorumluluğu tespit edilen yeminli mali müşavirle ilgili takibatın yeminli mali müşavirin bağlı bulunduğu vergi dairesince yerine getirileceğinin düzenlendiği dikkate alındığında, davacının Mardin Vergi Dairesi Müdürlüğü mükellefi olmasına karşın bu konuda yetkisi bulunmayan vergi dairesince tesis edilen ihtiyati tahakkuk işleminde hukuka uygunluk görülmediği gerekçesiyle dava konusu işlem iptal edilmiştir.
Bölge İdare Mahkemesi kararının özeti: Ortada, davacı adına tesis edilmiş ihtiyati tahakkuk kararı dolayısıyla idari davaya konu olabilecek kesin ve yürütülmesi gereken bir işlem bulunmadığı gerekçesiyle istinaf başvurusu kabul edildikten sonra Vergi Mahkemesi kararı kaldırılarak dava incelenmeksizin reddedilmiştir.
TEMYİZ EDENİN İDDİALARI : Davanın açıldığı tarihte Dörtyol Vergi Dairesi Müdürlüğünce ihtiyati tahakkuk işlemi tesis edildiği ancak Hatay Vergi Mahkemesince verilen yürütmenin durdurulması kararı üzerine anılan vergi dairesince işlemin kaldırıldığı ve ihtiyati tahakkukun Mardin Vergi Dairesi Müdürlüğünce yeniden tesis edildiği, bu durumun Dörtyol Vergi Dairesi Müdürlüğü'nün yetkisiz olduğunu gösterdiği, davanın konusuz kalmasına sebebiyet veren davalı idare üzerine bırakılması gerekirken aleyhlerine yargılama giderleri ile vekalet ücreti hükmedilmesinin hukuka uygun düşmediği, vergi incelemesine dair iş emri mevcut olmadığı dolayısıyla herhangi bir ön inceleme raporuyla hesaplama yapılmaksızın yetki gaspıyla tesis edilen işlemde hukuki isabet bulunmadığı ileri sürülerek kararın bozulması istenilmektedir.
KARŞI TARAFIN SAVUNMASI : Savunma verilmemiştir.
DANIŞTAY TETKİK HÂKİMİ ... DÜŞÜNCESİ : Temyiz isteminin kabulü ile Vergi Dava Dairesi kararının bozulması gerektiği düşünülmektedir.

TÜRK MİLLETİ ADINA
Karar veren Danıştay Üçüncü Dairesince, Tetkik Hâkiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra gereği görüşüldü:

İNCELEME VE GEREKÇE:
MADDİ OLAY :
...Demir Çelik Kömür Nakliyat Sanayi ve Ticaret Limited Şirketi hakkında sahte belge düzenleme faaliyeti nedeniyle alınan ihtiyati haciz kararından bahisle, bu şirkete yeminli mali müşavirlik hizmeti sunan davacı adına, aynı eyleme iştirak ettiği yönündeki tespitlere dayanılarak, adı geçen şirketin bağlı olduğu Dörtyol Vergi Dairesi Müdürlüğünün talebi üzerine, Hatay Vergi Dairesi Başkanının ...tarih ve ...sayılı oluru ile ihtiyati tahakkuk işlemi tesis edilmiştir.
İLGİLİ MEVZUAT:
2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun 2. maddesinde, idari işlemler hakkında yetki, şekil, sebep, konu ve maksat yönünden biri ile hukuka aykırı olduklarından dolayı iptalleri için menfaatleri ihlal edilenler tarafından iptal davası açabileceği, 14. maddesinin 3. fıkrasının (d) bendinde, dilekçelerin idari davaya konu olacak kesin ve yürütülmesi gereken bir işlem olup olmadığı yönünden inceleneceği, 15. maddesinin 1.fıkrasının (b) bendinde, 14. maddenin 3. fıkrasının (d) bendinde yazılı halde davanın reddine karar verileceği kurala bağlanmıştır.
213 sayılı Vergi Usul Kanunu'nun 365. maddesinde vergi cezalarının olayların ilgili bulunduğu vergi bakımından mükellefin bağlı olduğu vergi dairesi tarafından kesileceği hüküm altına alınmıştır.
3568 sayılı Serbest Muhasebeci Mali Müşavirlik ve Yeminli Mali Müşavirlik Kanunu'nun serbest muhasebeci, serbest muhasebeci ve mali müşavirler ile yeminli mali müşavirlere vermiş olduğu yetkiye ilişkin mali sorumluluğu düzenleyen 213 sayılı Vergi Usul Kanunu'nun mükerrer 227. maddesinde; tasdik raporunu düzenleyen meslek mensuplarının, düzenledikleri tasdik raporlarında yer alan bilgilerin defter kayıtlarına ve bu kayıtların dayanağını teşkil eden belgelere uygun olmamasından dolayı ortaya çıkan vergi ziyaına bağlı olarak salınacak vergi, ceza ve gecikme faizlerinden mükellefle birlikte müştereken ve müteselsilen sorumlu tutulacağı hüküm altına alınmış, 3568 sayılı Kanun'un 12. maddesinin 5. fıkrasında, yeminli mali müşavirlerin tasdikten doğan mali sorumlulukları ayrı müstakil bir rapor ile tespit edileceği kurala bağlanmış, 30/07/1995 tarih ve 22359 sayılı Resmi Gazetede yayımlanarak yürürlüğe giren 18 Seri Nolu Serbest Muhasebecilik, Serbest Muhasebeci Mali Müşavirlik ve Yeminli Mali Müşavirlik Kanunu Genel Tebliği'nin müşterek ve müteselsil sorumluluğun tespitine ilişkin bölümünde ise sorumluluğu tespit edilen serbest muhasebeci mali müşavirle ilgili takibatın serbest muhasebeci mali müşavirin bağlı bulunduğu vergi dairesince yerine getirileceği düzenlenmiştir.

HUKUKİ DEĞERLENDİRME:
2577 sayılı Kanun'un 2. maddesinde tanımlanan iptal davaları, idarenin tek taraflı irade açıklamasıyla ilgililerin hukuksal durumunda değişiklik yaratan etkili ve yürütülmesi gerekli hukuksal işlemleri konu edinen davalardır.
Davalı idarece, savunma ve istinaf dilekçelerinde ve temyiz aşamasında Danıştay Üçüncü Dairesinin 14/06/2019 tarihli ara kararına cevaben dosyaya ibraz edilen belgelerde açıklandığı ve savunma dilekçesi ekinde yer alan tahakkuk fişiyle de kanıtlandığı üzere davacı adına, eylemine iştirak edildiği ileri sürülen ve yeminli mali müşavirlik hizmeti verilen mükellefin bağlı olduğu Dörtyol Vergi Dairesi Müdürlüğünce kesilecek olan vergi ziyaı cezasıyla ilgili olarak ihtiyati tahakkuk işlemi tesis edilmiştir.
Vergi inceleme elemanlarınca yapılacak vergi incelemeleri sonucunda bir matrah veya vergi farkının ortaya çıkması durumunda inceleme elemanları, yeminli mali müşavirlerin sorumluluklarının tespiti amacıyla, bulunan matrah veya vergi farkı ile yeminli mali müşavirlerin ilgili mevzuatta belirtilen sorumlulukları arasındaki ilişkiyi münhasıran ayrı bir raporda net bir şekilde ortaya koyacaklardır. Yeminli mali müşavirlerin tasdik ettikleri konu ve belgelerle ilgili olmak üzere, müşterek ve müteselsil sorumluluklarının tespiti halinde yapılacak takibat, vergi ve cezaya ilişkin tahakkukun kesinleşerek tahsil edilebilir hale gelmesinden sonra ödeme emri düzenlemek suretiyle başlatılacak ve bu takibat vergi ve cezanın tahsiline yönelik olacaktır.
Bu itibarla, dava konusu işlemin yeminli mali müşavir olan davacının sorumlu sıfatıyla takibine yönelik bir işlem olmadığı dikkate alındığında davacının bağlı olduğu vergi dairesinin yetkili vergi dairesi olarak kabul edilemeyeceği dolayısıyla 213 sayılı Vergi Usul Kanunu'nun 365. maddesi uyarınca mali müşavirlik hizmeti verilen mükellefin bağlı olduğu yetkili vergi dairesi müdürlüğünce tesis edilmiş olan ve aynı zamanda davacının hukuksal durumunda değişiklik yaratacak mahiyetteki ihtiyati tahakkuk işlemiyle ilgili olarak 2577 sayılı Kanun'un 14. maddesinin 3. fıkrasının (d) bendi uyarınca kesin ve yürütülmesi zorunlu nitelikte işlem bulunmadığı yolundaki yargısı hukuka uygun düşmeyen Bölge İdare Mahkemesi kararının işin esası hakkında karar verilmek üzere bozulması gerekmiştir.

KARAR SONUCU:
Açıklanan nedenlerle;
Temyize konu Vergi Dava Dairesi kararının BOZULMASINA, 26/05/2022 tarihinde kesin olarak oybirliğiyle karar verildi.